ÄNTE de rä je̱ya 1914, yä Estudiantes de la Biblia ya xki ungä ntꞌo̱de po ndunthi yä je̱ya de nuꞌu̱ yä däta tꞌo̱tꞌe ma xä thogi ha näꞌä je̱yaꞌä. ¿Te mä tꞌo̱tꞌeꞌu̱? ¿Por hanja xa mähyoni gä pädihu̱ te bi thogi ha näꞌä rä je̱ya 1914?

 Ha Lucas 21:24 rä Hesu bi ꞌñenä: «ꞌNe yä nzo̱ho̱ jäꞌi ma dä sigi dä mända rä hnini Jerusalen, asta hindä uadi nuꞌu̱ yä pa xä umbä nse̱ki Äjuä dä ndäꞌu̱». Jerusalen mi geꞌä rä kapital näꞌä rä hnini yä judio ꞌne dende gehni mi mända nuꞌu̱ yä rey mi ehe de rä familia rä rey Dabid (Salmo 48:1, 2). Nuꞌu̱ yä rey mi mända pa rä Zi Dada Jeoba, hänge mi nꞌañꞌo de nuꞌu̱ yä rey de märꞌa yä hnini (1 Crónicas 29:23). Rä hnini Jerusalen mi nꞌa rä simbolo de rä Tsꞌu̱tꞌhui Jeoba.

Nuꞌmu̱, ¿hanja ꞌne hämꞌu̱ nuꞌu̱ märꞌa yä hnini ya himbi hye̱gi bi mända rä Tsꞌu̱tꞌhui Jeoba? Bi thogi njabu̱ ha näꞌä rä je̱ya 607 antes de rä era común (a.e.c.), nuꞌmu̱ Jerusalen bi dagi ha yä yꞌe̱ yä me Babilonia. Njabu̱, ya hinto bi mända pa Jeoba, ngeꞌä ya himbi sigi bi mända nuꞌu̱ yä rey mi ehe de rä familia rä rey Dabid (2 Reyes 25:1-26). Pe, ¿ma xä thäki rä Tsꞌu̱tꞌhui Jeoba pa nzäntho? Hinä. Ha rä mfistꞌofo Ezequiel hutsꞌi näꞌä bi mhändabi Sedekias, näꞌä rä gäxä rey de Jerusalen: «Hñäki rä koronä. Näꞌä [...] hinto rä me̱ti asta dä zo̱ho̱ näꞌä toꞌo ri ꞌñepi dä hñutsꞌi, ꞌne pe̱ꞌtsi te go gä umbäbiꞌä» (Ezequiel 21:26, 27). Näꞌä rä jäꞌi ri ꞌñepi dä hñutsꞌi rä koronä rä rey Dabid, geꞌä rä Hesu (Lucas 1:32, 33). Po rängeꞌä, rä Tsꞌu̱tꞌhui Jeoba ma xä mända mänꞌaki nuꞌmu̱ rä Hesu xä zo̱ho̱ xä Nrey.

¿Hämꞌu̱ bi thogi nunä däta tꞌo̱tꞌe? Rä Hesu bi mää ge nuꞌu̱ märꞌa yä hnini ma xä mända po nꞌa rä tiempotho. Ha rä mꞌede 4 de rä mfistꞌofo Daniel, udi hanja gä pädihu̱ hängu ma xä dura näꞌä tiempo. Ja gehni pede nꞌa rä tꞌi bi me̱ꞌtsi nꞌa rä ndä mrä mengu Babilonia mi rä thuhu Näbukodonosor. Ha nunä tꞌi bi hyandi hanja mi tsꞌe̱tꞌi nꞌa rä däta arbol, ho̱nse̱ bi tsꞌogi rä ndu̱nza ꞌnepu̱ bi nthätꞌi ko rä kobre ꞌne rä bo̱jä pa ya hindä te. ꞌNehe nꞌa rä e̱nxe̱ bi mända: «Dä thogi yoto yä tiempo» (Daniel 4:10-16).

Rꞌabu̱, nuꞌmu̱ rä Mäkä Tꞌofo no̱ni nuꞌu̱ yä tsꞌu̱tꞌhui o gobiernu jaua ha rä xiꞌmhai, di usa rä noya arbol ngu nꞌa rä simbolo (Ezequiel 17:22-24; 31:2-5). Po rängeꞌä, nuꞌmu̱ Näbukodonosor bi hyandi ha rä tꞌi ge mi tsꞌe̱tꞌi nꞌa rä arbol, bi ꞌñudi ge ya hingä ma xä mända rä Zi Dada Jeoba po mäde de nuꞌu̱ yä  rey mi mända ha Jerusalen. Pe ꞌnehe ha näꞌä rä tꞌi bi mhää ge rä Tsꞌu̱tꞌhui Jeoba ma xä mꞌaꞌmi po ho̱nse̱ «yoto yä tiempo». ¿Hängu ma xä dura nuꞌu̱ yoto yä tiempo?

Apocalipsis (o Revelación) 12:6, 14 udi ge hñuu yä tiempo mäde ri bo̱ni «rꞌe̱tꞌa mä yoho nthebe [ꞌne] hñu nꞌate mä pa» (1.260 yä pa). Hänge nuꞌu̱ «yoto yä tiempo» ma xä dura 2.520 yä pa. Pe mꞌe̱fa de bi uadi Jerusalen, nuꞌu̱ yä hnini hingä myä judio, hingä ho̱nse̱ po 2.520 yä pa bi neꞌtuäbi rä gobiernu Jeoba. Hänge näꞌä profesia de Daniel, mi ñä de gä je̱ya hingä de gä pa. ¿Por hanja di pädihu̱? Mu̱ gä hetihu̱ näꞌä mää ha Números 14:34 ꞌne Ezequiel 4:6, di hanthu̱ ge nuya yä testo udi ge dä za dä ꞌmede nꞌa rä pa ngu nꞌa rä je̱ya. Mu̱ gä pedehu̱ njabu̱ nuꞌu̱ «yoto yä tiempo», nuꞌmu̱ di pe̱ꞌtsihu̱ 2.520 yä je̱ya.

 Nuꞌu̱ 2.520 yä je̱ya bi mu̱di näꞌä rä zänä oktubre de rä je̱ya 607 a.e.c., (nuꞌmu̱ yä babilonio bi huati Jerusalen ꞌne ya himbi hye̱gi bi mända näꞌä rä gäxä rey bä ehe de rä familia rä rey Dabid), ꞌne bi uadi asta näꞌä zänä oktubre de rä je̱ya 1914. Geꞌmu̱ bi uadi nuꞌu̱ yoto yä tiempo ꞌne nubye̱ hää, Äjuä bi hñutsꞌi Ñhesukristo ngu rä Rey ha mähetsꞌi (Salmo 2:1-6; Daniel 7:13, 14). *

Rä Hesu bi mää ge nuꞌmu̱ xä zo̱ho̱ xä Nrey ha mähetsꞌi, ma xä nheki yä tsꞌo tꞌo̱tꞌe ngu: yä däta tuhni, yä thuhu, yä mbiꞌmhai ꞌne yä ñheni (Mateo 24:3-8; Lucas 21:11). Gatꞌho nuya yä tꞌo̱tꞌe udi xä ñho ge ha näꞌä rä je̱ya 1914, bi mu̱di bi mända ha mähetsꞌi näꞌä rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä ꞌne njabu̱ bi mu̱di nuꞌu̱ yä gäxä pa de nunä tsꞌo xiꞌmhai (2 Timoteo 3:1-5).