Habu̱ ma gi tini te hutsʼi

Habu̱ ma dä xiʼi te hutsʼi

RÄ NTHEKE 19

Tede näꞌä ri mhäte po rä Zi Dada Jeoba

Tede näꞌä ri mhäte po rä Zi Dada Jeoba

1, 2. Koꞌmu̱ nunä xiꞌmhai yꞌo ri tsꞌoki, ¿habu̱ dä za gä ntakihu̱?

IMÄJINÄ ge gi yꞌo ha nꞌa rä ꞌñuu, ꞌne nse̱kitho ha mähetsꞌi bi nja yä ꞌmo gui, bi ntꞌo̱de yä ngani, ꞌne nguntꞌä bi mu̱di bi ꞌuäi ntsꞌe̱di. ¿Hänge xa ma gi johya mu̱ nguntꞌä gi tini habu̱ gi ntaki?

2 Mäpaya njabu̱ ꞌnehe. Nunä xiꞌmhai yꞌo ri tsꞌoki ꞌne zäi ge gi ñꞌanise̱: «¿Habu̱ dä za gä ku̱xu̱?». Nꞌa rä yꞌofo de rä Mäkä Tꞌofo bi ꞌñenä ge ora mi thogi yä xuñha, rä Zi Dada Jeoba mi geꞌä rä ntaki ꞌne ge mi pe̱ꞌspäbi ndunthi rä komfiansa ge go Geꞌä ma xä matsꞌi (Salmo 91:2). Hää, rä Zi Dada Jeoba go geꞌä dä za dä maxkägihu̱ gä ñhanduihu̱ nuꞌu̱ yä xuñha di thogihu̱ mäpaya, ꞌne rꞌakägihu̱ nꞌa rä hogä humu̱i pa xudi ndämäni.

3. ¿Hanja dä za dä maxkägihu̱ rä Zi Dada Jeoba?

3 ¿Hanja dä za dä maxkägihu̱ rä Zi Dada Jeoba? Hindi mporta te mä xuñha di thogihu̱, näꞌä dä za dä maxkägihu̱, ngeꞌä Näꞌä mänꞌa ja rä tsꞌe̱di ke gatꞌho nuꞌu̱ mä nkontrahu̱. Gatꞌho nuꞌu̱ yä xuñha dä za gä thogihu̱ mäpaya, rä Zi Dada Jeoba ma dä hñäki xudi ndämäni. Rä Mäkä Tꞌofo nupkägihu̱ mä mfenihu̱: «Oxki ma gi hye̱gihu̱ näꞌä rä mhäte xä rꞌakhu̱ Äjuä» (Judas 21, TNM). Mu̱ di nehu̱ ge rä Zi Dada Jeoba dä maxkägihu̱ ora di thogihu̱ yä xuñha, mähyoni gä o̱thu̱ ntsꞌe̱di pa gä tedehu̱ näꞌä rä mhäte di pe̱ꞌspäbihu̱ ꞌne nunka gä ꞌuegehu̱ de Geꞌä. Pe, ¿hanja dä za gä jahu̱?

MÄDI JEOBA JA NGU DI MÄꞌI

4, 5. ¿Hanja xä ꞌñudi rä Zi Dada Jeoba ge xa di mäkägihu̱?

4 Pa gi sigi gi yꞌo̱tꞌe ri amigo rä Zi Dada Jeoba, mähyoni gi hyandi hängu di mäkägihu̱. Beni te gatꞌho xä me̱fi po gekhu̱. Por ejemplo, xä rꞌakägihu̱ nꞌa rä Xiꞌmhai habu̱ ja ndunthi yä do̱ni ꞌne yä zuꞌue mähotho. Xä rꞌakägihu̱ ndunthi yä fruta, rä dehe ꞌne rꞌanꞌañꞌo yä ñhuni xä ku̱hi. Po mäde de rä Biblia, Näꞌä utkägihu̱ ndaꞌä rä thuhu ꞌne tenguꞌä rä mꞌu̱i. Pe ja mä nꞌa rä däta tꞌo̱tꞌe näꞌä xä me̱fi po gekhu̱: rä Zi Dada Jeoba bä pe̱hni rä Hesu pa bi uni rä te po gekhu̱. Hänge nubye̱ di to̱ꞌmihu̱ nꞌa rä hogä mꞌu̱i pa xudi ndämäni (Juan 3:16).

5 Rä Zi Dada Jeoba ya xä hñutsꞌi rä Gobiernu ha mähetsꞌi. Nunä Gobiernu ma dä hñäki gatꞌho yä sufrimiento ꞌne ma dä hyoki xa mähotho rä Xiꞌmhai habu̱ ma dä za gä mꞌu̱ihu̱ temäꞌentho. Pe hingä ho̱nse̱ꞌä, ¡ꞌnehe ma dä za gä ꞌmu̱ihu̱ pa nzäntho! (Salmo 37:29). Rä Zi Dada Jeoba xä ꞌñutkägihu̱ hanja gä pe̱ꞌtsihu̱ nꞌa rä hogä mꞌu̱i dende mäpaya. ꞌNehe di mbitagihu̱ gä xatuäbihu̱ ꞌne Näꞌä ya xä ñhoki pa dä yꞌo̱xkägihu̱. ¿Gi da ngue̱nda hängu di mäkägihu̱ rä Zi Dada Jeoba?

6. ¿Hanja ma dä za gi ꞌñudi ge gi mädi ꞌnehe rä Zi Dada Jeoba?

6 Xi nuꞌi, ¿hanja ma dä za gi ꞌñudi ge gi mädi ꞌnehe rä Zi Dada Jeoba? ꞌÑudi ge gi jamädibi po näꞌä xä me̱fi po geꞌi. Mäpaya ndunthi yä jäꞌi otho yä njamädi. Mi mꞌu̱kua rä Hesu ha rä Xiꞌmhai ya mi njabu̱ rꞌa yä jäꞌi. Nꞌa rä pa, rä Hesu bi yꞌo̱the 10 yä jäꞌi nuꞌu̱ mi tsu̱di rä lepra, pe ho̱nse̱ nꞌatho bi mengi bi umbäbi njamädi (Lucas 17:12-17). Nuju̱ ꞌnehe di ne gä njahu̱ ngu näꞌä ñꞌo̱ho̱ mi ja rä njamädi, ꞌne di ne gä utihu̱ rä Zi Dada Jeoba hängu di jamädibihu̱ po näꞌä xä me̱fi po gekhu̱.

7. ¿Hanja ri ꞌñehe gä mädihu̱ Jeoba?

7 Pe hingä ho̱nse̱ di debe gä jamädibihu̱ rä Zi Dada Jeoba, ꞌnehe mähyoni gä mädihu̱. Rä Hesu bi ꞌñembäbi nuꞌu̱ yä de̱ni ge dä mädi rä Zi Dada Jeoba ko ngatꞌho yä koraso ꞌne ko ngatꞌho yä te ꞌne ko ngatꞌho yä mfeni (hñeti Mateo 22:37, TNM). ¿Te di signifika nuya yä noya?

8, 9. ¿Hanja dä za gä utihu̱ rä Zi Dada Jeoba ge xa mäjuäni di mädihu̱?

8 Hingä kombasta gä mäñhu̱ ge di mädihu̱ rä Zi Dada Jeoba. Rä Biblia udi ge mu̱ xa mäjuäni di mädihu̱ ko ngatꞌho mä korasohu̱, mä tehu̱ ꞌne mä mfenihu̱, pe̱ꞌtsi te gä udihu̱ ha mä mꞌu̱ihu̱ ge di o̱tehu̱ nuꞌu̱ yä mhända (Mateo 7:16-20). ¿Xä ñhei gä pe̱fihu̱ njabu̱? Hinä, ngeꞌä Jeoba hingi adi näꞌä hindä za gä pe̱fihu̱ (hñeti 1 Juan 5:3).

9 Ora di o̱tehu̱ rä Zi Dada Jeoba, di tinihu̱ näꞌä xa mäjuäni rä johya ꞌne di pe̱ꞌtsihu̱ nꞌa rä mꞌu̱i temäꞌentho (Isaías 48:17, 18). Pe, ¿te ma dä maxkägihu̱ pa nunka gä he̱gihu̱ de gä ntsitsꞌihu̱ ko rä Zi Dada Jeoba? Ma gä handihu̱.

SIGI GI TEDE RI MHÄTE PO JEOBA

10. ¿Por hanja xa mähyoni gi sigi gi pädi de rä Zi Dada Jeoba?

10 ¿Hanja bi zo̱ho̱ gä ñꞌamigoui rä Zi Dada Jeoba? Mꞌe̱tꞌo gä nxadi rä Biblia, ꞌne entremäs gä pädi de geꞌä mänꞌa bi zo̱ho̱ gä mädi ꞌne gä ñꞌamigoui. ¿Pe gi pädi? Näꞌä ri mhäte gi pe̱ꞌspäbi rä Zi Dada Jeoba, dä za gä komparahu̱ ko nꞌa rä faspi. Ora gi udi rä tsibi, mähyoni gi sigi gi yꞌu̱späbi yä zaa pa hindä huetꞌi. Njabu̱ ꞌnehe ko näꞌä ri mhäte gi pe̱ꞌspäbi rä Zi Dada Jeoba; mähyoni gi sigi gi pädi de Geꞌä, pa njabu̱ mänꞌa dä te ꞌne nunka dä huetꞌi näꞌä rä mhäte gi pe̱ꞌspäbi (Proverbios 2:1-5).

Mä mhätehu̱ po rä Zi Dada Jeoba ꞌñenä nꞌa rä faspi näꞌä mähyoni gä u̱späbihu̱ yä zaa pa hindä huetꞌi.

11. ¿Te ma dä thogi mu̱ gi sigi gi nxadi rä Mäkä Tꞌofo?

11 Entremäs gi nxadi rä Mäkä Tꞌofo, mänꞌa ma gi pädi ndunthi de rä Zi Dada Jeoba. ꞌNe näꞌä ma gi pädi ma dä zo ha ri koraso. Hyandi hanja bi senti yoho yä apostol nuꞌmu̱ rä Hesu bi esplikabi rꞌa yä profesia. Nuꞌu̱ bi ꞌñenä: «Xi mäjuäni ndi tsahu̱ nꞌa rä johya ha mä korasohu̱ nuꞌmu̱ mi xikägihu̱ mä ꞌñuu de rä Mäkä Tꞌofo» (Lucas 24:32).

12, 13. a) ¿Te dä za dä thogi ko näꞌä rä mhäte di pe̱ꞌspäbihu̱ rä Zi Dada Jeoba? b) ¿Te mähyoni gi pe̱fi pa njabu̱ hindä huetꞌi nixi dä käni näꞌä rä mhäte gi pe̱ꞌspäbi Jeoba?

12 Näꞌä bi ꞌñuti rä Hesu nuꞌu̱ yoho yä apostol, bi tso̱ni ha yä koraso ꞌne nuꞌu̱ xa bi johya. Zäi geꞌä gä senti ꞌnehe nuꞌmu̱ gä fu̱di gä nxadi rä Biblia ꞌne gä ntiende näꞌä udi. Nuꞌi gä pädi toꞌo rä Zi Dada Jeoba ꞌne ko rä tiempo bi zo̱ho̱ xa gä mädi. ¿Pe gi pädi? Mu̱ hingi su näꞌä ri mhäte gi pe̱ꞌspäbi rä Zi Dada Jeoba, dä za dä käni o dä huetꞌi rꞌamätsꞌu̱u̱ (Mateo 24:12).

13 ¿Te mähyoni gi pe̱fi pa njabu̱ hindä huetꞌi nixi dä käni näꞌä rä mhäte gi pe̱ꞌspäbi rä Zi Dada Jeoba? Yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di pa mänꞌa dä te ꞌne dä ze̱di näꞌä rä mhäte gi pe̱ꞌspäbi. Sigi gi pädi de Jeoba ꞌne de rä Hesu, ꞌne ntso̱ꞌmi hanja dä za gi pe̱fi ha ri mꞌu̱i näꞌä gi pädi de geꞌu̱ (Juan 17:3). Ora gi heti o gi nxadi rä Biblia, ñꞌanise̱: «¿Te utkägi de rä Zi Dada Jeoba? ¿Te mä raso di pe̱ꞌtsi pa gä mädi rä Zi Dada Jeoba ko ngatꞌho mä koraso ꞌne ko ngatꞌho mä te?» (1 Timoteo 4:15, TNM).

14. ¿Hanja ma dä maxꞌäꞌi rä sadi pa mänꞌa dä ze̱di ri ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba?

14 Mu̱ nuꞌi gi pe̱ꞌtsi nꞌa ri hogä amigo, zäi ge njatꞌä gi ñäui ꞌne njabu̱ mänꞌa di ze̱di näꞌä rä ntsitsꞌi gi pe̱ꞌtsihu̱. Njabu̱ ꞌnehe ko rä Zi Dada Jeoba, mu̱ njatꞌä di xatuäbihu̱ ꞌne di hetihu̱ rä Biblia, mä mhätehu̱ ꞌne mä ntsitsꞌihu̱ po geꞌä mänꞌa di te (hñeti 1 Tesalonicenses 5:17, TNM). Pe ja ngu dä handihu̱ ha rä ntheke 17 de nunä mfistꞌofo, ora di xatuäbihu̱ rä Zi Dada Jeoba, mähyoni dä bo̱ni dende ha mä korasohu̱ näꞌä di xipäbihu̱ (Salmo 62:8). Hindi debe gä mepye̱hu̱ nuꞌu̱ mä sadihu̱ nixi gä yopthohu̱ nuꞌu̱ yä noya di xipäbihu̱.

XIPÄBI MÄRꞌAA TOꞌO RÄ ZI DADA JEOBA

15, 16. Xi nuꞌi, ¿hanja gi handi rä predicación?

15 Rä Zi Dada Jeoba xä rꞌakägihu̱ nꞌa rä däta nsu de gä ñähu̱ de geꞌä. Hänge mu̱ di nehu̱ dä hyanꞌgägihu̱ ngu yä amigo, mähyoni gä utihu̱ märꞌa yä jäꞌi de Geꞌä ꞌne de näꞌä di kamfrihu̱ (Lucas 1:74). Rä Hesu di mändagihu̱ gä predikahu̱ nuꞌu̱ yä hogä notisia de rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä (Mateo 24:14TNM; 28:19, 20, TNM). Xi nuꞌi, ¿ya gi uti märꞌaa de rä Zi Dada Jeoba ꞌne de näꞌä gi pädi de rä Biblia?

16 Rä apostol Pablo xa mi ho dä ungä ntꞌo̱de de rä Noya Äjuä ꞌne mi handi ngu nꞌa «rä tesoro» nunä mäkä ꞌme̱fi (2 Corintios 4:7, TNM). Otho mä nꞌa rä me̱fi näꞌä ja ndunthi rä muui ke gä utihu̱ yä jäꞌi de rä Zi Dada Jeoba, ꞌne de näꞌä ma dä me̱fi po yä mexiꞌmhai. Rä Zi Dada Jeoba nunka ma dä pumfri näꞌä gi pe̱fi po gi ꞌñuti märꞌa yä jäꞌi de Geꞌä (Hebreos 6:10). Ora gi predikabi märꞌaa, mänꞌa di te ri ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba, ꞌne gi fatsꞌi märꞌa yä jäꞌi dä bädi de Geꞌä ꞌne dä me̱ꞌtsi rä te pa nzäntho xudi ndämäni (hñeti 1 Corintios 15:58, TNM). ¡Otho mä nꞌa rä me̱fi näꞌä bi hä ndunthi rä johya ke gä udihu̱ de rä Zi Dada Jeoba!

17. ¿Por hanja xa mähyoni gä nxo̱nihu̱ gä utihu̱ yä jäꞌi de Äjuä?

17 Mähyoni gä nxo̱nihu̱ gä utihu̱ yä jäꞌi de Äjuä. Rä Biblia enä: «Di ꞌme̱pꞌäꞌi ge gi mämbä rä noya Äjuä» (2 Timoteo 4:2). Yä jäꞌi japäbi mꞌe̱di dä bädi de rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä. ¿Por hanja? Ngeꞌä «¡rä pa Jeoba ya ꞌmu̱i getbu̱! ¡ꞌMu̱i getbu̱ ꞌne yꞌo ri zo̱ho̱ nguntꞌä!» (Sofonías 1:14). Hää, rä fin ya xä ꞌñepu̱ ꞌne «¡hingä ma dä zo̱ho̱ ndee!» (Habacuc 2:3). Rä Zi Dada Jeoba ya nguntꞌä ma dä huati nuꞌu̱ yä tsꞌo tꞌo̱tꞌe xä me̱fi rä Zithu nuua ha rä Xiꞌmhai. Po rängeꞌä, xa mähyoni gä xipäbihu̱ yä jäꞌi näꞌä ma dä thogi ꞌne ya go dä nubu̱ mu̱ dä ne dä me̱päbi rä Zi Dada Jeoba o hinä.

18. ¿Por hanja rä Zi Dada Jeoba ꞌme̱pkägihu̱ gä muntsꞌihu̱ ko märꞌa yä ku pa gä nsundabihu̱ rä thuhu?

18 Rä Zi Dada Jeoba ꞌme̱pkägihu̱ gä muntsꞌihu̱ ko mä kuhu̱ pa gä nsundabihu̱ rä thuhu. Rä Biblia enä: «Nupä mfenihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa pa gä mädihu̱ ꞌne pa gä o̱thu̱ yä hogä ꞌme̱fi. ꞌNe hiñhaꞌmu̱ gä ꞌuegehu̱ de mä mhuntsꞌihu̱, mäske rꞌaa xä nzäi hingi pa [...]. Y nubye̱ mänꞌa mähyoni gä o̱thu̱ njabu̱ ngeꞌä di hanthu̱ ya ꞌmu̱i getbu̱ rä pa» (Hebreos 10:24, 25). Hää, mähyoni gä o̱thu̱ ntsꞌe̱di po gä ntinihu̱ ha gatꞌho nuꞌu̱ yä mhuntsꞌi di tꞌo̱tꞌe tatꞌä semänä pa gä nupä mfenihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa.

19. ¿Te ma dä maxꞌäꞌi pa gi mädi gatꞌho yä ku?

19 Ha yä mhuntsꞌi, ma gi tini yä hogä amigo nuꞌu̱ ma dä maxꞌäꞌi gi pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba. Kada nꞌa de nuꞌu̱ yä ku, rꞌanꞌañꞌo yä mꞌu̱i pe gatꞌho o̱tꞌe ntsꞌe̱di po dä me̱päbi rä Zi Dada Jeoba. Ja ngu nuꞌi, nuꞌu̱ ꞌnehe yä imperfecto ꞌne rꞌabu̱ pe̱ꞌtsi yä error. Pe ora thogi njabu̱, yä ku di mpumbäbi nꞌa ngu mänꞌaa (hñeti Colosenses 3:13). Yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po gi hyandi nuꞌu̱ yä hogä mꞌu̱i pe̱ꞌtsi yä ku. Geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa gi mädiꞌu̱ ꞌne pa mänꞌa dä ze̱di ri ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba.

NÄꞌÄ XA MÄJUÄNI RÄ TE

20, 21. ¿Ndaꞌä «näꞌä xa mäjuäni rä te»?

20 Rä Zi Dada Jeoba ne ge gatꞌho nuꞌu̱ yä amigo, dä me̱ꞌtsi nꞌa rä mꞌu̱i temäꞌentho. Rä Biblia udi ge xudi ndämäni ma gä pe̱ꞌtsihu̱ nꞌa rä mꞌu̱i xa mähotho, hingä ngu näꞌä di pe̱ꞌtsihu̱ mäpaya.

Jeoba ne gä pe̱ꞌtsihu̱ «näꞌä xa mäjuäni rä te». ¿Ma gi mꞌu̱hni pa gi hyandi?

21 Mäpaya yä jäꞌi ꞌmu̱i ho̱nse̱ 70 o rꞌabu̱ 80 yä je̱ya. Pe xudi ndämäni, rä Xiꞌmhai ma dä mparaiso ꞌne yä jäꞌi ma dä me̱ꞌtsi nꞌa rä te pa nzäntho ko ndunthi rä johya. Hää, ma gä pe̱ꞌtsihu̱ «näꞌä xa mäjuäni rä te». Jeoba di promete dä rꞌakägihu̱ nꞌa rä mꞌu̱i xa tsꞌu̱ngänza, pe mähyoni gä o̱thu̱ ntsꞌe̱di po gä pe̱fihu̱ näꞌä di mändagihu̱ (1 Timoteo 6:12, 19TNM).

22. a) ¿Hanja dä za gä pe̱ꞌtsihu̱ «näꞌä xa mäjuäni rä te»? b) ¿Por hanja ma dä me̱ꞌtsi yä jäꞌi «näꞌä xa mäjuäni rä te»?

22 ¿Hanja dä za gä pe̱ꞌtsihu̱ «näꞌä xa mäjuäni rä te»? Pe̱ꞌtsi te gä o̱tꞌehu̱ näꞌä xä ñho ꞌne gä pe̱fihu̱ «yä hogä ꞌme̱fi» (1 Timoteo 6:18). Hää, mähyoni gä pe̱fihu̱ ha mä mꞌu̱ihu̱ nuꞌu̱ yä tsꞌofo xtä pädihu̱ de rä Biblia. Pe, ¿signifika ge mu̱ gä pe̱päbihu̱ rä Zi Dada Jeoba, po geꞌä ma gä hänihu̱ rä te pa nzäntho? Hinä. Rä Zi Dada Jeoba go ma dä uni de rä boluntase̱ ngu nꞌa rä regalo pa nuꞌu̱ toꞌo pe̱päbi ko ngatꞌho yä koraso (Romanos 5:15).

23. ¿Por hanja xa mähyoni gi hyandi mu̱ gi xo̱kämbeni rä Zi Dada Jeoba ja ngu di hoꞌä?

23 Nubye̱ ñꞌanise̱: «¿Di xo̱kämbeni rä Zi Dada Jeoba ja ngu di hoꞌä?». Mu̱ gi handi ge tobe gi pe̱fi rꞌa de nuꞌu̱ yä tꞌo̱tꞌe di u̱tsa Jeoba, hye̱pu̱ nguntꞌä nuꞌu̱ yä tsꞌo tꞌo̱tꞌeꞌu̱. Mu̱ gi pe̱ꞌspäbi rä komfiansa Jeoba ꞌne gi yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po gi pe̱fi näꞌä di mändaꞌi, näꞌä ¡nunka ma dä hye̱kꞌäse̱ ꞌne ma dä ñäñꞌäꞌi ha nuya yä gäxä pa di ꞌmu̱hu̱! Mꞌe̱fa, rä Zi Dada Jeoba ma dä rꞌaꞌi nꞌa rä te pa nzäntho nuua ha rä Xiꞌmhai ja ngu xä promete. Hää, mu̱ gi huahni gi ꞌmu̱i de rä lado rä Zi Dada Jeoba, ¡ma dä za gi pe̱ꞌtsi «näꞌä xa mäjuäni rä te»!