1. Irhomẹmro ego wu yono kpahen ọke wa tuẹn uyono i Baibol rhọ?

 WU JI karorhọ ọke wa tuẹn uyono i Baibol rhọ? Ọnọ sabu gbo unu taghene Osolobrugwẹ o vwo odẹ. Ọkezẹko, ẹhọn o te otọre ọke we rhe taghene Osolobrugwẹ ọ vwọ ha oja riẹ ihworho uvuẹn amwa erhanre-en. Habaye, oma ọ ji merhuọn we rhe taghene ana rhọmọ ihworho wu vwo ẹguọlọ kpahen ri hwuru, nẹ aye i nyerẹn uvuẹn akpọ i paradais.

2. Haba ọrẹ we yono irhomẹmro i Baibol na, eruriaro ọgo wu ruru? (Ephesians 5:1, 2)

² Ọke we rhe yono i Baibol na rhọ, ẹguọlọ wu vwo kpahen Jehova no kodorhọ. Ẹguọlọ ọrana no mwuruon ha oborẹ we yono ruiruo. Nu we brorhiẹn ẹghwanren ra bọn kpahen iruemru-urhi Baibol na. Ne wu ruẹ uruemru ọrhẹ irueruo rhomurhọ fọkime wu guọlọ lẹrhẹ oma merhen i Jehova. Jerẹ oborẹ ọmọvwerhe ọ hẹrokele eri vwiẹriẹ, omaran wa ji hẹrokele i Jehova.​—Se Ephesians 5:1, 2.

3. Enọ ego ya na sabu nọ oma ọwan?

³ Ana sabu nọ oma ọwan: ‘Ẹguọlọ mi vwo kpahen Jehova ọ gbanhonrhọ vwana ghwẹ ọke mie tu rhiẹ Olele Kristi? Avwọke mie bromarhame na, mia hẹrokele i Jehova ọrẹ iroro ọrhẹ irueruo mẹ​—maido ọrẹ mie dje ẹguọlọ rẹn imizu ukoko na?’ Orhianẹ “ẹguọlọ wu vwori ukukaro” na o seriotọre ne, wu vwe jẹ ẹhọn seriotọre-e. Emru omaran ọ ji phia rẹn Ilele Kristi erukaro na. Jesu ọ sẹrerhumuji aye vwo-o, ọ ji sẹrerhumuji ọwan vwo-o. (Rev. 2:4, 7) Jesu o rheri taghene ana sabu ruẹ ẹguọlọ na gbanhonrhọ, no rhiẹ oborẹ ọ havwọ ọke re tu yono urhomẹmro na.

4. Me ye ne yono uvuẹn urhomu-ẹmro ọnana?

⁴ Urhomu-ẹmro uyono ọnana, ọnọ ta kpahen oborẹ ẹguọlọ re vwo kpahen Jehova ọrhẹ awọrọ ono ru kodorhọ.  Orho ru, ene yono kpahen ebrurhọ ezẹko rẹ ọwan ọrhẹ awọrọ ina mẹrẹn ọke erhe ruẹ ẹguọlọ ọwan kodorhọ.

5-6. Ebẹnbẹn ego yẹ ọnyikọ Paul o rhiẹromẹrẹn ọke rọ wian owian aghwoghwo na, ọrẹn me yọ ha userhumu riẹn ga i Jehova ọke ephian?

⁵ Ọnyikọ Paul ọ riamerhen obọdẹn akpọ uvuẹn ogame i Jehova, ọrẹn o vwo ebẹnbẹn buebun ro fikparobọ. Ọgbọ buebun, Paul ọ nya ugbo oseseri, uvwre ọke ọrana ọ vwọ lọhọ ra na nya onya erana-a. Uvwre onya erana, ọkezẹko Paul o rhiẹromẹrẹn “imwofẹn ri ha uvuẹn urhie,” ọrhẹ “imwofẹn nẹ abọ ihi.” Evwreghrẹn yen i ji ruie gbalogbalo ọkezẹko. (2 Cor. 11:23-27) Habaye, orhiẹ ọke ephian yẹ imizu ukoko na e vwo ọdaremẹro kpahen omẹdamu i Paul ọnọ ha userhumu rẹn aye-e.​—2 Cor. 10:10; Phil. 4:15.

⁶ Me yọ ha userhumu rẹn Paul rha ga i Jehova? Paul o yono ekwakwa buebun kpahen uruemru i Jehova nẹ Eyaya Ọfuanfon na, ọrhẹ ekwakwa ro rhiẹromẹrẹn. Paul no vwo imwẹro taghene Jehova o vwo ẹguọlọ kpahiẹn. (Rom. 8:38, 39; Eph. 2:4, 5) Ọye no ji vwo ẹguọlọ okokodo kpahen Jehova. Paul o dje ẹguọlọ ye rẹn Jehova ‘nyoma ro gbodibo harẹn ihworho efuanfon na ọke ephian.’​—Heb. 6:10.

7. Me yẹ izede owu re ne ruẹ ẹguọlọ re vwo kpahen Jehova kodorhọ?

⁷ Ana sabu ruẹ ẹguọlọ re vwo kpahen Jehova kodorhọ nyoma re ne fiomarhọ uyono i Baibol na. Ọke we se i Baibol na, damoma djokarhọ oborẹ oghwẹmro owuowu o djephia kpahen Jehova. Nọ oma: ‘Marhẹ iyẹnrẹn ọnana o ru djephia taghene Jehova o vwo ẹguọlọ kpahen mẹ? Iroro ego yọ yẹre mẹ mi ne vwo ẹguọlọ i Jehova?’

8. Marhẹ ẹrhomo ono ru ha userhumu rẹn ọwan ruẹ ẹguọlọ re vwo kpahen Jehova kodorhọ?

⁸ Izede ọrọrọ re ne ruẹ ẹguọlọ re vwo kpahen Jehova kodorhọ, yẹ ọrẹ ana nẹrhomo nẹ ẹhẹn rhe vwe yi ọke ephian. (Ps. 25:4, 5) Jehova nọ nọ kpahenrhọ ẹrhomo ọwan. (1 John 3:21, 22) Khanh, omizu ọmase ro rhirhiẹ Asia, nọ tare: “Ẹguọlọ mi vwo kpahen Jehova o sekpahen irherhe ọke ukaro, ọrẹn ẹguọlọ na no kodorhọ ọke mia mẹrẹn oborẹ ọ kpahanrhọ ẹrhomo mẹ lele. Ọnana no mwu mẹ guọlọ ruẹ ekwakwa ra merhiẹn oma.” b

9. Marhẹ i Timothy o ru djephia taghene o ruẹ riaro uvuẹn ẹguọlọ ro djephia?

⁹ Ọke ẹgbukpe ezẹko a vrẹn hin nẹ ọke ro rhiẹ Olele Kristi, Paul nọ mẹrẹn idama owu re se Timothy. Timothy o vwo ẹguọlọ kpahen Jehova, ọrhẹ ihworho. Paul nọ ta rẹn itu i Philippi: “Mie vwo ohworho owuorowu jerẹ [Timothy] rọ nọ dabu hẹrote edamẹ are-e.” (Phil. 2:20) Paul ọ vwọ ta kpahen ona ri Timothy o vwori ro ruẹ obọdẹn ẹkwaphiẹrhotọre, yanghene ọrọ tẹmro afiede-e, ọrẹn Paul o vwo ọdaremẹro kpahen ẹguọlọ ri Timothy o vwo kpahen imizu ukoko na. Fọkiẹ ọrana, ikoko ri Timothy ọ gare, na hẹrhẹ ọke rọ nọ kọn bru aye.​—1 Cor. 4:17.

10. Marhẹ Anna ọrhẹ esa ye i ru dje ẹguọlọ aye i vwo kpahen imizu ukoko na phia?

¹⁰ Ọwan a ji guọlọ izede ra na ha userhumu rẹn imizu ukoko na. (Heb. 13:16) Roro kpahen oborẹ ọ phia rẹn Anna, ra hunute uvuẹn urhomu-ẹmro rọ vrẹnren na. Ọke ogiribo ọgbogbanhon o zu hin,  ọye ọrhẹ esa ye ni kọn bru ekrun owu, ji mẹrẹnvwrurhe taghene oberun oghwa imizu na ọ ghwọghọre. Fọkiẹ ọrana, ekrun na o vwo ewun ri fonro-on. Anna nọ tare: “Ame ni kpare ewun aye, fọnrhiẹn, ji dabu kpa aye, bọmọke ame i ki kpariẹ vwe aye. Orhiẹ owian ọduado rẹn ame-e, ọrẹn ọrana ọ lẹrhẹ onyerẹnkugbe ame ọrhẹ ekrun na gbanhonrhọ me te inyenana.” Ẹguọlọ i Anna ọrhẹ esa ye i vwo kpahen imizu ukoko na, o mwurun aye ha userhumu phia.​—1 John 3:17, 18.

11. (a) Marhẹ omẹdamu ọwan re ne dje ẹguọlọ phia o ru hobọte awọrọ? (b) Lele oborẹ ọ ha Proverbs 19:17, marhẹ i Jehova ọ kpahanrhọ ye lele erhe dje ẹguọlọ phia?

¹¹ Erhe dje ẹguọlọ ọrhẹ irueruo esiri rẹn awọrọ, ọgbọ buebun aye na mẹrẹnvwrurhe taghene ọwan a damoma hẹrokele i Jehova. Ọrana ọnọ sabu mwu aye vwo ọdaremẹro kpahen irueruo esiri ọwan vrẹn oborẹ e fiẹrorhọ. Khanh, ra hunute vrẹn ne, nọ karorhọ eri ha userhumu riẹn rhẹ omamerhomẹ. Nọ tare: “Oma ọ dabu merhen mẹ kpahen imizu emẹse ri ha use mẹ ne mi lele aye riẹ aghwoghwo. Aye i rhiẹ oghwa mẹ, ha use mẹ ne mi ye lele aye riẹ emaren, ji leli mẹ te oghwa. Vwana mi mẹrẹnvwrurhe ne taghene erana owian ọgbogbanhon. Ọrẹn, aye i rurie rhẹ ẹguọlọ.” Itiọrurhomẹmro, orhiẹ ihworho ephian yi na kpẹmẹ ọwan fọkiẹ oborẹ e ru rẹn aye-e. Khanh nọ ta kpahen ihworho ri ha userhumu riẹn: “Manẹ ne mi na sabu kwosa rẹn aye fọkiẹ oborẹ aye i ru mẹ, ọrẹn mie rhe ekete ọsoso aye erhirhiẹ-ẹ. Jehova o rhe ekete aye rhirhiẹ, omarana ni mia nẹrhomo nọ ha ebrurhọ rẹn aye mẹ.” Ẹmro i Khanh i gbare. Jehova ọ djokarhọ irueruo esiri ekokamu dede re dje rẹn awọrọ. O nie rhiẹ ẹghẹlẹ ọghoghanren  ọrhẹ osa rẹ Ọye ọnọ kwosa ye.​—Se Proverbs 19:17.

12. Marhẹ imizu ehworhare ine ru dje ẹguọlọ rẹn imizu ukoko na? (Ni ifoto na.)

¹² Orhianẹ wẹwẹ omizu ọhworhare, marhẹ wu ne ru dje ẹguọlọ rẹn awọrọ, ji ha userhumu rẹn aye? Idama owu re se Jordan nọ nọ ọkpako ukoko owu oborẹ ono ru ruriaro rhọ, ji ha userhumu phia uvuẹn ukoko na. Ọkpako na no jiririe fọkiẹ oborẹ ọ wian te, ji yẹ ye urhebro ezẹko kpahen oborẹ ono ru ru rhomurhọ. Jerẹ udje, nọ ha irorẹdjẹ phia taghene Jordan ọrhọ kiki rhiẹ uyono ukoko, nọ ji rha mroma imizu na, no rho vwobọrhọ iyono na, rhe ghwoghwo ọke ephian rhẹ ẹko aghwoghwo rọ havwọ, ji guọlọ izede sansan ono ru ha userhumu rẹn awọrọ. Ọke i Jordan ọ ha urhebro ọnana ruiruo, no yono ena ekpokpọ, ji ruẹ ẹguọlọ ro vwo kpahen imizu ukoko na kodorhọ. Jordan no yonorin taghene idama orho rhiẹ odibo owian, orhiẹ ọke ọrana yọ nọ tuẹn userhumu rọ nọ haphia rhọ-ọ; ukpomaran, ono rho ruie ọke ephian.​—1 Tim. 3:8-10, 13.

13. Marhẹ ẹguọlọ o ru mwu omizu ọhworhare re se Christian rharhumu mwuovwan rọ nọ ga ẹrhẹ ọkpako?

¹³ Orhianẹ wa ga ẹrhẹ odibo owian yanghene ọkpako bi vwo? Jehova ọ karorhọ owian wu wianren bi, ọrhẹ ẹguọlọ ro mwuruon ruie. (1 Cor. 15:58) Ọ ji djokarhọ ẹguọlọ we djephia ọke ephian. Oma ọ merhen omizu ọhworhare owu re se Christian, ọke re tiẹ nẹ ẹrhẹ ọkpako-o. Ọrẹn, nọ tare: “Ni mi brorhiẹn mi na lẹrhẹ ẹguọlọ mwu mẹ ruẹ ekete omẹgbanhon mẹ o teri rẹn Jehova​—sẹ mi vwo uphẹn ẹga yanghene mie vwo-o.” Ọke oru, na rharhumu haye mwu ẹrhẹ ọkpako. Christian nọ tare: “Udu no bru mẹ ibiesuọn mi na  rharhumu ga ẹrhẹ ọkpako. Ọrẹn, ni mi brorhiẹn taghene Jehova orho gbe arodọmẹ yẹ mẹ uphẹn mi na rharhumu ga ẹrhẹ ọkpako, mi ne ruie fọkiẹ ẹguọlọ mi vwo kpahiẹn ọrhẹ imizu ukoko na.”

14. Me wu yono nẹ oborẹ omizu ọmase owu ro rhirhiẹ Georgia ọ tare?

¹⁴ Idibo i Jehova e ji dje ẹguọlọ rẹn ereva aye. (Matt. 22:37-39) Jerẹ udje, Elena, omizu ọmase ro rhirhiẹ Georgia, nọ tare: “Ọke ukaro, ẹguọlọ mi vwo kpahen Jehova ọvo yo mwu mẹ ye ghwoghwo. Ọrẹn, ọke ẹguọlọ mi vwo kpahen Jehova o kodorhọ, ẹguọlọ mi vwo kpahen ihworho nọ ji gbanhanrhọ. Ni mia damoma ha ẹhẹn roro kpahen ebẹnbẹn aye a dẹrughwaroghwẹ, ọrhẹ irhomu-ẹmro ri ne tẹ ọmudu aye. Ọke mie roro kpahen aye rhọ izede omana, ni mi vwo ẹhẹn mi na ha userhumu rẹn aye.”​—Rom. 10:13-15.

15-16. Jerẹ oborẹ ifoto na i djephia, ebrurhọ ego ya na mẹrẹn erhe dje ẹguọlọ rẹn awọrọ?

¹⁵ Orhiẹ imizu ukoko na ọvo ya mẹrẹn erere ọke erhe dje ẹguọlọ rẹn aye-e. Ọke emiamo i COVID-19 ọ tonrhọ hin, omizu ọhworhare owu re se Paolo ọrhẹ aniẹ ni ha userhumu rẹn imizu emẹse buebun ri kpako ne yono oborẹ aye ine ru ha ifonu aye ruẹ aghwoghwo. Omizu ọmase owu rọ bẹn riẹn rọ nọ ha ifonuie ruiruo, no vwo efikparobọ. Ọ sabu haye ha use rẹn ihworho ekruien rhiẹ Ẹkarorhọ Uhwu i Jesu. Awan 60 ni kerhọ ye nyoma itanẹti! Omizu ọmase na ọrhẹ ihworho ekruien,  i mẹrẹn erere nẹ omẹdamu Paolo ọrhẹ aniẹ. Ọke oru, Omizu ọmase na nọ ya vwe Paolo: “Wẹnobiruo we yono imizu ri kpako ne na. Ọdamẹ ri Jehova o vwo kpahen ame ọrhẹ omẹdamu enọ i sẹri mẹ ẹro dẹ-ẹ.”

¹⁶ Idje jerẹ erana i yono Paolo uyono ọghoghanren. Ọrana ọ karorhọ ye taghene ẹguọlọ yọ mai ghanren ghwẹ irherhe yanghene ona re vwori. Nọ tare: “Mia ga ẹrhẹ oniruo okinhariẹ bi. Vwana, mi mẹrẹnvwrurhe taghene dedevwo ẹmro mi haphia ọnọ sabu sẹrẹ imizu ukoko na ẹro ne, ọrẹn aye i karorhọ userhumu mi yẹre aye.”

17. Ọrọmo yọ nọ ji mẹrẹn erere erhe dje ẹguọlọ phia?

¹⁷ Erhe dje ẹguọlọ rẹn awọrọ, na mẹrẹn erere izede re vwe fiẹrorhọ. Jonathan, ro rhirhiẹ New Zealand, o dje ọrana rhiẹ urhomẹmro. Erhẹrhuvo i Satọde owu, nọ mẹrẹn ọkobaro owu ro ghwoghwo uvuẹn izede. Jonathan no brorhiẹn ro no lele ọkobaro na wian erhẹrhuvo i Satọde ri ha kpahiẹn. Uvwre ọke ọrana, o rhe taghene ọnọ mẹrẹn erere nẹ irueruo esiri ọrana-a. Jonathan nọ tare: “Uvwre ọke ọrana uvuẹn akpenyerẹn mẹ, mie vwo ẹguọlọ kpahen owian aghwoghwo na-a. Ọrẹn, ọke mia kerhọ izede ọkobaro na o yono awọrọ lele, ọrhẹ ebrurhọ owian aghwoghwo yi ọ haphia, nọ lẹrhere mẹ vwo ẹguọlọ kpahen owian aghwoghwo na. Ni mi ji vwo obọdẹn igbehian ri ha userhumu mẹ ru riaro uvuẹn ukoko na, riamerhen owian aghwoghwo na ji tikẹrẹ i Jehova rhọ.”

18. Me yi Jehova ọ guọlọre ne ru?

¹⁸ Jehova ọ guọlọre ne ruẹ ẹguọlọ re vwo kpahiẹn ọrhẹ awọrọ kodorhọ. Jerẹ oborẹ e yono ne, ana sabu ruẹ ẹguọlọ re vwo kpahen Jehova kodorhọ, nyoma re ne se i Baibol na ji roro kodorhọ kpahiẹn, jeghwai rha nẹrhomo vwe yi ọke ephian. Ẹguọlọ re vwo kpahen imizu ukoko na ọnọ gbanhonrhọ nyoma ra na ha userhumu phia. Ọke ẹguọlọ ọwan o kodorhọ, ne ne tikẹrẹ i Jehova ọrhẹ imizu ukoko na rhọ. Habaye, ana ji riamerhen igbehian erana bẹmẹdẹ!