1, 2. Anton baleg a guerra so magano lan nagawa, tan anto ray nitepet tayo nipaakar ed satan? (Nengnengen so litrato ed gapo na kapitulo.)

DIAD loob na nilibon taon, mabetbet ya manggi-guerra iray totoo, kaiba lay duaran sankamundoan a guerra ed koma-20 siglo ya minilyon so inatey. Balet say sankabalegan ya guerra ed history et nagawa ni labat ed arapen. Sayan guerra et aliwa labat ya panlalaban na totoo lapud makasarili iran rason. Imbes, saya et “guerra a nagawa ed baleg ya agew na Dios a Makapanyarin-amin.” (Apo. 16:14) Onggapo iyan guerra no lusoben na sakey a malastog ya kalaban so dalin ya papablien na Dios. Lapud satan, ipanengneng na Soberanon Katawan a Jehova so sankabiskegan ya pakayari ton maneral ya agnin balot anengneng ed interon mundo.

² Kanian nia ray importantin nitepet tayo: Siopa iyan kalaban? Anton dalin so lusoben to? Kapigan, akin, tan panon ton lusoben itan a dalin? Nalalanor tayo ran mandadayew ed si Jehova ed sarayan nagawad arapen, kanian kaukolan tayon amtaen iray ebat. Naamtaan tayo iratan diad sakey ya eksayting ya propesiyan nabasa ed Ezequiel kapitulo 38 tan 39.

3. Anto ray pigaran detalye na propesiya nen Ezequiel nipaakar ed si Gog na Magog?

 ³ Basaen so Ezequiel 38:1, 2, 8, 16, 18; 39:4, 11. Nia so pigaran  detalye na propesiya: “Diad kaunoran iran agew,” lusoben na kalaban ya tatawagey “Gog . . . na Magog” so “dalin” na saray totoo na Dios. Balet ondalang so “baleg a sanok” nen Jehova lapud satan ya graben iyataki, tan onsalet si Jehova tan taloen toy Gog. * Kayari na satan, ipakan nen Jehova iyan kalaban tan saray kaiba to ed “amin a klase na manok a managsibar tan ed saray atap ya ayep ed uma.” Insan ikdan nen Jehova si Gog na “sakey a ponponan.” Pian natalosan tayo no panon ya nasumpal ed arapen iyan propesiya, kaukolan tayo nin amtaen no siopa si Gog.

4. Antoy nibaga tayo nipaakar ed si Gog na Magog?

⁴ Siopa sirin si Gog na Magog? Diad samay deskripsion nen Ezequiel, nibaga tayo ya si Gog et kalaban na saray tuan mandadayew ed Dios. Kasin say Gog ed sayan propesiya et ngaran ya ontutukoy ed si Satanas​—say sankamanunaan ed amin ya kalaban na dugan panagdayew? Dakel ya taon ya ontan so ibabaga na saray publikasyon tayo. Balet, lapud kaaruman ya impanaral ed propesiya nen Ezequiel, kaukolan ya umanen so pakatalos tayo. Impaliwawa na Say Panag-bantayan ya say titulon Gog na Magog et ag-ontutukoy ed agnanengneng ya espiritun pinalsa noagta ed nanengneng ya totoon kalaban—say alyansa na saray bansa ya onlaban ed dugan panagdayew. * Antis tayon repasoen no akin ya ontan so konklusyon tayo, aralen tayo nid propesiya nen Ezequiel so duaran pakapatnagan ya aliwan espiritun pinalsa si Gog.

5, 6. Anto ray pakapatnagan ed propesiya nen Ezequiel ya aliwan espiritun pinalsa si Gog na Magog?

⁵ “Ipakan ta kad amin a klase na manok a managsibar.” (Eze. 39:4) Mabetbet ya uusaren na Kasulatan so ilustrasyon nipaakar ed saray manok a managsibar ya mamangan ed bangkay pian ipasakbay so panangukom na Dios. Saray ontan a pasakbay et inter na Dios ed nasyon na Israel tan ed saray arum a nasyon. (Deu. 28:26; Jer. 7:33; Eze. 29:3, 5) Balet imanoen ya ag-iratan inter na Dios ed saray espiritun pinalsa noagta ed saray totoo. Duga met labat itan ta laman so kakanen na saray manok a managsibar, aliwan espiritu. Kanian nanengneng ed sayan pasakbay na Dios ya walad propesiya nen Ezequiel ya aliwan espiritun pinalsa si Gog.

⁶ “Ikdan koy Gog na sakey a ponponan ed Israel.” (Eze. 39:11) Anggapoy nabasad Kasulatan ya ipoponpon ed dalin iray espiritun pinalsa. Imbes, nabasa tayo ya ibantak ed kaaralman si Satanas tan saray demonyo to ed loob na 1,000 taon, insan ibantak ira ed dayat na apoy, ya mangisisimbolo ed permanentin kadederal. (Luc. 8:31; Apo. 20:1-3, 10) Lapud abitla ya naikdan si Gog na “sakey a ponponan” diad dalin, nibaga tayo sirin ya sikatoy aliwan espiritun pinalsa.

7, 8. Kapigan onsabi ed “ari na amianen” so “anggaan to,” tan antoy piparaan na saya ed samay nagawa ed si Gog na Magog?

⁷ No aliwan espiritun pinalsa si Gog, siopa odino anto sirin iyan kalaban ya manggaway sampot a panangataki ed saray tuan mandadayew ed Dios? Nengnengen tayoy duaran propesiya na Biblia ya ontulong ed sikatayon amtaen no siopa si Gog na Magog.

 ⁸ Say “ari na amianen.” (Basaen so Daniel 11:40-45.) Impasakbay nen Daniel so pansusublayan na panuley na saray makapanyarin bansa manlapud panaon to anggad panaon tayo. Abitla met ed propesiya no siopa ray mankalaban—“say ari na abalaten” tan say “ari na amianen.” Diad nilasus a taon, legan ya pansasamsaman na saray nasyon so pakapanyari, aminpigan anguman so pakabidbiran na sarayan dua. Nipaakar ed samay sampot ya iyataki na ari na amianen diad “panaon na anggaan,” oniay inkuan nen Daniel: “Sikatoy ompaway a walaay baleg a sanok pian upoten tan deralen toy dakerakel.” Manunan puntiryaen na ari na amianen iray mandadayew ed si Jehova. * Balet singa si Gog na Magog, onsabi ed ari na amianen so “anggaan to” ta sikatoy agmanalo no onataki ed saray totoo na Dios.

9. Antoy piparaan na nagawad si Gog na Magog ed nagawad “saray arari na interon dalin”?

⁹ “Saray arari na interon dalin.” (Basaen so Apocalipsis 16:14, 16; 17:14; 19:19, 20.) Impasakbay na libro na Apocalipsis ya atakien na “saray arari na dalin” so “Ari na saray arari,” si Jesus ya walad tawen. Balet lapud agda nasabi tawen, say atakien na sarayan rebelde et saray walad dalin ya onsusuporta ed Panarian. Natalo irayan arari na dalin diad guerra na Armagedon. Imanoen ya onsabi so anggaan da no atakien da iray totoo nen Jehova. Pareho iya ed no antoy nagawa ed si Gog na Magog. *

10. Antoy konklusyon tayo ed no siopa si Gog na Magog?

¹⁰ Lapud saya, antoy konklusyon tayo ed no siopa si Gog? Unona, aliwan espiritun pinalsa si Gog. Komadua, isisimbolo nen Gog iray nasyon ed dalin ya onataki ed totoo na Dios diad asingger lan arapen. Seguradon manggawa ray sakey ya alyansa. Akin? Walad nanduruman pasen na mundo iray totoo na Dios, kanian kaukolan ya mankasakey so gagala tan gawaen na saray nasyon pian nalusob da ra. (Mat. 24:9) Pero siempre, si Satanas so talagan walad benegan na sayan iyataki. Abayag to lan iimpluensyaan iray nasyon ed mundo pian sumpaen so dugan panagdayew. (1 Juan 5:19; Apo. 12:17) Balet say propesiya nen Ezequiel nipaakar ed si Gog na Magog et manunan ontutukoy ed betang na saray nasyon ed dalin ya onataki ed totoo nen Jehova. *

11. Panon ya adeskribe ed propesiya nen Ezequiel so “dalin” ya lusoben nen Gog?

¹¹ Singa naaralan tayod  parapo 3, ondalang so baleg a sanok nen Jehova lapud lusoben nen Gog na Magog so dalin ya papablien nen Jehova. Anto itan a dalin? Pawilen tayo so propesiya nen Ezequiel. (Basaen so Ezequiel 38:8-12.) Inkuan na satan ya si Gog et ‘lusoben to so dalin a kawalaan na saray totoon nipawil’ ya “atipon lamet manlapud saray nasyon.” Imanoen met no antoy ibabaga na satan nipaakar ed saray nipawil ya tuan mandadayew ed Dios ya manaayam ed saman a dalin: Sikaray “manaayam ed kaligenan”; saray ayaman da et “ag-asalimbengan na padir, balewet, odino puerta”; tan sikaray “mantitipon na kayamanan.” Saya so  dalin ya panaayaman na saray tuan mandadayew ed si Jehova ed interon mundo. Akin et ontan so nibaga tayo?

12. Anton panangipawil so agawa ed dalin na Israel nensaman?

¹² Makatulong no konsideraen tayo so panangipawil ya agawa ed Israel nensaman, say dalin ya nanayaman, nankimeyan, tan nandayewan na saray totoon pinili na Dios diad loob na nilasus a taon. Nen agnanmatoor iray Israelita, impasakbay nen Jehova panamegley nen Ezequiel ya naderal tan agla napanayaman so dalin da. (Eze. 33:27-29) Balet impropesiya met nen Jehova ya wala ray nakeran totoo to ya magbabawi tan ompawil manlapud impakaaripen dad Babilonia tan ipawil day dugan panagdayew diad dalin da. No bendisyonan la nen Jehova so dalin na Israel, ondakep itan tan ombuna a “singa hardin na Eden.” (Eze. 36:34-36) Ginmapo itan ya panangipawil nen 537 B.C.E. nen pinmawil ed Jerusalem iray naaripen a Judio pian iletneg lamet so dugan panagdayew diad pinabli ran dalin.

13, 14. (a) Anto so espiritual a dalin? (b) Akin et papablien nen Jehova iyan dalin?

¹³ Diad panaon tayo, parehon panangipawil so naeksperiensya na saray tuan mandadayew ed Dios. Singa naaralan tayod Kapitulo 9 na sayan publikasyon, nen 1919 et nibulos iray totoo na Dios ed abayag ya impangaripen na Makapanyarin Babilonia. Diad satan a taon, impawil nen Jehova iray mandadayew ed sikato ed sakey ya espiritual a dalin. Satan a dalin et say espiritual a paraiso​—say maligen tan mayaman ed espiritual ya kipapasen odino situasyon ya pandadayewan tayo ed tuan Dios. Diad satan a dalin, manaayam tayon walay kaligenan tan deen na nonot tan puso. (Pro. 1:33) Makakaawat tayo na dakerakel ya espiritual a naakan, tan  dakel so makapaliket ya gagawaen tayo diad pangiyaabawag tayod Panarian na Dios. Talagan naeeksperiensya tayo so katuaan na sayan proverbio: “Say bendisyon nen Jehova so mamapayaman ed sakey, tan agto itan aaruman na pakasakitan.” (Pro. 10:22) Anggan iner so panaayaman tayo ed sayan mundo, wala tayod espiritual a paraiso basta aktibo tayon susuportaan so dugan panagdayew diad salita tan kagagawa tayo.

¹⁴ Papablien nen Jehova iyan espiritual a dalin. Akin? Diad pakanengneng to, saray manaayam ditan et singa “ankabli a bengatla na amin a nasyon,” saray indibidual ya inyasingger tod dugan panagdayew. (Ag. 2:7; Juan 6:44) Gagawaen day anggaay nayarian dan isulong so balon personalidad a mangipapatnag na saray mismon balibalin kualidad na Dios. (Efe. 4:23, 24; 5:1, 2) Bilang tuan mandadayew ed Dios, mabulbulos dan iyaapay so inkasikara ed panaglingkor, ya gagawaen da iya ed paraan ya mangigloria ed sikato tan mangipatnag na panangaro dad sikato. (Roma 12:1, 2; 1 Juan 5:3) Seguradon maliket si Jehova no nanenengneng to ray mandadayew ed sikato ya mansasagpot pian parakepen iyan espiritual a dalin. Isip mo pa labat: No iyunam ed bilay mo so dugan panagdayew, agmo labat paparakepen so espiritual a paraiso noagta napapaliket mo met si Jehova!​—Pro. 27:11.

15, 16. Kapigan lusoben nen Gog na Magog so nipawil ya espiritual a dalin tayo?

¹⁵ Importantin pannonotan tayo so magano lan ilusob na alyansa na saray bansa ed papablien tayon espiritual a dalin. Bilang  tuan mandadayew ed si Jehova, nalalanor tayo ed satan ya iyataki kanian labay tayon amtaen iray impormasyon nipaakar ed satan. Konsideraen tayoy taloran tepet.

¹⁶ Kapigan lusoben nen Gog na Magog so nipawil ya espiritual a dalin tayo? Ibabaga na propesiya ya atakien nen Gog iray totoo na Dios “diad kaunoran iran agew.” (Eze. 38:16) Say balikas ya “kaunoran iran agew” et nayari met ya ipatalos ya “kasampotan a parte na saray agew” kanian ipapanengneng na saya ya nagawa iya no asingger lan manampot iyan sistema na mundo. (Ikompara so Isaias 2:2.) Tandaan ya onggapo so baleg a kairapan no deralen lay Makapanyarin Babilonia, say empiryo na palson relihyon ed interon mundo. Kayari ya naderal iray palson relihyon tan antis ya onggapo so Armagedon, gawaen nen Gog so sampot tan pinasyan iyataki ed saray tuan mandadayew ed Dios.

17, 18. Panon ya igiya nen Jehova iray nagawa legan na baleg a kairapan?

¹⁷ Akin ya lusoben nen Gog so nipawil a dalin na saray tuan mandadayew ed si Jehova? Ipapaamta na propesiya nen Ezequiel so duaran rason​—unona, say pangigiya nen Jehova tan komadua, say mauges ya motibo nen Gog.

¹⁸ Say pangigiya nen Jehova. (Basaen so Ezequiel 38:4, 16.) Imanoen no antoy imbaga nen Jehova ed si Gog: “Mangiyan ak na  saray taga ed saray pangam” tan, “iyakar ta ka sumpad dalin ko.” Kasin ipapanengneng na satan ya puersaen nen Jehova iray nasyon pian atakien da iray mismon mandadayew ed sikato? Siempre, andi! Agton balot manggaway mauges ed totoo to. (Job 34:12) Balet kabkabat nen Jehova iray kalaban to​—ya kabusol da ray tuan mandadayew ed sikato tan agda palampasen so pankanawnawan upoten irayan totoo to. (1 Juan 3:13) Singa mangiyan na taga si Jehova ed panga nen Gog tan tengtengen to, ta igiya to iray nagawa pian nasumpal so gagala to ed panaon ya inggeter to. Kayarin naderal so Makapanyarin Babilonia, nayarin sagyaten nen Jehova iray nasyon pian gawaen da so dati lan walad puso ra. Kanian imaneobra nen Jehova iray nagawa diad iyataki na saray nasyon ya manresultad Armagedon, say sankabalegan ya guerra ed dalin. Insan iliktar to iray totoo to pian iyalangon so soberanya to tan pasantosen so ngaran to.​—Eze. 38:23.

19. Antoy mamakiwas ed si Gog ya “mangalay dakel a samsam” manlapud dugan panagdayew?

¹⁹ Say mauges ya motibo nen Gog. Saray nasyon et ‘manggetma na mauges.’ Ipatnag day abayag lan sanok tan pambusol da ed saray mandadayew ed si Jehova, tan nanengneng dan singa anggapoy kalaban-laban na saratan, ya singa ra “manaayam ed saray pasen ya ag-asalimbengan na padir, balewet, odino puerta.” Nasagyat  met iray nasyon ya “mangalay dakel a samsam” ed “saramay mantitipon na kayamanan.” (Eze. 38:10-12) Anton “kayamanan”? Dakel so espiritual ya kayamanan na saray totoo nen Jehova. Say sankamablian ya kayarian tayo et say dugan panagdayew, ya iiter tayo labat ed si Jehova. Lapud kabkabusol na saray nasyon so dugan panagdayew tan amin ya onsusuportad satan, gawaen day anggaay nayarian dan patundaen itan, ya singa ra “mangalay dakel a samsam.”

20. Panon ya lusoben nen Gog so espiritual a dalin odino paraiso?

²⁰ Panon ya lusoben nen Gog so espiritual a dalin odino paraiso? Nayarin salien na saray nasyon ya guloen so paraan na panagbilay tayo tan patundaen da tayod panagdayew tayo. Pian nagawaan da itan, nayarin sebelan day pakaawat tayo na espiritual ya naakan, pati saray pantitipon tayo. Salien da met ya buyaken so pankakasakey tayo tan patundaen so maseseg ya pangiyaabawag tayoy mensahe na Dios. Amin iratan ya aspekto na panagdayew tayo et kabiangan na espiritual ya paraiso. Sugsogan nen Satanas iray nasyon pian salien dan upoten iray tuan mandadayew ed Dios​—ta no naandi ra, naandi met lay dugan panagdayew ed dalin.

21. Akin et misalsalamat ka ya pinasakbayan itayo nen Jehova nipaakar ed saray magano lan nagawa?

²¹ Diad satay magano lan iyataki nen Gog na Magog, naapektaan so amin ya tuan mandadayew ed Dios diad espiritual a dalin ya inter To. Talagan misalsalamat tayo ta pinasakbayan itayo nen Jehova nipaakar ed saray magano lan nagawa! Legan tayon mamapaarap ed baleg a kairapan, komon ta determinado tayon suportaan so dugan panagdayew, ya iyuna tayo itan ed bilay tayo. Diad ontan et makapitulongan tayon parakepen so nipawil lan dalin tayo natan. Tan sakey tayo ed saray makanengneng ed sayan makapadinayew ya nagawa ed magano lan arapen: No panon ya iliktar nen Jehova iray totoo to tan pasantosen so ngaran to diad Armagedon. Aralen tayo itan ed onsublay ya kapitulo.