Habu̱ ma gi tini te hutsʼi

Habu̱ ma dä xiʼi te hutsʼi

APENDISE

¿Toꞌo näꞌä tꞌembi rä arcángel Miguel?

¿Toꞌo näꞌä tꞌembi rä arcángel Miguel?

RÄ Mäkä Tꞌofo no̱ni nꞌa hängutho yä mꞌiki nꞌa rä e̱nxe̱ rä thuhu Miguel, ꞌne enä ge nzäntho xa di mpe̱fi. Ja ngu ha rä mfistꞌofo Daniel, pede ge rä e̱nxe̱ Miguel di ntuhni ko rꞌa yä tsꞌo e̱nxe̱. Ha rä karta rä Judas, mää ge rä e̱nxe̱ Miguel di diskuti ko rä Zithu. ꞌNe ha rä mfistꞌofo Apocalipsis (o Revelación), mää ge näꞌä di ntuhni ko rä Zithu ꞌne yä u̱xjua. Rä e̱nxe̱ Miguel di ntuhni kontra nuꞌu̱ yä nkontra Jeoba, ꞌne nzäntho di ñämbäbi rä Tsꞌu̱tꞌhui. Hänge rä e̱nxe̱ Miguel, xa rä ntso̱hui näꞌä rä thuhu pe̱ꞌtsi, ngeꞌä nunä thuhu di signifika: «¿Toꞌo Ja Ngu Äjuä?». Pe, ¿xi toꞌo näꞌä rä e̱nxe̱ rä thuhu Miguel?

Mäpaya rꞌa yä jäꞌi hingi pe̱ꞌtsi ho̱nse̱ nꞌatho rä thuhu. Mäyaꞌmu̱ mi njabu̱ ꞌnehe. Ngu rä Jakob, ꞌnehe bi tꞌembäbi Israel. ꞌNe rä apostol Pedro bi tꞌembäbi Simon (Génesis 49:1, 2; Mateo 10:2). Njabu̱ ꞌnehe, rä Mäkä Tꞌofo udi ge Miguel geꞌä mä nꞌa rä thuhu mi pe̱ꞌtsi Ñhesukristo änte de xä ꞌñehe nuua ha rä Xiꞌmhai, ꞌne nuꞌmu̱ bi mengi mänꞌaki ha mähetsꞌi. ¿Por hanja di mäñhu̱ njabu̱? Ma gä hanthu̱ te mä raso uni rä Mäkä Tꞌofo.

Rä arcángel. Rä noya arcángel di signifika «rä ndä de yä e̱nxe̱». Rä Noya Äjuä enä ge Miguel go geꞌä tꞌembi «rä arcángel» (Judas 9, TNM). Nuꞌmu̱ enä arcángel, udi ge ꞌmu̱i ho̱nse̱ nꞌatho rä e̱nxe̱ näꞌä tꞌembäbi njabu̱. ꞌNehe, rä Mäkä Tꞌofo mää ge rä Hesu ho̱nse̱ꞌä pe̱ꞌtsi nꞌa rä däta nsu de gä arcángel. Njabu̱ di handihu̱ ha rä Mäkä Tꞌofo nuꞌmu̱ enä: «Ngeꞌä rä Hmuuse̱ [rä Hesu], ma dä käi de mähetsꞌi ko nꞌa rä mhafi de gä mhända, ko nꞌa rä mhafi de gä arcángel» (1 Tesalonicenses 4:16, TNM). Hänge po rängeꞌä di pädihu̱ ge rä Hesu go geꞌä rä arcángel Miguel.

Rä comandante. Rä Mäkä Tꞌofo enä: «Rä Migue, mähye̱gi ko yä e̱nxe̱ꞌä, bi ntunhui rä dängä mbängä zuꞌue ꞌne yä tsꞌo e̱nxe̱» (Apocalipsis 12:7). Ja ngu di handihu̱, näꞌä rä e̱nxe̱ rä thuhu Miguel, geꞌä rä Comandante de gatꞌho nuꞌu̱ yä hogä e̱nxe̱. Ha rä mfistꞌofo Apocalipsis di handihu̱ ge näꞌä Comandante di gu̱tꞌi rä ꞌñuu, go geꞌä rä Hesu (Apocalipsis 19:14-16). ꞌNe rä apostol Pablo bi ꞌñenä: «Rä Hmuu Hesu» ꞌne «nuꞌu̱ yä e̱nxe̱ pe̱ꞌtsi rä tsꞌe̱di» (2 Tesalonicenses 1:7, TNM). Ja ngu di handihu̱, rä Mäkä Tꞌofo ñä de rä arcángel Miguel ko «yä e̱nxe̱», ꞌne de rä Hesu ko «yä e̱nxe̱» (Mateo 13:41; 16:27; 24:31; 1 Pedro 3:22). ¿Di signifika ge ꞌmu̱i yoho yä Comandante? Hinä, rä Mäkä Tꞌofo udi xä ñho ge näꞌä e̱nxe̱ Miguel, go geꞌä Ñhesukristo bi ꞌmu̱i ha mähetsꞌi ngu de gä rey ꞌne de gä Comandante. *

^ parr. 3 Ma gi tini märꞌa yä raso nuꞌu̱ udi ge Miguel geꞌä Ñhesukristo näꞌä rä Tꞌu̱ Äjuä, ha rä Perspicacia para comprender las Escrituras vol. 2, rä nxii 386 ꞌne 387. Nunä go xä hyoki yä testigo rä Jeoba.