dooja rajya 23:1-37

  • yosiyah duaara keete sudhar (1-20)

  • pasah da tiohar manaya gaya (21-23)

  • yosiyah ne hor sudhar keete (24-27)

  • yosiyah di maut (28-30)

  • yahudah da raja yahoahaz (31-33)

  • yahudah da raja yahoyakim (34-37)

23  is layi raje ne sandesh bhejya atey ohna ne yahudah te yarushlam de sare bazurga nu bulvaya.+  is to baad raja yahudah de sare aadmiya, yarushlam de sare vaasiya, pujariya, nabiya, ha, sare chhote-vadde lokaa nu naal lai ke yahovah de bhavan nu gaya. os ne ohna nu yahovah de bhavan vicho mili+ ikraar+ di kitab+ diya sariya galla parh ke sunaiya.  raja thamm kol kharh gaya atey os ne yahovah agge ikraar keeta*+ ki oh is kitab vich darj ikraar diya galla mannde hoye apne poore dil atey apni poori jaan naal yahovah de magar chalega, os de hukam te os diya naseehata* mannega te os de niyama di paalna karega. sare lokaa ne is ikraar layi razamandi jatayi.+  fir raje ne maha pujari hilkiyah,+ dooje darje de pujariya atey darbaana nu hukam ditta ki oh yahovah de bhavan vicho oh sariya cheeza bahar lai aaun jo baal, pooja-khambe*+ atey akash di sari fauj layi banaiya gaiya san. is to baad os ne ohna nu yarushlam to bahar kidron ghati diya dhalana utte saarr ditta atey ohna di suaah betel lai gaya.+  os ne jhoothe devtya de pujariya nu seva karno hataa ditta jinha nu yahudah de rajya ne yahudah de sare shehera atey yarushlam de aale-duaale baniya uchiya thava ’te baliya* charhaun layi niyukt keeta si. nale os ne ohna nu vi hataa ditta jo baal, sooraj, chand, rashi de tara-mandal atey akash di sari fauj agge baliya charhaunde san taaki ihna da dhooa utthe.+  oh pooja-khambe*+ nu yahovah de bhavan vicho yarushlam to bahar kidron ghati vich lai aaya atey os ne is nu kidron ghati vich saarr ditta+ atey is da choora-bhoora kar ke is nu aam lokaa diya kabra ’te khilar ditta.+  nale os ne mandar vich vesvagiri karan vale aadmiya de gharaa nu dhaah ditta+ jo yahovah de bhavan vich san atey jithe aurta pooja-khambe* layi tambu de parde bundiya san.  fir oh sare pujariya nu yahudah de shehera to bahar liaaya atey os ne gaba+ to lai ke ber-shaba+ tak ohna uchiya thava nu bhrisht kar ditta jithe pujari baliya charhaunde san taaki ihna da dhooa utthe. os ne sheher de mukhi yahoshua de darvaze de laanghe kol baniya darvazya diya uchiya thava nu vi dhaah ditta jo sheher de darvaze andar dakhal hon vale de khabe pase san.  uchiya thava de pujari yarushlam vich yahovah di vedi ’te seva nahi karde san,+ par oh apne bhrava naal be-khameeri roti khande hunde san. 10  os ne hinnom de puttra di vaadi*+ vich tofath+ nu vi bhrisht kar ditta taaki koi vi molak layi apne puttar ja dhee di agg vich bali na de sake.*+ 11  atey os ne yahudah de rajya vallo sooraj nu arpit keete* ghorrya nu yahovah de bhavan vich jaan to rok ditta jo barande vich painde darbari nathan-malak de kamre* vicho di dakhal hunde san; atey os ne sooraj de ratha+ nu agg vich saarr suttya. 12  raje ne ohna vediya nu vi dhaah ditta jo yahudah de rajya ne aahaz de upparle kamre di chhatt+ ’te banaiya san atey ohna vediya nu vi dhaah ditta jo mannashah ne yahovah de bhavan de do vehrrya vich banaiya san.+ os ne ohna da choora-bhoora kar ke is nu kidron ghati vich khilar ditta. 13  raje ne ohna uchiya thava nu bhrisht kar ditta jo yarushlam de samne atey tabahi de paharr* de dakhan* val san jo izraeel de raja sulemaan ne sidoniya di ghinauni devi ashtaroth layi, moab de ghinaune devte kamosh layi atey ammoniya+ de ghinaune devte milkom+ layi banaiya san. 14  os ne pooja-thamma de tote-tote kar ditte atey pooja-khambhya* nu vadd suttya+ te ohna thava nu insaana diya haddiya naal bhar ditta. 15  os ne betel vich bani vedi atey nabat de puttar yarabuam duaara banayi uchi tha nu dhaah suttya jis karke izraeeliya ne paap keeta si.+ os vedi atey uchi tha nu dhahun to baad os ne uchi tha nu saarr suttya te is da choora-bhoora kar ditta atey pooja-khambe* nu saarr suttya.+ 16  jado yosiyah ne murr ke paharr ’te kabra dekhiya, taa os ne kabra to haddiya mangva ke vedi ’te saarr dittiya jis karke eh bhrisht ho gayi. eh yahovah de os bachan anusar hoya jo sache parmeshwar de bande ne bolya si.+ 17  fir os ne keha: “auh kehda yaadgari pathar hai jo mai dekhda ha?” eh sunn ke sheher de aadmiya ne os nu keha: “eh sache parmeshwar de bande di kabar hai jo yahudah to si.+ tu betel di vedi naal jo kujh keeta hai, os di bhavikhbani os ne hi keeti si.” 18  is layi os ne keha: “uhnu rehen dyo. koi os diya haddiya nu na chherre.” is layi ohna ne os diya haddiya atey samriya to aaye nabi diya haddiya nu nahi chherrya.+ 19  yosiyah ne samriya de shehera diya uchiya thava ’te bane pooja-gharaa nu vi hataa ditta+ jo izraeel de rajya ne parmeshwar da krodh bharrkaun layi banaye san atey os ne ohna naal ose tarha keeta jis tarha betel vich keeta si.+ 20  os ne vediya utte uchiya thava de ohna sare pujariya di bali charha ditti jo uthe maujood san atey ohna ’te insaana diya haddiya sarriya.+ is to baad oh yarushlam nu murr gaya. 21  fir raje ne sare lokaa nu hukam ditta: “apne parmeshwar yahovah layi pasah manao+ jive ikraar di is kitab vich likhya hoya hai.”+ 22  ajeha pasah da tiohar izraeel da niya karan vale niyakara de dina to lai ke ajj tak nahi manaya gaya atey na hi izraeel de rajya te yahudah de rajya de sare dina vich manaya gaya si.+ 23  par raja yosiyah de raj de 18ve saal yarushlam vich yahovah layi eh pasah manaya gaya si. 24  yosiyah ne yahudah atey yarushlam vicho chele-chantya,* bhavikh dassan valya,+ butta,*+ ghinauniya moorta* atey sariya ghinauniya cheeza nu vi kadd ditta. os ne eh sabh kanoon diya galla di paalna karan layi keeta+ jo os kitab vich likhiya san jo pujari hilkiyah nu yahovah de bhavan vicho labhi si.+ 25  os to pehla os varga koi raja nahi si hoya jo moosa de sare kanoon anusar apne poore dil, apni poori jaan atey apni poori takat naal yahovah val murrya hove;+ na hi os to baad os varga koi raja hoya. 26  par yahovah da krodh bharrkaun layi mannashah ne jo ghinaune kamm keete san, ohna sare kamma karke os ne yahudah khilaf bharrki apne krodh di agg bujhan nahi ditti.+ 27  yahovah ne keha: “mai yahudah nu vi apnia nazra to door kar diaanga+ jive mai izraeel nu keeta hai;+ atey mai apne chune hoye is sheher, ha, yarushlam nu thukra diaanga atey os bhavan nu vi jis bare mai keha si, ‘mera naa uthe rahega.’”+ 28  yosiyah di baaki kahani te os de sare kamma bare yahudah de rajya de zamane de itehas di kitab vich likhya hoya hai. 29  os de dina vich misar da raja firaun nakoh ashoor de raje nu faraat darya kol milan aaya atey raja yosiyah os da samna karan layi niklya; par jado nakoh ne os nu dekhya, taa os ne os nu megido vich maut de ghaat utaar ditta.+ 30  fir os de sevak megido to os di laash nu rath vich yarushlam lai aaye atey os nu os di kabar vich dafna ditta. fir desh de lokaa ne yosiyah de puttar yahoahaz nu lai ke niyukt* keeta te os de pita di jagah raja banaa ditta.+ 31  yahoahaz+ 23 sala di umar vich raja banya atey os ne yarushlam vich tinn mahine raj keeta. os di mata da naa hamutal+ si jo libnah de rehen vale yirmiyah di dhee si. 32  oh ohi kamm karan lagga jo yahovah diya nazra vich bure san, theek jive os de pyo-dadya ne keete san.+ 33  firaun nakoh+ ne os nu yarushlam vich raj karan to rokan layi hamath desh de riblah vich kaid kar ke rakh lya+ atey fir desh nu 100 kikaar* chandi atey ik kikaar sona jurmana la ditta.+ 34  is to ilava, firaun nakoh ne yosiyah de puttar alyakim nu os de pita yosiyah di jagah raja banaa ditta atey os da naa badal ke yahoyakim rakh ditta; par oh yahoahaz nu misar lai aaya+ jithe akheer oh mar gaya.+ 35  yahoyakim ne firaun nu chandi te sona ditta, par firaun di mang anusar chandi den layi os nu desh ’te tax launa pya. os ne firaun nakoh nu den layi desh de har vaasi to harek di zameen di keemat anusar chandi te sona vasool keeta. 36  yahoyakim+ 25 sala di umar vich raja banya atey os ne 11 saal yarushlam vich raj keeta.+ os di mata da naa zabudah si jo rumah de rehen vale padayah di dhee si. 37  oh ohi karda reha jo yahovah diya nazra vich bura si,+ theek jive os de pyo-dadya ne keeta si.+

footnote

ja, “dobara ikraar keeta.”
biv 4:​45, footnote dekho.
ja, “baliya jinha da dhooa utthda si.”
shabdavli, “gehenna” dekho.
ib, “nu agg de vicho di na langha sake.”
ib, “ditte.”
ja, “roti khaan vale kamre.”
yani, zaitoon paharr, khaas karke dakhni sira jis nu apradh da paharr vi keha janda hai.
ib, “sajje pase.” yani, jado koi purab val muh karda hai, taa os de dakhan val.
eh ibrani shabd “gohe” layi varte jande shabd naal sambandhit ho sakda hai atey eh ghirna pragat karan layi vartya janda hai.
ib, “tarafeem.” shabdavli dekho.
yani, mare hoya naal gall karan da daava karan vala insaan.
shabdavli, “niyukt karna; chunn-na” dekho.
ik kikaar 34.2 kilogram hunda si. vadhere jaankari 2.14 dekho.