Kapitulo 1

Pambilay na Ando lan Ando Aliwa Lambengat a Kugip

1, 2. Akin a mairap a sisiaen a saray totoo so makapambilay na ando lan ando ed liket diad dalin?

 LIKET ed dalin​—singa aliwan posibli so panggayaga ed satan anggan diad antikey a panaon. Sakit, itatatken, eras, krimen​—diad pamitla labat na pigaran problema​—mabetbet a gawaen to so bilay a makapasinagem. Kanian, nayarin ikuan mo, say panongtong ed bilay ya ando lan ando ed paraiso diad dalin so pangilitdem na matam ed katuaan. Nayarin liknaen mon pandarak na panaon so panongtong ed satan, a say pambilay na ando lan ando so sakey lambengat a kugip.

² Andi-duaruwan maslak a totoo so mipakna ed sika. Kanian, sirin, akin a maseguro itayo a makapambilay kayo na ando lan ando ed paraiso diad dalin? Akin a makapanisia itayon say bilay ya andi-anggaan so aliwa lambengat a kugip?

NO AKIN A MAKAPANISIA ITAYO

3. Anto so mangipanengneng a labay na Dios so totoon manliket diad dalin?

³ Makapanisia itayo lapud say Supremon Pakayari, say Makapanyarin-amin a Dios, so angitarya ed dalin a tekep na amin a bengatlan nakaukolan diad pamenek ed labay tayo. Ginawa to so dalin ya ayadyari a para ed sikatayo! Tan pinalsa to so laki tan bii pian panggayagaan da so bilay ed inkagnap diad sayan mangaraldalin ya ayaman​—ed ando lan ando.​—Salmo 115:16.

4. Antoy naaralan na saray sientista nipaakar ed laman na too a mangipanengneng a satan so agawan manbilay na ando lan ando?

⁴ Abayaglan kabat na saray sientista so nipaakar ed pakayari na laman na too a mamasimbalo ed inkasikato. Diad makapakelaw a dalan et saray selula na laman so balanglan nasalatan odino naapiger, unong ed nayarin pankaukolan. Tan ompatnag a sayan panamasimbalo to’d inkasikato so mantultuloy ed ando lan ando. Balet ta andi, tan saya so bengatlan agnipaliwawa na saray sientista. Siansian agda ni nagnap a natalosan no akin ya ontatken so too. Ikuan da a, diad leksab na  dugan kipapasen, nayarian na totoo so manbilay na ando lan ando.​—Salmo 139:14.

5. Antoy ibabaga na Biblia nipaakar ed gagala na Dios ed dalin?

⁵ Ingen, peteg kasin gagala na Dios a saray totoo so manbilay a maliket ed dalin diad ando lan ando? No ontan, sirin say bilay ya andi-anggaan so aliwa lambengat a kugip​—satan so seguradon onsabi! Anto so ibaga na Biblia, say libron mangibabaga ed saray gagala na Dios, nipaakar ed satan? Tinawag to so Dios a “say Mananibukel ed dalin tan say Managgawa ed sikato,” tan inyarum to: “Sikato so angiletneg ed sikato a malet, agto pinalsan andi-kakanaan, tinibukel to ta pian panayaman.”​—Isaias 45:18.

6. (a) Antoray nengneng na kipapasen ed dalin natan? (b) Kasin onia so labay na Dios?

⁶ Kasin ompatnag ed sika a say dalin so napanaayaman natan ed nengneng a ginagala na Dios? Tua, saray totoo so manaayam ed ngalngalin amin a pasen ed dalin. Balet kasin sikara so manbibilay a maliket bilang nankakasakey a pamilya, diad maabig a dalan a ginagala na Amalsa ed sikara? Natan say mundo so naapag-apag. Wala so panggugulaan. Wala so krimen. Wala so bakal. Nilaksalaksan totoo so nanaerasan tan mansasakit. Arum so inagew-agew a manaaburido ed panayaman ya abung, trabaho tan gastos. Tan anggapo ed sarayan bengatla so mangitarok na dayew ed Dios. Mapatnag, sirin, say dalin so agnapanaayaman unong ed orihinal a gagala na Makapanyarin-amin a Dios.

7. Anto so gagala na Dios ed dalin sanen pinalsa to so inmunan sanasawan too?

⁷ Kayari na impamalsa to ed inmunan toon sanasawa, impasen ira na Dios ed mangaraldalin a paraiso. Kinaliktan toran manggayaga ed bilay diad dalin ed ando lan ando. Say gagala to’d sikara et say panginatnat na paraiso ed sankadalinan. Saya so nipanengneng diad bilin to ed sikara: “Manbunga kayo tan ondakel kayo tan panoen yo so dalin tan patuloken yo.” (Genesis 1:28) On, say gagala na Dios, diad pankurang na panaon, et nitarok so sankadalinan diad panamanlong na matunong a pamilya na too ya amin da so manbilay a mankakasakey diad kareenan tan liket.

8. Anggaman tinmunganga ed Dios so inmunan sanasawa, akin a maseguro itayon say gagala na Dios ed dalin so ag-anguman?

 ⁸ Anggaman tinmunganga ed Dios so inmunan sanasawan too, a pinaneknekan da so inkasikaran agmanepeg ed bilay ya ando lan ando, say orihinal a gagala na Dios so ag-anguman. Nepeg a nasumpal! (Isaias 55:11) Isisipan na Biblia: “Saray matunong so mangayarian ed dalin, tan panayaman da ed ando lan ando.” (Salmo 37:29) Mabetbet ya ibabaga na Biblia so areglo na Dios ya iter to so bilay ya andi-anggaan ed totoon manlingkor ed sikato.​—Juan 3:14-16, 36; Isaias 25:8; Apocalipsis 21:3, 4.

 SAY PILALEK A MANBILAY​—INER?

9. (a) Anton pilalek so gendagendat a wala ed too? (b) Anto so labay ya ibaga na Biblia sanen inkuanto ya ‘inyan na Dios so inkamaando ed saray kaisipan da’?

⁹ Peteg a manliket itayo ta gagala na Dios a sikatayo so manbilay na ando lan ando. Ta isipen pa: No sika so mandesidi, diad anton petsa so pilien mon ipatey? Agmo labay so manpili, agta ontan? Agmo labay so ompatey, nisay anggan siopan toon normal a maabig so bunigas na laman to. Ginawa itayo na Dios a walaan na pilalek a manbilay, aliwan pilalek ya ompatey. Nipaakar ed nengneng na impanggawa na Dios ed totoo, kuan na Biblia: “Inyan to ni ingen so inkamaando ed saray kanonotan da.” (Eclesiastes 3:11, Byington) Anto so kabaliksan na saya? Kabaliksan to a gendagendat et pilalek na totoo so mantultuloy a manbilay, ya ag-ompatey. Nisesengeg ed sayan pilalek ed agmanganggan arapen, abayaglan susukimaten na totoo so dalan na lawas pansiansian walad kalangweran.

10. (a) Iner so natural a pilalek na toon pambilayan na ando lan ando? (b) Akin a makapanmatalek itayo a gawaen na Dios a posibli so pambilay tayo na ando lan ando ed dalin?

¹⁰ Iner so gendagendat a kaliktan na totoon pambilayan na ando lan ando? Diad pasen a nipasalan dan pambilayan, diad dalin. Agawa so too a para dalin, tan say dalin a para ed too. (Genesis 2:8, 9, 15) Kuan na Biblia: “Impasen to [Dios] so dalin ed saray letnegan ton pasen; agginawan nagalaw ed panaon ya ag-ageteran, odino ando lan ando.” (Salmo 104:5) Lapud agawa so dalin a mansiansia lawas, sirin say too so nepeg met a manbilay na ando lan ando. Seguradon agpinalsa na maaron Dios so totoo a tekep na pilalek a manbilay ed ando lan ando tan insan agto gawaen a nayari ed sikara so panumpal ed satan a pilalek!​—1 Juan 4:8; Salmo 133:3.

SAY NENGNENG NA BILAY A PILALEK MO

11. Anto so ibabaga na Biblia a mangipanengneng a nayarian na totoo so manbilay na ando lan ando diad ayadyarin bunigas?

¹¹ Onnengneng ed onggendan a pahina. Anton nengneng na bilay so panggagayagaan na sarayan totoo? Kasin labay mo so magmaliw a sakey ed sikara? Akin, on, ikuan mo! Nengnengen so agaylan bunigas tan inkatobonbalon indengan da! No nibaga’d sika a sarayan totoo so nambilay la na nilibulibon taon, kasin sika so manisia? Ibabaga na Biblia ed sikatayo a say matatken so unugaw lamet, say mansasakit so unabig tan say piley, bulag, telek tan umel so natambal iran amin. Sanen wadiad dalin dakel iran milagro so ginawa nen Jesu-Kristo diad impamaabig to ed mansasakit a totoo. Diad impanggawa to’d saya et ipapanengneng to no panon, diad sayan maglorian panaon ya agla  arawi, ya amin a manbibilay so nipawil ed ayadyarin bunigas.​—Job 33:25; Isaias 33:24; 35:5, 6; Mateo 15:30, 31.

12. Anto ran kipapasen so nanengneng tayo ed sarayan retrato?

¹² Nengnengen pa so agaylan dakep na sayan hardin ya ayaman! A singa insipan nen Kristo, sikato so peteg a paraiso, a miulibay ed saman so abalang na matungangan inmunan laki tan bii. (Lucas 23:43) Tan imanoen so kareenan tan pantutunosan a wadtan. Saray totoo ed amin a rasa​—andeket, amputi, duyaw—​so manaamong a bilang sakey a pamilya. Anggan saray ayayep so mareereen. Nengnengen  so ugaw a migagalaw ed leon. Ingen ta anggapo so sengegan na itakot. Diad saya inkuan na Amalsa: “Say leopardo so miakdol ed kilaw na kanding, tan say kilaw na baka tan kilaw na leon tan say pinataban ayep so mantitipon iran amin; tan sakey a melag ya ugaw so mangitonton ed sikara. . . . Tan anggan say leon so mangan na dayami a singa say baka. Tan say mansuson ugaw so manggalaw ed abut na kobra.”​—Isaias 11:6-9.

13. Anto la so naandi ed dalin sano nasumpal so gagala na Dios?

¹³ Diad paraison ginagala na Dios a para ed totoo, walan  amin so rason ed panliket. Say dalin so mamawala na daakan iran maabig a bengatlan kanen. Anggapo la so naerasan lamet. (Salmo 72:16; 67:6) Bakabakal, krimen, karawalan, anggan say panggugulaan tan kasibletan, so bengabengatlan naandi la. On, sikara la so naandi ed ando lan ando! (Salmo 46:8, 9; 37:9-11) Kasin sika so manisia ya amin na saya so posibli?

14. Anto so manggawa ed sikan manisia a panganggaen na Dios so irap?

¹⁴ Bueno, isipen: No walaan ka na pakayari, kasin panganggaen mo so amin a bengatlan pansesengegan na paniirap na too? Tan kasin itarok moray kipapasen a pirawrawat na puso na too? Siempre gawaen mo. Ontan so gawaen na maaron mangatatawen ya Ama tayo. Peneken toray nakaukolan tan pilalek tayo, ta ibabaga na Salmo 145:16 nipaakar ed Dios: “Lukasan mo so limam tan peneken mo so pilalek na amin a bengatlan mabilay.” Ingen kapigan so kagawa na saya?

ASINGGER LARAY ENGRANDEN BENDISYON

15. (a) Anto so kabaliksan ed dalin na anggaan na mundo? (b) Anto so kabaliksan to ed mauges a totoo? (c) Anto so kabaliksan to ed saraman so manggawa ed linawa na Dios?

¹⁵ Pian sarayan maabig a bendisyon ed dalin so nagawan posibli, insipan na Dios a panganggaen to so karelmengan tan saraman so pansengegan na satan. Ontan met, salimbengan to raman so manlilingkor ed sikato, lapud ibabaga na Biblia: “Say mundo so napaso tan ontan met ed pilalek to, balet say manggawa ed linawa na Dios so mansiansia lawas.” (1 Juan 2:17) Agaylan pansalat so nagawa! Say anggaan na mundo et agto kabaliksan so anggaan na dalin tayo. Imbes, a singa agawa ed samay sankamundoan a delap ed agew nen Noe, kabaliksan to so anggaan lambengat na mauges a totoo tan say dalan na panagbilay da. Balet saraman so manlilingkor ed Dios so makaliktar ed anggaan. Insan, diad sakey a dalin ya alinisan, panggayagaan da so kawayangan a manlapud amin a mamasakit tan mamairap ed sikara.​—Mateo 24:3, 37-39; Uliran 2:21, 22.

16. Anto ran nagawgawa so nipasakbay ed “kaunoran iran agew”?

¹⁶ Ingen nayarin ikuan na sakey: ‘Unuuges iray kipapasen, ag-unaabig. Panoy pakapanseguro tayo a sayan engranden panguman et asingger la?’ Impasakbay nen Jesu-Kristo so dakel a bengatlan nepeg a bantayan na saray arapen a patumbok to ta pian naamtaan da so panaon na Dios a pangitarok to ed anggaan na mundo. Inkuan nen Jesus a say kaunoran ya agew na sayan sistema so tandaan na saray bengatlan singa saray angkabaleg a bakal, kakisiran na tagano, angkabaleg a yegyeg, idaak na kaugsan tan ompalalon ibetel na aro.  (Mateo 24:3-12) Inkuanto a wala so “irap na nasyones, ya agda amta so dalan a pawayan da.” (Lucas 21:25) Ontan met, inyarum ni na Biblia: “Diad kaunoran iran agew et onsabi dia so panaon a maatap a mairap a pilimogan.” (2 Timoteo 3:1-5) Agta sarayan mismon kipapasen so nasasagmak tayo natan?

17. Antoy ibabaga na saray totoon manag-isip nipaakar ed saray kipapasen natan?

¹⁷ Dakel a totoon manaaral ed saray nagagawa ed mundo so mangikuan a nagagawa so baleg a pananguman. Alimbawa, say editor na Herald ed Miami, E.U.A., so angisulat: “Siopaman a walaan na kapalduan lohikal a kaisipan so makapantetekep ed saray makadesyang ya ebento ed apalabas a pigaran taon tan nanengneng to a say mundo so walad maawaran a wangalan. . . . Umanen to ed ando lan ando so nengneng na pambibilay na totoo.” Diad miulibay a kanonotan, inkuan na Americanon managsulat a si Lewis Mumford: “Nagagalasugos so sibilisasyon. Pihon tuloy. . . . Diad imbeneg sanen agalasugos so sibilisasyon, sikato so relatibon lokal a nikaduman agawa. . . . Natan, diad mundon nanaapitan a tuloy tan atipkel ed saray modernon komunikasyon, sano nagalasugos so sibilisasyon, say interon planeta so onlereg.”

18. (a) Antoy ipanengneng na saray kipapasen ed mundo nipaakar ed arapen? (b) Anto so onsandi ed kaplesan-agew iran gobierno?

¹⁸ Saray mismon kipapasen ed mundo natan so mangipanengneng a sikatayo la so manbibilay ed panaon sano say kaderal na sayan interon sistema na bengabengatla so nigeter a nagawa. On, maganggano lan tuloy et linisan na Dios so dalin ed amin a mandederal ed sikato. (Apocalipsis 11:18) Ekalen to so kaplesan iran gobierno pian nipalugar so matunong a gobierno to a manguley ed interon dalin. Sikatoyan gobiernon Panarian so imbangat nen Kristo ed saray patumbok to a pikasien.​—Daniel 2:44; Mateo 6:9, 10.

19. No labay tayo so manbilay na ando lan ando, anto so nepeg tayon gawaen?

¹⁹ No inarom so bilay tan labay mo so manbilay na ando lan ando ed dalin diad silong na uley na Dios, sirin apuraen mo la so mangasol na suston pikakabat ed Dios, saray gagala to tan nakakaukolan to. Inkuan nen Jesu-Kristo diad pikakasi to ed Dios: “Saya et kabaliksan to so bilay ya andi-anggaan, diad pangala ra na pikakabat ed sika, say alenleneg a tuan Dios, tan ed saman so imbakim, si Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Agaylan gayaga so pikabat a sikatayo so makapambilay na ando lan ando​—a satan so aliwa lambengat a kugip! Balet pian sayan maabig a bendisyon na Dios so napanggayagaan nakaukolan tayon aralen so nipaakar ed sakey a kabusol a manasalin mangamper ed sikatayo diad pakagamor ed sayan bendisyon.

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 8, 9]

Kasin ginetma na Dios so mundo a singa onia?

 [Interon-pahina a litrato ed pahina 11]