1-2. Erhirhiẹ ego yẹ idibo i Jehova buebun a dẹrughwaroghwẹ, marhẹ ọ hobọte aye lele?

RORO kpahen idje esa enana: Idọkitọ ọ ta rẹn omizu ọhworhare owu taghene o vwo emiamo ro no rho kpe iriẹn omayen bibiesuọn. E le omizu ọhworhare owu rọ vrẹn ẹgbukpe 50 ne nẹ iruo yi, dedevwo ọ guọlọ iruo ọrọrọ, ọ ji sabu mẹrẹ-ẹn. Omizu ọmase owu rọ kpako ne, ọ vwọ rhọ sabu wian buẹn uvuẹn ogame i Jehova-a.

² Orhianẹ wa dẹrughwaroghwu aruẹ erhirhiẹ re dje kpahen na, wu na sabu roro taghene we rhe fiemru ghwomara-an. Erhirhiẹ enana ina sabu lẹrhuọ je vwo aghọghọ, ni oma sakamu, jeghwai lẹrhuọ je vwo omamọ onyerẹnkugbe rhẹ awọrọ.

3. Ukẹro ọgo yẹ Echu ọrhẹ ihworho ro suẹn a ha ni arhọ ituakpọ?

³ Akpọ na o ni arhọ ituakpọ jerẹ oborẹ Echu o nie. Echu ọ vwọ ha ukẹro ọghoghanren ni ituakpọ-ọ. Fọkiẹ iroro ọkon ro vwori, no dje izede ri Eve ono ru sabu vwo ugbomọphẹ riẹn, dedevwo o rheri taghene izede ọrana ọnọ sabu lele fiẹ uhwu harẹn Eve. Echu yo suẹn ileyi, usun oseghe ọrhẹ irueruo ẹga ọrẹ akpọ na. Omarana, o vwo rho gbe ọwan unu taghene ileyi buebun, ihworho re vwobọrhọ usun oseghe, ọrhẹ ilori ẹga i vwa họghọ rẹn ituakpọ jeghwai ha ukẹro ọghoghanren ni aye-e.

4. Me ye ne yono uvuẹn urhomu-ẹmro ọnana?

⁴ Jehova ọ guọlọre ne rhe taghene a ghanren hariẹn, ọ  ji ha userhumu rẹn ọwan ọke ra ha erhirhiẹ ra lẹrhẹ ọwan ni oma ọwan sakamu. (Ps. 136:23; Rom. 12:3) Urhomu-ẹmro ọnana ọnọ ta kpahen oborẹ i Jehova ono ru ha userhumu rẹn ọwan orhianẹ: (1) Ọwan e kpomẹ (2) akpọ ọ gbanhon rẹn ọwan (3) ọho ọ lẹrhẹ ọwan roro taghene a sabu ruẹ emru owuorowu uvuẹn ogame i Jehova-a. Ọrukaro, jene yono kpahen oborẹ ene ru vwo imwẹro taghene ọwan owuowu i ghanren rẹn Jehova.

5. Me yo djephia taghene ituakpọ i ghanren rẹn Jehova?

⁵ Dedevwo eyẹn ya ha ma ọwan, ọrẹn a ghanren ghwẹ eyẹn. (Gen. 2:7) Roro kpahen iroro ezẹko ri lẹrherẹ ọwan rhe taghene a ghanren rẹn Jehova. Ọye ọ maren ọwan rhẹ omẹgbanhon ra na hẹrokele iruemru enẹyen. (Gen. 1:27) Fọkiẹ ọnana, nọ kparerẹ ọwan rierun vrẹn emama ephian re rhiẹromẹrẹn, nọ ji ta taghene ọwan i hẹrote otọrakpọ na ọrhẹ eranmo na.​—Ps. 8:4-8.

6. Iroro ọrọrọ ọgo yo djerie phia taghene ituakpọ ri vwa gba i ghanren rẹn Jehova?

⁶ Ọke Adam o ruẹ ọdandan hin, Jehova o ji ni ituakpọ ghanghanren. O nirin ọwan ghanghanren te erhirhiẹ ro tiobọnu Ọmọyen Jesu, ro vwo ẹguọlọ kpahen, no hwu fọkiẹ ọdandan ọwan. (1 John 4:9, 10) Fọkiẹ izobo otan na, Jehova ọnọ rhọmọ ihworho ri hwuru nyoma ọdandan Adam, tẹ “evwata ọrhẹ eri vwe rhiẹ evwata.” (Acts 24:15) Baibol na o djephia taghene ọwan i ghanren hariẹn o toro sẹ ọwan ivwiegbere, e kpomẹ yanghene a ho ne-e.​—Acts 10:34, 35.

7. Iroro erọrọ ego yọ lẹrheriẹ mwu idibo i Jehova ẹro taghene aye i ghanren hariẹn?

⁷ O vwo iroro ọrọrọ rọ lẹrheriẹ mwu ọwan ẹro taghene a ghanren rẹn Jehova. O tiri ọwan kẹrẹ oma jeghwai djokarhọ oborẹ a kpahanrhọ iyẹnrẹn esiri na lele. (John 6:44) Ọke re tiẹkẹrẹ i Jehova, ọye no ji tiẹkẹrẹ ọwan. (Jas. 4:8) Jehova ọ ji ghwọghọ ọke yono ọwan, ji dje rẹn ọwan taghene a ghanren riẹn. O rhe aruẹ ihworho ra havwọ vwana, ọrhẹ aruẹ ihworho re ne rhirhiẹ obaro na. Ọ ji ghwọghwu ọwan fọkime o vwo ẹguọlọ kpahen ọwan. (Prov. 3:11, 12) Enana imwẹro egbogbanhon ri djephia taghene a ghanren rẹn Jehova!

8. Marhẹ oborẹ ọ ha uvuẹn Psalm 18:27-29, ono ru hobọte ukẹro ra ha ni erhirhiẹ ra havwọ?

⁸ Ihworho ezẹko i ni Orodje David sakamu, ọrẹn ọye o rheri taghene Jehova o vwo ẹguọlọ kpahiẹn, ọ ji hobọtua ye. Ọnana ọ lẹrhẹ i David ha ukẹro ro serhọ ni erhirhiẹ ye. (2 Sam. 16:5-7) Ẹhẹn ọwan orho seriotọre, Jehova ọnọ sabu ha userhumu rẹn ọwan ha ukẹro ro serhọ ni erhirhiẹ ra havwọ, jeghwai nyerẹn ghelie. (Se Psalm 18:27-29.) Erhe vwo obẹhatua i Jehova, o vwo oborẹ ọnọ jọ lẹrhẹ ọwan ga ye rhẹ aghọghọ-ọ. (Rom. 8:31) Jene yono kpahen erhirhiẹ esa kirighwo ro fori na karorhọ taghene Jehova o vwo ẹguọlọ kpahen ọwan, a ji ghanren riẹn.

9. Marhẹ emiamo ono ru sabu hobọte ukẹro ra ha ni oma ọwan?

⁹ Emiamo o kpe ẹhẹn ọwan riotọre, nọ lẹrhẹ ọwan roro taghene erhe fiemru rẹn ohworho owuorowu-u. Ofa ọnọ sabu ruẹ ọwan orhianẹ ihworho i mẹrẹnvwrurhe taghene e vwo ebẹnbẹn, yanghene a nekpẹn userhumu mie awọrọ ọke ephian. Awọrọ arha tobọ rhe taghene e  kpomẹ-ẹ, ofa ọnọ sabu rha ruẹ ọwan fọkime a vwa rha sabu ruẹ ekwakwa re ruẹ bi-i. Uvwre ọke ebẹnbẹn enana, Jehova ọ ha urhebro rẹn ọwan. Izede ọgo?

10. Lele oborẹ ọ ha uvuẹn Proverbs 12:25, me yọ nọ ha userhumu rẹn ọwan erhe kpomẹ?

¹⁰ Erhe kpomẹ, “omamọ ẹmro” ọnọ sabu yẹ ọwan urhebro. (Se Proverbs 12:25.) Jehova o vwo ẹmro irhorhomu buebun rhẹ uvuẹn i Baibol na, ra karorhọ ọwan taghene a ghanren riẹn udabọ emiamo. (Ps. 31:19; 41:3) Erhe se i Baibol na ọgbọ buebun, Jehova ọnọ ha userhumu rẹn ọwan nyerẹn ghele iroro esọsọ ra mẹrẹn fọkiẹ emiamo ọwan.

11. Marhẹ omizu ọhworhare owu o ru rhiẹromẹrẹn userhumu i Jehova?

¹¹ Roro kpahen udje Jorge. Ọke i Jorge ọ ha uphuphẹn, emiamo ọgbogbanhon owu no mwurien, ọnana nọ lẹrhiẹ ni omayen sakamu. Jorge nọ tare, “Mie roro taghene emiamo mẹ ọnọ lẹrhẹ ofa ro mẹ-ẹ, yanghene fiẹ ẹhẹn rhọ taghene ihworho ine ni mẹ sakamu-u. Ọke emiamọ na ọ gbanhanrhọ, ni mie roro kpahen oborẹ akpenyerẹn mẹ ono wene lele. Ẹhẹn mẹ no seriotọre, ni mi ji rẹ i Jehova nọ ha userhumu mẹ.” Marhẹ i Jehova ọ ha userhumu riẹn lele? Jorge nọ tare, “Fọkime mi vwa sabu roro emru kodo ọke jijiri-i, na ta mẹ ne mi rhe se ekete i Baibol ri kpẹtẹre ri ha uvuẹn ọbe Psalms, kpahen oborẹ i Jehova o ru hẹrote idibo yi. Ni mia rharhumu se ekete i Baibol enana kẹdẹkẹdẹ, ni mia mẹrẹn urhebro ọrhẹ imwẹro nẹ aye. Ọke oru, awọrọ ni mẹrẹnvwrurhe taghene oma ọ merhen mẹ. Aye na tobọ ta taghene aghọghọ mẹ ọ ha urhebro rẹn aye. Mi rheri taghene Jehova ọ kpahenrhọ ẹrhomo mẹ ne! Ọ ha userhumu mẹ wene  ukẹro mia ha ni oma mẹ. Ni mia tẹnroviẹ oborẹ i Baibol na ọ ta kpahen ukẹro ri Jehova ọ ha ni mẹ udabọ emiamo mẹ.”

12. Marhẹ ene ru rhiẹromẹrẹn obẹhatua i Jehova ọke arha dẹrughwaroghwẹ emiamo?

¹² We rhe kpomẹ, jenẹ o mwuo ẹro taghene Jehova o rhe emiamiamo wa dẹrughwaroghwẹ. Rẹ ye nọ ha userhumu wẹn ha ukẹro ro serhọ ni erhirhiẹ wu havwọ na. Orho ru gba guọlọ ẹmro urhebro ri ha uvuẹn i Baibol na, ri Jehova ọ fi rhẹ avwaye fọkiẹ owẹwẹ. Tẹnrovi ekete i Baibol ri djephia taghene Jehova o vwo ọdamẹ kpahen idibo yi. Wu rhe ru ọnana, wu na mẹrẹnvwrurhe taghene Jehova o ru orhorhomu rẹn ihworho ra fuevwan ga ye.​—Ps. 84:11.

13. Marhẹ oma ọnọ sabu ruẹ urhomu ekrun iruo yi ọrhọ va ye obọ?

¹³ Urhomu ekrun ephian i guọlọ wian nẹ aye i sabu hẹrote edamẹ ekrun aye. Jerẹ udje, iruo omizu ọhworhare owu nọ variẹ obọ, dedevwo o ruẹ emru owuorowu sọ-ọ. Nọ damoma rọ nọ guọlọ ọrọrọ, ọrẹn ọ mẹrẹ-ẹn. Aruẹ erhirhiẹ ọrana ọnọ sabu lẹrhẹ ẹhẹn yen seriotọre. Ọrẹn, ọrhọ tẹnrovi ive i Jehova, marhẹ ọnana ono ru ha userhumu riẹn?

14. Mesoriẹ i Jehova ọ nyamwu ive enẹyen?

¹⁴ Jehova ọ nyamwu ive yi ọke ephian. (Josh. 21:45; 23:14) O ruẹ ọnana fọkiẹ iroro buebun. Ọrukarọ, ọnana ọnọ hobọte omamọ odẹ ro vwori yanghene ẹrhẹ rọ havwọ. Jehova o veri taghene ọnọ hẹrote idibo yi ri fuevwan kpahiẹn, ọ ji nyamwu ive ọrana. (Ps. 31:1-3) Habaye, Jehova o rheri taghene ẹhẹn ọwan ono seriotọre orhianẹ ọ vwọ hẹrote ihworho  ri rhiẹ ekrun ọnẹye-en. O vive taghene ọnọ hẹrote edamẹ ugboma ọrhẹ erẹ ẹhẹn re vwori, emru owuorowu ọ da ye obọ jẹ rọ nọ nyamwu ive ọrana-a!​—Matt. 6:30-33; 24:45.

15. (a) Obẹnbẹn ọgo yẹ Ilele Kristi erukaro na i dẹrughwaroghwu? (b) Imwẹro ọgo yọ ha uvuẹn Psalm 37:18, 19?

¹⁵ Arha karorhọ oborẹ ọ lẹrhẹ i Jehova nyamwu ive yi, ọnọ ha userhumu rẹn ọwan nyerẹn ghele ebẹnbẹn rhẹ uduefigbere. Roro kpahen udje Ilele Kristi erukaro na. Ọke ẹkparehaso ọgbogbanhon ọ homaphia uvuẹn ukoko rọ ha i Jerusalem, ‘ihworho na ephian jokpanẹ inyikọ na ni hrabọ.’ (Acts 8:1) Roro kpahen oborẹ ọrana o mevirhọ. Akpenyerẹn ọgbogbanhon! Eghwa ọrhẹ eyi Ilele Kristi buebun ni varẹ aye obọ. Ọrẹn, Jehova ọ sẹrerhumuji aye-e; aye i ji sẹrorẹ aghọghọ aye. (Acts 8:4; Heb. 13:5, 6; Jas. 1:2, 3) Jehova ọ hobọtua Ilele Kristi erana ri fuevwan, ọnọ ji hobọtua ọwan.​—Se Psalm 37:18, 19.

16. Erhirhiẹ ọgo yọ nọ sabu lẹrhẹ ọwan vwo ẹhẹn eveva sẹ Jehova ọ ha ukẹro ọghoghanren ni ogame ọwan?

¹⁶ Arha hwa ne, ana sabu roro taghene ibiẹ owian ọvo ya na sabu wian rẹn Jehova. Ọkezẹko, Orodje David o vwo aruẹ iroro ọnana ọke rọ hwa ne. (Ps. 71:9) Marhẹ i Jehova ono ru ha userhumu rẹn ọwan?

17. Me ya na sabu yono nẹ udje omizu ọmase owu re se Jheri?

¹⁷ Roro kpahen udje omizu ọmase owu re se Jheri. A ha use riẹn no riẹ ẹghware re ne yono aye oborẹ a hẹrote Aghwẹlẹ Uvie lele, ọrẹn ọ guọlọ nya-a. Nọ tare: “Mi ho ne, mẹmẹ ọmase uku, mie vwo  ona owuorowu ro fiemru rẹn Jehova-a. Mie fiemru-u.” Uvuẹn ason ro no riẹ uyono na, nọ ta ọdamẹ yen rẹn Jehova uvuẹn ẹrhomo. Ọke ro te Aghwẹlẹ Uvie na ẹdẹ ọreva ye, no roro sẹ o fori nọ ghini rhe. Uvuẹn ẹghware na, ọtẹmro owu nọ tare taghene ona rọ mai ghanren, yẹ omwemẹ ra na homakpahontọre rẹn Jehova no yono ọwan. Jheri nọ tare: “Mi rheri taghene mi vwo ona ọrana! Ni mi tuẹn oviẹ rhọ, fọkime mi mẹrẹnvwrurhe taghene Jehova ọ kpahanrhọ ẹrhomo mẹ. Ọ yẹ mẹ imwẹro taghene mi vwo emru ọghoghanren mi na yẹ awọrọ, ọye o ji mwuegbe ro no yoni mẹ!” Jheri nọ karorhọ: “Ọke mie riẹ ẹghware na, ofẹn o mwurun mẹ, ẹhẹn mẹ o ji seriotọre. Ọrẹn, ọke mia ha uyono na hin, ẹhẹn mẹ no gogovi, ni mi mẹrẹn urhebro jeghwai rhe taghene mi ghanranren!”

18. Marhẹ i Baibol na o ru djephia taghene Jehova ọnọ rhọ ha ukẹro ọghoghanren ni ogame ọwan arha tobọ ho ne?

¹⁸ Arha tobọ ho ne, o fori no mwu ọwan ẹro taghene Jehova o vwo ewian buebun rẹn ọwan. (Ps. 92:12-15) Jesu o yonirin ọwan taghene Jehova o vwo ọdaremẹro okokodo kpahen ibiẹ ewian re ruẹ uvuẹn ogame ọnẹyen. (Luke 21:2-4) Omarana, tẹnrovi oborẹ wu na sabu ru. Jerẹ udje, wu na sabu ta kpahen Jehova, nẹrhomo rẹn imizu ukoko na, jeghwai ha urhebro rẹn awọrọ nẹ aye i vwo atamwu. Jehova o niruo rhiẹ ọro lelie wian, orhiẹ fọkiẹ oborẹ wu na sabu ru-u, ọrẹn fọkiẹ omwemẹ wu na huvwele yi.​—1 Cor. 3:5-9.

19. Imwẹro ọgo yẹ Romans 8:38, 39 ọ yẹrẹ ọwan?

¹⁹ Oma ọ ghini merhen ọwan taghene a ga i Jehova, ro rhiẹ Osolobrugwẹ ro ni idibo yi ghanghanren! Ọ maren ọwan ne ruẹ ọhọriẹ, habaye ogame urhomẹmro yọ lẹrhẹ oma merhen ọwan. (Rev. 4:11) Dedevwo akpọ na ọnọ sabu ni ọwan sakamu, ọrẹn ofa ọ vwọ ruẹ Jehova kpahen ọwa-an. (Heb. 11:16, 38) Ẹhẹn ọwan orho seriotọre fọkiẹ emiamo, ebẹnbẹn igho, yanghene ọho, jenẹ a karorhọ taghene o vwo oborẹ ọnọ sabu hẹriẹ ọwan nẹ ẹguọlọ i Jehova-a.​—Se Romans 8:38, 39.