Habu̱ ma gi tini te hutsʼi

Habu̱ ma dä xiʼi te hutsʼi

APENDISE

¿Hanja dä za gi hye̱gi näꞌä bisio de rä masturbación?

¿Hanja dä za gi hye̱gi näꞌä bisio de rä masturbación?

Rä masturbación näꞌä nꞌa rä bisio näꞌä di tsꞌoni mä hogä ntsitsꞌihu̱ ko rä Zi Dada Jeoba, ngeꞌä jakägihu̱ gä pe̱ꞌtsihu̱ yä tsꞌo mfeni ꞌne gä pe̱fihu̱ nuꞌu̱ yä tsꞌo nkꞌatꞌi pe̱ꞌtsi mä ndoyꞌohu̱. * Nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ o nꞌa rä ꞌme̱hñä näꞌä di ho dä dentꞌäse̱ o dä kontsꞌäse̱ rä mpo̱ngä ꞌmitꞌi, mꞌe̱fa ya hingi handi ko rä tꞌekꞌei yä ñꞌo̱ho̱ o yä ꞌme̱hñä, ꞌne ho̱nse̱ handi ngu yä ntꞌeni pa dä za dä me̱fi nuꞌu̱ yä tsꞌo nkꞌatꞌä jäꞌi tsu̱di. Nuꞌu̱ yä jäꞌiꞌu̱ ya nixi hingi ꞌme̱ngui nꞌa rä ꞌme̱hñä o nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ po rä mhäte, ngeꞌä nuꞌu̱ ho̱nse̱ honi dä japi dä johya yä ndoyꞌo ꞌne dä tsaya nuꞌu̱ yä tsꞌo nkꞌatꞌi tsu̱di. Toꞌo di ho dä dentꞌäse̱ o dä kontsꞌäse̱ yä mpo̱ngä ꞌmitꞌi, hingä kongeꞌä ma dä japi dä mꞌe̱di nuꞌu̱ yä tsꞌo nkꞌatꞌä jäꞌi tsu̱di. Al contrario, mänꞌa yꞌo ri tede nuꞌu̱ yä tsꞌo mfeni, ꞌne geꞌä tsitsꞌi dä me̱fi märꞌa yä däta pekado ko yä ndoyꞌo o märꞌa yä tꞌo̱tꞌe hingi tꞌaxi (Colosenses 3:5, TNM).

Rä apostol Pablo bi yꞌofo: «Mä zi kuꞌihu̱, gehya yä dängä ñhäꞌti xä ñätkähu̱ Äjuä, hänge mähyoni gä ꞌuegehu̱ de gatꞌho yä tsꞌoki de mä mfenihu̱ ꞌne de mä ndoyꞌohu̱. Nꞌa pa ngu nꞌa pa gä tꞌaxkä mä mfenihu̱ ꞌne gä yꞌohu̱ ko rä ntsu Äjuä» (2 Corintios 7:1). Rꞌa yä jäꞌi xi di japäbi xä ñhei dä jamäsu nunä tsꞌofo uni rä Mäkä Tꞌofo de dä me̱ꞌtsi yä ndoyꞌo ꞌne yä mfeni xä ntꞌaxi. Pe hindi debe dä desanimä, ngeꞌä rä Zi Dada Jeoba nzäntho xä ñhoki pa dä uni rä mpumbäte ꞌne rä mfatsꞌi (Salmo 86:5; Lucas 11:9-13). Nuꞌu̱ yä jäꞌi ya xä hye̱gi de dä dentꞌäse̱ rä mpo̱ngä ꞌmitꞌi, rꞌabu̱ xä dagi mänꞌaki ha nunä bisio. Pe nuꞌu̱ xä ꞌñudi ge xa mäjuäni di arrepenti ꞌne xä yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po dä däpäbi nunä bisio. Nunka di debe gä pumfrihu̱ ge «Äjuä mänꞌa rä däta ke mä korasohu̱ ꞌne näꞌä pädi gatꞌho yä tꞌo̱tꞌe» (1 Juan 3:20, TNM). Ora hanꞌgägihu̱ rä Zi Dada Jeoba, hingi handi ho̱nse̱ nuꞌu̱ yä pekado xtä o̱tꞌehu̱; näꞌä handi te di mbenihu̱, te di sentihu̱ ꞌne näꞌä ja ha mä korasohu̱. Hänge ora di apäbihu̱ rä mpumbäte, Näꞌä di huegägihu̱. Po geꞌä, nunka di debe gä he̱gihu̱ de gä xatuäbihu̱ ꞌne gä bäntebihu̱ dä rꞌakägihu̱ rä mfatsꞌi ja ngu di ja nꞌa rä zi bätsi ko rä dada ora apäbi rä mfatsꞌi. Rä Zi Dada Jeoba asta dä za dä maxkägihu̱ gä xu̱kihu̱ mä konsiensiahu̱ (Salmo 51:1-12, 17; Isaías 1:18). Pe hingä ho̱nse̱ di debe gä xatuäbihu̱ Äjuä, ꞌnehe mähyoni gä hutsꞌihu̱ de mä partehu̱. Por ejemplo, pe̱ꞌtsi te gä ꞌmu̱ihu̱ desidido gä ꞌuegehu̱ de nuꞌu̱ yä tꞌo̱tꞌe di ñꞌoui rä pornografía ꞌne gä ꞌuegehu̱ de gatꞌho nuꞌu̱ yä tsꞌo ntsitsꞌi. *

Pe mu̱ xa di jaꞌi xä ñhei gi hye̱gi näꞌä rä bisio de gi kontsꞌäse̱ ri mpo̱ngä ꞌmitꞌi, ogi duda gi xipäbi ri dada, ri nänä, o mä nꞌa rä kristianu näꞌä ja rä mfädi pa dä rꞌaꞌi rä mfatsꞌi (Proverbios 1:8, 9; 1 Tesalonicenses 5:14; Tito 2:3-5). *

^ parr. 1masturbación di signifika ora nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ o nꞌa rä ꞌme̱hñä di ho dä dentꞌäse̱ o dä kontsꞌäse̱ yä mpo̱ngä ꞌmitꞌi pa dä za ge ꞌñenä ꞌme̱ngui nꞌa rä jäꞌi.

^ parr. 2 Ndunthi yä familia xä hyandi xä ñho dä zoogi rä computadora ha nꞌa rä luga habu̱ dä za dä hyandi gatꞌho. ꞌNehe xä japäbi nꞌa rä programä ha nuꞌu̱ yä computadora pa hingi hopi dä yu̱tꞌi nuꞌu̱ yä bideo, yä thuhu o yä pelikula nuꞌu̱ di ñꞌoui rä pornografía o märꞌa yä tsꞌo tꞌo̱tꞌe. Pe mähyoni gä benihu̱ ge nuya yä programä hingä nzäntho ꞌmu̱i seguro.

^ parr. 1 Rä rebista ¡Despertad! de rä noviembre de 2006, habu̱ enä «Los jóvenes preguntan... ¿Cómo puedo superar este hábito?», ꞌne rä mfistꞌofo Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas, vol. 1, yä nxii 178 asta 182, uni märꞌa yä tsꞌofo pa dä matsꞌi nuꞌu̱ yä jäꞌi dä hye̱gi näꞌä bisio de dä kontsꞌäse̱ yä mpo̱ngä ꞌmitꞌi.