Me yi Baibol na ọ ta Kpahen Ẹruete ra na yẹ Eri Vwiẹre Ọwan ri ho ne?
Ẹkpahenrhọ i Baibol na
Emọ ri do te edje ne yi vwo ovwan aye ina hẹrote eri vwiẹre aye. Baibol na ọ tare taghene emọ ri do te edje ne i “djephia taghene aye a ga Osolobrugwẹ nyoma aye ina hẹrote ihworho ekrun aye, nyoma ọnana aye na sabu kwosa rẹn eri vwẹre aye . . . , fọkime ọnana ọ merhen Osolobrugwẹ oma.” (1 Timothy 5:4, New International Version) Emọ i rha hẹrote eri vwiẹre aye lele akama ri ha uvuẹn Baibol na, no djephia taghene aye a họghọ rẹn ọsẹ ọrhẹ izu aye.—Ephesians 6:2, 3.
Baibol na ọ yẹ ọwan ọkpọvi kirighwo, kpahen oborẹ ana hẹrote eri vwiẹre ọwan lele-e. Ọrẹn, o vwo idje ehworhare ọrhẹ emẹse ri fuevwan uvuẹn Baibol na ri ru omaran. Baibol na ọnọ ji ha userhumu rẹn ihworho ra hẹrote ọsẹ ọrhẹ izu aye.
Marhẹ ekrun ezẹko ọke ahwanren i ru hẹrote eri vwiẹre aye ri ho ne?
Aye i ru omaran izede sansan, sekpahen oborẹ erhirhiẹ aye ọ havwọ.
Joseph o rhirhiẹ kẹrẹ ọsẹ ye re se i Jacob rọ ho ne-e. Ọke i Joseph o vwo uphẹn rọ nọ hẹrote ọsẹ ye Jacob, no ruẹ ẹkwaphiẹrhotọre nẹ ọsẹ ye ọ kwa bruie rhe. Joseph nọ yẹ ọsẹ ye ekete ro no rhirhiẹ, emaren, nọ ji sẹroriẹ.—Genesis 45:9-11; 47:11, 12.
Ruth ọ kwa lele izu esa ye riẹ ẹkwotọre ro nurhe, nọ ji wian gbanhon nọ sabu hẹrote yi.—Ruth 1:16; 2:2, 17, 18, 23.
Bọmọke i Jesu o ki hwu, o fiẹ ohworho rhotọre rọ nọ hẹrote izie Mary, ro rhiẹ ọmase uku.—John 19:26, 27. *
Urhebro ọgo uvuẹn i Baibol na yọ nọ ha userhumu rẹn ihworho ra hẹrote eri vwiẹre aye?
Baibol na o vwo iruemru-urhi sansan ri na sabu ha userhumu rẹn ihworho ra hẹrote eri vwiẹre aye ri ho ne, nẹ aye i sabu fie ebẹnbẹn sansan kparobọ.
Họghọ rẹn eri vwiẹruọ.
Oborẹ i Baibol na ọ tare: “Are i họghọ rẹn ọsẹ ọrhẹ izu are.”—Exodus 20:12.
Marhẹ ene ru ha uruemru-urhi ọnana ruiruo? Họghọ rẹn eri vwiẹruọ nyoma wu na yẹ aye ugbomọphẹ, wu vwe sun aye-e. Orho serhọ, ha uphẹn rẹn aye nẹ aye ọvo i brorhiẹn kpahen oborẹ ana hẹrote aye lele. Habaye, o ji fo ne ru ekete omẹgbanhon ọwan o teri na ha userhumu rẹn aye.
Vwo uruemru re vwẹruọ awọrọ, ji rha harhomẹ.
Oborẹ i Baibol na ọ tare: “Ọmẹrẹnvwrurhe onyakpọ ọ vwọ lẹrhiẹ kiki tuekwẹre-e, jeghwai emru orhorhomu hariẹn ọrhọ kpare iroro vrẹn orusọ.”—Proverbs 19:11.
Marhẹ ene ru ha uruemru-urhi ọnana ruiruo? Orhianẹ ọsọ yanghene izuo rọ ho ne nọ tẹmro ezẹko ri vwe serhọ, yanghene o dje ọdaremẹro kpahen oborẹ we ruẹ riẹ-ẹn, nọ oma, ‘Marhẹ oma ono ru mẹ orhianẹ mẹmẹ yi ha erhirhiẹ aye?’ Wu rha damoma wu ne vwẹruọ erhirhiẹ aye ji rha harhomẹ, ekwakwa ni ne serhọ.
Nekpẹn userhumu mie awọrọ.
Oborẹ i Baibol na ọ tare: “Ohworho owu ọrhọ djẹ iroro, ọ lẹrhẹ iroro na se fughwẹ, ọrẹn, efikparobọ o rhirhiẹ ye, ihworho buebun i rha djẹ iroro kugbe.”—Proverbs 15:22.
Marhẹ ene ru ha uruemru-urhi ọnana ruiruo? Guọlọ kodo rhọ kpahen ekwakwa ezẹko ri na sabu ha userhumu wẹn hẹrote eri vwiẹruọ ri ho ne. Guọlọ oborẹ ọnọ sabu ha userhumu wẹn hẹrote izuo yanghene ọsọ uvuẹn ekete we rhirhiẹ. Lele ihworho ri ji hẹrote eri vwiẹre aye ri ho ne tẹmro kugbe. Wu rhe vwo imizu erọrọ, djiroro kpahen oborẹ are ephian ine ru siyẹ ta kpahen oborẹ are ine ru hẹrote eri vwiẹre are.
Rhe ekete omẹgbanhuọn o teri.
Oborẹ i Baibol na ọ tare: “Ohworho dẹndẹn ọ ha ẹghwanren ruiruo.”—Proverbs 11:2.
Marhẹ ene ru ha uruemru-urhi ọnana ruiruo? Rhe ekete wa guọlọ userhumu. Jerẹ udje, ihworho ephian i rhe ekete omẹgbanhon aye o teri. Ọnana ọnọ ha userhumu wẹn rhe oborẹ wu na sabu ru rẹn eri vwiẹruọ ri ho ne. Wu rha mẹriẹn taghene owian na ọ gbanhon phan wẹn, nekpẹn userhumu mie ihworho ekrun ọnọ, yanghene ihworho ri ten ona.
Hẹrote oma.
Oborẹ i Baibol na ọ tare: “O vwo ohworho ro vwo utuoma kpahen omaye-en, ukpomaran, ọ ghẹriẹ jeghwai hẹrote yi.”—Ephesians 5:29.
Marhẹ ene ru ha uruemru-urhi ọnana ruiruo? Dedevwo wu vwo owian wu na hẹrote eri vwiẹruọ, o ji fo ne wu hẹrote oma ọrhẹ ekrun ọnọ orhianẹ wu rọnmọ ne. O fori wu dabu riẹ omamọ emaren. O ji fo ne wu dabu ronmoma, ji dabu merhen. (Ecclesiastes 4:6) O ji fo ne wu ha ibiọke ronmoma nẹ owian wa wian. Wu rhe ruẹ ekwakwa enana, wu ne vwo omẹgbanhon wu na hẹrote eri vwiẹruọ ri ho ne.
Baibol na ọ tare taghene uvuẹn oghwa ọvo ya na hẹrote eri vwiẹre ọwan ri ho ne?
Baibol na ọ ghwai ta rẹn ọwan kpahen ekete ra na hẹrote eri vwiẹre ọwa-an. Ekrun ezẹko i brorhiẹn aye ina hẹrote izu yanghene ọsọ aye ri ho ne uvuẹn oghwa aye, o toro oborẹ o jiri te-e. Uvuẹn erhirhiẹ ezẹko, emọ na ina sabu brorhiẹn taghene a kpare aye riẹ ekete ra hẹrote eri ho ne. Ọrẹn, o fori nẹ ekrun na i siyẹ brorhiẹn kpahen ọrọ mia serhọ.—Galatians 6:4, 5.
^ Udjoghwẹmro 6 Iyẹnrẹn i Baibol owu nọ tẹmro enana kpahen iyẹnrẹn na: “Ọnọ sabu rhirhiẹ taghene [esa i Mary] ro rhiẹ Joseph o hwu jiri ne, ọrẹn nẹ ọke ọrana rhe, Jesu yọ hẹrote yi, ọrẹn vwana rọ guọlọ hwuẹ ne na, ni ime yọ nọ phia rẹn izie? . . . Kristi o yono emọ kpahen oborẹ aye ina hẹrote eri vwiẹre aye ri ho ne.”—The NIV Matthew Henry Commentary in One Volume, aruọbe 428-429.