1, 2. Anto ray agawa nen walad Listra si Pablo tan Bernabe?

 AGULO so Listra ta manluklukso la so sakey a lakin lupoy manlapud inkiyanak to, lapud pinaabig na duaran bisita. Mankelaw iray totoo, tan angawit so saserdote nen Zeus na saray koronan rosas parad sarayan duaran lalaki ta iisipen na saray totoo ya dirios ira. Manpunges tan maingal iray kalakian a baka legan ya manpaparaan so saserdote pian pakgeran ira. Iyeeyag di Pablo tan Bernabe ya itunda la na totoo so gagawaen da. Pinilat da ray kawes da tan linma ra ed pegley na totoo tan akikasi ran agda ra dadayewen. Pero nairapan iran patundaen iray totoo.

² Insan biglan sinmabi iray onsusumpan Judio manlapud Antioquia na Pisidia tan Iconio. Dineralan day Pablo tan Bernabe kanian binusol ira na saray totood Listra. Tan no dati et labay dan dayewen si Pablo, natan balet et pinaliberan da tan tinutupak da anggad nakalay malay. Mandatdala tan asiregsireg lay laman nen Pablo insan da inggayugoy ed paway na syudad ta say amta ra et inatey la.

3. Anto ran tepet so pantongtongan tayo ed sayan kapitulo?

³ Antoy agawa antis na satan? Antoy naaralan na saray mangipupulong ed maong a balita natan ed samay agawad si Bernabe, Pablo, tan saray tagad Listra? Tan panon ya naalig na saray Kristianon elder si Bernabe tan Pablo diad impantultuloy da ed ministeryo da, ya “pinabiskeg ira nen Jehova pian makpel iran makapansalita”?​—Gawa 14:3.

4, 5. Akin et linmay Pablo tan Bernabe ed Iconio, tan antoy agawa diman?

⁴ Pigaran agew antis na satan, impaway na saray totoo si Pablo tan Bernabe ed Romanon syudad ya Antioquia na Pisidia kayari iran pinasegsegang na saray wadman ya Judion onsusumpa. Imbes ya nadismaya la ra lapud ag-ira inawat na totoo, “impagpag dan dua iray dabok na saray sali ra.” (Gawa 13:50-52; Mat. 10:14) Mareen ya inmalis si Pablo tan Bernabe tan inisip dan say Dios lay akauley ed saraman ya onsusumpa.  (Gawa 18:5, 6; 20:26) Ag-abalang so liket na sarayan duaran misionero kanian intuloy day nampulong. Nanakar ira na manga 150 kilometro paarap ed southeast ya anggad akasabi rad mabunan atagey ya patar ed kapalandeyan na Taurus tan Sultan.

⁵ Diad Iconio so unonan nakar di Pablo tan Bernabe. Sakey itan ed saray sankaimportantian ya syudad na Romanon probinsya na Galacia, balet maksil nin siansia so kultura na saray Griego ditan. a Wala ray maimpluensyan Judio ya manaayam ed satan ya syudad tan dakel met so aliwan Judion proselita. Singa dati lan gagawaen di Pablo tan Bernabe, linmoob irad sinagoga tan nampulong ira. (Gawa 13:5, 14) “Alay abig so impansalita ra kanian dakdakel a Judio tan Griego so nagmaliw a mananisia.”​—Gawa 14:1.

6. Akin et epektibo so impansalita di Pablo tan Bernabe, tan panon tayo ran naalig?

⁶ Akin et epektibo so impansalita di Pablo tan Bernabe? Kabkabisado nen Pablo so Salita na Dios. Marundunong ton inusar iray agawad history, saray propesiya, tan say Mosaikon Ganggan pian napatunayan ton si Jesus so insipan ya Mesias. (Gawa 13:15-31; 26:22, 23) Sankalikna balet ed panagsalita nen Bernabe so panangaro to ed totoo. (Gawa 4:36, 37; 9:27; 11:23, 24) Sarayan lalaki et agmandedepende ed sarili dan pakatalos noagta mansasalita ira ‘lapud biskeg ya iiter nen Jehova.’ Panon yon naalig irayan misionero no manpupulong kayo? Dapat kabisadoen yon maong so Salitay Dios. Manpili kayo na saray bersikulo ed Biblia ya iisipen yon nagustoan na saray nakatongtong yo. Manisip kayoy praktikal iran paraan pian naligliwa yo iray pupulongan yo. Tan lanang yon ibase iray ibabangat yo ed Salita nen Jehova, aliwan diad sarili yon pakatalos.

7. (a) Antoy reaksion na totoo ed maong a balita? (b) Antoy dapat yon tandaan no naapag so pamilya yo lapud mandadayew kayod si Jehova?

⁷ Balet aliwan amin ya tagad Iconio et labay day ondengel ed si Pablo tan Bernabe. Oniay insulat nen Lucas, “Saray Judio ya ag-anisia et sinugsogan tan inimpluensyaan da ray aliwan Judio pian busolen da iray agagi.” Alikas di Pablo tan Bernabe ya dapat agni ra onalis pian nidepensa day maong a balita, “kanian nambayag ni rad Iconio . . . pian makpel iran makapansalita.” Lapud satan et “naapag so karaklan a walad syudad; say arum et dinmapag ed saray Judio balet say arum et diad saray apostol.” (Gawa 14:2-4) Nanduruma met natan so reaksion na totoo ed maong a balita. Say arum et mankakasakey lapud satan; say arum balet et naaapag-apag. (Mat. 10:34-36) No naapag so pamilya yo lapud mandadayew kayod si Jehova tan say arum ya kapamilya yo balet et andi, tandaan yo ya maslak ed saray onsusumpan kapamilya et basta labat manisia ed saray tsismis odino diad saray panagderal ed sikatayo ran Tasi. Balet no maabig so ugali yo, patunay itan ya aliwan tua iray ibabaga ra tan ompan manguman lanlamang iray onsusumpa ed sikayo.​—1 Ped. 2:12; 3:1, 2.

8. Akin et inmalis lad Iconio si Pablo tan Bernabe, tan antoy naaralan tayo ed sikara?

 ⁸ Implano na saray onsusumpad Iconio ya tupaken si Pablo tan Bernabe. Nen naamtaan itan na sarayan duaran misionero, inmalis irad duman teritorya pian diman la manpulong. (Gawa 14:5-7) Maalwar met iray mangipupulong ed Panarian natan. No walay mauges ya ibabaga na totoo nipaakar ed sikatayo odino diad ipupulong tayo, makpel tayon mansasalita. (Fil. 1:7; 1 Ped. 3:13-15) Pero no sakitan da tayo la, agtayo manggagaway antokaman ya pakarisgoan tayo odino na saray agagi.​—Pro. 22:3.

9, 10. Iner so kawalaan na Listra, tan antoy nibaga tayo ed saray taga diman?

⁹ Linmay Pablo tan Bernabe ed Listra, sakey ya Romanon probinsya ya manga 30 kilometro so kaarawi to diad southwest na Iconio. Dakel so pamparehoan na Listra ed Antioquia na Pisidia, balet daiset so Judio ditan. Nayarin makasalitay Griego iray tagad Listra, balet say talagan lenguahe ra et Licaonia. Seguro anggapoy sinagoga ed satan ya syudad kanian diad publikon lugar nampulong si Pablo tan Bernabe. Nen walad Jerusalem si Pedro, pinaabig toy lakin lupoy manlapu lad inkiyanak to. Lapud satan ya milagron ginawa to et dakel so nagmaliw ya mananisia. (Gawa 3:1-10) Natan diad Listra, amaabig met si Pablo na sakey a lakin lupoy manlapud inkiyanak to. (Gawa 14:8-10) Pero duman maong so reaksion na totoo ed milagron ginawa nen Pablo.

¹⁰ Singa abitla ed gapo na sayan kapitulo, aliway inisip na saray paganon totoo ed Listra nen anengneng dan makaakar la imay lakin lupoy. Tinawag day Bernabe ya Zeus, say manunaan na saray dirios, si Pablo balet et Hermes, say anak nen Zeus ya tagasalita na saray dirios. (Nengnengen so kahon ya “ Say Listra tan say Panagdayew ed si Zeus tan si Hermes.”) Balet determinadoy Bernabe  tan Pablo ya ibagad saray totoo ya aliwan saray dirios so angiter ed sikara na autoridad ya mansalita tan manggaway milagro, noagta si Jehova, say saksakey a tuan Dios.​—Gawa 14:11-14.

11-13. (a) Antoy imbaga di Pablo tan Bernabe ed saray tagad Listra? (b) Antoy naaralan tayo ed imbaga di Pablo tan Bernabe?

¹¹ Anggaman ontan so agawa, ginawa nin siansia di Pablo tan Bernabe so anggaay nayarian da pian nasabi so puso na totoo. Naaralan tayod sayan insulat nen Lucas so epektibon paraan na pangipulong ed maong a balita ed saray pagano. Imanoen tayoy imbaga di Pablo tan Bernabe ed saray totoo: “Akin et oniay gagawaen yo? Totoo kami met a walaan na saray kakapuyan a singa sikayo. Tan iyaabawag mid sikayo so maong a balita, pian taynan yo irayan andi-kakanaan a bengatla tan dayewen yo so mabilay a Dios, a nanggawa ed tawen tan say dalin tan say dayat tan amin a bengatlan walad saratan. Diad apalabas iran henerasyon et inabuloyan toy amin a nasyon a gawaen day labay da, balet sikatoy angiter na pantasi diad panamegley na saray maong a ginawa to, ya iikdan to kayoy uran manlapud tawen tan mabunga iran panaon, a pepeneken to kayoy naakan tan paliliketen toy kapusoan yo.”​—Gawa 14:15-17.

¹² Antoy naaralan tayo ed satan ya imbaga di Pablo tan Bernabe ed saray totoo? Unona, agda impasen ya mas atagey ira nen saray katongtong da. Ag-ira nampanggap ya walay pakayari ra. Imbes, mapaabeba dan inawat ya wala met iray kakapuyan da ya singa saray paganon totoo ya katongtong da. Tua ya akaawat ira na masanton espiritu tan bulos la rad saray palson bangat, tan wala met so ilalo dan manuley ya kaiba na Kristo. Balet amta ra ya naawat met na saray tagad Listra iratan ya bendisyon no unoren day Kristo.

 ¹³ Antoy pakanengneng tayo ed saray totoon pupulongan tayo? Kasin ipapasen tayo ran kapantay tayo? Legan tayon tutulongan so arum ya naaralan iray katuaan ya walad Salita na Dios, kasin singa tayo si Pablo tan Bernabe ya agtayo pipirawaten so panangirayew? Balibalin aligen si Charles Taze Russell, marundunong ya manbangat tan indaulo toy kimey a panagpulong manlapu nen 1870 anggad 1916. Oniay insulat to: “Agmi labay ya idayew da kami odino saray insulat mi, tan agmi met labay ya patawag ya Reverend odino Rabbi.” Mapaabeba met si Brother Russell ya singa si Pablo tan Bernabe. Ontan tayo met dapat, manpupulong itayo aliwan pian dayewen itayo na totoo, noagta pian natulongan tayo ran dayewen so “mabilay a Dios.”

14-16. Anto ni komadua tan komatlon naaralan tayo ed imbaga di Pablo tan Bernabe ed saray tagad Listra?

¹⁴ Nia ni komaduan naaralan tayo ed samay imbaga da, marunong ya mibagay si Pablo tan Bernabe. Aliwan singa saray Judio tan saray proselita ed Iconio, daiset labat odino anggapo ni ingen so amta na saray tagad Listra ed Salita na Dios odino ed saray ginawa na Dios parad nasyon na Israel. Balet tomatanem iray totoon ondedengel ed si Pablo tan Bernabe. Mauran ed Listra tan mabuna so dalin, tan sankanengneng na totoo iray dakdakel ya ebidensya na saray kualidad na Manamalsa diad mabunga iran panaon, kanian atan so inusar na saray misionero pian pulongan ira.​—Roma 1:19, 20.

¹⁵ Sarag tayo met kasi so mibagay? Anggano saksakey ya klase na bukel so itanem na tomatanem ed saray nanduruman uma to, kaukolan ton uman-umanen so pangiparaan to ed dalin. Wala ray dalin ya anlemek la kanian nayari lan taneman. Wala ra balet so dalin ya kaukolan ni dakel ya preparasyon. Ontan met, pareho labat ya bukel so itatanem tayo​—say mensahe na Panarian ya walad Salita na Dios. Balet no aaligen tayoy Pablo tan Bernabe, amtaen tayo ni iray situasyon tan papanisiaan na totoon pupulongan tayo. Tan base ed naamtaan tayo, ibagay tayo so paraan na pangipulong tayo ed mensahe na Panarian.​—Luc. 8:11, 15.

¹⁶ Niay komatlon naaralan tayo ed si Pablo, Bernabe, tan ed saray tagad Listra. No maminsan anggano ginawa tayo lay anggaay nayarian tayo, biglan nasamsam o naala may bukel ya intanem tayo, odino nitanem itan ed mabaton pasen. (Mat. 13:18-21) No ontan so nagawa, agkayo nadidismaya. Singa samay impanonot nen Pablo ed saray disipulo ed Roma, “kada sakey ed sikatayo [pati saramay nakakatongtong tayo nipaakar ed Salita na Dios] et walaan na eebatan ed Dios.”​—Roma 14:12.

17. Kaalis di Pablo tan Bernabe ed Derbe, iner ni so nila da, tan akin?

¹⁷ Kayarin inggayugoy na totoo si Pablo papaway ed Listra, intilak da la ta say amta ra et inatey la. Kanian dinago na saray disipulo, insan nen pinaliberan da biglan inmalagey kanian pinatuloy da ni ed syudad ya sanlabi. Kaimbuasan  to, linma lay Pablo tan Bernabe ed Derbe ya 100 kilometro so kaarawi to. Seguro nairapan ya maong tan abanalan si Pablo ed impanakar da ta aganggano ni labat may impantupak dad sikato. Pero intuloy nin siansia nen Pablo tan Bernabe so ministeryo ra, tan kasabi rad Derbe, ‘dakel a totoo so abangatan da ya magmaliw a disipulo.’ Kayari dad Derbe, imbes ya ondalan irad mas antikey ya rota pasempet ed Antioquia na Sirya, “pinmawil ira ed Listra, Iconio, tan diad Antioquia [na Pisidia].” Akin et pinmawil ni ra? Ta “pinabiskeg da iray disipulo ditan tan pinaseseg da ran mansiansia ed pananisia.” (Gawa 14:20-22) Talagan balibali so alimbawa na sarayan lalaki! Mas inyuna day itulong ed kongregasyon nen say mismon pankaabigan da. Ontan ya ontan so gagawaen na saray masakripisyon manangasikaso na sirkito tan saray misionero natan.

18. Panon ya tuturoen iray elder?

¹⁸ Aglabat pinabiskeg di Pablo tan Bernabe iray disipulo diad saray ibabaga tan alimbawa ra, noagta anuro met ira na “mamatatken diad kada kongregasyon.” Anggano “imbaki na masanton espiritu” si Pablo tan Bernabe ed sayan impanbiahe da bilang misionero, nampikasi tan nanayunal ni ran siansia nen “inmatalek da [iray tinuro dan elder] ed si Jehova.” (Gawa 13:1-4; 14:23) Ontan met so gagawaen natan. Antis ya irekomenda na ulop na mamatatken so sakey ya brother pian magmaliw ya elder, manpipikasi ni ra tan rerebyuen dan maong no kasin naabot to la ray kualipikasyon parad saray manangasikaso ya abitlad Biblia. (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9; Sant. 3:17, 18; 1 Ped. 5:2, 3) Ag-itan akadepende ed no panon kabayag lan Kristiano so sakey ya brother. Imbes, nanengneng ed panagsalita, kagagawa, tan ed reputasyon to no panon ya manpapaigiya ed masanton espiritu. No naabot to iray kualipikasyon ya abitlad Biblia, sarag to lay magmaliw ya pastol na kongregasyon. (Gal. 5:22, 23) Say akan-responsabilidad ed panuro na saray elder et say manangasikaso na sirkito.​—Ikompara so 1 Timoteo 5:22.

19. Antoy amta na saray elder, tan panon dan naalig si Pablo tan Bernabe?

¹⁹ Amta na saray elder ya say paraan na pangaasikaso da ed kongregasyon et eebatan da ed Dios. (Heb. 13:17) Singa si Pablo tan Bernabe, idadaulo na saray elder so panagpulong ya kimey. Papabiskegen da ray kaagian da diad saray ibabaga ra. Tan iyuuna day itulong ed kongregasyon anggano kaukolan dan isakripisyo so mismon pankaabigan da.​—Fil. 2:3, 4.

20. Antoy epekto ed sikatayo no babasaen tayo ray istorya na matoor ya agagi tayo?

²⁰ Nen akasempet lay Pablo tan Bernabe ed pasen ya tutuloyan da ed Antioquia na Sirya, inistorya da so “dakel a ginawa na Dios diad panamegley da, ya inlukas to lad saray nasyon so puerta a mangitonton ed pananisia.” (Gawa 14:27) No babasaen tayo ray istorya na panmamatoor tan pansasagpot na saray agagi tayo tan no panon iran bebendisyonan nen Jehova, napaseseg tayon tuloytuloy ya ‘makpel ya mansalita lapud papabiskegen itayo nen Jehova.’