ਕਹਾਉਤਾਂ 3:1-35
3 ਹੇ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤਰ, ਮੇਰੀ ਤਾਲੀਮ* ਨੂੰ ਨਾ ਭੁੱਲੀਂਅਤੇ ਤੇਰਾ ਦਿਲ ਮੇਰੇ ਹੁਕਮਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨੇ
2 ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਤੇਰੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦਿਨ ਜੋੜਨਗੇਅਤੇ ਤੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੇ ਤੇਰੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨਗੇ।+
3 ਅਟੱਲ ਪਿਆਰ ਤੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ* ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਈਂ।+
ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗਲ਼ੇ ਦੁਆਲੇ ਬੰਨ੍ਹ ਲੈ;ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੀ ਫੱਟੀ ਉੱਤੇ ਲਿਖ ਲੈ;+
4 ਫਿਰ ਤੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਤੇ ਇਨਸਾਨ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿਚ ਮਿਹਰ ਪਾਵੇਂਗਾਅਤੇ ਉਹ ਤੈਨੂੰ ਡੂੰਘੀ ਸਮਝ ਵਾਲਾ ਕਹਿਣਗੇ।+
5 ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਦਿਲ ਨਾਲ ਯਹੋਵਾਹ ’ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਰੱਖ+ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਹੀ ਸਮਝ ਉੱਤੇ ਇਤਬਾਰ ਨਾ ਕਰ।*+
6 ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਰਾਹਾਂ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖ+ਅਤੇ ਉਹ ਤੇਰੇ ਰਾਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਕਰੇਗਾ।+
7 ਆਪਣੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿਚ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਨਾ ਬਣ।+
ਯਹੋਵਾਹ ਦਾ ਡਰ ਰੱਖ ਅਤੇ ਬੁਰਾਈ ਤੋਂ ਮੂੰਹ ਫੇਰ ਲੈ।
8 ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੇਰਾ ਸਰੀਰ* ਨਿਰੋਗ ਰਹੇਗਾਅਤੇ ਤੇਰੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ਗੀ ਮਿਲੇਗੀ।
9 ਆਪਣੀਆਂ ਕੀਮਤੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ,ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਪੈਦਾਵਾਰ* ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਫਲ* ਨਾਲ ਯਹੋਵਾਹ ਦਾ ਆਦਰ ਕਰ;+
10 ਫਿਰ ਤੇਰੇ ਭੰਡਾਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਰ ਜਾਣਗੇ+ਅਤੇ ਤੇਰੇ ਹੌਦ* ਨਵੇਂ ਦਾਖਰਸ ਨਾਲ ਛਲਕਣਗੇ।
11 ਹੇ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤਰ, ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਨਾ ਠੁਕਰਾ+ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਤਾੜਨਾ ਤੋਂ ਘਿਰਣਾ ਨਾ ਕਰ+
12 ਕਿਉਂਕਿ ਯਹੋਵਾਹ ਉਸੇ ਨੂੰ ਤਾੜਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ,+ਜਿਵੇਂ ਇਕ ਪਿਤਾ ਉਸ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਤਾੜਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਹ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੈ।+
13 ਖ਼ੁਸ਼ ਹੈ ਉਹ ਇਨਸਾਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬੁੱਧ ਲੱਭ ਪੈਂਦੀ ਹੈ+ਅਤੇ ਉਹ ਆਦਮੀ ਜੋ ਸੂਝ-ਬੂਝ ਹਾਸਲ ਕਰਦਾ ਹੈ;
14 ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਪਾਉਣਾ ਚਾਂਦੀ ਪਾਉਣ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈਅਤੇ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਖੱਟਣਾ ਸੋਨਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ।+
15 ਇਹ ਮੂੰਗਿਆਂ* ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਕੀਮਤੀ ਹੈ;ਜਿਹੜੀਆਂ ਵੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੂੰ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈਂ,ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ।
16 ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਇਸ ਦੇ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਹੈ;ਧਨ-ਦੌਲਤ ਅਤੇ ਮਹਿਮਾ ਇਸ ਦੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਹਨ।
17 ਇਸ ਦੇ ਰਾਹਾਂ ’ਤੇ ਚੱਲ ਕੇ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਸਤਿਆਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਹੈ।+
18 ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਜੀਵਨ ਦਾ ਦਰਖ਼ਤ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਫੜਦੇ ਹਨ,ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਘੁੱਟ ਕੇ ਫੜੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਖ਼ੁਸ਼ ਕਹਾਏ ਜਾਣਗੇ।+
19 ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਬੁੱਧ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ।+
ਸੂਝ-ਬੂਝ ਨਾਲ ਉਸ ਨੇ ਆਕਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਤਾਣਿਆ।+
20 ਉਸ ਦੇ ਗਿਆਨ ਨਾਲ ਡੂੰਘੇ ਪਾਣੀ ਫੁੱਟ ਨਿਕਲੇਅਤੇ ਬੱਦਲਾਂ ਤੋਂ ਤ੍ਰੇਲ ਪਈ।+
21 ਹੇ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ* ਨੂੰ ਅੱਖੋਂ ਓਹਲੇ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਈਂ।
ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਸੋਚਣ-ਸਮਝਣ ਦੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰ;
22 ਉਹ ਤੈਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇਣਗੀਆਂਅਤੇ ਤੇਰੇ ਗਲ਼ੇ ਦਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਬਣਨਗੀਆਂ;
23 ਫਿਰ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਰਾਹ ’ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਚੱਲੇਂਗਾਅਤੇ ਤੇਰਾ ਪੈਰ ਕਦੇ ਠੇਡਾ ਨਹੀਂ ਖਾਵੇਗਾ।*+
24 ਜਦੋਂ ਤੂੰ ਲੰਮਾ ਪਵੇਂਗਾ, ਤੈਨੂੰ ਡਰ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗਾ;+ਤੂੰ ਲੰਮਾ ਪਵੇਂਗਾ ਤੇ ਤੈਨੂੰ ਮਿੱਠੀ ਨੀਂਦ ਆਵੇਗੀ।+
25 ਅਚਾਨਕ ਫੈਲਣ ਵਾਲੀ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦਾ ਤੈਨੂੰ ਡਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ+ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਦੁਸ਼ਟਾਂ ’ਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਤੂਫ਼ਾਨ ਦਾ।+
26 ਕਿਉਂਕਿ ਤੇਰਾ ਪੂਰਾ ਭਰੋਸਾ ਯਹੋਵਾਹ ’ਤੇ ਹੋਵੇਗਾ;+ਉਹ ਤੇਰੇ ਪੈਰ ਨੂੰ ਫਸਣ ਤੋਂ ਬਚਾਵੇਗਾ।+
27 ਜੇ ਤੇਰੇ ਹੱਥ-ਵੱਸ ਹੋਵੇ,ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਲਾ ਕਰਨੋਂ ਪਿੱਛੇ ਨਾ ਹਟੀਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਲਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।*+
28 ਜੇ ਤੂੰ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈਂ,ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਨਾ ਕਹਿ, “ਜਾਹ; ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਆਈਂ! ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਕੱਲ੍ਹ ਦਿਆਂਗਾ।”
29 ਜੇ ਤੇਰਾ ਗੁਆਂਢੀ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ,ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਸਾਜ਼ਸ਼ ਨਾ ਘੜ।+
30 ਉਸ ਇਨਸਾਨ ਨਾਲ ਬਿਨਾਂ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾ ਝਗੜ+ਜਿਸ ਨੇ ਤੇਰਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਵਿਗਾੜਿਆ।+
31 ਜ਼ਾਲਮ ਨਾਲ ਈਰਖਾ ਨਾ ਕਰ+ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸ ਦੇ ਕਿਸੇ ਰਾਹ ਨੂੰ ਚੁਣ
32 ਕਿਉਂਕਿ ਯਹੋਵਾਹ ਨੂੰ ਚਾਲਬਾਜ਼ ਇਨਸਾਨ ਤੋਂ ਘਿਣ ਆਉਂਦੀ ਹੈ,+ਪਰ ਨੇਕ ਇਨਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਗੂੜ੍ਹੀ ਦੋਸਤੀ ਹੈ।+
33 ਦੁਸ਼ਟ ਦੇ ਘਰ ਉੱਤੇ ਯਹੋਵਾਹ ਦਾ ਸਰਾਪ ਪੈਂਦਾ ਹੈ,+ਪਰ ਧਰਮੀ ਦੇ ਘਰ ਉੱਤੇ ਉਹ ਬਰਕਤ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।+
34 ਉਹ ਮਖੌਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਉਂਦਾ ਹੈ,+ਪਰ ਹਲੀਮ* ਲੋਕਾਂ ’ਤੇ ਮਿਹਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।+
35 ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਆਦਰ ਪਾਉਣਗੇ,ਪਰ ਮੂਰਖ ਨਿਰਾਦਰ ਭਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ’ਤੇ ਘਮੰਡ ਕਰਦੇ ਹਨ।+
ਫੁਟਨੋਟ
^ ਜਾਂ, “ਕਾਨੂੰਨ।”
^ ਜਾਂ, “ਸੱਚਾਈ।”
^ ਇਬ, “ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਨਾ ਲੈ।”
^ ਇਬ, “ਧੁੰਨੀ।”
^ ਜਾਂ, “ਆਮਦਨ।”
^ ਜਾਂ, “ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹਿੱਸੇ।”
^ ਜਾਂ, “ਚੁਬੱਚੇ।”
^ ਜ਼ਾਹਰ ਹੈ ਇੱਥੇ ਪਿਛਲੀਆਂ ਆਇਤਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੇ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।
^ ਜਾਂ, “ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਵੱਜੇਗਾ।”
^ ਜਾਂ, “ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੱਕ ਬਣਦਾ ਹੈ।”
^ ਜਾਂ, “ਸ਼ਾਂਤ ਸੁਭਾਅ ਦੇ।”
