Tatꞌä je̱ya di nxixtehe yä mꞌotho yä jäꞌi, ꞌne po geꞌä di ja mꞌe̱di mä ndunthi yä luga pa gä xo̱kämbenihu̱ Jeoba. Po rängeꞌä nuꞌu̱ yä departamento de gä Diseño y Construcción de gatꞌho rä Xiꞌmhai bi mbeni dä hyoki ꞌne dä remodela thogi de 2.700 yä luga durante näꞌä rä je̱ya de gä servicio 2020. *

 Pe näꞌä rä COVID-19 bi ꞌmaꞌmi gatꞌho nuꞌu̱ yä ꞌme̱fi xti mbeni gä jahe. Pa di nsu nuꞌu̱ yä ku ꞌne pa gä kumplihu̱ nuꞌu̱ yä mhända di uni yä gobiernu, rä Comité de Publicación de rä Cuerpo Gobernante por mientra bi ꞌmaꞌmi ndunthi de nuꞌu̱ yä ꞌme̱fi de construcción. Pe mäske njabu̱, ha näꞌä rä je̱ya de gä servicio 2020 bi za bi thoki ꞌne bri remodela thogi de 1.700 yä luga pa drä so̱kämbeni Jeoba, änte de xä mu̱di rä pandemia. ꞌNehe bi thoki thogi de 100 yä ꞌme̱fi nuꞌu̱ xä mi ja mꞌe̱di ha yä ngu Betel. Ma gä handihu̱ hanja nuya yä ꞌme̱fi xä matsꞌi yä ku.

 Rä ngu Betel ha Camerún. Näꞌä ngu Betel mi ja ha rä hnini Duala, xa mrä notsi ꞌne mi ja ꞌme̱di xä thoki xä ñho. Hänge rä Comité de Publicación bi mbeni dä remodela näꞌä ngu Betel, pe ma xä bo̱ni xa xä mädi. ꞌNehe bi thandi mu̱ xä za xä thoki mä nꞌa rä rꞌayꞌo ngu Betel ha mä nꞌa rä luga o xä thai ꞌne xä remodela nꞌa rä to̱nꞌgu. Pe nixi nꞌa de gehya himbi za bi tꞌo̱tꞌe.

 Pe yä ku bi bädi ge nuꞌu̱ yä tsꞌu̱tꞌhui de näꞌä lugaꞌä ma xä hyoki nꞌa rä carretera de rä lado norte de rä hnini Duala, nꞌa lado de näꞌä rä Däta Ngu de gä Mhuntsꞌi. Ko näꞌä rä rꞌayꞌo carretera hingä ma xä jäpabi xä ñhei xä zo̱ni ha näꞌä rä ngu Betel ꞌne ma xä za xä yꞌadi nuꞌu̱ yä serbisio mi o̱tꞌe mꞌe̱di. Hänge rä Cuerpo Gobernante bi uni rä se̱ki pa xä thoki nꞌa rä rꞌayꞌo ngu Betel ha nꞌa xe̱ni de näꞌä rä hai habu̱ ja rä Däta Ngu de gä Mhuntsꞌi.

 Pa rꞌa de nuꞌu̱ yä ꞌme̱fi, yä ku bi contrata nꞌa rä empresa. Njabu̱ himbi zitsꞌi gatꞌho näꞌä rä bojä xki thandi ge ma xä ngasta ꞌne bri orra thogi de yoho yä miyon yä dolar. Yä betelita bi za bi ma bä ꞌmu̱i ha näꞌä rä rꞌayꞌo ngu Betel änte de xä mu̱di rä COVID-19.

 Nubye̱ yä betelita de Camerún ꞌmu̱i ꞌne di mpe̱fi ha nꞌa rä luga mänꞌa xä ñho, ꞌne handi näꞌä rä rꞌayꞌo ngu Betel ngu nꞌa rä regalo de Jeoba. Nꞌa rä medinthäti enä: «Nubye̱ di ne gä mpe̱fihe mä ndunthi ꞌne gä udihe hängu di jamädihe po nunä regalo».

 Rä Ofisinä de gä Traducción pa rä idioma tojolabal (Mꞌonda). Po ndunthi yä je̱ya, rä equipo de gä traducción pa rä idioma tojolabal mi mpe̱fi ha rä ngu Betel de Centroamérica, getbu̱ de rä hnini Mꞌonda. Pe nuꞌu̱ yä jäꞌi ñä rä idioma tojolabal bi ꞌmu̱i ha rꞌa yä luga rä thuhu Altamirano ꞌne Las Margaritas, ꞌne nuꞌu̱ yä lugaꞌu̱ kohi kasi 1.000 yä kilometro (620 yä milla) de rä ngu Betel. Po rängeꞌä nuꞌu̱ yä ku di tradusi mi japäbi xä ñhei dä yꞌo̱de rä idioma, ꞌne rä ngu Betel mi japäbi xä ñhei dä dini yä ku pa xä mfaxte de gä traductor o pa xä graba.

 Po rängeꞌä rä Comité de Redacción de rä Cuerpo Gobernante bi desidi ge rä equipo xä mponi pa ha nꞌa rä luga habu̱ yä jäꞌi ñä rä tojolabal. Hänge rä ngu Betel bi dai ꞌne bi remodela nꞌa rä to̱nꞌgu. Xa bi hogi bi me̱fi njabu̱, ngeꞌä mänꞌa bi bo̱ni barato ke xä hyoki o xä renta rꞌa yä ofisinä.

 Nꞌa rä traductor xikägihu̱ hanja di senti: «Ha nuꞌu̱ 10 yä je̱ya dä mfaxte de gä traductor ha rä ngu Betel, hindä tsu̱di nixi nꞌa rä familia näꞌä di ñä mä idioma. Nubye̱, mä ofisinahe ꞌmu̱i mädetho de nuꞌu̱ yä jäꞌi ñä rä tojobal. Hyaxtho dä za gä ñä ko yä jäꞌi ha mä idioma. Geꞌä xä maxkägi gä pädi märꞌa yä rꞌayꞌo noya ꞌne gä ja mänꞌa xä ñho mä ꞌme̱fi».

 Ha rä je̱ya de gä servicio 2021, xtä mbenihe gä jahe 75 yä ofisinä de gä traducción ꞌne yä Ngu de gä Nsadi. ꞌNehe ma gä sigihe ko 8 yä ꞌme̱fi ha rä nꞌañꞌo yä ngu Betel, nꞌa de geꞌu̱ geꞌä näꞌä rä ꞌmefi di ja ꞌme̱di ha Rámapo (Nueva York) ꞌne ma gä paatihe pa mä nꞌa rä luga näꞌä rä ngu Betel ja ha Argentina ꞌne Italia. Ha di ja mꞌe̱di thogi de 1.000 yä Ngu de gä Mhuntsꞌi. ꞌNehe, ja thogi de 6.000 yä luga habu̱ di muntsꞌi yä ku pe hingi pe̱ꞌtsi gatꞌho yä servicio ꞌne pe̱ꞌtsi te dä mpadi, ꞌne 4.000 de nuꞌu̱ yä Ngu de gä Mhuntsꞌi japäbi mꞌe̱di drä remodela.

 ¿Hanja di njutꞌi gatꞌho nuya yä ꞌme̱fi? Rä ku Lázaro González, de rä Comité de rä ngu Betel de Centroamérica thädi nunä ntꞌani. De nuꞌu̱ yä ꞌme̱fi bi tꞌo̱tꞌe pa näꞌä rä Ofisinä de gä Traducción pa rä idioma tojolabal, näꞌä bi ꞌñenä: «Yä ku de nuꞌu̱ yä territorio handi nunä rä ngu Betel, hingi pe̱ꞌtsi ndunthi rä bojä. Mu̱ hingä po rä mfatsꞌi yä ku de gatꞌho rä Xiꞌmhai, hinxä za xä thoki yä Ofisinä de gä Traducción pa nuꞌu̱ yä ku ñä märꞌa yä idioma. Pe ko nuꞌu̱ yä donäsio, dä za gä pe̱hnihe yä traductor pa ha nuꞌu̱ yä luga habu̱ yä jäꞌi ñä yä idiomaꞌu̱. Xa di jamädibihe ndunthi nuꞌu̱ yä zi ku po gatꞌho nuꞌu̱ yä donäsio». ¿Gä handi? Gatꞌho nuꞌu̱ yä ꞌme̱fi xä za xä tꞌo̱tꞌe po nuꞌu̱ donäsio di tꞌuni pa mä mäkä ꞌme̱fihu̱. Ndunthi de geꞌu̱ di tꞌo̱tꞌe po mäde de donate.pr418.com.