Kapitulo 26

Say Pibakal diad Panggawa na Maptek

1. Anton duaran bengatla so nepeg a pibakalan na saray Kristianos?

 LEGAN a wala ni so mundo nen Satanas, saray Kristianos so nepeg a mibakal pian mansiansian bulos a manlapud marelmeng ya impluensya to. Insulat nen apostol Pablo: “Isulong so nagnap a kinlong na pibabakal a manlapud Dios pian nayarian yon talindegan a malet so [kasiliban] na Diablo.” (Efeso 6:11-18) Anggaman kuan, say pibabakal tayo so aliwa lambengat a sumpad si Satanas tan say mundo to; sikato met so sumpad saray dilin pilalek tayo a manggawa na mauges. Kuan na Biblia: “Say kiling na puso na too so mauges a manlapud inkaugaw to.”​—Genesis 8:21; Roma 5:12.

2. (a) Akin a mabetbet a walaan itayo na pilalek ed panggawa na mauges? (b) Akin a nepeg tayon bakalen so mauges iran pilalek?

² Nisengeg ed kasalanan ya atawir ed inmunan toon si Adan, saray kapusoan tayo so nayarin manpilalek a manggawa na mauges. No sikatayo so onsuko ed ontan a pilalek, agtayo naawat so bilay ya andi-anggaan diad balon sistema na Dios. Sirin, nakaukolan tayo so mibakal diad panggawa na maptek. Anggan si Pablo so walaan na ontan a pibabakal, a singa insalaysay to: “Sano kaliktan kon gawaen so maptek, say mauges so wala ed siak.” (Roma 7:21-23) Sika, met, so nayarin makaromog ed sayan pibabakal a mairap. No maminsan say mabiskeg a balingaan so nagagawa ed dalem mo. Anto ed satan so desidien mon gawaen?

3. (a) Anton akindalem a balingaan so wala ed dakel a totoo? (b) Anton katuaan na Biblia so impatnag na katuaan a dakel so manggagawa na mauges anta kaliktan dan gawaen so maptek?

³ Akabatan mo laray makapakelaw a sipan na Dios nipaakar ed pambilay na ando lan ando ed leksab na ayadyarin kipapasen ed dalin. Sarayan sipan so sinisiam, tan sarayan maabig a bengatla so kaliktan mon gawaen. Sirin kabat mo a wala ed maandon sankaabigan ya interes mo so panlingkor ed Dios. Balet diad pusom et nayarin pilaleken moray bengatlan kabat mon mauges. No maminsan et nayarin walaan ka na mabiskeg a pilalek a manggawa na pilalawanan, mantakew, odino mibiang ed arum iran mauges a gawa. Arum a totoon manaaral ed sayan  libro so nayarin peteg a mibibiang ed saratan a gawan mauges, anggaman kabat da a sarayan bengatla so kinondena na Dios. Say katuaan a gawaen da so mauges bangta pilalek dan gawaen so maptek so mangiparungtal ed katuaan na Biblia: “Say puso so lalon manamalikdo nen say antokaman ni tan mauges.”​—Jeremias 17:9.

NAYARIN MANALO ED PIBABAKAL

4. (a) No kasin say pibabakal so manalo odino natalo so mandepende ed siopa? (b) Anto so nakaukolan pian manalo diad pibabakal ed panggawa na maptek?

⁴ Agkabaliksan na saya, anggaman kuan, a say sakey a too so andian na kontrol ed saray mabiskeg a pilalek ton manggawa na mauges. No peteg a kaliktan mo, nayarian mon pabiskegen so pusom ta pian ipaarap to ka ed maptek a dalan. Ingen ta wala ed sika so panggawa ed saya. (Salmo 26:1, 11) Anggapo so arum a manalo ed bakal a para ed sika. Sirin, manuna ed amin, mantultuloy a mangasol na manangiter-bilay a pikakabat ed Biblia. (Juan 17:3) Ingen lalo ni so nakaukolan nen say basta pangisimpen na pikakabat ed ulom. Nepeg met a satan so onlereg ed pusom. Nepeg a sika so nawalaan na aralem a liknaan nipaakar ed nanaaralan mo ta pian peteg a satan so kaliktan mon gawaen.

5. Panon a nagamoran so manamablin puso diad saray ganggan na Dios?

⁵ Balet panon mon nagamoran so panamabli na puso ed saray ganggan na Dios? Nakaukolan mo so mandalepdep, o manisip na aralem, nipaakar ed saratan. Alimbawa, tepetan mo so inkasika: Anton piduma so peteg a gawaen na itulok ed Dios? Insan onnengneng ed bilay na totoon angipulisay ed saray ganggan to, a singa insulat na sakey a biin manedad na 19-anyos: “Siak so amitlon danay a nansakit na beneryal. Say unor et inekalan toak na kanepegan a mananak lapud siak la so nakaukolan a nakapon.” Tuan makapaermen so pangimano ed amin a gonigon sano sumlangen na totoo so ganggan na Dios. (2 Samuel 13:1-19) Maermen ya imbaga na sakey a biin akilawanan: “Aliwan makana so irap tan desyang ed emosyon a resulta na katutunganga. Siak so manasagmak ed satan natan.”

6. (a) Akin a say panliket a nayarin onsabi diad panggawa na mauges so aliwan makana? (b) Anton nengneng na bilay so nanggayagaan komon nen Moises ed Ehipto?

⁶ Ingen narengelan moray totoon mangikuan a say pilalawanan, tan ontan met ed panagbuanges tan panagdruga, a saratan so makapaliket. Balet say tatawagen a liket so temporaryo lambengat. Agkomon napalikdo ed kurang a maniblet ed sika na tua tan magnayon a liket. Isipen si Moises a pinabaleg bilang “say anak na marikit nen Paraon.” Sikato so nambilay a mayaman ed maarin abung diman ed kadaanan ya Ehipto. Anggaman kuan, ibabaga na Biblia a, sanen sikato so binmaleg, et pinili to “so kapairap a kaiba na totoo na Dios imbes a nawalaan na  temporaryon panggayaga ed kasalanan.” (Hebreos 11:24, 25) Sirin nayarin wala so panggayaga o panliket ed imoral, malukak a nengneng na panagbilay ed limog na maarin abung na Ehipsio. Akin, sirin, a si Moises so binmeneg ed saratan ya amin?

7. Akin a si Moises so binmeneg “ed temporaryon panggayaga ed kasalanan” diad maarin abung na Ehipsio?

⁷ Sikato so lapud si Moises so anisia ed si Jehova a Dios. Tan kabat to so lalon magmaong a bengatla nen say anggan anton temporaryon panggayaga ed kasalanan a nayarin natawayan to ed maarin abung na Ehipsio. Kuan na Biblia: “Sikato so ninmengneng a mapetepet ed bayar a tumang.” Si Moises so nanmorekdek, odino nanisip na aralem, nipaakar ed saray bengatlan insipan na Dios. Sikato so walaan na pananisia ed sipan na Dios a mamalsa na sakey a matunong a balon sistema. Say puso to so tinenyeg na baleg ya aro tan panatalima nen Jehova ed katooan. Aliwa lambengat a nadngel odino abasa to so nipaakar ed si Jehova. Ibabaga na Biblia a “sikato so nantultuloy ya agnagiing a singano nanenengneng to so Sakey ya agnanengneng.”  (Hebreos 11:26, 27) Si Jehova so peteg ed si Moises, tan ontan met ed saray sipan to ed bilay ya andi-anggaan.

8. (a) Pian manalo ed bakal diad panggawa na maptek, anto so nakaukolan tayo? (b) Anton punto de bista, a singa imbalikas na sakey a tobonbalo, so makabat ya onwala ed sikatayo?

⁸ Kasin satan so tua ed sika? Kasin moriaen mo si Jehova a bilang peteg a Persona, a singa sakey ya Ama a mangaaro ed sika? Sano basaen mo so nipaakar ed saray sipan to diad pangiter to na bilay ya andi-anggaan ed Paraiso diad dalin, kasin iretratom ed inkasika so kiwawalam diman a manggayaga ed sarayan bendisyon? (Nengnengen iray pahina 156 ya anggad 162.) Pian manalo diad pibabakal a sumpad dakel iran desdes ed panggawa na mauges, nakaukolan tayo so nawalaan na maapit a siglaotan ed si Jehova. Tan nakaukolan tayo so onnengneng, a singa ginawa nen Moises, “a mapetepet diad bayar a tumang.” Sakey a tobonbalon manedad na 20-anyos, a nidunget ed tukso na pilalawanan, so walaan na panmoria nen Moises. Inkuanto: “Say ilalok a para ed bilay ya andi-anggaan so mablin tuloy a nabalang diad pigaran kasikmat na imoralidad.” Agta satan so suston awawey?

PAKAARAL A MANLAPUD LINGO NA ARUM

9. Diad anton dalan a si Arin David so sinmaew diad impibakal ed panggawa na maptek?

⁹ Agmon balot komon lulukakan so panagbantay mo ed sayan pibabakal, a singa aminsan a ginawa nen Arin David. Sakey ya agew et sikato so manantandag ed tapew na bubong, tan diad arawi et anengneng to si magangganan Bat-seba a manaames. Imbes a sikato so binmeneg sakbay ya ontubo ed puso to so agmanepeg iran kanonotan, pirmin sikato so ninmengneng. Say pilalek ton nawalaan na seksual a relasyon ed si Bat-seba so nagmaliw a mabiskeg a sikato so impaiyakar to ed  palasyo to. Saginonor, lapud sikato so nanlukon, tan agto la nayarian a sakbongan so ginawa ran pikakalugoran, inyuksoy to so kapatey na masiken to ed bakal.​—2 Samuel 11:1-17.

10. (a) Panon so inkadusa nen David ed kasalanan to? (b) Anto so angamper komon diad inkaplag nen David ed pikakalugoran?

¹⁰ Saman so peteg a teriblen kasalanan. Tan si David so peteg ya adusa ed saman. Aliwa lambengat a sikato so agonigon a tuloy ed ginawa to, noagta sikato so dinusa nen Jehova na gonigon ed sankaabungan to kaleganan na interon bilay to. (Salmo 51:3, 4; 2 Samuel 12:10-12) Say puso nen David so lalon manamalikdo nen say atalosan to; saray mauges a pilalek to so tinmalona ed sikato. Kayari na saman et inkuanto: “Nia! Diad kasulitan et siak so nianak ed kairapan, tan diad kasalanan et siak so innginew nen inak.” (Salmo 51:5) Balet say mauges a bengatlan ginawa nen David ed si Bat-seba so agla komon agawa. Say problema to et say pirmin inlimgis to; agto pinaliisan so kipapasen a managdag ed seksual a kagletan to diad asawa na sananey a too.

11. (a) Anto so naaralan tayo ed eksperiensia nen David? (b) Anto ran gawa so ikuan mon mankikimey ed “seksual a kagletan”? (c) A singa inkuan na sakey a tobonbalo, anto so paliisan na toon makabat?

¹¹ Nepeg a sikatayo so makaaral ed asagmak nen David pian makapambantay a sumpad saray kipapasen a managyat na agmanepeg iran liknaan ed sekso. Alimbawa, anto so nagawa no sika so manbasa ed saray libro tan manbantay ed saray programa na telebisyon tan sine a mangidadanet ed sekso? Nayarin say seksual iran pilalek so napaliing. Sirin paliisan iray aktibidades tan panligliwaan a mamabuna ed “seksual a kagletan.” (Colosas 3:5; 1 Tesalonica 4:3-5; Efeso 5:3-5) Agmo ipapasen so inkasika ed kipapasen na sananey a too a nayarin mangipaarap ed pilalawanan. Sikakabat ya inkomento na sakey a manedad na 17-anyos: “Anggan siopa so makapangibaga na, ‘kabat mi no kapigan so itunda.’ Tua, nayarin kabat na sakey a too no kapigan, balet kaunongan karakel so akagawa ed satan? Maabig so ipaliis ed ontan a kipapasen.”

12. Anton uliran nen Jose so nepeg a lawas nonoten tayo?

 ¹² No impansiansia komon nen David ed kanonotan to so uliran nen Jose, agto la komon agawaan so baleg a kasalanan ed Dios. Diman ed Ehipto, si Jose so impasen ya inkargado ed sankaabungan nen Potifar. Legan a si Potifar so andid’man, say magilagil-ed-sekson asawa to so manasalin managyat ed si guapon Jose, a kuanto: “Miakdol ka ed siak.” Balet agnilabay nen Jose. Insan sakey ya agew et sikato so siningkat to tan sinali ton piakdolen ed sikato. Ingen si Jose so linmukpos tan binmatik. Impansiansia to so puso ton mabiskeg diad impanisip, aliwan diad pamenek ed dilin seksual a pilalek to, noagta diad panggawa to na maptek ed imaton na Dios. “Panon so pakapanggawak ed sayan baleg a kaugsan tan peteg a mankasalanan a sumpad Dios?” so intepet to.​—Genesis 39:7-12.

TULONG A NAKAUKOLAN MON GAMORAN

13, 14. (a) Anto so nakaukolan pian manalo ed sayan pibabakal? (b) Anton pananguman so ginawa na saraman so nagmaliw a Kristianos ed Corinto, tan tekep na anton tulong? (c) Anto ran aminsan a nengneng na totoo si Pablo tan si Tito?

¹³ Pian manalo ed sayan pibabakal nepeg mon ipalereg so pikakabat ed Biblia diad pusom ta  pian sika so napakiwas ed satan. Balet nakaukolan mo met so milimog ed saray totoo na Dios, pian magmaliw a kabiangan na nanengneng a muyongan nen Jehova. Tekep na tulong to, anggaman panon la so nayarin agawaan mon mauges, nayarian mo so manguman. Nipaakar ed saray totoo ed kadaanan a Corinto ya anguman, insulat nen apostol Pablo: “Agpapapalikdo. Saray managlawan, saray managtalintao, saray managkalugoran, saray binabai, saray lalaki a miakdol ed lalaki, saray matatakew, saray totoon maagum, saray managbuanges, saray managpauges, saray managpatubo so agmakatawir ed panarian na Dios. Tan ingen ontan so kipapasen na arum ed sikayo nensaman. Balet sikayo la so alinisan.”​—1 Corinto 6:9-11.

¹⁴ Satan pa so isipen! Arum ed saray inmunan Kristianos so datin managlawan, managkalugoran, homoseksual, matatakew tan managbuanges. Balet diad tulong na Kristianon organisasyon et sikara so anguman. Si apostol Pablo a mismo so angagamil ya aminsan ed saray mauges a bengatla. (1 Timoteo 1:15) Diad kapara ton Kristiano, si Tito, insulat to: “Anggan sikatayo ya aminsan so makulangkulang, matunganga, apalikdo, ariripen na nanduruman pilalek tan likeliket.”​—Tito 3:3.

15. (a) Antoy mangipanengneng ya aliwan mainomay ed si Pablo so panggawa na maptek? (b) Panon so kagunggunaan tayo ed uliran nen Pablo?

¹⁵ Sanen si Pablo so nagmaliw a Kristiano, kasin mainomay ed saman so panggawa to na maptek? Andi. Si Pablo so walaan na legay-bilay ya impibakal a sumpad mauges iran pilalek tan likeliket ya akaaripenan ton aminsan. Insulat to: “[Pinekpek] ko so laman ko tan intonton ko a bilang sakey ya aripen, pian, kayari na impangipulong ko ed arum, et siak a dili so agkomon nipulisay.” (1 Corinto 9:27) Si Pablo so ‘masebeg’ ed inkasikato. Pinaskar to so inkasikaton manggawa na maptek, anggan sano pinilalek na laman to so panggawa na mauges. Tan no gawaen mo so singa ginawa to, sika met so manalo ed sayan pibabakal.

16. Anton modernon-agew ya uliran so ontulong ed sikatayo a manalo diad pibabakal ed panggawa na maptek?

¹⁶ No naromog mon mairap so panalona ed arum ya ugalin mauges, onatendi ed ontumbok a baleg ya asamblea na saray Tasi nen Jehova. Andi-duaruwan sika so nasagyat diad malinis a kondukta tan gayaga na saraman so wadman. Ingen dakel ed sarayan totoo so diad aminsan et kabiangan na sayan mundo a say pilalawanan, panagkalugoran, panagbuanges, homoseksualidad, panagsigarilyo, panagdruga, panagtakew, panagsaol, panagtila tan panagsugal so kaslakan. Dakel ed sikara so nanagamil ya aminsan ed sarayan bengatla. (1 Pedro 4:3, 4)  Ontan met, legan a sika so milimog ed saray Tasi nen Jehova ed angkelag iran pantitipon ed kongregasyon, a gawaen ya andi-abala, sika so magmaliw a kabiangan na totoon akibakal pian talonaan iray parehon mauges ya agagamil tan pilpilalek a nayarin sikara natan so pibabakalan mo. Sirin manpakpel! Sikara so manatalona ed bakal diad panggawa na maptek. Sirin sika so manalo diad tulong na Dios.

17. (a) Anton pililimog so nakaukolan pian sikatayo so manalo ed pibabakal? (b) Manlapud siopa so pakaawatan mo na tulong diad saray problema?

¹⁷ No sika so manaaral la na Biblia ed pigara lan panaon natan ed saray Tasi nen Jehova, andi-duaruwan akaatendi ka la ed saray miting diad Kingdom Hall. Gawaen mon maparanay ya ugali so iyatendi ed saratan a miting. Amin tayo so mankaukolan na espiritual a panamaseseg a nagungguna diad ontan a Kristianon panlilimog. (Hebreos 10:24, 25) Kabaten iray “mamasiken,” odino mamatatken, na kongregasyon. Say responsabilidad da et say “pangipastol ed pulok na Dios.” (1 Pedro 5:1-3; Gawa 20:28) Sirin agmanabalan onasingger ed sikara no nakaukolan mo so tulong diad panalona ed arum ya ugalin sumlang ed ganggan na Dios. Sikara so naromog mon maaro, mapangasi tan makonsidera.​—1 Tesalonica 2:7, 8.

18. Anton arapen ya ilalo so mangiter na biskeg diad pantultuloy ed pibabakal?

¹⁸ Say desdes ed panggawa na mauges so wala ed sikatayo, aliwa lambengat a manlapud mundo nen Satanas noagta manlapud dalem na makasalanan a laman tayo. Sirin say pagmaliw a matoor ed Dios so inagew-agew a bakal. Balet ta agaylan abig a say pibabakal so agmantultuloy ed ando lan ando! Agla mabayag et si Satanas so naekal tan say interon marelmeng a mundo to so naderal. Insan, diad balon sistema na Dios ya asingger la, wala so matunong iran kipapasen a manggawa ed kurang tayo a lalon mainomay. Nasabi panaon et amin a pakasuysuyan na kasalanan so naandi la, tan sayan mairap a pibabakal ed panggawa na maptek so anggapo la.

19. Akin a nepeg mo so mabulos a mangibanikel na anggan anton sagpot diad pamaliket ed si Jehova?

¹⁹ Isipen a maparanay iray bendisyon na satan a balon sistema. On, isulong a “bilang takuko so ilalo ed kilalaban.” (1 Tesalonica 5:8) Komon ta say awawey mo et singa saman so biin walad kalangweran ya angikuan: “Inisip ko so amin a bengatlan ginawa nen Jehova ed siak tan insipan to’d siak. Sikato so agbalot sinmawa ed siak. Sikato so amendisyon ed siak ed dakel iran dalan. Kabat ko a kaliktan to lambengat so sankaabigan ed siak, tan sikato so kaliktan kon paliketen. Mabmabli so maandon bilay.” No sikatayo so matoor a manumbok ed inkatunong, ‘amin a maabig a sipan a ginawa nen Jehova’ ed saraman so mangaaro ed sikato so ontua.​—Josue 21:45.

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 219]

Lapud wala so liket ed nengneng-na-panagbilay ed kadaanan ya Ehipto, akin a satan so impulisay nen Moises?

[Saray litrato ed pahina 220, 221]

Nantultuloy a linminggis si David; agto pinaliisan so kipapasen ya angitonton ed imoralidad

[Litrato ed pahina 222]

Binmatik si Jose a nanlapud kagletan ed imoral na asawa nen Potipar