Nuu pa gi pädi te huxkua

Ma ha rä índice

NTʼUDI 03

¿Da zo da tʼíhkji kʼa i mä nu̱ Biblia?

¿Da zo da tʼíhkji kʼa i mä nu̱ Biblia?

Di tötihu̱ ha nu̱ Biblia ndunthi yä hñähtí nihi yä ntʼsofo. ʼBu̱i nuke gi ne gi pädi té ʼbenkʼa i úhtite. Pe nihi ʼbu̱i gi peʼtsi maʼra yä ntʼöni. ¿Da zo da tʼíhkji yu̱ hñähtí de gehna libro nihi ku̱ yo ntʼsofo mahke xi nthutsí ta ma kjaʼmu̱? ¿Kja ra zo go íhkjihu̱ kʼa i mä nu̱ Biblia ge da zo go mpohmu̱ nuyá nihi ta ri mäní? Ndunthi yä kjäʼni i benihu̱ ge hä. Di nehe gi núse ó i benihu̱ nkjapu̱.

1. ¿Kja hä xi thogi kʼa i mä nu̱ Biblia?

Ha nu̱ Biblia ba íʼ “yä hñä hi yo ʼbe̱thrí” xo bi nthutsí ngu bi hmä (Eclesiastés 12:10). I no̱ni kʼa i thogi nihi de yä kjäʼni ge hä bi ʼmu̱i (Xödí Lucas 1:3 nihi 3:1, 2). Ndunthi yä kjäʼni i xödíhu̱ kʼa xi thogi, xi mähmu̱ ge hä i nthe̱ yä mpa, yä kjäʼni, yä luga nihi goʼtho kʼa bi thogi ngu i mä nu̱ Biblia.

2. ¿Ó di íhkjihu̱ kʼa i mä nu̱ Biblia mahke xi thogi ndunthi yä kjea xi nthutsí?

Ko yu̱ kjea xi thogi, xi hnú ge nu̱ Biblia mi no̱ni ndunthi te di thogi ge yä kjäʼni hiʼbe mi pädi. Kjangú ku̱ i no̱ni nu̱ ciencia. Mahke, mu̱ nga nthutsí nu̱ Biblia, ndunthi yä kjäʼni hi mi nthe̱ kʼa mi benihu̱ de gehya tema. Pe nuyá nu̱ ciencia i mä ge goʼtho kʼa i mä nu̱ Biblia i thogi. Kʼa i mä “hi yo ʼbe̱thrí, ra zo go íhkjihu̱ nuyá nihi pa zäi” (Salmo 111:8).

3. ¿Ó di íhkjihu̱ kʼa i mä nu̱ Biblia de kʼa da thogi pa ri mäní?

Nu̱ Biblia i no̱ni kʼa da ma thogi a, i mä “ku̱ ʼbe̱di da nkjá” (Isaías 46:10). Ante di thogi kʼa ka nthutsí po ndunthi yä kjea, mu̱ nga zo̱ʼ kʼa mpa bi thogi nkjapu̱. Nihi ta bi no̱ni ra zo goʼtho kʼa di thogi yu̱ ma mpahu̱ya. Ha nuná ntʼudi go ma núhu̱ ʼra de kʼa i mä nu̱ Biblia di thogi, nihi ta go ʼyo̱thohu̱ mu̱ go núhu̱ ge bi thogi nkjapu̱.

MA PÄDIHU̱ MÁ RA NGU DE NU̱ TEMA

Ma núhu̱ ankja kʼa xi döti nu̱ ciencia i nthe̱ ko kʼa i mä nu̱ Biblia nihi ma núhu̱ ankja xi thogi kʼa i no̱ni nu̱ Biblia.

4. Nu̱ ciencia i mä ge kʼa xi nthutsí ha nu̱ Biblia hä i nkjapu̱

Ta ma ʼme̱tʼo, ndunthi yä kjäʼni mi benihu̱ ge mi ʼbu̱i ʼna te mi to̱x nu̱ Joi. Núhu̱ nu̱ VIDEO.

Nú kʼa xi nthutsí ha nu̱ libro ga Job ta ma 3.500 yä kjea. Xödíhu̱ Job 26:7 nihi ñähu̱ de gehna:

  • ¿Ó ta ngu di ʼyo̱thohu̱ mu̱ di núhu̱ ge nu̱ Biblia i mä ge “niste i to̱tse” nu̱ Joi?

Kja ma 200 yä kjea bi phädi ankja ga ʼuäy nihi ankja pi i yohpí i nkja yä guy. Pe nú kʼa ya ka mä nu̱ Biblia po ndunthi yä kjea. Xödíhu̱ Job 36:27, 28 nihi ñähu̱ de gehna:

  • ¿Té ʼbenkʼa má gi nú ra zo de kʼa i mä nu̱ Biblia de nu̱ dehe?

  • ¿Kja má bi kjá gi íhkji de nu̱ Biblia yu̱ xe̱ni go xödí?

5. Nu̱ Biblia bi mä ankja di thogi kʼa ka nthusí

Xödíhu̱ Isaías 44:27-45:2 nihi ñähu̱ de gehna:

  • ¿Té bi mä nu̱ Biblia di nkjáhpibi kʼa Babilonia 200 yä kjea ante kʼa te di thogi?

Xi ʼröti abu̱ i nthutsí ge kʼa kjea 539 ante de yu̱ ma mpahu̱ kʼa ndä ga Persia mbro thuhu Ciro ko ku̱ yo sundado bi ñu̱tihu̱ ha kʼa hnini Babilonia. ʼMe̱tʼo bi kjáhu̱ di maʼ pi ʼnanguadí kʼa dehe mi böʼtibi kʼa hnini, nihi ku̱ goxthi hi ka nkjöti, nkjapu̱ hin ga ntúhu̱ ʼne bi zo bi ñu̱tihu̱ a Babilonia. Ya xi thogi má de 2.500 yä kjea mu̱ nga yo̱ʼtehu̱ kʼa Babilonia, yu̱ ma mpahu̱ya da zo da hnú ge bi thogi nkjapu̱. Nuyá nú kʼa bi mä nu̱ Biblia di thogi.

Xödíhu̱ Isaías 13:19, 20 nihi ñähu̱ de gehna:

  • ¿Ankja ga thogi kʼa ka nthutsí ha nu̱ Biblia?

Nkjanu̱ bi gohi kʼa hnini Babilonia i ʼbu̱i a Irak

6. Nu̱ Biblia bi mä ku̱ di thogi yu̱ ma mpahu̱

Nu̱ Biblia i mä ge yu̱ ma mpahu̱ ge “yu̱ ʼme̱fa mpa” (2 Timoteo 3:1). Nú kʼa bi hmä de gehya mpa.

Xödíhu̱ Mateo 24:6, 7 nihi ñähu̱ de gehna:

  • ¿Té bi mä nu̱ Biblia di thogi ha yu̱ ʼme̱fa mpa?

Xödíhu̱ 2 Timoteo 3:1-5 nihi ñähu̱ de gehna:

  • Ngu bi mä nu̱ Biblia, ¿a di nkja yu̱ kjäʼni de yu̱ ʼme̱fa mpa?

  • De ku̱ i no̱ni nu̱ xe̱ni i pe̱h yu̱ kjäʼniya, ¿ndänaku̱ gi núge?

KʼA I MÄHMU̱ PIʼRA YÄ KJÄʼNI: “Kʼa xi nthutsí ha nu̱ Biblia yo ʼbe̱thrí po gehna hin da thogi”.

  • Ko kʼa ko nú, ¿té ʼbenkʼa má da möxkí pa gi íhkji kʼa i mä nu̱ Biblia?

KʼA KO PÄDI

Ko kʼa i mä nu̱ ciencia, kʼa xi bädi yu̱ kjäʼni, nihi ko kʼa i mä nu̱ Biblia i úhtigihu̱ ge hä da zo go íhkjihu̱ kʼa ro hñä kʼa Tsi Mähkí Tá.

Kʼa tó núhu̱

  • ¿Kja hä xi thogi kʼa xi nthutsí ha nu̱ Biblia, gua yo ʼbe̱thrí?

  • ¿Ankja kʼa i mä nu̱ ciencia i nthe̱ ko kʼa i mä nu̱ Biblia?

  • ¿Nuke gi beni ge nu̱ Biblia i mä kʼa da thogi pa ri mäní? ¿Ó gi beni nkjapu̱?

Kjá nuná

MÁ GI PÄDI DE GEHNA

Ko kʼa i mä nu̱ ciencia, ¿kja hä i thogi ngu i no̱ni nu̱ Biblia?

“¿I nthe̱ kʼa i mä nu̱ Biblia ko kʼa xi döti nu̱ ciencia?” (Artículo de jw.org)

¿Ankja dra pädihu̱ ge di ʼbu̱fu̱ “yu̱ ʼme̱fa mpa”?

“ʼRahto yä ntʼo̱te bi mä nu̱ Biblia i thohya” (La Atalaya, 1 de mayo de 2011)

Nú ankja ga thogi kʼa ka nthutsí ha nu̱ Biblia de kʼa ndä ga Grecia.

“Kʼa i mä nu̱ Biblia da thogi” i kjá go ze̱dihu̱ (5:22)

Nú ankja kʼa xi nthutsí ha nu̱ Biblia bi kjá ge ʼna ʼño̱ho̱ bi mbödi kʼa mi beni de nu̱ Biblia.

“Hin dui íhkjibi kʼa Tsi Mähkí Tá” (La Atalaya, núm. 5 2017)

a Genku̱ bi mä kʼa Tsi Mähkí Tá di nthutsí ge di thogi ri mäní.