Manna yẹ emaren emọ Israel i mai re uvwre ẹgbukpe 40 aye a ha uvuẹn ato na. (Ex. 16:35) Jehova ọ ji ha afen re se quail ghẹrẹ aye uvuẹn erhirhiẹ eva. (Ex. 16:12, 13; Num. 11:31) Ọrẹn, emọ Israel na i vwo uchunu emaren erọrọ aye ina sabu re.

Jerẹ udje, ọkezẹko Jehova o suẹn ihworho yi riẹ “ekete re ronmoma” ro vwo aruẹ emaren ezẹko aye i guọlọre. (Num. 10:33) Owu usuẹn ekete erana yẹ ekete ọfọfọ uvuẹn ẹkwotọre Elim, “ro vwo usurhẹn ame 12 ọrhẹ ephanren 70”—ọkezẹko aye ephanren ra sabu riẹ emamọ aye. (Ex. 15:27) Ọbe na Plants of the Bible ọ tare taghene ephanren ra mọ emamọ re se date, “rọ ha ekete ọduado, . . . yẹ orhan rọ mai mọ emamọ uvuẹn ato na, rọ yẹ iduduru ihworho emaren, ọfugbo ọrhẹ ekete aye ine rhirhiẹ.”

Ọkezẹko, emọ Israel i ji domaji uvuẹn ekete ọduado owu re se Feiran inyenana, ro rhiẹ usuẹn ekete rọ kẹrẹ Urhie i Feiran. a Ọbe owu re se Discovering the World of the Bible ọrhọ ta taghene ekete rọ kẹrẹ urhie ọnana, “o te iroko 81, ọye jẹ ekete owu rọmai seri, ro vwo erhumu omamọ, rọ ji kẹrẹ urhie i Sinai.” Nọ ji ta: “Uvuẹn ekete ọnana, emrẹ iroko 28 nẹ ekete rọ tonrhọ, yẹ ephanren ra mọ emamọ i date ri vwo erhumu ro seri te iroko 3 i vuọnren, ekete ọnana ọ ha isinhaghwẹ 2,000 kpare rierun vrẹn urhie rọ kẹrẹ Feiran. E serie ogba Eden ọrẹ Sinai. Fọkiẹ obọdẹn emamọ i date ro vwori, nọ lẹrhẹ ihworho buebun ye kiẹn ekete ọrana nẹ ọke ahwanren rhe.”

Ọke aye nẹ Egypt, emọ Israel i kpare iflawa ra ha ruẹ ibrẹdi, oborẹ e ruie, ọkezẹko aye i ji kpare eka ọrhẹ ọfugbo ezẹko. Itiọrurhomẹmro, ekwakwa erana i jirẹ-ẹ. Aye i ji kpare “ẹko igegede ọrhẹ erhuẹn kugbe isurhe buebun.” (Ex. 12:34-39) Fọkiẹ aruọke ro vwo serhọ uvuẹn ato na, ọkezẹko uchunu aranmo aye i vwori nọ kamurun. Ọkezẹko, emọ Israel na i riẹ ezẹko usuẹn aye. Habaye, aye ina sabu ha erọrọ ze izobo, tobọ harẹn isolobrugwẹ efian. b (Acts 7:39-43) Udabọ ọrana, emọ Israel i ji surhe eranmo ezẹko, jerẹ oborẹ i Jehova ọ ta rẹn ihworho yi, ọke aye i vwe dje esegburhomẹmro phia: “Emọ ehworhare are ine rhiẹ isuingegede uvuẹn ato na ẹgbukpe 40.” (Num. 14:33)  Omarana, o fiotọre taghene usurhe aye ọnọ sabu yẹ aye imiliki ọrhẹ eranmo, ọrẹn o te ha ghẹrẹ ihworho ri te iduduru akwasa uvwre ẹgbukpe 40 na-a. c

Bọgo yẹ eranmo na a mẹrẹn emaren ọrhẹ ame? d Uvwrọke ọrana ọnọ sabu vwo oso rọ rhọ omamọ, omarana odin ina vuọn ekete buebun uvuẹn ato na. Ọbe na Insight on the Scriptures, Volume 1, ọ tare taghene ẹgbukpe 3,500 ri vrẹn na, “ame rọ zẹ uvuẹn ẹkwotọre Arabia o bun vrẹn oborẹ ọ havwọ inyenana. Ekete ri riotọre buebun ri vwo ame bi, ọrẹn aye i ka ne vwana, i djerie phia taghene ame buebun a zẹ uvuẹn ekete erana bi.” Udabọ ọrana, ato na ekete ofefe ro ji mwuofẹn. (Deut. 8:14-16) O vwo rhianẹ Jehova ọ nyoma izede igbevwunu yẹ aye ame bi, manẹ emọ Israel na ọrhẹ eranmo aye ephian e hwu rhẹ ato na.—Ex. 15:22-25; 17:1-6; Num. 20:2, 11.

Moses ọ ta rẹn emọ Israel taghene Jehova ọ ghẹrerẹ aye rhẹ manna “neneyo aye i rhe taghene rhẹ ibrẹdi ọvo yọ nọ lẹrhẹ onyakpọ nyerẹ-ẹn, ukpomaran onyakpọ o nyerẹn fọkiẹ kẹmro kẹmro ro nẹ unu i Jehova rhe.”—Deut. 8:3.