Onlad karga

Onlad saray karga

KAPITULO 24

“Manpakpel Ka!”

“Manpakpel Ka!”

Akaligtas si Pablo ed plano na saray Judio ya pamatey ed sikato tan indepensa toy sarili to ed arapan nen Felix

Base ed Gawa 23:11–24:27

1, 2. Akin et agla abigla si Pablo ed pamapasegsegang da ed sikato diad Jerusalem?

 ALIGTAS si Pablo ed saray totoon manggugulo ed Jerusalem, pero natan et apriso lamet. Balet agla abigla iyan maseseg ya apostol ed pamapasegsegang da ed sikato. Apasakbayan lay Pablo ya ‘napriso tan napairap’ ed sayan syudad. (Gawa 20:22, 23) Tan anggano agto amtay eksakton nagawa ed sikato, amta to ya dakel so irap ya dapat ton itepel lapud ngaran nen Jesus.​—Gawa 9:16.

2 Pinasakbayan met na saray Kristianon propeta si Pablo ya itaker na saray mamubusol ed sikato tan “iyawat dad saray totoo na saray nasyon.” (Gawa 21:4, 10, 11) Agano ni may agawa ya sinalin pateyen na saray Judio si Pablo, tan kayari to man et “pangguguyoran” lawari na saray membro na Sanhedrin si Pablo nen nansangsangan ira lapud samay imbaga to. Natan et akapriso lamet so apostol ed kuartel na saray Romanon sundalo tan onarap lamet ed panaglitis tan saray akusasyon. (Gawa 21:31; 23:10) Seguradon kakkaukolan nen apostol Pablo so panamaseseg!

3. Panon tayon makakaawat na panamaseseg pian nituloy tayoy panagpulong a kimey?

3 Diad sayan panaon na anggaan, amta tayo ya “amin a malabay a manbilay a walaay debosyon ed Dios bilang disipulo nen Kristo Jesus et napasegsegang met.” (2 Tim. 3:12) Diad panapanaon, kaukolan tayo met so panamaseseg pian nituloy tayoy panagpulong a kimey. Misatsalamat itayo ta mangipaparaan so “matoor tan makabat ya aripen” na saray nipanpanaon ya panamaseseg ya naaawat tayo panamegley na saray publikasyon tan saray aral. (Mat. 24:45) Ipapaseguro nen Jehova ed sikatayo ya agmanalo iramay onkokontra ed maong a balita. Agda sarag ya deralen iray lingkor to bilang grupo tan agda napatunda so panagpulong a kimey. (Isa. 54:17; Jer. 1:19) Antoy agawad si apostol Pablo balet ey? Akaawat kasi na panamaseseg pian nituloy toy mamasyan manpulong anggano wala ray onkokontra? No on, anton panamaseseg so naawat to, tan antoy reaksion to ed satan?

Pinmalpak so ‘Insamba’ Dan Pamatey ed si Pablo (Gawa 23:11-34)

4, 5. Panon ya akaawat si Pablo na kakkaukolan ton panamaseseg, tan akin et dugarugay timing to man?

4 Akaawat si apostol Pablo na kakkaukolan ton panamaseseg diad samay labi kayarin aligtas ed Sanhedrin. Oniay nabasa tayo: “Inmalagey so Katawan ed abay to, ya inkuan to: ‘Manpakpel ka! Ta no panon a sigpot mon tatasian ed Jerusalem so nipaakar ed siak, ontan met so nepeg a pantasim diad Roma.’” (Gawa 23:11) Lapud satan ya panamaseseg nen Jesus, segurado lay Pablo ya makaligtas. Amta to la ya makasabi ed Roma tan nawalaay pribilehyo ya ipulong diman so nipaakar ed si Jesus.

‘Masulok ya 40 totoo ra so manabat ed sikato.’​—Gawa 23:21

5 Dugarugay timing to may naawat nen Pablo ya panamaseseg ta kaimbuasan to et masulok ya 40 ya Judion lalaki so ‘nankokomplot tan nansamba ya inkuan dan ag-ira mangan odino oninum anggad agda napatey si Pablo.’ Nanengneng ed sayan ‘insamba’ da ya determinado iray Judio ya pateyen so apostol. No ompalpak so plano ra, iisipen dan walay mauges ya nagawad sikara. (Gawa 23:12-15) Inabobonan na saray manunan saserdote tan saray mamatatken so plano ran awiten lamet si Pablo ed Sanhedrin pian tepetan, tan kunwari wala ni labay dan linewen ed kaso to. Balet diad tua, wala lay mantambang ed sikato diad dalan pian pateyen da.

6. Panon ya naamtaan nen Pablo so plano ran pamatey ed sikato, tan antoy naaralan na saray kabataan ed sayan agawa?

6 Pero arengel na kaanakan nen Pablo so plano ra kanian imbaga to itan ed si Pablo. Kanian imbaki nen Pablo iyan kabataan a laki pian ibaga itan ed Romanon komandante na militar ya si Claudio Lisias. (Gawa 23:16-22) Seguradon inar-aro nen Jehova iray kabataan ya singa say kaanakan nen Pablo ya ag-abitlay ngaran to, ta makpel dan iyuuna so pankaabigan na totoo na Dios nen say sarili da tan matoor dan susuportaan so Panarian.

7, 8. Antoy ginawa nen Claudio Lisias pian makasabin mabilay ed Cesarea si Pablo?

7 Si Claudio Lisias et komandante na 1,000 ya sundalo kanian nen naamtaan to may plano, ingganggan to ray 470 ya sundalo, kaiba la ray de-kabayoan tan saray akaawit na gayang, ya onalis ed Jerusalem na labi pian iyakar si Pablo ed Cesarea. Kasabi dad man awiten day Pablo ed si Felix a Gobernador. a Walad Cesarea iray opisyal na Romanon gobierno ya manuuley ed Judea. Dakel so Judion manaayam diman pero mas dakel iray Gentil. Marendeen ed Cesarea, aliwan singa diad Jerusalem ya lanang ya magulogulo ta aglabay na totoo diman so duman relihyon. Diad Cesarea met so kawalaan na headquarters na Romanon militar na Judea.

8 Tinumbok nen Lisias so Romanon ganggan tan angipawit na sulat ed si Felix pian ipaliwawa toy kaso nen Pablo. Imbaga to ya nen naamtaan ton Roman citizen si Pablo, inligtas to ed saray Judio ta “ngalngali da la pateyen.” Imbaga to met ya anggapoy ginawa nen Pablo pian “manepeg a pateyen odino ipriso,” pero lapud samay planon pamatey ed si Pablo, impaiyakar nen Lisias ed si Felix pian narengel na gobernador iray mangaakusad sikato tan makagaway dugan desisyon.​—Gawa 23:25-30.

9. (a) Akin et nibaga tayon agnirespeto nen Lisias iray karapatan nen Pablo bilang Roman citizen? (b) Kapigan tayo nayarin usaren iray legal ya karapatan tayo bilang citizen ed sakey ya bansa?

9 Kasin tua so amin ya imbaga nen Lisias ed sulat to? Aliwan amin. Halata ya say insulat to labat et amay manpabalingit ed ngaran to. Aliwan tua ya inligtas toy Pablo lapud naamtaan ton Roman citizen. Sakey ni, agla binitla nen Lisias ya “impabalor toy duaran gulonggulong” si Pablo insan ingganggan ton “tepetan legan a sisiplatan.” (Gawa 21:30-34; 22:24-29) Kanian diad tua et agnirespeto nen Lisias iray karapatan nen Pablo bilang Roman citizen. Anggad natan et uusaren ni nen Satanas iray panatikon membro na saray palson relihyon pian pasegsegangen iray totoo na Dios tan ekalen iray karapatan da. Pero singa si Pablo, sarag ya usaren na saray totoo na Dios iray legal ya karapatan da bilang citizen ed sakey ya bansa tan usaren day ganggan pian naprotektaan ira.

“Maliket Ak a Mangidepensa ed Inkasiak” (Gawa 23:35–24:21)

10. Anto ray seryoson akusasyon ed si Pablo?

10 Diad Cesarea, impabantayan dan maong si Pablo “diad palasyo nen Herodes” legan dan aalagaren so isabi na saramay mangaakusad sikato ya manlapud Jerusalem. (Gawa 23:35) Kayari na limay agew, sinmabi so atagey a saserdoten si Ananias, say abogadon si Tertulo, tan pigaran mamatatken. Unona et indayew ni nen Tertulo si Felix ed saray gagawaen to parad saray Judio, pero mapatnag ya bubulatisen to labat pian naala toy pabor nen Felix. b Insan to la imbaga no anton talagay gagala to, imbaga ton si Pablo et “sakey a peste, a susugsogan toy amin a Judio diad amin a pasen pian manrebelde ra ed gobierno, tan idadaulo toy sekta na saray Nazareno. Sasalien to met a pabandayen so templo, kanian sikatoy inerel” da. Insan “akibiang met la iray Judio ya angataki, ya impilit dan tua irayan bengatla.” (Gawa 24:5, 6, 9) Isusugsog kuno nen Pablo so panagrebelde, idadaulo toy sakey a mapeligron sekta, tan papabandayen toy templo​—seryoso iratan ya akusasyon tan nayarin say sentensia et ipapatey.

11, 12. Panon ya indepensa nen Pablo so sarili to ed saray akusasyon dad sikato?

11 Insan la pinansalita na gobernador si Pablo. “Maliket ak a mangidepensa ed inkasiak,” so kuan nen Pablo. Malinew ton impaamta ya aliwan tua iray akusasyon ed sikato. Agto pinabanday so templo tan agto met susugsogan iray totoo ya manrebelde. Imbaga to ya diad tua et “dakel a taon” ya anggapod Jerusalem, tan pinmawil labat pian ‘mangiter na kuarta’ ed saray Kristiano ya maniirap lapud samay agawan eras tan panamasegsegang. Indanet nen Pablo ya “alinisan” la antis ya onloob ed templo tan “pansasagpotan [to] a napansiansiay malinis a konsiensia ed arapan na Dios tan totoo.”​—Gawa 24:10-13, 16-18.

12 Pero inamin nen Pablo ya mandadayew ed Dios na saray inmuunan atateng to “unong ed paraan a tatawagen dan sekta.” Balet indanet to ya papanisiaan to so “amin a walad Ganggan tan nisulat ed saray Propeta.” Tan singa met ed saray arum ya mangaakusa ed sikato, manisia ya “walay kioli na saray matunong tan saray agmatunong.” Insan to imbaga ya dapat ipaway na saray mangaakusa ed sikato iray ebidensya ra. Kuan to: “Abuloyan mo ray totoon wadia ya ibaga ran mismo no antoy nalmoan dan kasalanan ko legan ya akaalagey ak ed arapan na Sanhedrin, likud ed sayan imbagak legan ya akaalagey ak ed pegley da: ‘Uukomen ak natan ed arapan yo lapud manisia ak ed kioli na saray inaatey!’”​—Gawa 24:14, 15, 20, 21.

13-15. Akin et balibalin aligen so alimbawa nen Pablo no bilang ta mitongtong tayo ed saray sekular ya autoridad?

13 Balibalin aligen so alimbawa nen Pablo no bilbilang ta iyarap da tayo ed saray sekular ya autoridad lapud panagdayew tayo, tan no naakusaan itayo ya mangigagapo tayoy gulo, manrerebelde tayo, odino membro tayo kuno na sakey ya “mapeligron sekta.” Agbinulatis nen Pablo so gobernador pian naala toy pabor to, aliwan singa samay ginawa nen Tertulo. Kalmado tan marespeto nin siansiay Pablo. Mataktika tan malinew ton imbaga no antoy tua. Imbaga nen Pablo ya anggapo ra may “Judio a nanlapud probinsya na Asia” ya mangaakusad sikato ya papabandayen to kunoy templo, tan base ed batas da, dapat onarap irad gobernador pian narengel toy akusasyon da ed si Pablo.​—Gawa 24:18, 19.

14 Balet say makapabilib ed si Pablo et agto antakot ya ibaga iray papanisiaan to. Makpel so apostol ta inulit to lamet ya imbaga so pananisia to nipaakar ed kioli anggano amta ton atan so rason no akin ya agulo so Sanhedrin. (Gawa 23:6-10) Legan ya idedepensa nen Pablo so sarili to, indanet toy ilalon kioli. Akin ey? Lapud ipupulong nen Pablo so nipaakar ed si Jesus tan say inkioli to, balet ag-itan papanisiaan na saramay onkokontra ed sikato. (Gawa 26:6-8, 22, 23) On, say talagan rason no akin ya lilitisen si Pablo et lapud manisia ed kioli, tan lalo la ed inkioli nen Jesus.

15 Singa si Pablo, makpel tayo met ya makapanpulong tan napabiskeg itayo ed samay imbaga nen Jesus ed saray disipulo to ya: “Busolen kayo na amin a totoo lapud ngaran ko. Balet samay akapansungdo anggad anggaan et sikatoy nilaban.” Kasin panaburidoan tayoy ibaga tayo? Andi ta oniay im-promise nen Jesus: “Sano awiten da kayod korte, agyo pampapagaan no antoy ibaga yo; balet antokaman so niiter ed sikayo ed satan ya oras et satan so ibaga yo, ta aliwan sikayo so mansasalita noag say masanton espiritu.”​—Mar. 13:9-13.

“Tinmakot si Felix” (Gawa 24:22-27)

16, 17. (a) Anto ray imbaga tan ginawa nen Felix legan ya lilitisen si Pablo? (b) Akin et nayarin ataktakot si Felix, pero akin et aminpiga to nin impatawag si Pablo?

16 Aliwan saya so unonan pankanawnawa ya arengel nen Gobernador Felix iray papanisiaan na saray Kristiano. Oniay nabasa tayo: “Lapud dakel lan impormasyon so amta nen Felix nipaakar ed sayan Dalan, [say tawag ed saray papatumbok na Kristo nensaman antis iran atawag ya Kristiano] impanalagar to ni ray totoo tan inkuan to: ‘Sano onsabi lay Lisias a komandante na militar, insan ko la desisyonan irayan bengatla nipaakar ed sikayo.’ Tan ingganggan toy opisyal na armada ya agni ibulos si Pablo balet ag-eeletan so pambantay ed sikato, tan agto sebelan so siopaman ed saray agagi to a mangasikaso ed pankaukolan to.”​—Gawa 24:22, 23.

17 Kayari na pigaran agew, impatawag nen Felix tan say asawa ton si Drusila, ya sakey a Judio, si Pablo tan “dinmengel [ira] ed sikato nipaakar ed pananisia ed Kristo Jesus.” (Gawa 24:24) Balet nen say ibabaga la nen Pablo et nipaakar ed “inkatunong tan pangontrol ed sarili tan say onsabin panangukom, tinmakot si Felix” ta nayarin akonsiensia lapud saray mauges ya ginawa to. Kanian pinatunda toy Pablo tan imbaga ton: “Nayarian mo lay onalis natan, balet patawag ta ka lamet sano walay pankanawnawak.” Aminpiga nin impatawag nen Felix si Pablo kayari to ’tan, balet aliwan lapud labay ton naamtaan so katuaan noagta iilaloan ton ikdan nen Pablo na pasuksok.​—Gawa 24:25, 26.

18. Akin et nipaakar ed “inkatunong tan pangontrol ed sarili tan say onsabin panangukom” so topic ya intongtong nen Pablo ed si Felix tan ed asawa to?

18 Akin et nipaakar ed “inkatunong tan pangontrol ed sarili tan say onsabin panangukom” so topic ya intongtong nen Pablo ed si Felix tan ed asawa to? Tandaan tayo ya labay dan naamtaan so nipaakar ed “pananisia ed Kristo Jesus.” Amta nen Pablo ya imoral, maruksa, tan aliwan patas irayan sanasawa, kanian impalinew tod sikara so kakaukolanen na Dios parad saramay labay day magmaliw ya patumbok nen Jesus. Nanengneng ed imbaga nen Pablo ya midumaan ya maong so estandarte na Dios nipaakar ed inkatunong ed gagawaen nen Felix tan say asawa to. Seguro atalosan da ya antokaman so iisipen, ibabaga, tan gagawaen na too et ebatan to itan ed Dios. Tan ompan naisip da met ya mas ambelat ni so pangukom na Dios ed sikaran sanasawa nen say pangukom nen Felix ed si Pablo. Kanian agla pankelawan no akin ya “tinmakot si Felix”!

19, 20. (a) Antoy gawaen tayo no wala ray naalmo tayon singa interesado diad gapo balet agda lanlamang umaney kabibilay da? (b) Panon tayon nibaga ya agmet talaga tinulongan nen Felix si Pablo?

19 Diad ministeryo tayo, ompan wala ray napulongan tayo ya singa si Felix. Diad gapo et singa interesado rad katuaan, balet agda lanlamang labay ya unoren so Dios tan umaney kabibilay da. Dapat malikas tayo ed ontan iran totoo. Pero singa si Pablo, mataktika tayon ipaamta ed sikara iray kaukolan dan gawaen pian napaliket day Dios. Ompan nasabi na katuaan so puso ra tan manguman ira. Balet no agdan talaga labay ya itunda iray mauges ya gagawaen da, agtayo ra pipiliten, imbes say anapen tayo et saramay talagan labay dan naamtaan so katuaan.

20 Naamtaan ed sayan nabasa tayo no anton talagay motibo nen Felix: “Kalabas na duay taon, sinalatan nen Porcio Festo si Felix; tan lapud pinirawat nen Felix a naawat so pabor na saray Judio, pinaulyanan to lay Pablo ya akapriso.” (Gawa 24:27) Agmet talaga tinulongan nen Felix si Pablo. Amta nen Felix ya saray papatumbok na “Say Dalan” et aliwa ran rebelde tan agda susugsogan so arum ya manrebelde. (Gawa 19:23) Amta to met ya anggapoy anggan sakey ya ganggan na Roma so asumlang nen Pablo. Pero pinaulyanan to lay Pablo ya akapriso pian labat “naawat [toy] pabor na saray Judio.”

21. Antoy agawa ed si Pablo nen si Porcio Festo la so gobernador, tan antoy tuloytuloy ya nampaseseg ed si Pablo?

21 Singa nabasa tayo ed sampot ya bersikulo na Gawa kapitulo 24, akapriso nin siansiay Pablo nen si Porcio Festo la so gobernador. Insan la ginmapo so nantutumbokan ya impanlitis ed si Pablo tan inmarap ed nanduruman opisyal. Talagan niyarap iyan makpel ya apostol ed “saray arari tan gobernador.” (Luc. 21:12) Diad onsublay, nanengneng tayo ya nawalaay pankanawnawa si Pablo ya pulongan so sankamakapanyarian ya manuley ed panaon to. Diad saraman ya amin ya agawad sikato, agan balot kinmapuy so pananisia to. Segurado tayo ya tuloytuloy nin apaseseg si Pablo ed samay imbaga nen Jesus ya: “Manpakpel ka!”

a Nengnengen so kahon ya “ Si Felix​—Say Gobernador na Judea.”

b Akisalamatan nen Tertulo si Felix lapud “baleg a kareenan” ya nagagawaan to parad nasyon. Pero diad tua, mas magulogulo so Judea nen si Felix so gobernador no ikomparad uley na arum ya gobernador ya akaunad sikato antis na samay inlaban na saray Judio ed saray Romano. Aliwa met ya tua imay imbaga nen Tertulo ya ‘balbaleg so pisasalamat’ na saray Judio ed saray reporman nagagawaan nen Felix. Diad tua et kabusol na maslak ya Judio si Felix lapud papairapen to ra tan marukruksa ed sikara no papatundaen toy panrerebelde da.​—Gawa 24:2, 3.