1. Siopa so Amalsa ed amin a mabilay a bengatla?

“SI Jehova so tuan Dios. Sikato so mabilay a Dios,” so imbaga nen propeta Jeremias. (Jeremias 10:10) Sakey ni, si Jehova a Dios so Amalsa ed amin a mabilay a bengatla. Oniay imbaga ed Dios na saray espiritun ananak to ed tawen: “Pinalsam so amin a bengatla, tan lapud linawam et niwala tan apalsa iratan.” (Apocalipsis 4:11) Diad sakey a kansion nen Arin David, oniay impangidayew tod Dios: “Walad sika so subol na bilay.” (Salmo 36:9) Say bilay sirin et regalo na Dios.

2. Antoy iiter na Dios pian tuloytuloy itayon manbilay?

² Iiter met nen Jehova so kaukolan tayo pian tuloytuloy itayon manbilay. (Gawa 17:28) Iiter toy kanen tayo, danum ya iinumen tayo, dagem a susungapen tayo, tan dalin a panaayaman tayo. (Basaen so Gawa 14:15-17.) Ginawa itan nen Jehova pian na-enjoy tayoy bilay. Balet pian talagan magmaliw itayon maliket, kaukolan tayon aralen iray ganggan na Dios tan unoren iratan.​—Isaias 48:17, 18.

3. Antoy alikna tan ginawa na Dios nen pinatey si Abel?

³ Labay na Dios ya respetoen tayo so bilay​—say bilay tayo tan say bilay na arum. Singa bilang, nen panaon di Adan tan Eva, nampasnok a maong so anak dan si Cain ed agi ton si Abel. Pinasakbayan nen Jehova si Cain ya no agto kontroley  pasnok to, nayarin manresulta itan ed graben kasalanan. Balet, imbaliwala itan nen Cain. “Pinekpek nen Cain si Abel ya agi to tan pinatey to.” (Genesis 4:3-8) Dinusa nen Jehova si Cain ta pinatey toy agi to.​—Genesis 4:9-11.

4. Diad Mosaikon Ganggan, panon ya impanengneng na Dios a nepeg ya pablien so bilay?

⁴ Kalabas na nilibon taon, inikdan nen Jehova iray Israelita na saray ganggan ya ontulong ed sikara pian awaten toy panaglingkor da. No maminsan et tatawagen itan ya Mosaikon Ganggan lapud inter itan na Dios panamegley nen propeta Moises. Oniay kaibad saratan ya ganggan: “Agka mamapatey.” (Deuteronomio 5:17) Atalosan na saray Israelita ya papablien na Dios so bilay na too tan nepeg ya pablien na totoo so bilay na arum.

5. Antoy nepeg tayon pangipasen ed aborsion?

⁵ Say bilay na agni niyanak ya ugaw ey? Diad Mosaikon Ganggan, no say sakey et nasakitan toy malukon tan ompatey so ugaw, kasalanan itan. On, anggan say bilay na agni niyanak ya ugaw et mabmabli ed si Jehova. (Basaen so Exodo 21:22, 23; Salmo 127:3.) Kanian kasalanan so aborsion odino panagpaekal.

6. Akin ya agtayo nepeg a busolen so kapara tayon too?

⁶ Kaibad panagrespeto ed bilay so dugan panagtrato ed kaparan too. Ibabaga na Biblia: “Balang sakey a mamubusol ed agi to et sakey a managpatey, tan amta yo ya anggapoy managpatey a nawalaan na bilay ya andi-anggaan.” (1 Juan 3:15) No labay tayoy manbilay a tuloytuloy, kaukolan ya agtayo busolen so kapara tayon too ta mabetbet ya manreresulta itan ed inkaruksa. (1 Juan 3:11, 12) Importante sirin ya aralen tayon aroen so balang sakey.

7. Anto ray arum a kagagawa ya mangipanengneng ya agrerespetoen na sakey so bilay?

⁷ Say panrespeto ed mismon bilay tayo balet ey? Natural labat ya aglabay na too so ompatey, balet ipepeligro na arum so bilay da lapud bisyo. Singa bilang, dakel so mansisigarilyo, manggagagal, odino mandrudruga pian labat narelaks ira. Saratan ya bisyo et makaderal ed laman tan dakel so ompapatey  lapud saratan. Say toon ontan so bisyo to et agto ipapasen a sagrado so bilay. Saratan ya kagagawa et marutak ed pakanengneng na Dios. (Basaen so Roma 6:19; 12:1; 2 Corinto 7:1.) Pian awaten na Dios so panaglingkor tayo, kaukolan tayon itunda iratan ya kagagawa anggano mair-irap ya gawaen. Iter nen Jehova so kaukolan tayon tulong tan pablien to no ipasen tayon mablin regalo to so bilay tayo.

8. Akin et nepeg ya manonot tayo no panon ya napaliisay pakarisgoan?

⁸ No rerespetoen tayoy bilay, nepeg ya manonot tayo no panon ya napaliisay pakarisgoan. Ag-itayo palpalaran tan ipeligroy bilay tayo pian labat makapanliket. Agtayo kaskaseron manmaneho tan paliisan tayo ray makarisgo o bayolentin sports. (Salmo 11:5) Oniay ingganggan na Dios ed Israel nensaman: “No mangipaalagey kay balon abung [ya plastadoy atep to], igawaan mo met na abeban padir so atep, pian agmankasalanan ed dala so sankaabungan mo no walay napelag ditan.” (Deuteronomio 22:8) Base ed prinsipyon walad satan a ganggan, kaukolan mon seguroen ya anggapoy makarisgo ed abung mo. Singa bilang, kaukolan mon pansiansiaen ya malet so takayan na abung mo pian anggapoy napelag tan nadisgrasya. No walay luluganan mo, seguroen ya walad kondisyon itan. Agmo papaulyanan a say abung odino luluganan mo et pakarisgoan mo odino na arum.

9. No rerespetoen tayo so bilay, panon tayon tratoen so ayayep?

⁹ Say bilay na ayep ey? Sagrado met itan ed Amalsa. Inabuloyan na Dios so pamatey ed ayayep pian kanen tan say katat to et gawaen ya kawes, odino pian naprotektaan iray totoo. (Genesis 3:21; 9:3; Exodo 21:28) Balet, mauges no maruksa tayo ed ayayep odino pateyen tayo ra lapu labat ed sports, ta ipanengneng na satan ya agtayo ipapasen ya sagrado so bilay.​—Proverbio 12:10.

10. Panon ya impanengneng na Dios ya walay koneksion na bilay tan dala?

¹⁰ Sanen pinatey nen Cain so agi ton si Abel, oniay imbaga  nen Jehova ed si Cain: “Onaakis ed siak so dala nen agim manlapud dalin.” (Genesis 4:10) Say labay ya ibaga na Dios ed “dala” nen Abel et say mismon bilay nen Abel. Inala nen Cain so bilay nen Abel, tan kaukolan ya dusaen si Cain. Singano onkekerew na hustisya ed si Jehova so dala odino bilay nen Abel. Kalabas na dakel a taon, nanengneng tayo lamet ya walay koneksion na bilay tan dala kayari na Delap ed panaon nen Noe. Antis na Delap, say kakanen labat na totoo et prutas, pisipising, tan nanduruman bukel. Kayari na Delap, oniay imbaga nen Jehova ed si Noe tan ed ananak to: “Amin ya onggagalaw ya ayep a mabilay et onkanan naakan yo.” Balet insebel na Dios: “Say agyo labat nepeg a kanen et say karne a nandala, ta say dala et bilay.” (Genesis 1:29; 9:3, 4) Malinew ya parad si Jehova et baleg so pikonektaan na bilay tan dala na sakey a pinalsa.

11. Antoy insebel na Dios nipaakar ed dala manlapu lad panaon nen Noe?

¹¹ Nipanengneng tayoy panagrespeto ed dala diad agpangan ed satan. Diad Ganggan ya inter nen Jehova ed saray Israelita, inkuan to: “No mangerel na ayep so sakey ed saray Israelita . . . tan makalay atap ya ayep odino manok a nayarin kanen, nepeg ton iyibung so dala na satan tan tabonan toy dabok. . . . Inkuan kod saray Israelita: ‘Agyo nepeg a kanen so dala na antokaman a klase na laman.’” (Levitico 17:13, 14) Siansia nin onaplikad saray Israelita so ganggan na Dios ya agpangan na dalay ayep, anggano 800 taon lay apalabas nen inmunan ingganggan itan ed si Noe. Malinew so panmoria nen Jehova: Saray lingkor to et nayarin mangan na karne na ayep balet agda nayarin kanen so dala na satan. Kaukolan ya iyibung day dala ed dalin​—a singano ipawil da ed Dios so bilay na pinalsa.

12. Anton ganggan nipaakar ed dala so inter ed saray Kristiano nensaman ya onaplika ni anggad natan?

¹² Ontan met so ingganggan ed saray Kristiano. Kalabas na pigaran taon kayari impatey nen Jesus, nantitipon iray apostol tan arum nin lalaki ya mangidadaulo ed saray patumbok  nen Jesus pian mandesisyon no anto ran ganggan so unoren na amin a Kristiano. Oniay konklusyon da: “Tinulongan kami na masanton espiritu pian makapandesisyon kami ya agla aruman so sasakbaten yo, nilikud ed sarayan nakaukolan: ya itultuloy yon arawian iray bengatlan imbagat ed saray idolo, say dala, saray abikkel ya ayayep [“saray ayayep a pinatey ya ag-impatedter so dala,” paimanod leksab], tan say seksual ya imoralidad.” (Gawa 15:28, 29; 21:25) Kanian nepeg tayon ‘arawian so dala.’ Parad Dios, say iyarawi ed satan et singa met kaimportante na ipaliis tayo ed idolatriya tan seksual ya imoralidad.

13. Mangiter na ilustrasyon no akin a kaibad ganggan ya ‘onarawi ed dala’ so agpampasaksak na dala.

¹³ Kasin kaibad ganggan ya onarawi ed dala so agpampasaksak na dala? On. Niay sakey ya ilustrasyon: Kunwari et binawalan ka na doktor ya oninum na alak. Kasin say labay labat ya ibaga na satan et agka oninum na alak balet ta nayarian mon isaksak ed ulat mo? Siempre andi! Ontan met, say labay ya ibaga na iyarawi ed dala et agbalot itan iloob ed laman tayo. Kanian, agtayo abuloyan so anggan siopa ya mangisaksak na dala ed ulat tayo.

14, 15. No ibaga na doktor ya say sakey a Kristiano et kaukolan a saksakan na dala, antoy gawaen to, tan akin?

¹⁴ Panon to no walay Kristianon naaksidente odino kaukolan ya operaan? Tan panon to no ibaga na doktor ya kaukolan ya saksakan na dala, ta no andi et ompatey? Siempre, agto labay so ompatey. Labay toy manbilay tan napansiansiay bilay ya mabmablin regalo na Dios, kanian awaten toy arum ni ran paraan na panagtambal ya ag-uusaray dala. Tan no wala iratan ya alternatibo, awaten to iratan imbes ya manpasaksak na dala.

¹⁵ Kasin kontraen na sakey a Kristiano so ganggan na Dios pian labat nasuldongan ni daiset so bilay to ed sayan mauges a mundo? Inkuan nen Jesus: “Siopaman a malabay a mangisalba ed bilay to et nabalang to, balet siopaman a makabalang ed bilay to lapud siak et naromog to.” (Mateo  16:25) Agtayo labay so ompatey. Balet no salien tayon isalbay bilay tayo natan tan ag-onuren so ganggan na Dios, nayarin nabalang tayoy ilalon manbilay ya tuloytuloy. Importante sirin ya mantiwala tayon duga so ganggan na Dios. Talagan kombinsido tayo ya no bilang et ompatey tayo, nodnonoten itayo na Manangiter na Bilay diad panaon na kioli tan ipawil tod sikatayo so bilay a mablin regalo to.​—Juan 5:28, 29; Hebreo 11:6.

16. Antoy determinadon gawaen na saray lingkor na Dios nipaakar ed dala?

¹⁶ Diad panaon tayo, determinado iray matoor a lingkor na Dios ya tumboken so ganggan to nipaakar ed dala. Ag-ira mangan odino oninum na dala. Agda met awaten so anggan dinan ya paraan na panagtambal ya inusar so dala. * Segurado iran mas amta na Amalsa ed dala no anto so sankaabigan parad sikara. Kasin panisiaan mo ’tan?

17. Diad Israel nensaman, antoy saksakey ya usar na dala ya ingganggan nen Jehova a Dios?

¹⁷ Impanengneng na Mosaikon Ganggan so saksakey ya dugan usar na dala. Nipaakar ed panagdayew na saray Israelita nensaman, oniay ingganggan nen Jehova: “Say bilay na laman et walad dala, tan inter kon mismo itan diad altar parad sikayo pian  makapanggaway pananakbong parad sikayo, lapud say dala so manggaway pananakbong.” (Levitico 17:11) No mankasalanan iray Israelita, nayarian day onkerew na panamerdona diad pangiyapay da na ayep tan pangiwalsik ed dala na satan diad altar na tabernakulo, tan asabi panaon et diad templo na Dios. Saratan ya panagbagat labat so saksakey ya dugan pangusaran ed dala.

18. Anto ray gunggona tan bendisyon ya naawat tayo diad impamaagus ed dala nen Jesus?

¹⁸ Saray tuan Kristiano et agla sakop na Mosaikon Ganggan kanian agla ra mangiyaapay na bagat ya ayayep tan mangiwawalsik na dala ed sakey ya altar. (Hebreo 10:1) Balet, samay impangusar ed dala ed altar diad panaon na saray Israelita et isisimbolo toy mablin bagat na Anak na Dios, si Jesu-Kristo. Singa naaralan tayo lad Kapitulo 5 na sayan libro, nen wadiad dalin si Jesus et inter toy bilay to parad sikatayo diad impamaagus ed dala to bilang bagat. Insan sinmegep ed tawen  tan pinsanan ton impresenta ed Dios so bili na impaagus ya dala to. (Hebreo 9:11, 12) Lapud satan, naperdona iray kasalanan tayo tan naikdan itayoy pankanawnawan manbilay a tuloytuloy. (Mateo 20:28; Juan 3:16) Talagan importante itan ya impangusar ed dala! (1 Pedro 1:18, 19) Nilaban itayo labat no panisiaan tan agtayo ibabaliwala so kablian na impaagus ya dala nen Jesus.

19. Antoy nepeg tayon gawaen pian ‘malinis tayo ed dala na amin a totoo’?

¹⁹ Misalsalamat itayo ed si Jehova a Dios lapud maaron regalo to ya bilay! Tan agta lapud satan et labay tayon ibaga ed arum ya no manisia rad bagat nen Jesus et walay ilalo dan manbilay a tuloytuloy? No aligen tayoy Dios tan aroen tayo met so bilay na kaparan too, maliket tan makulikuli tayon ibagad sikara itan ya ilalo. (Basaen so Ezequiel 3:17-21.) No gawaen tayoy anggaay nayarian tayon sumpalen itan a responsabilidad, nibaga tayo met so imbaga nen apostol Pablo: “Malinis ak ed dala na amin a totoo, ta agko insiblet ya ibagad sikayo so amin a simbawa na Dios.” (Gawa 20:26, 27) No ipapakabat tayod arum so nipaakar ed Dios tan saray panlabayan to, nipanengneng tayo ya talagan rerespetoen tayo so bilay tan dala.