Habu̱ ma gi tini te hutsʼi

Habu̱ ma dä xiʼi te hutsʼi

RÄ NTHEKE 15

¿Te mä relijion udi näꞌä xa mäjuäni de Äjuä?

¿Te mä relijion udi näꞌä xa mäjuäni de Äjuä?

1. ¿Toꞌo ri ꞌñepäbi dä mää hanja di debe gä xo̱kämbenihu̱ Äjuä?

KASI gatꞌho yä relijion enä ge udi näꞌä mäjuäni de Äjuä. ¡Pe hingä mäjuäni! Kada nꞌa de geꞌu̱ hingä mähye̱gi näꞌä udi de Äjuä ꞌne rꞌanꞌañꞌo hanja di xo̱kämbeniꞌä. Nuꞌmu̱, ¿hanja dä za gä pädihu̱ te mä relijion udi näꞌä xa mäjuäni de Äjuä? Rä Zi Dada Jeoba go geꞌä ri ꞌñepäbi dä mää hanja di debe gä xo̱kämbenihu̱.

2. ¿Te debe gi pe̱fi pa gi pädi hanja di ho Äjuä gä xo̱kämbenihu̱?

2 Rä Zi Dada Jeoba xä rꞌakägihu̱ rä Biblia pa gä pädihu̱ hanja ne gä xo̱kämbenihu̱. Hänge mu̱ gi nxadi rä Biblia, Jeoba ma dä maxꞌäꞌi gi ntiende näꞌä udi. Jeoba utꞌäꞌi ngeꞌä Näꞌä di maꞌi ꞌne xa turämu̱i po geꞌi (Isaías 48:17).

3. ¿Te adi Äjuä gä pe̱fihu̱?

3 Ndunthi yä jäꞌi kamfri ge Äjuä numäñho gatꞌho yä relijion. Pe mi mꞌu̱kua rä Hesu ha rä Xiꞌmhai näꞌä bi ꞌñenä: «Hingä gatꞌho nuꞌu̱ engägi “zi Hmuu, zi Hmuu” ma dä yu̱tꞌi ha rä Tsꞌu̱tꞌhui de mähetsꞌi, sino ho̱nse̱ nuꞌu̱ pe̱päbi rä bolunta mä Dada». Hää, ¡xa mähyoni gä pädihu̱ ndaꞌä rä bolunta Äjuä ꞌne gä pe̱fihu̱! ¿Por hanja? Rä Hesu bi ꞌñenä ge nuꞌu̱ toꞌo hingi pe̱fi nuꞌu̱ yä mhända Äjuä, di ñhe̱huitho nuꞌu̱ yä hyote (Mateo 7:21-23, TNM).

4. ¿Te bi mängä rä Hesu ꞌne por hanja?

4 Rä Hesu bi ꞌñenä ge rꞌabu̱ ma dä jakhu̱ xä ñhei gä pe̱päbihu̱ rä bolunta Äjuä, ngeꞌä ma gä ñhanduihu̱ yä xuñha. Näꞌä bi ꞌñenä: «Ku̱thu̱ ha näꞌä rä goxthi xä ntsꞌiꞌmi. Ngeꞌä xä ngu̱ni näꞌä rä goxthi ꞌne xä ngu̱ni näꞌä rä ꞌñuu tsitsꞌi ha rä du, ꞌne ndunthi ku̱tꞌi ha näꞌä goxthiꞌä. Pe xä ntsꞌiꞌmi näꞌä rä goxthi ꞌne xä ntsꞌiꞌmi näꞌä rä ꞌñuu tsitsꞌi ha rä te, ꞌne tsꞌu̱tho nuꞌu̱ tini nunä goxthi» (Mateo 7:13, 14TNM). Näꞌä «rä ꞌñuu xä ntsꞌiꞌmi», geꞌä rä relijion habu̱ di so̱kämbeni Äjuä ja ngu adiꞌä ꞌne geꞌä tsitsꞌi ha rä te. Näꞌä «rä ꞌñuu xä ngu̱ni», geꞌu̱ gatꞌho nuꞌu̱ yä relijion habu̱ hingi so̱kämbeni Äjuä ja ngu adiꞌä, ꞌne nunä ꞌñuu tsitsꞌi ha rä du. Pe rä Zi Dada Jeoba hingi ne gä tuhu̱, hänge umbäbi gatꞌho yä jäꞌi rä oportunida de dä bädi de geꞌä (2 Pedro 3:9).

¿TE PE̱FI NÄꞌÄ RÄ RELIJION UDI NÄꞌÄ MÄJUÄNI DE ÄJUÄ?

5. ¿Hanja dä za gi pädi toꞌo nuꞌu̱ di xo̱kämbeni ꞌne udi näꞌä mäjuäni de Äjuä?

5 Rä Hesu bi ꞌñenä ge dä za gä pädihu̱ toꞌo nuꞌu̱ di xo̱kämbeni ꞌne udi näꞌä mäjuäni de Äjuä. Pa geꞌä mähyoni gä handihu̱ te pe̱fi ꞌne te kamfri. Rä Hesu bi ꞌñenä: «Ma gi pädihu̱ toꞌoꞌu̱ po näꞌä pe̱fi». ꞌNepu̱ bi ꞌñenä: «Nꞌa rä hogä arbol uni yä hogä fruta» (Mateo 7:16, 17, TNM). Nuꞌu̱ xa mäjuäni yä kristianu hingä yä perfecto, pe hää o̱tꞌe ntsꞌe̱di po dä me̱fi näꞌä xä ñho. Ma gä handihu̱ te pe̱fi ꞌne te kamfri näꞌä rä relijion udi näꞌä xa mäjuäni.

6, 7. a) ¿Te pe̱fi näꞌä rä relijion udi näꞌä xa mäjuäni? b) ¿Te dä za gä pädihu̱ de rä ejemplo rä Hesu?

6 Udi näꞌä hutsꞌi ha rä Biblia. Rä Noya Äjuä enä: «Gatꞌho rä Mäkä Tꞌofo, Äjuä go bi ungä rä mfeni pa bi tꞌofo. Hänge xä ñho rä Mäkä Tꞌofo pa dä ñꞌutuäte, pa dä ntsu̱te, pa dä ungä rä tsꞌofo, ꞌne pa dä ꞌñudi rä ñhojäꞌi, pa njabu̱ nuꞌu̱ toꞌo xä gamfri Äjuä dä nxo̱ge yä mfädi ꞌne dä bädi dä me̱fi yä hogä ꞌme̱fi» (2 Timoteo 3:16, 17). Rä apostol Pablo bi ꞌñembäbi nuꞌu̱ yä mu̱di kristianu: «Nzäntho di umfe njamädi Äjuä ngeꞌä gä o̱hu̱ rä mäkä noya nuꞌä dä xiꞌähe, ꞌne gä pähu̱ ge go geꞌä rä noya Äjuä ꞌne hingo rä noya nꞌa rä jäꞌi» (1 Tesalonicenses 2:13). Näꞌä rä relijion udi näꞌä mäjuäni, hingi udi yä mfeni o yä nzäi yä jäꞌi; udi ho̱nse̱ näꞌä ehe ha rä Biblia.

7 Rä Hesu nzäntho mi häi de rä Mäkä Tꞌofo näꞌä mi uti yä jäꞌi (hñeti Juan 17:17; Mateo 4:4, 7, 10). Njabu̱ ꞌnehe, nuꞌu̱ xa mäjuäni pe̱päbi Äjuä de̱mbäbi rä ejemplo rä Hesu, ꞌne gatꞌho näꞌä uti yä jäꞌi häi de rä Biblia.

8. ¿Toꞌo bi ꞌñenä rä Hesu ge debe gä xo̱kämbenihu̱?

8 Xo̱kämbeni ho̱nse̱ rä Zi Dada Jeoba. Ha Salmo 83:18 enä: «Dä bädi yä jäꞌi ge nuꞌi ri thuhu Jeoba, ꞌne ge ho̱nse̱ꞌi xä Ñhetsꞌiꞌi de gatꞌho rä xiꞌmhai». Rä Hesu bi ꞌñuti yä jäꞌi Toꞌo näꞌä rä Zi Dada xa mäjuäni ꞌne ndaꞌä rä thuhu (hñeti Juan 17:6, TNM). Rä Hesu bi ꞌñenä: «Xo̱kämbeni Jeoba ri Zi Dada ꞌne ho̱nse̱ꞌä debe gi pe̱päbi» (Mateo 4:10, TNM). Hänge nuꞌu̱ xa mäjuäni pe̱päbi Äjuä debe dä de̱mbäbi rä ejemplo rä Hesu; pe̱ꞌtsi te dä xo̱kämbeni ho̱nse̱ rä Zi Dada Jeoba ꞌne dä usabi rä thuhu. ꞌNehe mähyoni dä ꞌñuti märꞌaa de Geꞌä ꞌne de näꞌä ma dä me̱fi po yä jäꞌi.

9, 10. ¿Hanja udi ge mädi yä mikꞌei nuꞌu̱ xa mäjuäni yä kristianu?

9 Mädi yä mikꞌei. Rä Hesu bi ꞌñuti yä de̱ni ge mi debe dä mädi nꞌa ngu mänꞌaa (hñeti Juan 13:35). Hänge nuꞌu̱ xa mäjuäni yä kristianu di mädi nꞌa ngu mänꞌaa, hindi mporta habu̱ yä mengu, te mä nzäi pe̱ꞌtsi, nixi hindi porta mu̱ yä riko o yä hyoya (Colosenses 3:14). ꞌNehe, nuꞌu̱ xa mäjuäni yä kristianu hingi pa ha yä gerra nixi häkuäbi rä te yä mikꞌei. Rä Biblia enä: «Dä za gä pädihu̱ ndañꞌu̱ yä bätsi Äjuä ꞌne ndañꞌu̱ yä bätsi rä tsꞌondähi, ngeꞌä nuꞌä toꞌo [...] hingi mädi yä ku, nuꞌä hingo rä bätsi Äjuä». ꞌNehe enä: «Gä mädihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa. Hingä o̱thu̱ ngu bi yꞌo̱tꞌä rä Caín nuꞌä mrä bätsi rä tsꞌondähi. Nuꞌä bi hyo rä ku» (1 Juan 3:10-12; 4:20, 21).

10 Nuꞌu̱ xa mäjuäni yä kristianu usa yä tiempo, yä tsꞌe̱di ꞌne näꞌä pe̱ꞌtsi pa dä mfatsꞌi ꞌne dä nupä mfeni nꞌa ngu mänꞌaa (Hebreos 10:24, 25). ꞌNehe o̱tꞌe ntsꞌe̱di pa dä matsꞌi märꞌa yä jäꞌi (Gálatas 6:10).

11. ¿Por hanja xa mähyoni gä o̱tehu̱ rä Hesu?

11 O̱te rä Hesu ꞌne kamfri ge ho̱nse̱ po mäde de geꞌä, yä jäꞌi dä za dä bädi toꞌo Äjuä. Rä Biblia enä: «Ho̱nse̱ rä Hesu go geꞌä bä ꞌme̱hni ꞌne go geꞌä tsa dä po̱ho̱gihu̱» (Hechos 4:12). Ha rä ntheke 5 de nunä mfistꞌofo dä pädihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba bä pe̱hni rä Hesu pa bi uni rä te po gatꞌho nuꞌu̱ yä jäꞌi yä yꞌo̱de (Mateo 20:28). Rä Zi Dada Jeoba bi hñutsꞌi rä Hesu ngu nꞌa rä Rey pa dä mända nuua ha rä Xiꞌmhai. Hänge mu̱ di ne gä ꞌmu̱ihu̱ pa nzäntho, pe̱ꞌtsi te gä o̱tehu̱ rä Hesu (hñeti Juan 3:36).

12. ¿Por hanja nuꞌu̱ xa mäjuäni yä kristianu hingi nthintꞌi ha yä politika?

12 Hingi nthintꞌi ha yä politika. Rä Hesu nunka bi nthintꞌi ha yä politika. Nꞌa rä pa, rä Hesu bi ꞌñembäbi rä gobernador Pilato: «Mä Tsꞌu̱tꞌhui hingä de nunä rä xiꞌmhai» (hñeti Juan 18:36, TNM). Hänge nuꞌu̱ xa mäjuäni yä kristianu de̱mbäbi rä ejemplo rä Hesu; hindi mporta habu̱ ꞌmu̱i, nuꞌu̱ hingi ku̱tꞌi ha yä politika ꞌne apoya ho̱nse̱ rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä. Pe mäske hingi ku̱tꞌi ha yä politika, nuꞌu̱ o̱te yä autorida ꞌne yä gobiernu (Romanos 13:1). Pe, ¿te pe̱fi ora tꞌapäbi dä me̱fi nꞌa rä tꞌo̱tꞌe näꞌä di nkontraui yä mhända Äjuä? Nuꞌu̱ de̱mbäbi yä ejemplo yä apostol nuꞌmu̱ bi ꞌñenä: «Nuje mänꞌa ri ꞌñepi gä o̱tehe Äjuä ke yä mhända yä mexiꞌmhai» (Hechos 5:29; Marcos 12:17).

13. ¿Te predika nuꞌu̱ xa mäjuäni yä kristianu?

13 Predika ꞌne udi ge rä Tsꞌu̱tꞌhui o rä Gobiernu Äjuä geꞌä ma dä hñäki gatꞌho nuꞌu̱ yä xuñha ꞌne yä dumu̱i ja ha rä Xiꞌmhai. Rä Hesu bi mää ge «yä hogä notisia de rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä, ma dä tꞌungä ntꞌo̱de ha gatꞌho rä xiꞌmhai» (hñeti Mateo 24:14, TNM). Rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä ma dä me̱fi näꞌä hinxä za xä me̱fi yä gobiernu (Salmo 146:3). Rä Hesu bi ꞌñudi ge gä xatuäbihu̱ Äjuä njaua: «Hyopi dä ehe ri Tsꞌu̱tꞌhui. Hyopi dä tꞌo̱tꞌe ri bolunta ngu mähetsꞌi, ꞌnehe ha rä xiꞌmhai» (Mateo 6:10, TNM). Rä Biblia udi ge rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä ma dä hñäki gatꞌho nuꞌu̱ yä gobiernu ꞌmu̱kua ha rä Xiꞌmhai, ꞌne «ho̱nse̱ꞌä ma dä mända pa nzäntho» (Daniel 2:44).

14. Xi nuꞌi, ¿toꞌo nuꞌu̱ gi kamfri ge xo̱kämbeni ꞌne pe̱päbi Äjuä ja ngu di hoꞌä?

14 Hänge nubye̱ dä hogi gi ñꞌanise̱: «¿Te mä relijion udi näꞌä mängä ha rä Biblia? ¿Te mä relijion uti märꞌa yä jäꞌi ndaꞌä rä thuhu Äjuä? ¿Te mä relijion mädi rä mikꞌei? ¿Te mä relijion kamfri ge Jeoba bä pe̱hni rä Hesu pa dä ñängägihu̱? ¿Te mä relijion hingi ku̱tꞌi ha yä politika? ¿Te mä relijion predika ꞌne udi ge ho̱nse̱ rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä geꞌä ma dä hñäki gatꞌho yä xuñha ꞌne yä dumu̱i?». Ho̱nse̱ yä testigo rä Jeoba o̱tꞌe ntsꞌe̱di po dä me̱fi näꞌä mängä rä Biblia (Isaías 43:10-12).

¿TE MA GI PE̱FIGE?

15. ¿Por hanja hingä kombasta gä mäñhu̱ ge di kamfrihu̱ Äjuä?

15 Zäi ge nuꞌi gi kamfri Äjuä, pe hingä kombastaꞌä. Rä Biblia enä ge asta yä u̱xjua kamfri ge ꞌmu̱i Äjuä, pe nuꞌu̱ hingi o̱te (Santiago 2:19). Hänge mu̱ di nehu̱ ge rä Zi Dada Jeoba dä numäñhogihu̱, pe̱ꞌtsi te gä pe̱fihu̱ näꞌä di mändagihu̱ hingä ho̱nse̱ gä mäñhu̱ ge di kamfrihu̱ Äjuä.

16. ¿Por hanja debe gä ꞌuegehu̱ de gatꞌho näꞌä bi ehe de nuꞌu̱ yä hyate relijion?

16 ¿Por hanja debe gä ꞌuegehu̱ de gatꞌho näꞌä bi ehe de nuꞌu̱ yä hyate relijion? Pa njabu̱ rä Zi Dada Jeoba dä numäñho näꞌä rä so̱kämbeni di umbäbihu̱. Rä profeta Isaías bi ꞌñenä: «¡Po̱ñhu̱ de gepu̱, ogi thatꞌihu̱ nixi nꞌa de nuꞌu̱ yä tꞌo̱tꞌe xä ntsꞌo! Po̱ñhu̱ de gepu̱, ꞌne ꞌmu̱hu̱ xä ntꞌaxi» (Isaías 52:11; 2 Corintios 6:17). Hää, mähyoni gä po̱nihu̱ de nuꞌu̱ yä relijion hingi udi näꞌä huxä ha rä Biblia.

17, 18. ¿Toꞌo näꞌä tꞌembi «rä Dängä Babilonia» ꞌne por hanja mähyoni gi po̱ni nguntꞌä de geꞌä?

17 ¿Toꞌo nuꞌu̱ yä hyate relijion? Geꞌu̱ gatꞌho nuꞌu̱ yä relijion enä ge di xo̱kämbeni Äjuä, pe hingi udi nixi pe̱fi näꞌä mängä rä Biblia. Gatꞌho nuꞌu̱ yä hyate relijion fädi ngu «rä Dängä Babilonia» (Apocalipsis 17:5). ¿Por hanja? Ngeꞌä ndunthi yä je̱ya mꞌe̱fa de bi nja näꞌä rä Däta däyꞌe ha yä pa rä Noé, ha rä hnini Babilonia bi mu̱di bi nja ndunthi yä ntꞌudi hingä mäjuäni ꞌne mꞌe̱fa bi nxani po gatꞌho rä Xiꞌmhai. Por ejemplo, yä me Babilonia go geꞌu̱ bi mu̱di bi xo̱kämbeni yä grupo de gä hñuu yä idolo. Mäpaya ndunthi yä relijion udi ge Äjuä näꞌä nꞌa rä trinida, pe rä Biblia udi ge ꞌmu̱i nꞌadä Äjuä ꞌne rä thuhu Jeoba, ꞌne ge rä Tꞌu̱ rä thuhu rä Hesu (Juan 17:3). Yä me Babilonia ꞌnehe go geꞌu̱ mi kamfri ge ora tu nꞌa rä jäꞌi, po̱ni rä alma o rä espiritu ꞌne ge rꞌaa bi sufri ha rä nidu. ¡Pe hingä geꞌä udi rä Biblia! (Hyandi rä nota 14, «Rä trinida, nꞌa rä ntꞌudi näꞌä hingä mäjuäni»; rä nota 17, «Alma»; rä nota 18, «Espiritu»).

18 Rä Biblia mää ge Jeoba ma dä huati gatꞌho nuꞌu̱ yä hyate relijion (Apocalipsis 18:8). Hänge rä Zi Dada Jeoba ne gi po̱ni de geꞌu̱ nubye̱ tobe jadä rä tiempo (Apocalipsis 18:4).

Mu̱ gi pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba, po gatꞌho rä Xiꞌmhai ma gi pe̱ꞌtsi yä miyontho yä ku nuꞌu̱ ma dä zo̱ho̱ dä nja ngu ri familia.

19. ¿Te ma dä me̱fi po geꞌi rä Zi Dada Jeoba mu̱ gi desidi gi pe̱päbi?

19 Ora gi desidi gi po̱ni de nuꞌu̱ yä hyate relijion pa go gi pe̱päbi Jeoba, rꞌa ri amigo o ri familia hingä ma dä ntiende por hanja xkä desidi gi pe̱fi njabu̱ ꞌne asta ma dä u̱tsaꞌi. Pe rä Zi Dada Jeoba ne gi pädi ge nunka ma dä hye̱kꞌäse̱, ꞌne ma dä rꞌaꞌi yä miyontho yä ku nuꞌu̱ xa ma dä mäꞌi ꞌne ma dä zo̱ho̱ dä nja ngu ri familia. Jeoba ꞌnehe di prometeꞌi ge ma dä rꞌaꞌi rä oportunida de gi ꞌmu̱i pa nzäntho nuua ha rä Xiꞌmhai (Marcos 10:28-30). Pe hingä ho̱nse̱ꞌä, rꞌabu̱ asta nuꞌu̱ toꞌo di u̱tsaꞌi, dä za dä zo̱ho̱ dä bädi de rä Zi Dada Jeoba ꞌne dä me̱päbi.

20. ¿Por hanja xa mähyoni gi huahni gi ꞌmu̱i de rä lado Jeoba?

20 Mänꞌitꞌho Jeoba ma dä huati gatꞌho nuꞌu̱ yä ntsꞌomꞌu̱i ja mäpaya, ꞌne go ma dä hñutsꞌi rä Gobiernu pa dä mända ha rä Xiꞌmhai (2 Pedro 3:9, 13). ¡Hängu rä johya ma dä nja! ¡Gatꞌho yä jäꞌi ma dä me̱päbi ho̱nse̱ rä Zi Dada Jeoba! Hänge nubye̱ jadä rä tiempo, huahni gi ꞌmu̱i de rä lado Jeoba ꞌne go dä xo̱kämbeniꞌä ja ngu adi.