Walay imbaga o ginawa na asawam kanian akapasnok ka, tan sasalien mon iyamot so pasnok mo. Balet alikas to itan tan tinepetan to ka. Lalo kan sinmyodot. Panon mon nakontrol so pasnok mo ed ontan iran situasyon?

•  No antoy nepeg mon naamtaan

•  No antoy nagawaan mo

•   No agmo nakontrol so pasnok mo, makapuy so epekto tod laman mo. Ipapanengneng na research ya no agnakontrol na sakey so pasnok to, nayarin na-high blood, mansakit ed puso, nawalaay depresyon, tan manlikna ed eges. Nayarin pansengegan met itan na agpakaugip, sobran panagpaga, sakit ed baog, tan stroke. Kanian say ibabaga na Biblia: “Tundaan moy manpasnok . . . , ta pakasakitan mo labat itan.”​—Salmo 37:8, paimanod leksab.

•   No em-eman moy pasnok mo, makapuy met so epekto tod laman mo. No pabayagen moy pasnok mo, singa itan sakit ya deralen toy walad loob mo. Singa bilang, nayarin magmaliw ya negatiboy pakanengneng mod arum odino magmaliw kan mabalaw. No ontan so ugalim, mairap kan piulopan tan posiblin pakaderalan na relasyon yon sanasawa.

•   Nengneng mo ray balibalin ugali na asawam. Isulat mo so taloran labalabay mo ed asawam. No ontumbok ya manpasnok ka ed ginawa to, nonot mo iratan ya ugali to. Nayarin makatulong itan pian nakontrol moy pasnok mo.

   Prinsipyo ed Biblia: “Ipanengneng yon misalsalamat kayo.”​—Colosas 3:15.

•    Magmaliw ya mainomay a mamerdona. Unona, ipasen moy sarilim ed situasyon na asawam. Makatulong itan pian nipanengneng moy empatya​—amay ibabaga na Biblia ya “pililikna.” (1 Pedro 3:8) Insan tepetan moy sarilim, ‘Talaga kasin grabe so ginawa na asawak ya agko la naperdona?’

   Prinsipyo ed Biblia: “Karakpan . . . so pamalabas na kasalanan.”​—Proverbio 19:11.

•    Ibalikas moy liknaan mo diad mauyamon paraan tan pilim iray salitam. Usar mo ray salitan “siak” odino “ko.” Singa bilang, imbes ya ibagan, “Anggapoy pibabalim, agka labat tinmawag no iner so kawalaan mo,” say ibagam, “Aburido ak ta labi la tan agko amta no anto lay agawa ed sika.” No ibalikas moy liknaan mo diad mauyamon paraan, nayarin makatulong itan pian nakontrol moy pasnok mo.

   Prinsipyo ed Biblia: “Naynay komon a maabig iray salita yo, ya atimplaan na asin.”​—Colosas 4:6.

•    Marespeton ondengel. Kayarim ya ibalikas so liknaan mo, dengel moy ibaga na asawam tan agka onsasalet. No asumpal lan nansalita, ulit moy imbaga to pian nasegurom no dugay atalosan mo. Say simplin idengel et makatulong na baleg pian nakontrol moy pasnok mo.

   Prinsipyo ed Biblia: “Nepeg ya aliston ondengel, agbengatbengat a mansalita.”​—Santiago 1:19.