Rhie riẹ irhomẹmro re havwiẹ

Rhie riẹ eghwẹmro re havwiẹ

Johannes Rauthe ro vwobọrhọ owian aghwoghwo na, uvwre ẹgbukpe 1920

O NẸ OGHWA IYẸNRẸN ỌWAN RHE

“Mia Meren Erere ren Ujiri i Jehova”

“Mia Meren Erere ren Ujiri i Jehova”

“Ivweri ri vrẹnren na e fiẹmru-u, arha ha aye vwanvwọn uvweri rọ tonrhọ uvuẹn Europe.” Omaran Watch Tower September 1, 1915, o dje uvweri akpọ ephian ọrukaro na, uvweri ọnana no kerabọ te ẹkwotọre ri te 30. Watch Tower na ọ tare taghene fọkiẹ uvweri na, ‘owian [Uvie] na nọ dobọji ibiesuọn, maido uvuẹn Germany ọrhẹ France.’

Ọke emọ uyono i Baibol na a dẹrughwaroghwu uvweri ọrana, aye a ji dabu vwo ẹruọ oborẹ ọsoriẹ Olele Kristi ono jo vwobọrhọ uvweri-i. Ọrẹn, aye i brorhiẹn rẹ aye ine ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na. Wilhelm Hildebrandt rọ guọlọ vwobọrhọ owian uvie na, no durhie rhẹ ọbe na The Bible Students Monthly ra ha i French ya. Ọye o riẹ i France jerẹ colporteur yanghene (ọkobaro-o), ọrẹn o riẹ avwaye jerẹ isodja otu German. Ọhworhare ọnana ro ru omayen jerẹ ọvwreghrẹn, ro ku ewun isodja rhọ na, no ghwoghwo iyẹnrẹn ufuoma harẹn otu i French ra nyavrẹn, ọnana no gbe aye unu.

Ileta ra ya rhẹ uvuẹn Watch Tower na, ọ hunute taghene emọ uyono i Baibol erọrọ ri ha uvuẹn i Gemany, i vwo omwemẹ rẹ aye ine ghwoghwo iyẹnrẹn esiri Uvie na dedevwo aye i sodja. Omizu Lemke, ro rhiẹ isodja, nọ nẹ iyẹnrẹn taghene isodja isiorin erọrọ i dje omamerhomẹ kpahen urhomẹmro na.” Nọ ji ya: “Tobọ te uvuẹn okuna ọnana, mia mẹrẹn erere rẹn ujiri i Jehova.”

Georg Kayser o riẹ uvweri jerẹ isodja, ọrẹn nọ ghwẹrioma jerẹ odibo Osolobrugwẹ urhomẹmro na. Me yọ phiare? Ọ mẹrẹn ọbe emọ uyono i Baibol na, no rhiabọ dede urhomẹmro Uvie na, orho fiuvweri ghwomara-an. Nọ wian owian ro vwo sekpahen uvweri. Ọke uvweri na ọ dobọji, no fioma rhọ iruo ọkobaro uvuẹn ẹgbukpe buebun.

Dedevwo emọ uyono i Baibol na a ji dabu vwo ẹruọ oborẹ ọsoriẹ Olele Kristi ono jo vwobọrhọ uvweri-i, uruemru aye ọ vẹnẹ ihworho ri rhiabọ dede uvweri na. Ọke ihworho re sun usuon oseghe ọrhẹ ilori ẹga a hobọtua uvweri na, Emọ Uyono i Baibol na i hẹroso ‘Ọmọ Orodje ọrẹ Ufuoma.’ (Isa. 9:6) Dedevwo ezẹko a ghwai tiobọnu uvweri na phẹlẹphẹle-ẹ, aye i ji vwo ẹhẹn ro gbere Konrad Mörtter ro rhiẹ Ọmọ Uyono i Baibol na, rọ tare: “Mi mẹrẹnvwrurhe nẹ ẹmro Osolobrugwẹ taghene o fo nẹ Olele Kristi o kpe ohworho-o.”—Ex. 20:13. *

Hans Hölterhoff ha ophanphan iyẹnrẹn ra ha obọ mọrọn dje Golden Age na phia

Urhi Germany ọ tare taghene kohworho kohworho yi ne vwobọrhọ uvweri, ọrẹn emọ uyono i Baibol ri te 20 i tenren taghene aye i vwobọrhọ uvweri-i. Aye ni tare taghene ezẹko usuẹn aye e kpomorhuẹ, jerẹ Gustav Kujath, aye ni fi rie rhẹ oghwa ra hẹrote erhuẹ jeghwai yẹ ye umwu. Ne fi Hans Hölterhoff ro vwo kwe vwobọrhọ owian owuorowu ro sekpahen uvweri rhẹ ekanron. Isodja ezẹko ni ku ewun rọ bariẹ oma omamọ rhọ ye, omayen nọ miamiẹ. Ọrana o wene ẹhẹn ye-e, isodja na ni djofẹn mwuie taghene aye ine kpe yi hwu. Ọrẹn, Hans ọ mọrọn emevigbanhon ọnẹyen uvwre ọke uvweri na.

Imizu erọrọ ra ji ya odẹ aye rhotọre, e kwe fiuvweri-i, aye ni tare taghene a yẹ aye owian ro vwo sekpahen uvweri. * Owuọwan ro ru ọnana yẹ Johannes Rauthe, ne djerie taghene ọ yọ wian uvuẹn izede itreni a ghwa. Ne rhe dje Konrad Mörtter riẹ ekete e simi oma, ne ji dje Reinhold Weber nọ wian owian inọsu. Oma ọ merhen August Krafzig omamọ, nime, o vwobọrhọ uvweri na-a. Emọ Uyono i Baibol na ọrhẹ awọrọ, i brorhiẹn rẹ aye ina ga i Jehova fọkiẹ ẹguọlọ ọrhẹ atamwu aye i vwo kpahiẹn.

Fọkiẹ uruemru aye ọke uvweri na, igọmẹti na, na dẹrẹ Emọ Uyono i Baibol na ọke ephian. Uvwre ọke erana, Emọ uyono i Baibol na uvuẹn Germany i guẹnzọn buebun uvuẹn ẹghware fọkiẹ owian aghwoghwo na. Na sabu ha userhumu rẹn aye, esiri ukoko rọ ha uvuẹn Germany nọ ha awuiruo rọ hẹrote ẹmro ri sekpahen urhi mwu uvuẹn Bethel rọ ha uvuẹn Magdeburg.

Iseri Jehova ni me rhe fiotọre oborẹ ọsoriẹ aye ine je vwobọrhọ uvweri. Ọke uvweri akpọ ephian ọreva ọ tonrhọ, aye e rhe vwobọrhọ uvweri yanghene owian ri sekpahen uvweri ghwomara-an. Omarana, ne ni aye jerẹ evwreghrẹn ẹkwotọre i German, na kparehaso aye omamọ. Ọrẹn, ọrana ẹmro ọrọrọ ra na ta kpahen uvuẹn urhomu-ẹmro na, “O nẹ Oghwa Iyẹnrẹn Ọwan rhe.”—O nẹ oghwa iyẹnrẹn ọwan rọ ha uvuẹn Central Europe rhe.

^ Udjoghwẹmro 7 Se iyẹnrẹn kpahen emọ uyono i Baibol ri ha uvuẹn Britain uvuẹn ọke Uvweri Akpọ Ephian ọrukaro, ọ ha uvuẹn urhomu-ẹmro na “From Our Archives—They Stood Firm in an ‘Hour of Test’” uvuẹn Watchtower May 15, 2013.

^ Udjoghwẹmro 9 A hunute aruo odjẹ ọnana uvuẹn ẹrhiọ ọre erhan ọrẹ ọbe na Millennial Dawn (1904), ọrhẹ Zion’s Watch Tower uvuẹn edjadjẹ German ọrẹ August 1906. Watch Tower ọrẹ September 1915 no wene oborẹ e rheri bi, nọ jeghwai ta taghene Emọ Uyono i Baibol na i kẹnoma nẹ owian isodja. Ọrẹn, urhomu-ẹmro ọrana, ọ homaphia uvuẹn edjadjẹ i German na-a.