Сӕйраг ӕрмӕгмӕ рахиз

Сӕргӕндтӕм рахиз

Сӕ уырнындзинад у фӕзминаг

«Диссаджы сылгоймаг»

«Диссаджы сылгоймаг»

РУФ йӕ уӕрджытыл лӕууы ӕмӕ гуыбырӕй архайы, бон изӕрмӕ кӕй фембырд кодта, уыцы хъӕбӕрхоры ӕфсиртимӕ. Быдырты сӕрмӕ арв талынг кӕнын райдыдта. Фӕллад кусджытӕ фӕндагыл хӕрдмӕ фӕцӕуынц Вифлеемы кулдуарырдӕм. Вифлеем, гыццыл горӕт, ӕрбынат кодта, быдыртӕм хӕстӕг цы ныллӕг хох ис, уый фахсыл. Руф райсомӕй нырмӕ йӕ астӕу не сраст кодта ӕмӕ ныр йӕ буар ӕнӕхъӕнӕй дӕр риссы. Фӕлӕ уӕддӕр нырма йӕ куыст нӕ фӕци – ӕфсиртӕ хъилӕй хойы. Алы цӕфӕн дӕр зӕхмӕ ӕрызгъӕлы хоры нӕмгуытӕ. Кӕд Руф тынг бафӕллад, уӕддӕр цин кӕны – абон уыди, ӕнхъӕл дӕр куыд нӕ уыд, ахӕм диссаджы бон.

Цымӕ уыцы ӕрыгон идӕдз сылгоймагӕн йӕ царды уӕззаудӕр бонтӕ фӕстейӕ баззадысты? Руф рацыд йе ’фсин Ноеминимӕ ӕмӕ йын дзырд радта, кӕй никуы йӕ ныууадздзӕн ӕмӕ Ноемины Хуыцау, Йегъовӕ, йӕ Хуыцау кӕй уыдзӕн. Дыууӕ мастӕфхӕрд сылгоймаджы ӕрцыдысты Моавӕй Вифлееммӕ. Моаваг Руф уайтагъд бамбӕрста, Йегъовӕйы Закъон, Израилы цы мӕгуыртӕ уыд, уыдоны, ӕмӕ суанг ӕрцӕуӕггӕгты дӕр, кӕй хъахъхъӕдта ӕмӕ сын кӕй ӕххуыс кодта *. Ӕмӕ ныр федта, Хуыцауы закъӕттӕм гӕсгӕ чи цард, уыцы адӕмӕй чидӕртӕ Хуыцауыл куыд иузӕрдион уыдысты ӕмӕ куыд хӕларзӕрдӕ уыдысты, уый, ӕмӕ йын уый йӕ рыст зӕрдӕйы цыдӕр ныфс бауагъта.

Уыдонӕй иу уыд Вооз, ӕфсиртӕ кӕй хуымы ӕмбырд кодта, уыцы ацӕргӕ хъӕздыг нӕлгоймаг. Вооз уыцы бон Руфыл фыдау батыхст ӕмӕ дзы раппӕлыд, йӕ ацӕргӕ ӕфсиныл ӕнувыд кӕй у ӕмӕ йӕхи ӕцӕг Хуыцау Йегъовӕйы базыры бын бакӕнынмӕ кӕй ӕрцыд, уый тыххӕй. Руфӕн-иу, ӕвӕццӕгӕн, уыцы фӕлмӕн ныхӕстӕ йӕ зӕрдыл куы ’рбалӕууыдысты, уӕд-иу йӕ мидбылты бахудт (Руф 2:11–13).

Фӕлӕ уӕддӕр Руф хъуыды кодта йӕ дарддӕры цардыл. Мӕгуырӕй ӕцӕгӕлон бӕстӕйы, нӕдӕр ын сӕрыхицау ис, нӕдӕр сывӕллон, афтӕмӕй дарддӕр цы кӕндзӕн? Йӕхи дӕр ӕмӕ Ноемины дӕр цӕмӕй дардзӕн? Быдыры-иу цы ӕрӕмбырд кӕна, уый сын фаг кӕндзӕн? Ӕмӕ куы базӕронд уа, уӕд ын йӕхимӕ та чи кӕсдзӕн? Диссаг нӕу, уыцы хъуыдытӕ йӕ уӕгъд кӕй нӕ уагътой. Нӕ рӕстӕджы дӕр цардамӕлттӕ кӕнын зын у, ӕмӕ Руфау бирӕтӕ мӕт кӕнынц, дарддӕр куыд цӕрдзысты, ууыл. Уыцы уӕззау рӕстӕг Руфӕн йӕ уырнындзинад куыд баххуыс кодта, уый куы базонӕм, уӕд бамбардзыстӕм, бирӕ цӕмӕйдӕрты йӕ кӕй у нӕ бон бафӕзмын.

Бинонтӕ схонӕн кӕй ис?

Руф фыдӕбон кодта, цӕмӕй йӕхи ӕмӕ Ноемины фӕдардтаид

Руф хъӕбӕрхор хост куы фӕци ӕмӕ йӕ куы ӕрӕмбырд кодта, уӕд ын рауад ефӕйы бӕрц, ома 22 литры (14 килӕйы бӕрц). Уӕдмӕ хур аныгуылд. Руф йӕ хор хъуымацы гӕппӕлыл ӕркодта, сбаста йӕ, йӕ сӕрыл ӕй сӕвӕрдта ӕмӕ Вифлееммӕ араст (Руф 2:17).

Ноемин йӕ уарзон чындзыл бацин кодта ӕмӕ, ӕвӕццӕгӕн, тынг бадис кодта, цас хор ӕрбахаста, уый куы федта, уӕд. Руф ма ӕрбахаста, Воозы кусджыты сихорӕй ма цы хӕринӕгтӕ баззад, уыдонӕй иу гыццыл, ӕмӕ сӕ иумӕ бахордтой. Ноемин Руфы бафарста: «Кӕм уыгътай абон ӕфсиртӕ, кӕм куыстай? Арфӕгонд уӕд, дӕумӕ йӕ хъус чи ӕрдардта, уыцы адӕймаг!» (Руф 2:19). Ноемин ӕмбаргӕ сылгоймаг уыд, ӕмӕ уайтагъд бамбӕрста, Руфӕн куы ничи ӕххуыс кодтаид, уӕд иунӕгӕй уыйбӕрц хор кӕй не ’рӕмбырд кодтаид.

Руф Ноеминӕн радзырдта, Вооз куыд хӕларзӕрдӕ адӕймаг у, уый тыххӕй. Ноеминӕн уый тынг ӕхсызгон уыд ӕмӕ загъта: «Йегъовӕ йын раарфӕ кӕнӕд, удӕгӕсты дӕр ӕмӕ мӕрдты дӕр йе ’нувыд уарзтӕй ӕнӕхай кӕй нӕ фӕкодта, уый тыххӕй» (Руф 2:19, 20). Вооз ын йӕ чындзӕн кӕй баххуыс кодта, уый йын Йегъовӕйы фӕлмӕнзӕрдӕдзинадыл дзурӕг уыд, уымӕн ӕмӕ Йегъовӕ йӕ лӕггадгӕнджытӕн дзуры, цӕмӕй рӕдау уой ӕмӕ сын зӕрдӕ ӕвӕры, фӕлмӕнзӕрдӕ куы уой, уӕд сын кӕй арфӕ кӕндзӕн * (Ӕмбисӕндтӕ 19:17).

Руф Ноеминӕн куы радзырдта, Вооз ын афтӕ кӕй загъта, цӕмӕй ӕфсиртӕ йӕ хуымы ӕмбырд кодтаид, уӕд Ноемин бацин кодта, ӕмӕ йын загъта: «Гъемӕ тынг хорз, мӕ чызг, ӕгайтма йӕ кусджытимӕ уыдзынӕ, ӕмӕ дӕ ӕндӕр хуымы ничи бафхӕрдзӕн». Иу дзырдӕй, Ноеминӕн Воозы ныхас йӕ зӕрдӕмӕ фӕцыд. Уӕд Руф дӕр сразы ӕмӕ, Библийы куыд кӕсӕм, афтӕмӕй «йе ’фсинимӕ иумӕ цардысты» (Руф 2:22, 23). Ацы ныхӕстӕй нӕ бон бамбарын у, Руфӕн йӕ сӕйраг миниуӕг ӕнувыд уарзт кӕй уыд. Руфыл хъуыды кӕнгӕйӕ нӕ бафӕнды нӕхимӕ ахӕм фарстатӕ раттын: «Мӕ бинонтӕм ӕз дӕр ахӕм цӕстӕй кӕсын? Алкӕддӕр сӕ фарсмӕ балӕууын ӕмӕ сӕ ӕххуыс куы фӕхъӕуы, уӕд сын баххуыс кӕнын?» Ахӕм ӕнувыд уарзт Йегъовӕ ӕнӕмӕнгӕй бафиппайдзӕн.

Руф ӕмӕ Ноемин кӕрӕдзийӕн ӕххуыс кодтой ӕмӕ кӕрӕдзийы ныфсыл ныфс ӕфтыдтой

Цымӕ Ноемин ӕмӕ Руфы ӕцӕг бинонтӕ схонӕн ис? Кӕцыдӕр адӕмыхӕттытӕм «ӕцӕг» бинонтӕ хонынц, лӕг, ус, фырт, чызг, лӕг кӕнӕ усы ныййарджытӕ, кӕнӕ ма ноджы ӕндӕр чидӕртӕ кӕм ис, ӕрмӕстдӕр ахӕм бинонтӕ. Фӕлӕ нын Ноемин ӕмӕ Руфы хабар нӕ зӕрдыл лӕууын кӕны, суанг ахӕм гыццыл бинонтӕн дӕр сӕ бон кӕй у, цӕмӕй кӕрӕдзи уарзгӕйӕ ӕмӕ кӕрӕдзийыл тыхсгӕйӕ цӕрой. Дӕуӕй та цы зӕгъӕн ис? Ды дӕр дӕ бинонтӕм ахӕм зӕрдӕ дарыс? Йесо йӕ фӕдылдзӕуджытӕн загъта, чырыстон ӕмбырд ӕцӕг бинонты хуызӕн кӕй уыдзӕн, цардӕмбал кӕмӕн нӕй, суанг уыдонӕн дӕр (Марчы 10:29, 30).

«Уымӕн ис уый бар, цӕмӕй нӕ балхӕна»

Апрелы хъӕбӕрхор кӕрдын куы райдыдтой, уӕдӕй июны кӕронмӕ, мӕнӕу карст куы фесты, уӕдмӕ, Руф Воозы быдырты ӕфсиртӕ ӕмбырд кодта. Рӕстӕг куыд цыд, афтӕ Ноемин арӕхдӕр хъуыды кодта, йӕ уарзон чындзӕн йӕ бон цы у саразын, ууыл. Моавы ма куы уыдысты, уӕд Ноемины ницы ныфс уыд, Руфӕн йӕ бон цардӕмбал ссарын кӕй бауыдзӕн, уымӕй (Руф 1:11–13). Фӕлӕ ныр афтӕ нал хъуыды кодта. Иухатт Ноемин Руфӕн загъта: «Мӕ чызг, уӕдта дын, амондджын кӕм уай, ахӕм хӕдзар бацагурин?» (Руф 3:1). Уыцы рӕстӕджыты ныййарджыты хӕс уыд сӕ сывӕллонӕн цардӕмбал ссарын. Руф та Ноеминӕн йӕхи чызгӕй уӕлдай нӕ уыд. Ноемины фӕндыд Руфӕн ахӕм цардӕмбал бацагурын, цӕмӕй йӕ йӕ сомбоныл тыхсын ма хъуыдаид ӕмӕ амондджын уыдаид. Фӕлӕ йӕ бон цы уыд саразын?

Руф фыццаг хатт Воозы кой куы скодта, уӕд ын Ноемин загъта: «Уыцы адӕймаг нӕ хӕстӕг у. Ӕмӕ уымӕн ис уый бар, цӕмӕй нӕ балхӕна» (Руф 2:20). Уый цӕуыл дзурӕг уыд? Хуыцау израилӕгтӕн цы Закъон радта, уый хъахъхъӕдта, мӕгуыр чи уыд кӕнӕ-иу сӕ дарӕг кӕмӕн амард, ахӕм бинонты бартӕ. Сылгоймагӕн-иу сывӕллон куы нӕма уыд, афтӕмӕй-иу идӕдзӕй куы баззад, уӕд-иу йӕ уавӕр ноджы уӕззаудӕр уыд. Цӕмӕн? Уымӕн ӕмӕ-иу йӕ сӕрыхицауӕн бындар нӕ баззад, ӕмӕ йын йӕ ном йӕ адӕмы ’хсӕнӕй фесафын чи нӕ бауагътаид, уый-иу нӕ уыд. Фӕлӕ Хуыцауы Закъонмӕ гӕсгӕ лӕджы ӕфсымӕрӕн бар уыди йӕ идӕдз чындзы ракурын, цӕмӕй йын бындар райгуырдаид ӕмӕ йе ’фсымӕры ном, стӕй йӕ бынтӕ дӕр ма фесӕфтаиккой * (Дыккаг закъон 25:5–7).

Ноемин Руфӕн бамбарын кодта, цы фӕнд ӕм уыди, уый. Дӕ цӕстытыл-ма ауайын кӕн, ӕрыгон сылгоймагмӕ йе ’фсины ныхӕстӕ куыд диссаг фӕкастаиккой. Ӕвӕццӕгӕн, Руф израилӕгты закъӕттӕ нӕма зыдта, ӕмӕ йӕм се ’гъдӕуттӕй бирӕтӕ, кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы, ӕнахуыр кастысты. Фӕлӕ уӕддӕр йе ’фсинӕн кад кодта ӕмӕ йӕм тынг лӕмбынӕг хъуыста. Ноемин ын куыд загъта, афтӕ бакӕнын, искӕмӕ, чи зоны, худинаг дӕр фӕкастаид, фӕлӕ Руф йе ’фсинимӕ сразы. Сӕрныллӕгӕй йын дзуапп радта: «Куыддӕриддӕр мын загътай, афтӕ бакӕндзынӕн» (Руф 3:5).

Иуӕй-иу хатт ӕрыгӕттӕн зын вӕййы, сӕхицӕй хистӕр кӕнӕ фӕлтӕрдджындӕр чи у, ахӕм адӕймаджы уынаффӕмӕ байхъусын. Чи зоны, фӕхъуыды кӕнынц, зӕгъгӕ, ӕрыгӕттӕ цы зындзинӕдтыл ӕмбӕлынц, уыдон ацӕргӕтӕн сӕ бон бамбарын нӕу. Руфы хабар нын нӕ зӕрдыл лӕууын кӕны, чи нӕ уарзы ӕмӕ ныл чи тыхсы, уыцы хистӕрты зондамындмӕ байхъусын нын арӕх стыр пайда кӕй фӕвӕййы. Фӕлӕ, цымӕ, Ноемин Руфӕн цавӕр уынаффӕ радта? Ӕмӕ йӕм Руф кӕй байхъуыста, уый йын исты пайда фӕци?

Руф найгӕнӕн мусы

Уыцы изӕр Руф ацыд найгӕнӕн мусмӕ – зӕхкусджытӕ-иу сӕ хор кӕм най кодтой ӕмӕ-иу ӕй дымгӕмӕ кӕм сдардтой, уырдӕм. Найгӕнӕн мустӕ-иу арӕхдӕр уыдысты къуыбыры фахсыл кӕнӕ йӕ цъуппыл, уымӕн ӕмӕ-иу уым изӕрмӕ ’ввахс дымгӕ дымын райдыдта. Кусджытӕ-иу сӕ хор зыгуым ӕмӕ хъӕмпӕй куы сыгъдӕг кодтой, уӕд-иу стыр сагӕйттӕй кӕнӕ фыййӕгтӕй найгонд ӕфсиртӕ хӕрдмӕ ӕппӕрстой. Дымгӕ-иу рог зыгуым иуварс ахаста, хоры нӕмгуытӕ та-иу фӕстӕмӕ зӕхмӕ ӕрхаудысты.

Руф лӕууыд, кӕм ничи йӕ федтаид, ахӕм ран ӕмӕ, куыст кӕд фӕуыдзӕн, уымӕ ӕнхъӕлмӕ каст. Вооз йӕ хъус дардта, йӕ кусджытӕ хор куыд сыгъдӕг кодтой, уымӕ. Куысты кӕронмӕ хор стыр кӕри сси. Ӕхсӕвӕры фӕстӕ Вооз кӕрийы кӕрон ӕрхуыссыд. Ӕвӕццӕгӕн-иу адӕм мусы арӕх бахсӕвиуат кодтой, цӕмӕй-иу сын сӕ хор къӕрныхтӕ ма адавтаиккой. Руф федта, Вооз кӕй схуыссыд. Ноемины ныхас сӕххӕст кӕнынӕн йӕ афон ӕрцыд.

Руф бахъуызыд, Вооз кӕм хуыссыд, уырдӕм. Фыртӕссӕй йӕ зӕрдӕ йӕ риуӕй рацӕйгӕпп кодта. Лӕг фынӕй кӕй уыд, уый бамбӕрста. Ӕмӕ уӕд, Ноемин ын куыддӕриддӕр загъта, афтӕ бакодта: бацыд ӕм, йӕ къӕхтырдыгӕй йын йе ’мбӕрзӕн байгом кодта ӕмӕ уым ӕрхуыссыд. Стӕй ӕнхъӕлмӕ кӕсын райдыдта. Рӕстӕг ыл ныддаргъ. Ӕппынфӕстаг, ӕмбисӕхсӕвмӕ ’ввахс, Вооз суазал. Ӕмӕ, ӕвӕццӕгӕн, йӕ къӕхтӕ ӕрӕмбӕрзынмӕ куы рабадт, уӕд джихӕй аззад – йӕ къӕхты цур чидӕр уыд! Библийы фыст ис: «Кӕсы, ӕмӕ йӕ дӕлфӕдтӕм – сылгоймаг!» (Руф 3:8).

«Чи дӕ?» – бафарста йӕ Вооз. Руф ын зырзыргӕнгӕ хъӕлӕсӕй дзуапп радта: «Ӕз Руф дӕн, дӕ цагъар. Де уазӕг бакӕн дӕ цагъары, уымӕн ӕмӕ ды нӕ хӕстӕг дӕ ӕмӕ дӕуӕн ис уый бар, цӕмӕй нӕ балхӕнай» (Руф 3:9). Абон иуӕй-иу ахуыргӕндтӕ зӕгъынц, зӕгъгӕ, Руф цы дзырдта ӕмӕ цы арӕзта, уымӕй бӕрӕг уыд, Воозимӕ йӕ ӕмуат ӕрцӕуын кӕй фӕндыд. Фӕлӕ уыдон рох кӕнынц дыууӕ хъуыддаджы. Фыццаг, Руф архайдта, уӕды рӕстӕджы цы ӕгъдӕуттӕ уыд, уыдонмӕ гӕсгӕ. Уыцы ӕгъдӕуттӕй бирӕтӕ абон махмӕ ӕнахуыр кӕсынц. Руфмӕ цыдӕр ӕнӕгъдау фӕнд уыди, зӕгъгӕ, афтӕ уымӕн ис ахъуыды кӕнӕн, ӕмӕ абон адӕм тынг ӕнӕгъдау сты ӕмӕ уӕды ӕгъдӕуттӕм дӕр нырыккон адӕймаджы цӕстӕй кӕсынц. Фӕлӕ уый раст нӕу. Дыккаг, Воозӕн йӕ дзуаппӕй бӕрӕг у, Руф цы сарӕзта, уый йе ’гъдауыл дзурӕг кӕй уыд ӕмӕ уый тыххӕй раппӕлинаг кӕй уыд.

Руф Воозмӕ куы бацыд, уӕд йӕхи мӕт нӕ кодта, стӕй йӕ хъуыдытӕ уыдысты сыгъдӕг

Воозы уӕздан ныхӕстӕ ӕмӕ йӕ фӕлмӕн хъӕлӕс Руфӕн йӕ зӕрдӕ ’рсабыр кодтой. Вооз ын загъта: «Йегъовӕ дын раарфӕ кӕнӕд, мӕ чызг. Ныртӕккӕ цы ӕнувыд уарзт равдыстай, уый, фыццаг цы ӕнувыд уарзт равдыстай, уымӕй диссагдӕр у. Ды дӕхицӕн цардӕмбал ӕрыгӕтты ’хсӕн нӕ агуырдтай – нӕдӕр мӕгуырты, нӕдӕр хъӕздгуыты ’хсӕн» (Руф 3:10). «Фыццаг» Руф ӕнувыд уарзт равдыста, Ноеминимӕ Израилмӕ кӕй рацыд ӕмӕ йыл хи мадау кӕй тыхст, уымӕй. «Ныртӕккӕ цы ӕнувыд уарзт равдыстай», зӕгъгӕ та Вооз загъта, Руф уыцы изӕр цы сарӕзта, уый тыххӕй. Йӕ ныхӕстӕм гӕсгӕ, ахӕм ӕрыгон сылгоймагӕн йӕ бон уыд бабӕллын ӕрыгон цардӕмбалмӕ – хъӕздыг уыдаид ӕви мӕгуыр. Фӕлӕ Руфы ӕрмӕст Ноеминӕн нӕ фӕндыд хорздзинад ракӕнын, фӕлӕ Ноемины сӕрыхицауӕн дӕр, кӕд ын мард уыд, уӕддӕр. Фӕндыд ӕй, цӕмӕй йӕ ном Израилы адӕмы ’хсӕнӕй ма фесӕфтаид. Уӕдӕ зын бамбарӕн нӕу, Вооз уыцы ӕрыгон сылгоймаджы удуӕлдайдзинадӕн стыр аргъ цӕмӕн скодта, уый.

Стӕй Вооз Руфӕн загъта: «Ма тӕрс, мӕ чызг. Цыдӕриддӕр загътай, ӕппӕт дӕр дын сараздзынӕн, уымӕн ӕмӕ йӕ мӕ горӕты кулдуары раз алчидӕр зоны, ды диссаджы сылгоймаг кӕй дӕ» (Руф 3:11). Воозӕн Руф, балхӕн мӕ, зӕгъгӕ, куы загъта, уӕд уый Воозӕн ӕхсызгон уыд, стӕй, ӕвӕццӕгӕн, дис дӕр нӕ бакодта. Фӕлӕ раст адӕймаг кӕй уыд, уымӕ гӕсгӕ йӕ Хуыцауы закъоны сӕрты ахизын нӕ фӕндыд. Вооз Руфӕн загъта, Ноемины сӕрыхицауӕн уымӕй ӕввахсдӕр хӕстӕг кӕй ис, ӕмӕ фыццаг уый кӕй хъуамӕ спайда кодтаид уыцы барӕй, цӕмӕй Руфы ракуырдтаид.

Вооз Руфӕн загъта, цӕмӕй уал райсомы онг уым афынӕй кодтаид, стӕй йӕ куыд ничи федтаид, афтӕ фӕстӕмӕ хӕдзармӕ аздӕхтаид. Воозы нӕ фӕндыд, цӕмӕй сӕ исчи исты ахъуыды кодтаид, ӕмӕ Руфы ном дӕр ӕмӕ йӕхи ном дӕр фӕчъизи уыдаиккой. Руф фӕстӕмӕ йӕ дӕлфӕдтӕм ӕрхуыссыд. Ӕвӕццӕгӕн, нал тыхсти, уымӕн ӕмӕ йын Вооз зӕрдӕ бавӕрдта, кӕй йӕ балхӕндзӕн, уымӕй. Нӕма ӕрбабон, афтӕ Руф сыстад. Вооз ын йӕ кӕлмӕрзӕн хъӕбӕрхорӕй байдзаг кодта, ӕмӕ Руф Вифлееммӕ аздӕхт.

Куыд ӕхсызгон уыдаид Руфӕн, Вооз ын афтӕ кӕй загъта, зӕгъгӕ йӕ алчидӕр зоны, «диссаджы сылгоймаг кӕй дӕ», уый! Адӕмы ’хсӕн ма йын хорз ном уый тыххӕй уыди, ӕмӕ зӕрдиагӕй архайдта, цӕмӕй Йегъовӕйы хуыздӕр базыдтаид ӕмӕ йын лӕггад кодтаид. Стӕй ма уыд хӕларзӕрдӕ ӕмӕ Ноемины дӕр ӕмӕ йын йӕ адӕмы дӕр тынг уарзта, стӕй сын сӕ закъӕттӕ ӕмӕ се ’гъдӕуттӕ дӕр зӕрдиагӕй ӕххӕст кодта, кӕд ын ӕцӕгӕлон уыдысты, уӕддӕр. Мах дӕр Руфау нӕ уырнындзинадӕй фӕзминаг уыдзыстӕм, иннӕтӕм хорз цӕстӕй куы кӕсӕм ӕмӕ сын сӕ закъӕттӕн ӕмӕ се ’гъдӕуттӕн куы аргъ кӕнӕм, уӕд. Уӕд мах дӕр адӕмы ’хсӕн нӕхицӕн хорз ном скӕндзыстӕм.

Руф йӕ бынат ссардта

Руф хӕдзармӕ куы ӕрбаздӕхт, уӕд ӕй Ноемин бафарста: «Уый ды дӕ, мӕ чызг?» Ноемины фӕндыд базонын, Руфӕн йӕ хабар куыд рауад, уый – смой кӕндзӕн, уымӕй йӕ ныфс фӕзынд ӕви нӕ. Руф йе ’фсинӕн радзырдта, Воозимӕ цы баци, уый. Ӕмӕ йын Вооз цы хъӕбӕрхор рарвыста, уый йын радта * (Руф 3:16, 17).

Ноемин йӕ чындзӕн загъта, цӕмӕй уыцы бон быдырмӕ ма ацыдаид: «Уыцы адӕймаг ӕнцад не ’рлӕудзӕн, цалынмӕ ацы хъуыддаг абон кӕронмӕ нӕ ахӕццӕ кӕна, уӕдмӕ» (Руф 3:18).

Ноемин нӕ фӕрӕдыд. Вооз ацыд горӕты кулдуары размӕ, адӕмы хистӕр лӕгтӕ-иу кӕм бадтысты, уырдӕм ӕмӕ ӕнхъӕлмӕ кӕсын райдыдта, Ноемины сӕрыхицауы ӕввахсдӕр хӕстӕг кулдуары рӕзты кӕд фӕцӕйцӕудзӕн, уымӕ. Ӕвдисӕнты раз Вооз уыцы нӕлгоймагӕн загъта, цӕмӕй Руфы ракуырдтаид ӕмӕ йӕ афтӕмӕй балхӕдтаид. Фӕлӕ нӕлгоймаг не сразы, уымӕн ӕмӕ тарст, афтӕмӕй йӕхи бынтӕй дӕр ӕнӕхай кӕй фӕуыдзӕн, уымӕй. Уӕд Вооз ӕвдисӕнты раз загъта, Ноемины сӕрыхицау Елимелехы бынтӕ кӕй балхӕндзӕн ӕмӕ Руфы, Елимелехы фырт Махлоны идӕдз усы, кӕй ракурдзӕн. Вооз загъта, афтӕ уымӕн кӕй кӕны, цӕмӕй, «чи амард, уымӕн йӕ бынтӕ йӕхи номыл баззайой» (Руф 4:1–10). Куыд уынӕм, афтӕмӕй Вооз уыд раст ӕмӕ удуӕлдай адӕймаг.

Вооз Руфы ракуырдта. Дарддӕр цы уыд, уый тыххӕй Библийы кӕсӕм: «Йегъовӕ Руфӕн раарфӕ кодта, ӕмӕ Руф басывӕрджын ӕмӕ ныййардта лӕппу». Вифлеемы сылгоймӕгтӕ арфӕ кодтой Ноеминӕн ӕмӕ Руфӕй ӕппӕлыдысты, Ноеминӕн авд лӕппуйӕ дӕр хуыздӕр кӕй уыд, уый тыххӕй. Куыд ӕй зонӕм, афтӕмӕй Руфы фырт уыд паддзах Давиды фыдыфыд (Руф 4:11–22). Давид та уыд Йесо Чырыстийы рагфыдӕл (Матфейы 1:1) *.

Йегъовӕ Руфӕн раарфӕ кодта – йӕ фырт уыд Мессийӕйы рагфыдӕлтӕй иу

Хуыцау ӕрмӕст Руфӕн нӕ раарфӕ кодта, фӕлӕ Ноеминӕн дӕр. Ноемин йӕ чындзы лӕппумӕ йӕхи сывӕллонау каст. Ацы дыууӕ сылгоймаджы цард нын нӕ зӕрдыл лӕууын кӕны, Йегъовӕ стыр аргъ кӕй кӕны, уӕззау куыст йӕ сӕрмӕ чи хӕссы ӕмӕ йын йе ’взӕрст адӕмимӕ иузӕрдионӕй чи лӕггад кӕны, уыдонӕн. Ӕппӕт зӕрдӕйӕ йыл чи ӕууӕнды ӕмӕ, Руфау йӕхицӕн хорз ном чи скӕны, уыдонӕн ӕнӕмӕнгӕй раарфӕ кӕны.

^ 10 абз. Ноемин куыд загъта, афтӕмӕй Йегъовӕ фӕлмӕнзӕрдӕ ӕрмӕст удӕгӕстӕм нӕу, фӕлӕ чи амард, суанг уыдонмӕ дӕр. Ноеминӕн амардысты йӕ сӕрыхицау ӕмӕ йӕ дыууӕ фырты. Руфӕн дӕр йӕ сӕрыхицау амард. Кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы, уыцы нӕлгоймӕгты фӕндыдаид, цӕмӕй сын сӕ мӕлӕты фӕстӕ исчи сӕ бинонтыл батыхстаид. Уӕдӕ-иу Ноемин ӕмӕ Руфыл чи батыхст, уыдон-иу, зӕгъӕн ис, ӕмӕ батыхстысты, чи сын амард, уыдоныл.

^ 15 абз. Идӕдз сылгоймаджы ракурыны ӕмӕ бинонты бынтӕ бахъахъхъӕныны бар, ӕвӕццӕгӕн, фыццаджыдӕр уыд тиуӕн. Тиу-иу куы не сразы, уӕд та-иу уыцы бар ӕрхауд ӕввахсдӕр хӕстӕджытӕй искӕмӕ (Нымӕцтӕ 27:5–11).

^ 28 абз. Вооз Руфӕн хъӕбӕрхор радта, сӕ уӕз бӕрӕг кӕмӕн нӕ уыд, ӕхсӕз ахӕм къусы. Ӕвӕццӕгӕн ын афтӕмӕй равдисынмӕ хъавыд, ӕхсӕз кусӕн боны фӕстӕ-иу кусӕгӕн улӕфты бон куыд уыд, афтӕ Руф дӕр идӕдзӕй цы уӕззау бонтӕ арвыста, уыдон тагъд кӕй фӕуыдзысты, стӕй, амондджын кӕм уыдзӕн, ахӕм хӕдзар, ома хорз цардӕмбал, кӕй ссардзӕн. Кӕнӕ та йын, чи зоны, ӕхсӕз къусы уый тыххӕй радта, ӕмӕ Руфӕн уыйбӕрц йеддӕмӕ йӕ бон ахӕссын нӕ уыд.

^ 31 абз. Руф уыд, Чырыстийы хӕдзарвӕндаджы номхыгъды цы цыппар сылгоймаджы кой ис, уыдонӕй иу. Иннӕ та уыд Воозы мад Раав (Матфейы 1:3, 5, 6). Раав дӕр Руфау израилаг нӕ уыд.