Сӕйраг ӕрмӕгмӕ рахиз

Сӕргӕндтӕм рахиз

Зыдтай йӕ?

Зыдтай йӕ?

Йесойы ныхӕстӕ, дыууӕ мин къахдзӕфы ацу, зӕгъгӕ, куыд ӕмбаргӕ сты?

Иухатт адӕмимӕ ныхас кӕнгӕйӕ Чырысти загъта: «Барджынтӕй [дӕ] исчи йемӕ иу мин къахдзӕфы куы цӕуын кӕна, уӕд йемӕ ацу дыууӕ ахӕмы» (Матфейы 5:41). Йесомӕ чи хъуыста, уыцы адӕм, ӕвӕццӕгӕн, бамбӕрстой, цӕй кой сын кодта, уый – бартӕ кӕй къухы уыдысты, уыдонӕн закъонмӕ гӕсгӕ сӕ бон уыд адӕймаджы исты куыстыл бафтауын.

Н. э. фыццаг ӕнусы Израил уыд Ромы паддзахады дӕлбар. Ромӕгтӕн сӕ бар цыди адӕмыл дӕр ӕмӕ сӕ фосыл дӕр. Ӕмӕ сын-иу хицауад цавӕрдӕр хъуыддаг бакӕнын куы бахӕс кодта, уӕд-иу цӕмӕй тагъддӕр ацыдаид, уый тыххӕй-иу адӕмы дӕр тыхкуыст бакӕнын кодтой ӕмӕ-иу сын сӕ фосыл дӕр бакуыстой. Зӕгъӕм, иухатт ромаг ӕфсӕддонтӕ киренӕйаг лӕг Симонӕн Чырыстийы хъизӕмӕртты хъӕд ахӕссын кодтой, кӕм ӕй хъуамӕ байтыгътаиккой, уырдӕм (Матфейы 27:32). Дзуттӕгтӕ тынг тыхстысты ромаг хицауад сӕ ахӕм куыстытӕ кӕнын кӕй домдта, уымӕй ӕмӕ-иу хъуыр-хъуыр кодтой.

Бӕрӕг нӕу, ромӕгтӕ-иу адӕмы исты уаргъимӕ цас фӕцӕуын кодтой, уый, фӕлӕ сӕ цас домдтой, уымӕй фылдӕр зынтӕй ацыдаиккой. Уӕдӕ, Чырысти афтӕ куы загъта, дыууӕ ахӕмы ацу, зӕгъгӕ, уӕд ӕй уый зӕгъын фӕндыд, ӕмӕ сӕ хицауад цы домдта, уый-иу кӕд Хуыцауы закъоны ныхмӕ нӕ уыд, уӕд-иу ӕй ӕнӕ хъуыр-хъуырӕй кӕй хъуамӕ бакодтаиккой (Марчы 12:17).

Библийы цы Аннӕйы тыххӕй фыст ис, уый чи уыд?

Библи куыд зӕгъы, афтӕмӕй, Аннӕ (Анан) уыд «хистӕр сауджын» (Лукайы 3:2; Иоанны 18:13; Хъуыддӕгтӕ 4:6). Бӕлвырдӕй та уыди Кайафӕйы каис, ома, уыцы рӕстӕг Израилы хистӕр сауджын чи уыд, уый каис. Уымӕй размӕ Аннӕ йӕхӕдӕг дӕр уыди хистӕр сауджын – н. э. 6 кӕнӕ 7 азӕй н. э. 15 азы онг, цалынмӕ йӕ Валерий Грат, Ромы паддзахад Иудейӕйы сӕргълӕууӕгӕй кӕй сӕвӕрдта, уыцы хицау, йӕ бынатӕй нӕ систа, уӕдмӕ. Кӕд йӕхӕдӕг хистӕр сауджын нал уыд, уӕддӕр ын Израилы уыди стыр бартӕ. Йӕ фондз фырты ӕмӕ йӕ сиахс дӕр уыдысты хистӕр сауджынтӕ.

Израилы паддзахад куы никӕй дӕлбар уыд, уыцы рӕстӕг-иу хистӕр сауджынтӕ лӕггад кодтой сӕ мӕлӕты онг (Нымӕцтӕ 35:25). Фӕлӕ ромӕгты дӕлбар куы баисты, уӕд хистӕр сауджынты ӕвӕрдтой ӕмӕ сӕ сӕ бынатӕй истой Ромы хицауады ӕрвыст сӕргълӕуджытӕ ӕмӕ паддзӕхтӕ. Историк Иосиф Флавий куыд фыссы, афтӕмӕй, Ромы паддзахад Сирийы сӕргълӕууӕгӕй кӕй сӕвӕрдта, уыцы хицау, Квириний, н. э. 6 кӕнӕ 7 азмӕ ’ввахс Иоазары хистӕр сауджыны бынатӕй систа ӕмӕ йын йӕ бӕсты сӕвӕрдта Аннӕйы. Фӕлӕ-иу, ӕвӕццӕгӕн, уыцы ромаг хицӕуттӕ хистӕр сауджынӕй кӕй равзӕрстой, уый-иу хуымӕтӕг адӕмӕй нӕ уыд, фӕлӕ сауджынты хӕдзарвӕндагӕй.

Аннӕйы бинонты иууылдӕр зыдтой сӕ кӕрӕфдзинадӕй ӕмӕ се ’мбисонды хъӕздыгдзинадӕй. Уыцы заманты-иу кувӕндоны уӕй кодтой, адӕмы-иу нывӕндтӕ ӕрхӕссынӕн цы хъуыд, уыдӕттӕ, зӕгъӕм, бӕлӕттӕ, фыстӕ, сой ӕмӕ сӕн. Уыцы хъуыддӕгтӕ иууылдӕр уыдысты Аннӕйы бинонты къухы, ӕмӕ сӕ бирӕ фӕллӕйттӕ дӕр, ӕвӕццӕгӕн, уый фӕрцы самал кодтой. Историк Иосиф Флавий фыста, зӕгъгӕ, Аннӕйы фырт Ананы (Ананийы) «лӕггадгӕнджытӕ ахӕм ӕдзӕсгом уыдысты, ӕмӕ-иу, хуымӕтӕг сауджынтӕм цы дӕсӕм хай ӕмбӕлд, уый-иу [адӕмӕй] байстой; барвӕндонӕй-иу ӕй чи нӕ радта, уый та-иу нӕмгӕ фӕкодтой».