1. ¿Hanja bi ꞌñudi rä Hesu ge xa mi mädi rä Noya Äjuä?

 ¿DÄ ZA gi imäjinä hanja rä Hesu mi uti yä zi jäꞌi de rä Noya Äjuä? Näꞌä njatꞌä mi no̱ni nuꞌu̱ yä noya xki mepye̱ de rä Mäkä Tꞌofo. Dende mꞌe̱fa de bi nxixtehe asta änte de dä du, rä Hesu bi no̱ni rꞌa yä tsꞌofo ꞌne yä mhända nuꞌu̱ ehe ha yä mu̱di mfistꞌofo de rä Biblia (Deut. 8:3; Sal. 31:5; Luc. 4:4; 23:46). b Durante nuꞌu̱ hñu nje̱ya mäde bi ñꞌo pa bi ꞌñuti yä jäꞌi de rä Noya Äjuä, rä Hesu njatꞌä mi heti rä Mäkä Tꞌofo ꞌne mi esplikabi yä jäꞌi (Mat. 5:17, 18, 21, 22, 27, 28; Luc. 4:16-20).

2. ¿Te bi matsꞌi rä Hesu pa bi bädi ꞌne bi ntiende xä ñho näꞌä udi rä Noya Äjuä? (Hyandi rä kꞌoi de rä mu̱di nxii).

² Dende änte de xä nxixtehe, rä Hesu ya mi nzäi dä nxadi rä Mäkä Tꞌofo ꞌne dä ma dä yꞌo̱de habu̱ mi tꞌudi de rä Noya Äjuä. Ha rä nguu, zäi ge dende mi bätsi xki yꞌo̱de hanja María ꞌne José mi udi de rä Noya Äjuä (Deut. 6:6, 7). c ¿Dä za gä imäjinähu̱ hanja rä Hesu ꞌne rä familia, mi pa tatꞌä nsabdo ha näꞌä rä luga mi tꞌudi ꞌne mri esplika rä Noya Äjuä? (Luc. 4:16). Nuꞌmu̱ rä Hesu ya bi te, bi mu̱di bi nxadise̱ rä Noya Äjuä. Hänge rä Hesu hingä ho̱nse̱ bi zo̱ho̱ bi bädi, sino ke ꞌnehe bi zo̱ho̱ bi mädi rä Noya Äjuä. Di pädihu̱ njabu̱ po näꞌä bi thogi ha rä templo nuꞌmu̱ rä Hesu mi pe̱ꞌtsi 12 nje̱ya. Nuꞌu̱ yä xahnäte mi udi rä Ley Moisés ha rä templo, himi tsa dä gamfri ora bi hyandi hanja rä Hesu mi pädi rä Noya Äjuä, mi ntiende, ꞌne mi thädi nuꞌu̱ yä ntꞌani mi tꞌo̱tꞌpäbi (Luc. 2:46, 47, 52).

3. ¿Te ma gä handihu̱?

³ Nuju̱ ꞌnehe dä za gä pädihu̱ ꞌne gä mädihu̱ rä Noya Äjuä mu̱ hyaxtho gä nxadihu̱ rä Mäkä Tꞌofo. Pe, ¿te dä za gä pe̱fihu̱ pa njabu̱ gä probechahu̱ mänꞌa xä ñho ora di nxadihu̱ rä Biblia? Pa  gä pädihu̱, ma gä handihu̱ te bi xipäbi rä Hesu nuꞌu̱ yä xahnäte de rä Ley mi fädi ngu yä escriba, yä fariseo ꞌne yä saduceo. Nuyu̱ yä jäꞌi enä ge xa mi nxadi rä Mäkä Tꞌofo, pe hixki logra xki ntiende te udi rä Noya Äjuä. Rä Hesu bi no̱ni hñuu yä tꞌo̱tꞌe näꞌä mi debe dä me̱fihmä nuyu̱ yä xahnäte. Ha nunä ntꞌudi ma gä nxadihu̱, ma gä handihu̱ hanja näꞌä bi mängä rä Hesu ma dä maxkägihu̱ ora di nxadihu̱ rä Biblia pa 1) mänꞌa gä ntiendebihu̱ xä ñho näꞌä di hetihu̱, 2) pa gä tinihu̱ yä tesoro de rä Noya Äjuä ꞌne 3) pa gä hopäbihu̱ ge rä Noya Äjuä dä paatä mä mfenihu̱ ꞌne mä usohu̱.

4. Ja ngu di handihu̱ ha Lucas 10:25-29, ¿te dä za gä pädihu̱ de näꞌä bi xipäbi rä Hesu näꞌä rä xahnäte de rä Ley?

⁴ Pa gä benefisiahu̱ näꞌä di hetihu̱ ha rä Biblia mähyoni gä ntiendebihu̱. Ma gä handihu̱ te bi xipäbi rä Hesu «nꞌa rä xahnäte de rä Ley» (hñeti Lucas 10:25-29). Näꞌä rä ñꞌo̱ho̱ bi yꞌambäbi rä Hesu: «¿Te mähyoni gä o̱tꞌe pa gä tsu̱di rä te pa nzäntho?» Rä Hesu bi dädi ꞌne bi ꞌñembäbi: «¿Te mängä nuꞌä xä tꞌofo ha rä Ley? ¿Te xkä pädi de gi heti?». Koꞌmu̱ näꞌä rä ñꞌo̱ho̱ mrä xahnäte de rä Ley, bi dädi xä ñho näꞌä ntꞌani ꞌne bi ꞌñenä ge rä Ley Äjuä enä ge di debe gä mädihu̱ Äjuä ꞌne mä mikꞌeihu̱ (Lev. 19:18; Deut. 6:5). Pe mꞌe̱fa, näꞌä ñꞌo̱ho̱ bi yꞌambäbi rä Hesu ꞌne bi ꞌñembäbi: «¿Toꞌo mä mikꞌeiꞌmee?». Nunä ntꞌani bi ꞌñudi ge mäske näꞌä mrä xahnäte de rä Ley, hixki ntiende näꞌä mängä rä Mäkä Tꞌofo ꞌne himi pädi hanja dä me̱fi ha rä mꞌu̱i nuꞌu̱ yä mhända Äjuä.

5. ¿Te ma dä maxkägihu̱ pa gä ntiendehu̱ mänꞌa xä ñho näꞌä di hetihu̱ ha rä Biblia?

⁵ Mu̱ gä fu̱dihu̱ gä hetihu̱ hyaxtho rä Mäkä Tꞌofo, geꞌä ma dä maxkägihu̱ pa gä ntiendehu̱ mänꞌa xä ñho te udi rä Noya Äjuä. Pe hingä ho̱nse̱ꞌä, ꞌnehe di honihu̱ rä mfatsꞌi rä Zi Dada Jeoba. Hänge änte de gä nxadihu̱ rä Mäkä Tꞌofo, mähyoni gä xatuäbihu̱ rä Zi Dada Jeoba ꞌne gä apäbihu̱ rä espiritu santo, pa dä maxkägihu̱ hindä ñꞌodä mä mfenihu̱ ora di nxadihu̱ rä Noya. ꞌNepu̱, mähyoni gä hetihu̱ rꞌamätsꞌu̱u̱ hingä de gä so̱ni. Ora di nxadihu̱ rä Biblia ꞌnehe dä hogi gä hetihu̱ ntsꞌe̱di o gä e̱ntsꞌihu̱ nꞌa rä audio mientra di de̱nihu̱ ha mä Bibliahu̱ näꞌä di o̱dehu̱. Mu̱ gä jahu̱bu̱, geꞌä ma dä maxkägihu̱ gä e̱ntꞌihu̱ ha mä mfenihu̱ ꞌne ha mä korasohu̱ näꞌä di hetihu̱ ha rä Noya Äjuä (Jos. 1:8). Pa ri uadi, mähyoni gä xatuäbihu̱ mänꞌaki rä Zi Dada Jeoba ꞌne gä umbäbihu̱ rä jamädi po nunä däta regalo xä rꞌakägihu̱. ꞌNehe mähyoni gä apäbihu̱ ge dä maxkägihu̱ pa gä pe̱fihu̱ näꞌä ya dä pädihu̱.

6. ¿Te mä nꞌa dä hogi gä pe̱fihu̱ ora di nxadihu̱ rä Biblia ꞌne hanja ma dä maxkägihu̱? (Hyandi yä foto).

⁶ ¿Te mä nꞌa ma dä maxkägihu̱ pa gä ntiendehu̱ näꞌä di hetihu̱ ha rä Biblia? Ora di hetihu̱ rä Biblia mähyoni gä ñꞌanise̱hu̱: «¿Toꞌo nuꞌu̱ yä jäꞌi no̱ni ha nuya yä testo? ¿Toꞌo ñä? ¿Toꞌo sipäbi nuya yä noya ꞌne por hanja? ¿Hämꞌu̱ ꞌne habu̱ bi thogi näꞌä mää nuya yä testo?». Nuya yä ntꞌani ma dä maxkägihu̱ gä ntso̱ꞌmihu̱ ꞌne hingä ma gä hopäbihu̱ dä ñꞌodä mä mfenihu̱ ora di nxadihu̱ rä Noya Äjuä. ꞌNehe dä hogi gä puntahu̱ rꞌa yä noya. Por ejemplo, dä hogi gä ofohu̱ nuꞌu̱ yä ntꞌani dä mäñhu̱ ha rä mu̱di de nunä parrafo. ꞌNe mientra di hetihu̱ rä Biblia dä hogi gä timbäbihu̱ ꞌne gä ofohu̱ yä mpengi nuya yä ntꞌani. ꞌNehe dä hogi gä ofohu̱ hanja dä za gä usahu̱ näꞌä dä pädihu̱ o te bi jakägihu̱ gä sentihu̱ nuꞌu̱ yä testo dä hetihu̱. Geꞌä ma dä maxkägihu̱ hindä ñꞌodä mä mfenihu̱, gä mepye̱hu̱ ꞌne gä benihu̱ näꞌä di hetihu̱ ha rä Noya Äjuä. Pe hingä  ho̱nse̱ꞌä, ꞌnehe ma gä handihu̱ hanja rä Zi Dada Jeoba zokägihu̱ kada nꞌa de gekhu̱.

7. Ja ngu di handihu̱ ha Mateo 24:15, ¿te mähyoni gä pe̱fihu̱ pa mänꞌa gä ntiendehu̱ xä ñho näꞌä udi rä Noya Äjuä?

⁷ Rä Hesu ꞌnehe bi mää ge di jakägihu̱ mꞌe̱di rä mfädi pa dä za gä ntiendehu̱ te udi rä Noya Äjuä (hñeti Mateo 24:15). ꞌNehe xa mähyoni rä mfädi pa gä handihu̱ hanja nꞌa rä testo di nju̱ni ko märꞌa yä testo, o hanja nuꞌu̱ yä testo di hetihu̱ di nthe̱ ko näꞌä di thogihu̱. Mu̱ di pe̱ꞌtsihu̱ rä mfädi, ma gä dahu̱ ngue̱nda hanja näꞌä bi tꞌofo ha rä Biblia mäyaꞌmu̱ di kumpli mäpaya. Hää, mu̱ di pe̱ꞌtsihu̱ rä mfädi mänꞌa ma gä benefisiahu̱ ora di nxadihu̱ rä Biblia.

8. ¿Te mä nꞌa di debe gä pe̱fihu̱ pa gä ntiendehu̱ mänꞌa xä ñho näꞌä udi rä Noya Äjuä?

⁸ Rä Zi Dada Jeoba go geꞌä dä za dä rꞌakägihu̱ rä mfädi. Hänge mähyoni gä xatuäbihu̱ pa gä apäbihu̱ rä mfädi ꞌne pa dä maxkägihu̱ dä nja mä mfenihu̱ (Prov. 2:6). Pe hingä ho̱nse̱ di debe gä xatuäbihu̱; pe̱ꞌtsi te gä hutsꞌihu̱ de mä partehu̱ ꞌne gä hudi gä nxadihu̱ rä Biblia. Mähyoni gä hetihu̱ rꞌamätsꞌu̱u̱, ꞌne mähyoni gä handihu̱ hanja näꞌä di hetihu̱ ha rä Biblia di nthe̱ ko näꞌä ya di pädihu̱. Ja ndunthi yä mfatsꞌi pa dä za gä ntiendehu̱ näꞌä di nxadihu̱ ha rä Biblia. Por ejemplo, di pe̱ꞌtsihu̱ näꞌä rä he̱ꞌmi rä thuhu Nꞌa rä mfatsꞌi de gä imbestigasio pa yä testigo rä Jeoba. Mu̱ gä usahu̱ nuya yä mfatsꞌi, ma dä za gä ntiendehu̱ näꞌä di hetihu̱ ha rä Noya Äjuä, ꞌne ma dä maxkägihu̱ pa gä pe̱fihu̱ nuꞌu̱ yä tsꞌofo ꞌne yä mhända di tinihu̱ ha rä Biblia (Heb. 5:14). Mu̱ di pe̱ꞌtsihu̱ rä mfädi ꞌne di usahu̱ mä mfenihu̱ ora di nxadihu̱ rä Biblia, mänꞌa ma gä ntiendebihu̱.

9. ¿Te mä ntꞌudi bi yꞌo̱tho yä saduceo?

⁹ Nuꞌu̱ yä xahnäte de rä Ley mi fädi ngu yä saduceo, mi pädi xä ñho te mi hutsꞌi ha nuꞌu̱ ku̱tꞌa yä mu̱di mfistꞌofo de rä Mäkä Tꞌofo. Pe nuꞌu̱ mi yꞌo̱tho ꞌne himi jamäsu nuꞌu̱ yä ntꞌudi ꞌne yä mhända Äjuä. Nꞌa rä pa, rä Hesu bi da ngue̱nda ge nuꞌu̱ yä saduceo mi udi ge hingä mäjuäni ma  dä nuhu nuꞌu̱ xä du. Hänge rä Hesu bi ꞌñembäbi: «¿Ha hixkä nehu̱ ha rä tꞌofo rä Moisés nuꞌmu̱ mi zo Äjuä ha nꞌa rä ꞌminza mi zo̱o̱, ꞌne bi ꞌñembäbi: Nuga rä Äjuägi rä Abrahán, rä Isaac ꞌne rä Jacob?» (Mar. 12:18, 26, Ár ꞌRaꞌyo Nkohi Jö, [RN]). Yä saduceo hää mi heti rä Mäkä Tꞌofo. Pe näꞌä rä ntꞌani bi yꞌo̱tꞌe rä Hesu, udi ge nuꞌu̱ yä saduceoꞌu̱ xki yꞌo̱tho nꞌa rä ntꞌudi näꞌä xa mi mähyoni dä jamäsu: ge nuꞌu̱ yä jäꞌi xä du, ma dä yopa nte mänꞌaki (Mar. 12:27; Luc. 20:38). d   

10. ¿Te dä za gä pädihu̱ de näꞌä bi xipäbi rä Hesu nuꞌu̱ yä saduceo?

¹⁰ ¿Te dä za gä pädihu̱ de näꞌä bi xipäbi rä Hesu nuꞌu̱ yä saduceo? Ge ora di nxadihu̱ rä Biblia, mähyoni xa gä jamäsuhu̱ nuꞌu̱ yä testo di hetihu̱ pa gä handihu̱ te dä za gä pädihu̱ de geꞌu̱. Hindi nehu̱ gä kohihu̱ ho̱ntꞌä ko näꞌä dä pädihu̱ nuꞌmu̱ bi tꞌutkägihu̱ de rä Biblia, sino ke di debe gä xenihu̱ nuꞌu̱ yä testo di hetihu̱ pa gä antsꞌihu̱ nuꞌu̱ yä ntꞌudi tꞌagi ngu yä tesoro.   

11. ¿Te dä za gä pe̱fihu̱ pa njabu̱ gä tinihu̱ nuꞌu̱ yä tesoro de rä Noya Äjuä ora di nxadihu̱ rä Biblia? (2 Timoteo 3:16, 17).

¹¹ Pe, ¿hanja dä za gä tinihu̱ nuꞌu̱ yä tesoro de rä Noya Äjuä? Ma gä handihu̱ te udi rä Mäkä Tꞌofo (hñeti 2 Timoteo 3:16, 17, TNM). Nuua enä ge «gatꞌho rä Mäkä Tꞌofo faxte» pa 1) dä ꞌñudi, 2) pa dä ungä yä tsꞌofo, 3) pa dä korreji, ꞌne 4) pa dä educa xä ñho. Ora di hetihu̱ yä testo ha rä Biblia mähyoni gä handihu̱ te utkägihu̱ de Jeoba, te ma dä me̱fi xudi ndämäni o te mä konseho rꞌakägihu̱. Rä Biblia ꞌnehe rꞌakägihu̱ yä hogä tsꞌofo, ngeꞌä ora di hetihu̱ di honihu̱ nuꞌu̱ yä testo ma dä maxkägihu̱ gä u̱tsahu̱ nuꞌu̱ yä mfeni ꞌne yä mꞌu̱i xä ntsꞌo di pe̱ꞌtsihu̱. Ora di jamäsuhu̱ nuya yä tsꞌofo, geꞌä ma dä maxkägihu̱ gä yꞌohu̱ mänjuäntho ha rä ꞌñuu rä Zi Dada Jeoba. Ora di nxadihu̱ rä Biblia, ꞌnehe mähyoni gä handihu̱ te mä testo ma dä korreji nꞌa rä nzäi o nꞌa rä ntꞌudi näꞌä hingä mäjuäni. Por ejemplo nuꞌu̱ yä ntꞌudi o yä nzäi di handihu̱ ge pe̱ꞌtsi yä jäꞌi ora di predikahu̱. ¿Te debe gä pe̱fihu̱ pa njabu̱ gä hopäbihu̱ rä Biblia dä educagihu̱? Mähyoni gä honihu̱ nuꞌu̱ yä testo ma dä maxkägihu̱ gä pe̱ꞌtsihu̱ nuꞌu̱ yä mfeni pe̱ꞌtsi rä Zi Dada Jeoba. Mu̱ gä jamäsuhu̱ nuya goho yä idea rꞌakägihu̱ 2 Timoteo 3:16, 17, ma gä tinihu̱ nuꞌu̱ yä tesoro de rä Noya Äjuä, ꞌne geꞌä ma dä maxkägihu̱ gä pe̱ꞌtsihu̱ rä johya ora di nxadihu̱ rä Biblia.

12. ¿Por hanja rä Hesu bi yꞌambäbi nuꞌu̱ yä fariseo mu̱ hixki hñeti näꞌä mi mää rä Mäkä Tꞌofo?

¹² Nꞌa rä pa yä fariseo bi ꞌñembäbi nuꞌu̱ yä de̱ni rä Hesu ge himi kumpli ko näꞌä rä Ley Moisés habu̱ mi uni yä mhända de näꞌä mi debe dä me̱fi de gä nsabdo. Hänge rä Hesu bi yꞌambäbiꞌu̱ mu̱ hixki hñeti näꞌä mi mängä ha rä Mäkä Tꞌofo  (Mat. 12:1-7). e ꞌNepu̱ rä Hesu bi no̱ni yoho yä ejemplo nuꞌu̱ hutsꞌi ha rä Mäkä Tꞌofo, ꞌne bi no̱ni nꞌa rä versículo de rä mfistꞌofo Oseas. Kongehnä rä Hesu bi ꞌñudi ge nuꞌu̱ yä fariseoꞌu̱, mi nxadi rä Biblia hingä pa dä me̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko Äjuä, nixi pa dä ꞌñudi rä nhuekäte, sino pa dä hyandi te hingä geꞌä mi pe̱fi märꞌaa. Hää, nuꞌu̱ yä xahnäte de rä Ley, myä ꞌñexmänsu ꞌne ho̱nse̱ mi nxadi rä Mäkä Tꞌofo pa dä kritika märꞌaa. Po rängeꞌä nuꞌu̱ himbi zo̱ho̱ bi ntiende näꞌä udi rä Noya Äjuä (Mat. 23:23; Juan 5:39, 40).

13. ¿Te mä mfeni di debe gä pe̱ꞌtsihu̱ ora di nxadihu̱ rä Noya Äjuä ꞌne por hanja?

¹³ ¿Te dä za gä pädihu̱ de näꞌä bi xipäbi rä Hesu nuꞌu̱ yä xahnäte de rä Ley? Ge nuju̱ mähyoni gä hopäbihu̱ rä Noya Äjuä dä paatä mä mfenihu̱, mä usohu̱, ꞌne hindi debe gä njahu̱ ngu nuꞌu̱ yä fariseo. Rä Mäkä Tꞌofo xikägihu̱ ge di debe gä tsohu̱bu̱ gatꞌho yä tsꞌo tꞌo̱tꞌe ꞌne gatꞌho nuꞌä xä ntsꞌo (Sant. 1:21). Hindi debe gä ñꞌexmänsuhu̱ ꞌne mähyoni gä hopäbihu̱ ge rä Noya Äjuä dä tso̱ni tanto ha mä mfenihu̱ ngu ha mä korasohu̱. Ora di nxadihu̱ rä Mäkä Tꞌofo, hindi debe gä honihu̱ yä testo pa gä kritikahu̱ märꞌaa, sino ke di debe gä handihu̱ hanja ma dä maxkägihu̱ ha mä mꞌu̱ihu̱ näꞌä di hetihu̱. ꞌNehe mähyoni gä hopäbihu̱ ge rä Noya Äjuä dä maxkägihu̱ gä udihu̱ rä mpumbäte, rä nhuekäte ꞌne rä mhäte.

14. ¿Hanja dä za gä pädihu̱ mu̱ di hopäbihu̱ ge rä Noya Äjuä dä paatä mä mfenihu̱ ꞌne mä usohu̱? (Hyandi yä foto).

¹⁴ Pa gä dahu̱ ngue̱nda mu̱ di hopäbihu̱ ge rä Noya Äjuä dä paatä mä mfenihu̱ ꞌne mä usohu̱, mähyoni gä handihu̱ hanja di tratahu̱ märꞌaa. Nuꞌu̱ yä xahnäte de rä Ley himi hopäbi ge rä Noya Äjuä xä tso̱ni ha yä koraso. Po geꞌä nuꞌu̱ himi udi rä nhuekäte ꞌne mi kondenä nuꞌu̱ yä zi jäꞌi hinte mä tsꞌoki mi tu (Mat. 12:7). Hänge xa  mähyoni ge kada nꞌa de gekhu̱ gä ñꞌanise̱hu̱: «¿Hanja di handi ꞌne di trata märꞌaa? ¿Di ho gä ñä xä ñho de märꞌaa o ho̱nse̱ di ho gä pede näꞌä hingä geꞌä pe̱fi? Ora di senti ge toꞌo bi ofendegi, ¿di ꞌmu̱i dispuesto gä pumbäbi o di bentho näꞌä bi yꞌo̱tkägi ꞌne di pe̱ꞌspäbi rä kue̱? ¿Di nzäi gä kritika märꞌaa?». Nuya yä ntꞌani ma dä maxkägihu̱ gä handihu̱ mu̱ di hopäbihu̱ ge rä Noya Äjuä dä paatä mä mfenihu̱, näꞌä di sentihu̱ ꞌne näꞌä di pe̱fihu̱ (1 Tim. 4:12, 15; Heb. 4:12).

15. ¿Te mi senti rä Hesu po rä Noya Äjuä?

¹⁵ Rä Mäkä Tꞌofo ya xki mää te ma xä senti rä Hesu po rä Noya Äjuä. Ha rä Salmo 40:8 enä: «Gä pe̱fi ri bolunta mä Zi Dadaꞌi, xi nꞌa rä johya pa geki, ꞌne ri ley ꞌmu̱i mbo ha mä koraso». Hää, rä Hesu xa mi mädi rä Noya rä Zi Dada Jeoba hänge bi me̱päbi ko ndunthi rä johya. Geꞌä ma dä thogi kongekhu̱ mu̱ gä o̱thu̱ ntsꞌe̱di po gä nxadihu̱ ꞌne gä mädihu̱ rä Noya Äjuä (Sal. 1:1-3).

16. Xi nuꞌi, ¿te gi beni gi pe̱fi pa mänꞌa gi benefisia de näꞌä gi heti ha rä Biblia? (Hyandi rä rekuadro « Jamäsu näꞌä bi mängä rä Hesu pa mänꞌa gi ntiende näꞌä udi rä Noya Äjuä»).

¹⁶ Näꞌä bi mää ꞌne bi me̱fi rä Hesu, nupkägihu̱ mä mfenihu̱ pa mänꞌa gä mädihu̱ ꞌne gä nxadihu̱ rä Noya Äjuä. Pa mänꞌa gä ntiendehu̱ näꞌä di hetihu̱, mähyoni mꞌe̱tꞌo gä xatuäbihu̱ rä Zi Dada Jeoba, gä hetihu̱ rꞌamätsꞌu̱u̱ hingä de gä so̱ni, gä o̱tꞌehu̱ yä ntꞌani ꞌne gä puntahu̱ rꞌa yä noya nuꞌu̱ ma dä maxkägihu̱. Pa gä pe̱ꞌtsihu̱ rä mfädi hingä ho̱nse̱ di debe gä hetihu̱ rä Biblia, sino ke di debe gä honihu̱ mä nꞌa tu̱i rä imformäsio ha nuꞌu̱ yä mfatsꞌi rꞌakägihu̱ rä hnini Jeoba. Pa mänꞌa gä pädihu̱ gä usahu̱ rä Mäkä Tꞌofo, mähyoni gä honihu̱ nuꞌu̱ yä tesoro tꞌagi asta ha nuꞌu̱ yä testo di handihu̱ ge ꞌñenä otho te gä tinihu̱. ꞌNehe mähyoni gä nxadihu̱ rä Mäkä Tꞌofo hingä pa gä kritikahu̱ märꞌaa, sino pa gä handihu̱ hanja ma dä maxkägihu̱. Mu̱ gä pe̱fihu̱ njabu̱, mänꞌa ma gä benefisiahu̱ de näꞌä di hetihu̱ ha rä Biblia ꞌne ma dä maxkägihu̱ pa gä pe̱ꞌtsihu̱ nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba (Sal. 119:17, 18; Sant. 4:8).