ਕਹਾਉਤਾਂ 13:1-25
13 ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਪੁੱਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਕਬੂਲ ਕਰਦਾ ਹੈ,+ਪਰ ਮਖੌਲੀਆ ਝਿੜਕ* ਨੂੰ ਸੁਣਦਾ ਨਹੀਂ।+
2 ਆਦਮੀ ਆਪਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ* ਦੇ ਫਲ ਕਾਰਨ ਭਲਾਈ ਖਾਵੇਗਾ,+ਪਰ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜ਼ੁਲਮ ਕਰਨ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
3 ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ* ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ,+ਪਰ ਜਿਹੜਾ ਆਪਣੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਨਹੀਂ, ਉਹ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।+
4 ਆਲਸੀ ਬੰਦਾ ਲਾਲਸਾਵਾਂ ਤਾਂ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਪੱਲੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ,+ਪਰ ਮਿਹਨਤੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋਵੇਗਾ।*+
5 ਧਰਮੀ ਨੂੰ ਝੂਠ ਤੋਂ ਨਫ਼ਰਤ ਹੈ,+ਪਰ ਦੁਸ਼ਟ ਆਪਣੇ ਕੰਮਾਂ ਕਰਕੇ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਤੇ ਬੇਇੱਜ਼ਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
6 ਨੇਕੀ ਸਿੱਧੇ ਰਾਹ ’ਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਹਿਫਾਜ਼ਤ ਕਰਦੀ ਹੈ,+ਪਰ ਦੁਸ਼ਟਤਾ ਪਾਪੀ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
7 ਇਕ ਜਣਾ ਅਮੀਰ ਹੋਣ ਦਾ ਦਿਖਾਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਪੱਲੇ ਕੁਝ ਹੁੰਦਾ ਨਹੀਂ;+ਇਕ ਗ਼ਰੀਬ ਹੋਣ ਦਾ ਦਿਖਾਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਕੋਲ ਢੇਰ ਸਾਰੀ ਧਨ-ਦੌਲਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
8 ਆਦਮੀ ਦੀ ਜਾਨ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਉਸ ਦੀ ਧਨ-ਦੌਲਤ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,+ਪਰ ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਧਮਕੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ।*+
9 ਧਰਮੀ ਦਾ ਚਾਨਣ ਤੇਜ਼ ਚਮਕਦਾ ਹੈ,*+ਪਰ ਦੁਸ਼ਟ ਦਾ ਦੀਵਾ ਬੁਝਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।+
10 ਗੁਸਤਾਖ਼ੀ ਕਰਨ ਨਾਲ ਝਗੜੇ ਹੀ ਛਿੜਦੇ ਹਨ,+ਪਰ ਸਲਾਹ ਭਾਲਣ ਵਾਲਿਆਂ* ਕੋਲ ਬੁੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।+
11 ਰਾਤੋ-ਰਾਤ ਕਮਾਈ ਧਨ-ਦੌਲਤ* ਘੱਟਦੀ ਜਾਵੇਗੀ,+ਪਰ ਥੋੜ੍ਹਾ-ਥੋੜ੍ਹਾ ਕਰ ਕੇ ਧਨ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਦਾ* ਧਨ ਵਧਦਾ ਜਾਵੇਗਾ।
12 ਆਸ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਵਿਚ ਦੇਰੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਬੀਮਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ,+ਪਰ ਪੂਰੀ ਹੋਈ ਇੱਛਾ ਜੀਵਨ ਦਾ ਦਰਖ਼ਤ ਹੈ।+
13 ਜਿਹੜਾ ਹਿਦਾਇਤ* ਨੂੰ ਤੁੱਛ ਸਮਝਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਹਰਜਾਨਾ ਭਰੇਗਾ,+ਪਰ ਜਿਹੜਾ ਹੁਕਮ ਦਾ ਆਦਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਇਨਾਮ ਮਿਲੇਗਾ।+
14 ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਦੀ ਤਾਲੀਮ* ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸੋਮਾ ਹੈ+ਜੋ ਇਕ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਫੰਦਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੀ ਹੈ।
15 ਡੂੰਘੀ ਸਮਝ ਵਾਲਾ ਮਿਹਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ,ਪਰ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਦਾ ਰਾਹ ਉਬੜ-ਖਾਬੜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
16 ਸਮਝਦਾਰ ਇਨਸਾਨ ਗਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ,+ਪਰ ਮੂਰਖ ਆਪਣੀ ਮੂਰਖਤਾ ਦਿਖਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।+
17 ਜਿਹੜਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਦੁਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ, ਉਹ ਬਿਪਤਾ ਵਿਚ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,+ਪਰ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਾਜਦੂਤ ਚੰਗਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।+
18 ਜਿਹੜਾ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਕੰਗਾਲ ਤੇ ਬੇਇੱਜ਼ਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,ਪਰ ਤਾੜਨਾ* ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਹੋਵੇਗੀ।+
19 ਇੱਛਾ ਦਾ ਪੂਰਾ ਹੋਣਾ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਮਿੱਠਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ,+ਪਰ ਮੂਰਖ ਨੂੰ ਬੁਰੇ ਕੰਮ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਨਫ਼ਰਤ ਹੈ।+
20 ਬੁੱਧੀਮਾਨਾਂ ਦਾ ਸਾਥੀ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ,+ਪਰ ਮੂਰਖਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਹੋਵੇਗਾ।+
21 ਬਿਪਤਾ ਪਾਪੀਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,+ਪਰ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲੀ ਧਰਮੀ ਨੂੰ ਇਨਾਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।+
22 ਚੰਗਾ ਇਨਸਾਨ ਆਪਣੇ ਪੋਤੇ-ਪੋਤੀਆਂ ਲਈ ਵਿਰਾਸਤ ਛੱਡ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,ਪਰ ਪਾਪੀ ਦੀ ਧਨ-ਦੌਲਤ ਧਰਮੀ ਲਈ ਸਾਂਭ ਕੇ ਰੱਖੀ ਜਾਵੇਗੀ।+
23 ਗ਼ਰੀਬ ਦੇ ਵਾਹੇ ਖੇਤ ਵਿਚ ਢੇਰ ਸਾਰਾ ਅਨਾਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,ਪਰ ਉਹ* ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਕਾਰਨ ਉੱਜੜ ਸਕਦਾ ਹੈ।
24 ਜਿਹੜਾ ਪੁੱਤਰ ਉੱਤੇ ਛਿਟੀ ਨਹੀਂ ਚਲਾਉਂਦਾ,* ਉਹ ਉਸ ਦਾ ਵੈਰੀ ਹੈ,+ਪਰ ਜਿਹੜਾ ਉਸ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ* ਤਾੜਦਾ ਹੈ।+
25 ਧਰਮੀ ਰੱਜ ਕੇ ਖਾਂਦਾ ਹੈ,+ਪਰ ਦੁਸ਼ਟ ਦਾ ਢਿੱਡ ਖਾਲੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।+
ਫੁਟਨੋਟ
^ ਜਾਂ, “ਤਾੜਨਾ।”
^ ਇਬ, “ਮੂੰਹ।”
^ ਜਾਂ, “ਆਪਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ।”
^ ਇਬ, “ਮੋਟਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।”
^ ਇਬ, “ਕੋਈ ਝਿੜਕ ਨਹੀਂ ਸੁਣਦੇ।”
^ ਇਬ, “ਆਨੰਦ ਮਾਣਦਾ ਹੈ।”
^ ਜਾਂ, “ਇਕੱਠੇ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ।”
^ ਜਾਂ, “ਵਿਅਰਥ ਦੀ ਧਨ-ਦੌਲਤ।”
^ ਇਬ, “ਹੱਥੀਂ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਦਾ।”
^ ਜਾਂ, “ਬਚਨ।”
^ ਜਾਂ, “ਕਾਨੂੰਨ।”
^ ਜਾਂ, “ਝਿੜਕ।”
^ ਜਾਂ, “ਗ਼ਰੀਬ।”
^ ਜਾਂ, “ਨੂੰ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ; ਸਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ।”
^ ਜਾਂ ਸੰਭਵ ਹੈ, “ਉਸੇ ਵੇਲੇ।”
