“Agko la labay so onlad eskuelaan!” No ontan so naliliknam, ompan labay mo lay ontunda ya manaral. Makatulong iyan artikulo pian makapandesisyon ka no antoy dugan gawaen mo.

•  No akin ya ontutunda iray arum ya manaral

•  Amtaen iray resulta

•  Mas maabig ya gawaen

•  No antoy ibabaga na arum ya kabataan

 Imbaga na saray eksperto iray kaslakan ya rason no akin ya ontutunda iray arum ya manaral, singa bilang:

•   Naiirapan iran manaral. ‘Abebbebay grades ko.’

•   Ag-ira interesado ed aaralen da. ‘Singa agmet importante iray nanaaralan ko ed eskuelaan.’

•   Irap na bilay. ‘Kaukolan koy mantrabaho pian natulongan ko ray ateng ko.’

 Ibabaga na Biblia: “Samay makabat et dadalepdepen toy kada gawaen to.” (Proverbio 14:15) Kanian, kaukolan mo nin isipen ya maong iray resulta no itundam so panaaral mo.

 Tepetan moy sarilim:

•   ‘No ontunda ak lan manaral, mainomay ko kasi makalmo na trabaho no wala ak lad dugan edad?’

   “Onsabi panaon, no manpamilya ka, kaukolan moy makalmo na trabaho pian nalegpet mo ira. Panon kan naawat ed trabaho no anggapoy diplomam, ta kaslakan ya aanapen na saray kompanya et saramay nan-graduate anggan diad high school labat?”​—Julia.

•   ‘No ontunda ak lan manaral, sarag ko kasin solusyonan iray problema ed arapen?’

   “Tulongan ka na eskuelaan pian akaparaan kad bilay mo ed arapen. Onsabi panaon, saray totoon nakabat mo, naarap mo iran subok ed bilay, tan naalmom ya trabaho et nayarin mipara ed gagawaen mo ed eskuelaan.”​—Daniel.

•   ‘No ontunda ak lan manaral, nawalaan ak kasi na abilidad ya kaukolan ko ed bilay?’

   “Singa agla praktikal so aaralen mo ed eskuelaan natan, balet no manedad ka la na 23 tan manbadyet ka la na kuarta, nanonotan mo, ‘Maong labat ta inaral koy math.’”​—Anna.

•   Manpatulong ka. Ibabaga na Biblia: “Sikaray ontalona no dakel so mananimbawa.” (Proverbio 11:14) No abeba so grades mo, manpatulong ka ed ateng mo, maestram, diad guidance counselor yo, odino ed pantitiwalaan mon adulto pian antam so gawaen mo no panon ya onatagey so grades mo.

   “Ibagam ed teacher mo ya naiirapan ka. No maminsan, nayarin tetelen moy teacher mo no abebay grades mo. Balet no manpatulong kad sikara, nayarin man-improve so grades mo.”​—Edward.

•   Isip mo no antoy epekto na panaaral mo diad arapen mo. Ibabaga na Biblia: “Mas maong ni sampot na sakey a bengatla nen say gapo na satan.” (Eclesiastes 7:8) Ka-graduate mo, aliwan saray naaralan mo labat ed saray subject mo so awi-awit mo, noagta nawalaan ka met na saray kualidad tan abilidad ya nausar mo ed bilay mo.

   “Tua agka la manggawa na essay tan manrebyu antis na exam no adulto ka la, balet lapud naaralan mon labanan iray stress odino pressure ed eskuelaan, ontulong itan pian mas nasarag mo iray problema ed bilay ka-graduate mo.”​—Vera.

•   Ikonsideram iray arum nin paraan. Ibabaga na Biblia: “Amin iramay magangganat et seguradon mansumpal ed kairapan.” (Proverbio 21:5) Agmo itutundan tampol so panaaral mo. Sarag mon isumpal so panaaral mo panamegley na homeschooling odino online schooling.

   “Ibangat ka na eskuelaan ya magmaliw ya makuli, resolbien iray problema, tan mikoopera ed arum. Mausa-usar iray naaralan mod eskuelaan, kanian sulit so pansasagpot mo.”​—Benjamin.

 Tandaan: No sumpalen moy panaaral mo, akaparaan kan arapen iray responsabilidad diad pagmaliw ya adulto.