USERHUMU RẸN EKRUN NA
Ọke Irorẹdjẹ Ọrhọ Vẹnẹ
Ovẹnẹ uvuẹn ojemẹ, iruemru ọrhẹ irueruo, ọnọ sabu bẹn harẹn eri rọnmọ ne. Ọrẹn, ẹmro jerẹ enana ina sabu suẹ ebẹnbẹn egbogbanhon:
Uchunu ọke ra na ghwọghọ rhẹ ihworho ekrun
Oborẹ ana ghwọghọ igho lele
Sẹ ene vwiẹ emọ
Me wu na sabu ru orhianẹ wẹwẹ rhẹ ọrẹ wu rọnmọren e vwo irorẹdjẹ owu-u?
Oborẹ o fori ne wu rhe
Oserhọ o mevirhọ taghene emru na owu-u. Esa ọrhẹ ane ri serhọ rẹn owuowọnwan, e vwo irorẹdjẹ ri vẹnẹren sekpahen eghwẹmro eghoghanren ezẹko.
“Mi ghwanranren uvuẹn ekrun ra ghwọghọ ọke kugbe. Uvuẹn ehion ọkprughwre na, ame a kọn bru izu ọrhẹ esa ame eduado, imizu izu mẹ ọrhẹ imizu ọsẹ mẹ kugbe emọ imizu eri vwiẹre ame. Ekrun esa mẹ i vwa ghwai ghwọghọ ọke kugbe-e. Omarana, ame i vwo iroro rọ vẹnẹren sekpahen ọke ame ina ghwọghọ rhẹ ekrun ame yanghene ọke ame ine lele imizu ame ri ha ekete iseseri tẹmro.”—Tamara.
“Mẹmẹ ọrhẹ ane mẹ e vwo iroro owu kpahen oborẹ ana ghwọghọ igho lele-e. Uvwre ibiamo ezẹko ọke ame e tu rọnmọ, ame i frẹfro kpahiẹn omamọ. Ọ ha ọke ọrhẹ ẹmro ẹta kugbe, ame i ki sabu kwaphiẹ obẹnbẹn na rhọ.”—Tyler.
Ihworho awanva ina sabu rhe ni emru owu, ọrẹn aye i vwo iroro rọ vẹnẹren kpahiẹn. Ọnana ọnọ ji sabu phia sekpahen ẹmro esa ọrhẹ ane i vwe vwo ekwerhọ kpahen
Erhe kwerhọ emru owu ọ sabu kwaphiẹ ebẹnbẹn ezẹko rhọ-ọ. Jerẹ udje, me wu ne ruo orhianẹ izu yanghene ọsẹ esa yanghene anuọ o kpomẹ, ọ ji guọlọ ẹruete? Yanghene orhianẹ ọrẹ wu rọnmọren ọ guọlọ ọmọ, ọrẹn wa guọlọ-ọ? a
“Mẹmẹ ọrhẹ ane mẹ i ta kpahen emọ rẹ ame ine vwiẹ ne. O roro kodo kpahiẹn rhọ, iroro ame ọ ji vẹnẹ rhọ. Mi vwa mẹrẹn oborẹ ame ine ru vwo ekwerhọ owu-u.”—Alex.
Irorẹdjẹ ri vẹnẹren o mevirhọ taghene wu sabu vwo efikparobọ uvuẹn ọrọnmo ọnọ-ọ. Ihworho ezẹko ri tẹn ona ẹmro orọnmo ni tare taghene orhianẹ esa yanghene ane, e vwo iroro owu kpahen oghwẹmro ọghoghanre-en, o fori nẹ owuowọnwan o ruẹ oborẹ ọnọ sabu ru ephian neneyo a nyalele irorẹdjẹ ye, ọrhọ tobọ rhianẹ ọnana ono lele fiẹ orọnmo ẹfan dede. Ọrẹn, “iroro” ọrana ọ lẹrhẹ eri rọnmọ ne ha ukẹro ọghoghanren ni iroro aye, ukperẹ ono rhiẹ ive aye i veri rẹn Osolobrugwẹ kpahen orọnmo.
Oborẹ wu na sabu ru
Brorhiẹn wu na sẹrorẹ ive orọnmo na. Wu rha sẹrorẹ ọnana rhẹ ẹhẹn, ọnọ ha userhumu rẹn are sabu kwomakugbe kwaphiẹ erhirhiẹ na rhọ.
Uruemru-urhi Baibol: “Oborẹ Osolobrugwẹ ọ tan kugbe ne, e vwe jenẹ ohworho owuorowu hẹriẹ ye-e.”—Matthew 19:6.
Roro uchunu na. Jerẹ udje, me yẹ are ine ruo orhianẹ owuọwan uvuẹn orọnmo na ọ guọlọ ọmọ, ọrẹn ọreva ye ọ guọlọ-ọ? O vwo ekwakwa buebun re ne roro kpahen, jerẹ:
Oborẹ orọnmo na ọ gbanhon te.
Are ina sabu hẹrote ọmọ re ne vwiẹ na?
Owian re ne rhiẹ emiemọ.
Ewian emiemọ ọ ghwẹ ọrẹ ene tiobọnẹ emaren, ewun ọrhẹ ekete re ne rhirhiẹ.
Igho are i vwori.
Are ina sabu wian owian ji hẹrote ekrun ọrhẹ ewian erọrọ izede ro serhọ ovwan?
Uruemru-urhi Baibol: “Ọrọmo usuẹn are na rọ guọlọ bọn oghwa ọduado ro no jo siyẹ roro kpahen uchunu igho ro no mwuien vwẹre?”—Luke 14:28.
Roro kpahen ọsoso ẹmro na. Wu na sabu kwaphiẹ ebẹnbẹn ezẹko rhọ are i vwe kwerhọ bi. Jerẹ udje, orhianẹ ẹmro na o sekpahen ọrẹ ene vwiẹ yanghene e vwiẹ-ẹ, o fori nẹ ọrọ vwọ guọlọ ọmọ na ọ nọ omayen:
‘Ọke mia ta taghene mia guọlọ emọ-ọ, mia haye ta taghene mi vwiẹ emọ kakaka-a, gbine mi ne vwiẹ obaro na?’
‘Mie ruẹ sikẹnsikẹn mi ne vwiẹ, fọkime mie brudu sẹ mi sabu rhiẹ omamọ ọmiọmọ-ọ?’
‘Ofẹn o mwu mẹ sẹ ọreva mẹ ọnọ sẹrerhumuji mẹ?’
Ọrẹn, ọrọ guọlọ ọmọ na ọnọ sabu nọ omayen enọ enana:
‘Ame i mwuegbe ame ina hẹrote ọmọ ne?’
‘Ame i vwo igho ra na sabu hẹrote ọmọ ghwanren?’
Uruemru-urhi Baibol: “Ẹghwanren ro nẹ oberun rhe . . . o roro te.”—James 3:17.
Guọlọ ekwakwa ri rhomurun uvuẹn irorẹdjẹ esa yanghene anuọ. Ihworho awanva ina sabu rhe ni emru owu, ọrẹn aye i vwo iroro rọ vẹnẹren kpahiẹn. Omaran ọ ji havwọ, esa yanghene ane ina sabu vwo irorẹdjẹ sansan kpahen oghwẹmro owu, jerẹ udje, sekpahen oborẹ ana ghwọghọ igho lele. Nẹ are i sabu ta kpahen ẹmro rẹ irorẹdjẹ are ọ vẹnẹ, o fori nẹ are i tonrhọ rhẹ erẹ are i vwo ekwerhọ kpahen.
Me yẹ are awanva i vwo ekwerhọ kpahen?
Me yẹ emru ọghoghanren uvuẹn iroro are owuowu?
Fọkiẹ orọnmo na, owuọwan usuẹn are yanghene are awanva ina sabu kpọ iroro are vi neneyo o serhọ rhẹ ọrẹ ọreva na?
Uruemru-urhi Baibol: “E jenẹ owuowọnwan guọlọ ọdamẹ ọreva ye, o vwo rhiẹ ọdamẹ ọnẹyen ọvo-ọ.”—1 Corinthians 10:24.
a O fori nẹ era guọlọ rọnmọ i ta kpahen eghwẹmro eghoghanren bọmọke aye ina ki rọnmọ. Ọrẹn, erhirhiẹ re vwe roro rhọ ina sabu phia, yanghene iroro ohworho wu rọnmọren ọnọ sabu wene.—Ecclesiastes 9:11.