Onlad karga

Onlad saray karga

Anton Nengneng na Pasen So Impierno?

Anton Nengneng na Pasen So Impierno?

Kapitulo 9

Anton Nengneng na Pasen So Impierno?

1. Antoy imbangat na saray relihyon nipaakar ed impierno?

 NILAKSALAKSAN totoo so binangatan na saray relihyon da a say impierno so sakey a pasen a kapairapan na totoo. Unong ed Encyclopædia Britannica, “Ibabangat na Romano Katolikon Iglesia a say impierno . . . so magnayon lawas; saray irirap to so andian na anggaan.” Sayan bangat na Katoliko, ituloy na encyclopedia ya ibaga, “so siansia nin sisisiaen na dakel iran konserbatibon grupo na Protestante.” Ibabangat met na saray Hindu, Budista tan Muhamadano a say impierno so sakey a pasen na pairapan. Agpankelawan a saray totoon nibangat ed saya so mabetbet a mangibaga a no say impierno so ontan lan mauges a pasen satan so agda labay a tongtongen.

2. Anto so isip na Dios diad panagpool ed saray anak diad apuy?

2 Saya so mamalesa ed tepet: Kasin pinalsa na Makapanyarin-amin a Dios so ontan a pasen na pairapan? Bueno, anto so panmoria na Dios sanen saray Israelitas, diad impanumbok da ed uliran na totoon nanayam ed kabangibang, so ginmapon nampool ed saray anak da diad apuy? Impaliwawa to ed Salita to: “Impaalagey daray atagey a pasen na Topet, a wala ed lawak na anak nen Hinnom, ta pian poolan daray anak dan lalaki tan anak dan bibii ed apuy, bengatlan agko ingganggan tan agsinmabi ed pusok.”​—Jeremias 7:31.

3. Akin ya aliwan makatunongan, tan aliwa met a makasulatan, so panisip a say Dios et pairapen to so totoo?

3 Saya pa so isipen. No say ideya na pangikalot ed totoo diad apuy so agbalot sinmabi ed puso na Dios, kasin ompatnag a makatunongan a pinalsa to so mandarlang ya impierno a para ed saraman so agmanlingkor ed sikato? Kuan na Biblia, “Say Dios so aro.” (1 Juan 4:8) Kasin say maaron Dios so peteg a mamairap ed totoo ed ando lan ando? Kasin satan so gawaen yo? Say pikabat ed aro na Dios so nepeg a manenyeg ed sikatayo ya onarap ed Salita to pian anapen no anton talaga so impierno. Siopa so onlad’tan, tan panon kabayag?

SHEOL TAN HADES

4. (a) Anto ran Hebreo tan Griegon salita so nipatalos ya “impierno”? (b) Panoy inkipatalos na Sheol ed King James Version?

4 Ibabaga na Webster’s Dictionary a say Ingles a salitan “hell” so mipara ed Hebreon salita a Sheol tan say Griegon salita a Hades. Diad saray Biblian Aleman et Hoelle so salitan nausar imbes ya “impierno”; diad Portuges et salitan inferno so nausar, diad Espanyol et infierno, tan diad Pranses et Enfer. Saray managpatalos ed Ingles na Authorized Version, odino King James Version, so angipatalos ed Sheol diad 31 a danay ya “hell” (impierno), 31 a danay a “grave” (lubok), tan 3 danay a “pit” (abut). Say Katolikon Douay Version so angipatalos ed Sheol diad 64 a danay a “hell.” Diad Kristianon Griegon Kasulatan (mabetbet ya atawag na “Balon Sipan”), say King James Version so angipatalos ed Hades a “hell” diad kada 10 danay a kawalaan to.​—Mateo 11:23; 16:18; Lucas 10:15; 16:23; Gawa 2:27, 31; Apocalipsis 1:18; 6:8; 20:13, 14.

5. Anton tepet so linmesa nipaakar ed Sheol tan Hades?

5 Say tepet so: Anton nengneng na pasen so Sheol, odino Hades? Say katuaan a say King James Version so angipatalos ed sakey a Hebreon salitan Sheol diad taloran nanduruman dalan so mangipanengneng a say hell, grave tan pit so mankabaliksan na sakey tan parehon bengatla. Tan no say impierno et kabaliksan to so karaklan a lubok na katooan, agnayarin kabaliksan to met so sakey a pasen na mandarlang a pairapan. Bueno, sirin, kasin say Sheol tan Hades et kabaliksan to so lubok, odino kasin kabaliksan da so pasen na pairapan?

6. (a) Panoy pangipanengneng na Biblia a say Sheol tan Hades et kabaliksan to so parehon bengatla? (b) Anto so impanengneng na katuaan a si Jesus so wala ed Hades?

6 Sakbay ya ebatan iyan tepet, linewan tayo a say Hebreon salita a Sheol tan say Griegon salita a Hades so nampara ed kabaliksan. Saya so nipanengneng diad inengneng ed Salmo 16:10 ed Hebreon Kasulatan tan diad Gawa 2:31 ed Kristianon Griegon Kasulatan, a saratan a bersikulo so nanengneng mo ed onggendan a pahina. Imanoen a diad impangaon ed Salmo 16:10 a nabasa so Sheol, et inusar na Gawa 2:31 so Hades. Imanoen, met, a si Jesu-Kristo so wala ed Hades, odino impierno. Kasin sisiaen tayo a pinairap na Dios si Kristo ed sakey ya impiernon apuy? Siempre andi! Si Jesus so wala lambengat ed lubok to.

7, 8. Panon a say nibaga nipaakar ed si Jacob tan si ilalak ton Jose, tan nipaakar ed si Job, so mamaneknek a say Sheol so aliwan sakey a pasen na pairapan?

7 Sanen maneermen si Jacob nipaakar ed si inad-aro ton ilalak a Jose, ya abaloan ton pinatey, inkuanto: “Onlasor ak a manermen ed anako diad Sheol!” (Genesis 37:35) Anggaman ontan, say King James Version so angipatalos dia ed Sheol a “lubok,” tan satan so impatalos na Douay Version ya “impierno.” Natan, ontunda pan magano tan manisip. Kasin sinisia nen Jacob a si ilalak ton Jose so linma ed pasen na panagpairapan pian manayam ditan ed ando lan ando, tan kasin nilabay to so onlad’tan tan miabet ed sikato? Odino, inisip lambengat nen Jacob a si inad-aro ton anak so inatey tan wala ed lubok tan nilabay met la nen Jacob so ompatey?

8 On, saray maong a totoo so onla ed impierno na Biblia. Alimbawa, say maong a toon Job, a maniirap na baleg, so nampikasi ed Dios: “O komon ta siak so iyamot mo ed Sheol [lubok, King James Version; impierno, Douay Version], . . . pian igeter mo so sakey a panaon ed siak tan nonoten moak!” (Job 14:13) Natan isipen: No say Sheol et kabaliksan to so sakey a pasen na apuy tan pairapan, kasin kaliktan nen Job so onlad’tan tan manayam ditan ya anggad sikato so nanonotan na Dios? Malinew, kinaliktan nen Job so ompatey tan onla ed lubok pian saray irirap to so manampot la.

9. (a) Anto so kipapasen na saraman so wala ed Sheol? (b) Sirin anto so Sheol tan Hades?

9 Diad amin a pakabasaan na Sheol ed Biblia satan so agbalot nisiglaot ed bilay, kimey odino kapairap. Imbes, mabetbet a nisiglaot ed patey tan agpakakiwas. Alimbawa, isipen so nipaakar ed Eclesiastes 9:10, a nabasa: “Amin a naromog na limam a gawaen, gawam ed dilin pakayarim, ta anggapo so kimey nisay gawa nisay pikakabat nisay kakabatan ed Sheol [lubok, King James Version; impierno, Douay Version], say pasen a laen mo.” Sirin say ebat so malinlinew. Say Sheol tan Hades so agmanutukoy ed sakey a pasen na pairapan noagta diad karaklan a lubok na katooan. (Salmo 139:8) Saray maong a totoo tan ontan met ed saray mauges a totoo so onla ed impierno na Biblia.

OMPAWAY ED IMPIERNO

10, 11. Akin a nibaga nen Jonas, legan a walad eges na sira, a sikato so wala ed impierno?

10 Kasin sarag na totoo so ompaway ed impierno? Imanoen so kipapasen nen Jonas. Sanen si Jonas so impaakmon na Dios ed baleg a sira pian iliktar to ed kalener, si Jonas so nampikasi a manlapud eges na sira: “Nisengeg ed gonigon ko siak so tinmawag ed si Jehova, tan siak so inebatan to. Manlapud eges na Sheol [impierno, King James Version tan Douay Version (2:3)] siak so kinmelyaw a kinmerew na tulong. Dinengel mo so boses ko.”​—Jonas 2:2.

11 Anto so labay nen Jonas ya ibaga diad “manlapud eges na impierno”? Bueno, saman ya eges na sira so seguradon aliwan sakey a pasen na mandarlang a pairapan. Ingen nayarin magmaliw a lubok nen Jonas. Diad tua, inkuan nen Jesu-Kristo nipaakar ed inkasikato: “Unong a singa si Jonas so walad eges na baleg a sira ed taloran agew tan taloran labi, ontan met a say Anak na too so wala ed puso na dalin ed taloran agew tan taloran labi.”​—Mateo 12:40.

12. (a) Antoy prueba a saramay wala ed impierno so makapaway? (b) Anton malaknab ya ebidensya so wala a say “impierno” et kabaliksan to so “lubok”?

12 Si Jesus so inatey tan wala ed lubok to ed taloran agew. Ingen ibabaga na Biblia: “Say kamarerwa to so ag-ataynanan ed impierno . . . Sayan Jesus so pinaoli na Dios.” (Gawa 2:31, 32, King James Version) Mipadpara, diad panangiwanwan na Dios si Jonas so apaoli a nanlapud impierno, salanti, nanlapud saman so nagmaliw a lubok to. Saya so agawa sanen sikato so impugso na sira ed amagan dalin. On, sarag na totoo so ompaway a manlapud impierno! Diad tua, say makapaligsay-puson sipan et say impierno (Hades) so naandian na amin ya inaatey to. Saya so nanengneng diad pamasa ed Apocalipsis 20:13, a kuanto: “Inter na dayat so inaatey to a wala ed sikato; tan say patey tan impierno [Hades] so angipaway ed saray inaatey a wala ed sikara: tan sikara so naukom balang sakey a too unong ed saray gawa ra.”​—King James Version.

GEHENNA TAN SAY DAYAT NA APUY

13. Anton Griegon salita a nausar ed 12 danay diad Biblia so nipatalos ya “impierno” ed King James Version?

13 Ingen nayarin isuppiat na sananey, diad pangikuan: ‘Sasalitaen na Biblia so nipaakar ed mandarlang-ya-impierno tan say dayat na apuy. Agta paneknekan na saya a say impierno so sakey a pasen na pairapan?’ Tua, arum a patalos na Biblia, a singa say King James Version, so mansasalita ed “mandarlang ya apuy” tan diad “kibantak ed impierno, ed apuy ya agbalot naerep.” (Mateo 5:22; Marcos 9:45) Ami-amin et wala so 12 bersikulo ed Kristianon Griegon Kasulatan ya angusaran na King James Version ed “impierno” a pangipatalos ed Griegon salita a Gehenna. Peteg kasin say Gehenna so sakey a pasen na mandarlang a pairapan, bangta sano say Hades so nipatalos ya “impierno” et kabaliksan to so lubok?

14. Anto so Gehenna, tan anto so ginawad’man?

14 Malinlinew, say Hebreon salitan Sheol tan say Griegon salitan Hades et peteg a kabaliksan da so lubok. Bueno, sirin, anto so kabaliksan na Gehenna? Diad Hebreon Kasulatan say Gehenna et “say lawak na Hinnom.” Nonoten, say Hinnom so ngaran na lawak a walad paway na saray bakor na Jerusalem a nambagatan na saray Israelitas ed saray anak da diad apuy. Asabi panaon, sayan lawak so dineral nen Arin Oseas pian agmanepeg ya usaren ed ontan a makapakebbiew a gawa. (2 Arari 23:10) Saman so pinagmaliw a baleg a basuraan, odino bantakan na dutak.

15. (a) Diad agew nen Jesus, diad anton gagala so angusaran ed Gehenna? (b) Anto so agbalot imbantak diman?

15 Kanian kaleganan na panaon sanen si Jesus so wadia ed dalin say Gehenna so basuraan na Jerusalem. Pirmin mandarlang diman so apuy diad pangikakarga ra na asupren mamool ed basura. Ipapaliwawa na Smith’s Dictionary of the Bible, Tomo 1: “Nagmaliw a kaslakan a buntonan [tambakan na basura] na syudad, a ditan imbantak iray bangkay na kriminal, tan saray inaatey ya ayayep, tan amin nin arum a nengneng na dutak.” Anggaporay mabilay a pinalsa, anggaman kuan, so imbantak diman.

16. Antoy ebidensya a say Gehenna so nausar a bilang simbolo na andi-anggaan a kadederal?

16 Diad pikabat da ed basuraan na syudad da, atalosan na saray manaayam ed Jerusalem so labay nen Jesus ya ibaga sanen imbaga to ed saray marelmeng a relihyoson papangulo: “Uleg, ananak na tadioko, panon so ibatik yo a manlapud panangukom na Gehenna?” (Mateo 23:33) Malinlinew ya aglabay nen Jesus ya ibaga a saraman a papangulo na relihyon so napairap. Akin, sanen popoolan na saray Israelitas so anak dan mabilay ed saman a lawak, inkuan na Dios a say panggawa na ontan a bengatlan makapakebbiew so agbalot sinmulming ed puso to! Sirin mabitar ya uusaren nen Jesus so Gehenna a bilang matukoy a simbolo na nagnap tan andi-anggaan a kadederal. Labay ton ibaga a saraman a marelmeng a relihyoson papangulo so agmakana ed kikioli. Saramay ontatalineng ed si Jesus so makatalos a saramay onla ed Gehenna, a kapadpara ran tuloy so basura, so naderal ed ando lan ando.

17. Anto so “dayat na apuy,” tan anto so walan prueba na saya?

17 Anto, sirin, so “dayat na apuy” ya abitla ed libro na Biblia ya Apocalipsis? Walaan na kabaliksan a miulibay ed Gehenna. Agto kabaliksan so pairapan noagta andi-anggaan a patey, odino kadederal. Imanoen no panon so impangibaga na Biblia ed saya diad Apocalipsis 20:14: “Tan say patey tan Hades [impierno, King James Version tan Douay Version] so nibantak ed dayat na apuy. Kabaliksan na saya so komaduan ipapatey, say dayat na apuy.” On, say dayat na apuy et kabaliksan to so “komaduan ipapatey,” ipapatey ya anggapo la so kikioli. Mapatnag a sayan “dayat” so sakey a simbolo, lapud say patey tan impierno (Hades) so nibantak ditan. Say patey tan impierno so agnayarin ibantak a literal a napoolan. Ingen nayarin satan so napaandi, odino naderal.

18. Anto so kabaliksan na kapairap na Diablo ed ando lan ando diad “dayat na apuy”?

18 ‘Ingen ibabaga na Biblia a say Diablo so napairap ya ando lan ando ed dayat na apuy,’ so nayarin ikuan na sakey. (Apocalipsis 20:10) Anto so kabaliksan na saya? Sanen si Jesus so wadiad dalin saray manangipangaw so atawag na “managpairap” no maminsan. A singa inkuan nen Jesus ed sakey a laki diad sakey ed saray ilustrasyon to: “Tan say katawan to so sinmanok, tan sikato so inyawat to ed saray managpairap, ya anggad nabayaran to so amin ya inutang to ed sikato.” (Mateo 18:34, King James Version) Lapud saraman so nibantak ed “dayat na apuy” so onla ed “komaduan ipapatey” a ditan et anggapo la so kikioli, sikara, ed panangibaga, so ando lan andon nipangaw ed patey. Mansiansia ra ed patey a singa no walad panangimaton na saray manangipangaw ed ando lan ando. Say marelmeng, siempre, so agnapairap a literal lapud, singa anengneng tayo la, sano say sakey a too so inatey et sikato la so nagnap ya andi ed kiwawala. Sikato so agmakalikna ed antokaman.

SAY MAYAMAN A TOO TAN SI LAZARO

19. Panoy pikabat tayo a saray salita nen Jesus nipaakar ed mayaman a too tan si Lazaro so sakey ya ilustrasyon?

19 Anto, sirin, so labay nen Jesus ya ibaga sanen inkuanto ed sakey ed saray ilustrasyon to: “Say duka so inatey, tan inyakar na saray angheles ed akualan nen Abraham: say mayaman a too so inatey met, tan inkutkot; tan diad impierno [Hades] et intangay toray mata to, unong ta napapairap, tan anengneng to si Abraham a wala ed arawi, tan si Lazaro ed akualan to”? (Lucas 16:19-31, King James Version) Lapud, a singa anengneng tayo la, say Hades et tutukoyen to so lubok na katooan, tan aliwan sakey a pasen na panagpairapan, malinew a dia et ibabaga nen Jesus so sakey ya ilustrasyon odino estorya. Bilang malaknab ya ebidensya a saya so aliwan literal a salaysay noagta sakey ya ilustrasyon, imanoen iya: Kasin say impierno so literal a walad kaarawin pitongtong ed tawen ta pian say ontan a peteg a tongtongan so nagawa? Nagkalalo ni, no say mayaman a too so wala ed literal a mandarlang a dayat, panon nen Abraham ya ibaki si Lazaro a pabetelan to so dila to diad sankatedter labat a danum ed nguro na tamuro to? Anto, sirin, so iyiilustra nen Jesus?

20. Anto so kabaliksan na ilustrasyon no nipaakar ed (a) mayaman a too? (b) si Lazaro? (c) impatey na balang sakey? (d) inkapairap na mayaman a too?

20 Say mayaman a too ed ilustrasyon so mangitalindeg ed inkamapangta na saray relihyoson papangulo ya angipulisay ed si Jesus tan amatey ed sikato diad saginonor. Inretrato nen Lazaro so karaklan a totoon angawat ed Anak na Dios. Say impatey na toon mayaman tan si Lazaro so angirepresenta ed inkauman na kipapasen. Sayan impanguman so agawa sanen pinakan nen Jesus so akaindanan ed espiritual a singa-Lazaron totoo, kanian sikara sirin so niakar ed panamalangkap na Babaleg ya Abraham, si Jehova a Dios. Ontan met, saray palson relihyoson papangulo so “inatey” no nipapaakar ed kiwawala na pabor na Dios. Lapud sikara so impulisay, nanlikna ra na kapairap sanen saray patumbok nen Kristo so angiwalwal ed saray mauges a gawa ra. (Gawa 7:51-57) Sirin sayan ilustrasyon so agmangibabangat ya arum a totoon inaatey so napairap ed literal a mandarlang ya impierno.

PINUYANAN-NA-DEMONYO A BANGABANGAT

21. (a) Anton katilaan so inkayat na Diablo? (b) Akin a makaseguro itayon say bangat na purgatoryo so tila?

21 Say Diablo so angibaga ed si Eva: “Sika so peteg ya ag-ompatey.” (Genesis 3:4; Apocalipsis 12:9) Balet sikato so peteg ya inatey; anggapo so kabiangan to a nambilay. A say kamarerwa so manbilay kayari na ipatey so sakey a tilan inggapo na Diablo. Tan tila met, so inkayat na Diablo, a saray kamarerwa na marelmeng so napairap ed impierno odino purgatoryo. Lapud malinlinew ya ipapanengneng na Biblia a saray inaatey so agmakalikna, sarayan bangabangat so aliwan tua. Diad tua, nisay say salitan “purgatoryo” nisay ideya na purgatoryo so naromog ed Biblia.

22. (a) Anto so naaralan tayo ed sayan kapitulo? (b) Anto so epekto na sayan pikakabat ed sika?

22 Anengneng tayo a say impierno (Sheol, odino Hades) so sakey a pasen na painawaan diad ilalo na inaatey. Namparan saray maong tan mauges a totoo so onlad’tan, a manalagar na kikioli. Naaralan tayo met a say Gehenna et agto kabaliksan so sakey a pasen na pairapan, noagta nausar ed Biblia a bilang simbolo na andi-anggaan a kadederal. Ontan met, “say dayat na apuy” so aliwan sakey a literal a pasen na apuy, noagta mangirepresenta ed “komaduan ipapatey” a ditan et anggapo so kikioli. Say impierno so agnayarin sakey a pasen na pairapan lapud say ontan ya ideya so agbalot sinmulming ed kanonotan odino puso na Dios. Niarum ni, say pamairap ed sakey a too ed ando lan ando lapud nanggawa na mauges ed dalin ed pigaran taon so sumlang ed inkahustisya. Agaylan maabig so pakaamta ed katuaan nipaakar ed saray inaatey! Peteg a nibulos to so sakey a manlapud takot tan anito.​—Juan 8:32.

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Kahon sa pahina 83]

Say Hebreon salitan “Sheol” tan say Griegon salitan “Hades” so mankabaliksan na parehon bengatla

American Standard Version

Psalm 16:10

10 For thou wilt not leave my soul

to She‘ol;

Neither wilt thou suffer thy

holy one to see corruption.

Acts 2:31

31 he foreseeing this spake of the resurrection of the Christ, that neither was he left unto Ha‘des, nor did his flesh see corruption.

[Litrato ed pahina 84, 85]

Sanen sikato so inakmon na sira, akin ya imbaga nen Jonas: ‘Manlapud eges na impierno siak so kinmelyaw’?

[Litrato ed pahina 86]

Say Gehenna so sakey a lawak ed paway na Jerusalem. Sikato so inusar a simbolo na andi-anggaan a patey