KAPITULO 28
“Diad Sankaarawian a Pasen na Dalin”
Itutuloy na saray Tasi nen Jehova so kimey ya inggapo na saray papatumbok nen Jesu-Kristo nen unonan siglo
1. Antoy pamparehoan na saray Kristiano nensaman tan saray Tasi nen Jehova natan?
AMASYA ran nampulong. Mapaabeba ran nampatulong tan nampaigiya ed masanton espiritu. Anggano apasegsegang ira, ag-ira tinmundan nampulong kanian benendisyonan ira na Dios. Atan so agawa ed saray Kristiano nensaman tan ontan met so nagagawa ed saray Tasi nen Jehova natan.
2, 3. Antoy nikadkaduma ed libro na Gawa?
2 Seguradon apaseseg kayo tan apabiskeg so pananisia yo ed saray eksayting ya agawa ed libro ya Saray Gawa na Saray Apostol! Nikadkaduma iya ta aya labat so salaysay nipaakar ed history na saray Kristiano nensaman ya nanlapun mismo ed Dios.
3 Abitla ed libro na Gawa so 95 ya ngaran na totoo ya nanlapud 32 ya bansa, rehyon, tan teritorya, 54 ya syudad, tan 9 ya isla. Nabasa dia iray eksayting ya istorya na totoo—saray ordinaryon totoo, saray mapaatagey ya totoon panatiko ed relihyon da, saray malastog ya politiko, tan saray maruksan managpasegsegang. Balet say sankaimportantian ed amin, istorya iya na saray agagi tayo nen unonan siglo ya dinmalan met ed kaslakan iran problema ed bilay balet siansia nin maseseg dan impulong so maong a balita.
4. Akin et asingger so liknaan tayo ed sikara di apostol Pablo, Tabita, tan arum nin matoor ya Tasi nensaman?
4 Ngalngali 2,000 taon lay linmabas manlapud samay panaon na saray maseseg ya apostol ya si Pedro tan Pablo, say inad-aron doktor ya si Lucas, si Bernabe ya matulong, si Esteban ya makpel, si Tabita ya mabait, si Lidia ya maparawes, tan dakel ni ran matoor ya Tasi. Anggano agtayo la ra asabian, asingger so liknaan tayod sikara. Akin ey? Lapud ingganggan itayo met nen Jesus ya pulongan tan bangatan iray totoo pian magmaliw iran disipulo to. (Mat. 28:19, 20) Talagan baleg ya pribilehyo so panggawa ed satan!
5. Iner ginmapon nampulong iray papatumbok nen Jesus nensaman?
5 Isipen tayo pa so asainmin ya inter nen Jesus ed saray papatumbok to. Imbaga to: “Makaawat kayo na pakayari sano onsabi ed sikayo so masanton espiritu, tan mantasi kayo nipaakar ed siak diad Jerusalem, diad interon Judea tan Samaria, tan diad sankaarawian a pasen na dalin.” (Gawa 1:8) Unona, pinabiskeg na masanton espiritu iray disipulo pian makapanpulong ira “diad Jerusalem.” (Gawa 1:1–8:3) Inggiya met ira na masanton espiritu “diad interon Judea tan Samaria.” (Gawa 8:4–13:3) Insan da impulong so maong a balita “diad sankaarawian a pasen na dalin.”—Gawa 13:4–28:31.
6, 7. Anto ray sarag tayon usaren ed panagpulong tayo natan ya anggapo ed saray agagi tayo nen unonan siglo?
6 Anggapo ni kompleton Biblia ya nausar na saray agagi tayo nen unonan siglo no manpupulong ira. Nen 41 C.E. labat asumpal ya insulat so ebanghelyo nen Mateo. Nisulat labat so arum ya sulat nen Pablo antis ya asumpal so libro na Gawa nen manga 61 C.E. Balet anggano wala la ray arum ed saratan, anggapoy personal ya kopya na kompleton Biblia na saray Kristiano nensaman tan anggapoy nitilak dan publikasyon no bilang ta walay interesadon napulongan da. Antis ya magmaliw ya disipulo nen Jesus iray Judion Kristiano, narerengel day pambabasa ed Hebreon Kasulatan diad sinagoga. (2 Cor. 3:14-16) Pero dapat et makuli ran manaral pian na-memorize da ray teksto tan nabitla da iratan anggano anggapoy kopya ra.
7 Balet natan, amin tayo lawari et walay personal ya kopya tayo na Biblia tan dakdakel so literatura tayon nibased Biblia. Ipupulong tan ibabangat tayo ed saray totoo so maong a balita ed 240 ya bansa, rehyon, tan teritorya tan diad dakel ya lenguahe pian magmaliw iran disipulo.
Papabiskegen Itayo na Masanton Espiritu
8, 9. (a) Antoy agawaan na saray disipulo nen Jesus lapud tulong na masanton espiritu? (b) Anto ray ipa-publish na matoor ya aripen lapud tulong na masanton espiritu na Dios?
8 Nen ingganggan nen Jesus iray disipulo to ya manpulong, oniay imbaga tod sikara: “Makaawat kayo na pakayari sano onsabi ed sikayo so masanton espiritu.” Igiya na espiritu na Dios, odino aktibon puersa to, iray papatumbok nen Jesus pian makapanpulong ira ed interon mundo. Tinulongan na masanton espiritu si Pedro tan Pablo pian paabigen iray mansasakit, papawayen iray demonyo ed saramay aselepan, tan bilayen ni ingen iray inaatey! Balet wala ni mas importantin gawaen da ed pakayarin naawat da panamegley na masanton espiritu. Usaren itan na saray apostol tan arum nin disipulo pian tulongan iray totoo ya nawalaay dugan kakabatan tan manbilay ira ya andi-anggaan.—Juan 17:3.
9 Nen Pentecostes 33 C.E., “nansalita [iray disipulo nen Jesus na] nanduruman lenguahe, unong ya inter na espiritu a salitaen da.” Kanian asarag dan ipulong so “makapadinayew iran gawa na Dios.” (Gawa 2:1-4, 11) Agtayo milagron makapansalita na nanduruman lenguahe natan. Pero diad tulong na espiritu na Dios, mangipa-publish so matoor ya aripen na saray literaturan nibase ed Biblia diad dakel ya lenguahe. Singa bilang, minilyon ya kopya na Say Panag-bantayan tan Onliing! so iyiimprinta kada bulan, tan available met ed masulok ya 1,000 ya lenguahe iray nibased Biblia ya publikasyon tan video diad website tayo ya jw.org. Lapud saratan et nasasarag tayon ipulong so “makapadinayew iran gawa na Dios” ed saray totoo ed amin a nasyon, tribu, tan lenguahe.—Apo. 7:9.
10. Anto lay agawaan ed panag-translate na Biblia manlapu nen 1989?
10 Manlapu nen 1989, tinutukan na matoor ya aripen so pangi-publish ed Balon Mundo a Patalos na Masanton Kasulatan diad dakel ya lenguahe. A-translate la iyan Biblia ed masulok ya 200 ya lenguahe, tan milyon-milyon lan kopya so niimprinta, tan tuloytuloy ni so pangiimprinta. Agawaan labat iratan lapud tulong na Dios tan say espiritu to.
11. Anto lay agawaan ed panag-translate na saray publikasyon na saray Tasi?
11 Nilibon agagi so manboboluntaryo ed panag-translate diad masulok ya 150 ya bansa, rehyon, tan teritorya. Agtayo la pankelawan iya ta anggapo lay arum ya organisasyon ed dalin so igigiya na masanton espiritu pian mamasyan manpulong ed interon mundo nipaakar ed si Jehova ya Dios, say Mesianikon Ari to, tan say akaletneg lan Panarian diad tawen!—Gawa 28:23.
12. Panon ya agawaan nen Pablo tan arum nin Kristiano so kimey ya panagpulong?
12 Nen pinulongan nen Pablo iray Judio tan Gentil ed Antioquia na Pisidia, “nagmaliw a mananisia iramay amin a walaan na dugan kipapasen na puso parad bilay ya andi-anggaan.” (Gawa 13:48) Imbaga nen Lucas diad sampot na libro na Gawa ya ‘impulong nen Pablo so Panarian na Dios tan makmakpel ya nambangat ya anggapoy makasbel.’ (Gawa 28:31) Iner so nampulongan nen apostol Pablo ey? Anggapo lay arum noagta diad Roma—say capital na sankamakapanyarian ya bansa diad interon mundo! Balanglan nampulong iray papatumbok nen Jesus nensaman panamegley na saray paliwawa odino arum ni ran paraan, agawaan da iratan ta tinulongan tan inggiya ira na masanton espiritu.
Agtayo Itutunday Kimey Anggano Napapasegsegang Itayo
13. Akin et kaukolan tayoy manpikasi no napapasegsegang itayo?
13 Nen apasegsegang iray disipulo nen Jesus nensaman, impikasi dad si Jehova ya tulongan to ran manpakpel. Antoy agawa ey? Napno ra na masanton espiritu tan makmakpel dan impulong so salita na Dios. (Gawa 4:18-31) Natan et ipipikasi tayo met ya komon ta nawalaan tayoy karunongan tan biskeg pian tuloytuloy tayon makapanpulong anggano walay panamasegsegang. (Sant. 1:2-8) Lapud tutulongan itayo na Dios panamegley na espiritu to, tuloytuloy tayon makakapanpulong. Anggapoy makapanpatunda ed panagpulong tayo—anggano kontraen odino pairapen da tayo ni. No napapasegsegang itayo, dapat labat ya kerewen tayoy masanton espiritu na Dios pian nawalaan tayoy karunongan tan pakpel ya mangipulong ed maong a balita.—Luc. 11:13.
14, 15. (a) Antoy resulta na “agawan kairapan nisengeg ed impatey nen Esteban”? (b) Diad panaon tayo, panon ya naamtaan na dakel ya totoo ed Siberia so katuaan?
14 Makmakpel ya akapanpulong si Esteban antis ya pateyen na saray mamubusol ed sikato. (Gawa 6:5; 7:54-60) Diad saman et “apasegsegang a maong” so kongregasyon kanian nitaytayak so amin ya disipulo diad interon Judea tan Samaria puera labat iray apostol. Balet agtinmunda so panagpulong. Linmay Felipe ed Samaria tan “impulong tod sikara so Kristo,” tan lapud satan et dakdakel so nagmaliw ya disipulo. (Gawa 8:1-8, 14, 15, 25) Nabasa tayo met ya “saramay nitaytayak lapud agawan kairapan nisengeg ed impatey nen Esteban et akasabi anggad Fenicia, Ciprus, tan Antioquia, balet saray Judio labat so pinulongan da. Anggaman ontan, wala ray arum a lalaki ed sikara a taga Ciprus tan Cirene a linmad Antioquia tan akitongtong irad saray totoon mansasalitay Griego, ya iyaabawag day maong a balita nipaakar ed Katawan a Jesus.” (Gawa 11:19, 20) Diad saman, akatulong so panamasegsegang pian nipulong so mensahe na Panarian ed dakel nin lugar.
15 Diad panaon tayo, singa ontan met so agawa ed datin Soviet Union. Nen 1950’s, nilibon Tasi nen Jehova so puersaan ya inyakar ed Siberia. Nitaytayak irad nanduruman pasen kanian tuloytuloy met ya nipulong so maong a balita ed saman ya maawa-awang ya lugar. Imposiblin makapanbiahe na manga 10,000 kilometro so onman karakel ya Tasi pian ipulong so maong a balita, ta agaylay bili na pamasahe! Balet say gobierno ya mismo so angawit ed sikara diad saman ya lugar. Oniay imbaga na sakey ya brother: “Ompapaway ya say autoridad nin mismo so tinmulong pian naamtaan na nilibon mauyamon totoo ed Siberia so katuaan.”
Bebendisyonan Itayo nen Jehova
16, 17. Antoy patunay ed libro na Gawa ya bebendisyonan nen Jehova so panagpulong a kimey?
16 Sankanengneng ya benendisyonan nen Jehova iray Kristiano nensaman. Nantanem tan nansalog si Pablo tan saray arum nin Kristiano, “balet say Dios so mamapabaleg.” (1 Cor. 3:5, 6) Nanengneng ed libro na Gawa ya dinmakel lan dinmakel so totoon mandadayew ed si Jehova lapud benendisyonan to so panagpulong a kimey. Singa bilang, “nantultuloy a kinmayat so salita na Dios, tan dinmakel a maong iray disipulo ed Jerusalem.” (Gawa 6:7) Lapud dinmakel lan dinmakel so lugar ya pampupulongan na saray Kristiano, “awalaay kareenan so kongregasyon diad interon Judea tan Galilea tan Samaria, ya apabiskeg ira; tan nantultuloy iran dinmakel lapud manbibilay iran walaay [marespeton] takot ed si Jehova tan naliligliwa ira na masanton espiritu.”—Gawa 9:31.
17 Diad Antioquia na Sirya, pinulongan na saray makpel ya Kristiano iray Judio tan saray totoon mansasalitay Griego. Oniay nabasa tayo: “Niarum ni, si Jehova et walad sikara, tan dakdakel so nagmaliw a mananisia tan tinmumbok ed Katawan.” (Gawa 11:21) No nipaakar ed kaaruman nin inyaligwas ed satan ya syudad, oniay nabasa tayo: “Nantultuloy a binmulaslas tan linmaknab so salita nen Jehova.” (Gawa 12:24) Tan lapud amasyan nampulong si Pablo tan saray arum nin Kristiano ed saray Gentil, “diad makapanyarin paraan et nantultuloy a binmulaslas tan tinmalona so salita nen Jehova.”—Gawa 19:20.
18, 19. (a) Panon tayon amta ya ‘si Jehova et walad sikatayo’? (b) Mangiter na alimbawa no panon ya tutulongan nen Jehova iray totoo to.
18 Sankanengneng tayo met natan ya ‘si Jehova et walad sikatayo.’ Kanian dakdakel so magmamaliw ya Kristiano tan isisimbolo day dedikasyon da ed Dios panamegley na bautismo. Sakey ni, nasasarag tayo labat so ikokontra tan graben panamasegsegang lapud tutulongan tan bebendisyonan itayo na Dios, tan tuloytuloy tayo met ya makakapanpulong ya singa ginawa di Pablo tan arum ni ran Kristiano nensaman. (Gawa 14:19-21) Naynay ya wadtan si Jehova ya ontulong ed sikatayo. Lanang itayon suportaan na “andi-anggaan a taklay to” ed amin ya subok ya dadalanen tayo. (Deu. 33:27) Tandaan tayo met ya nisengeg ed ngaran nen Jehova, agton balot taynanan iray totoo to.—1 Sam. 12:22; Sal. 94:14.
19 Niay alimbawa: Legan na World War II, maseseg ya manpupulong si Brother Harald Abt kanian inawit na saray Nazi ed panamairapan ya kampo diad Sachsenhausen. Nen Mayo 1942 wala ray Gestapo ya linmad abung da tan inaresto day asawa ton si Elsa Abt, insan da inalay melag nin anak ton bii. Inawit day Elsa ed nanduruman kampo. Oniay imbaga nen Sister Elsa: “Walay importantin naaralan ko legan na pigaran taon ya wala ak ed saray panamairapan ya kampo na Germany. Naaralan ko ya sarasarag kan pabiskegen na espiritu nen Jehova no ondadalan kad mair-irap ya subok! Antis ak ya naaresto, abasak so sulat na sakey ya sister tan ibabaga ton no ondadalan kad graben subok pakalmaen ka na espiritu nen Jehova. Naisip ko ya singa imposible may imbaga to lalo la no mair-irap lan talagay situasyon mo. Balet nen siak lan mismo so dinmalan ed subok, apatunayan ko ya tua may imbaga to. Talagan ontan so nagawa. Agmo itan natalosan no agmo ni asali. Pero atan ya mismo so agawad siak.”
Itultuloy Tayoy Mamasyan Manpulong!
20. Antoy ginawa nen Pablo legan ya akakulong ed panaayaman to, tan panon ya napapaseseg so arum ya agagi tayo natan lapud satan?
20 Nabasa tayo ed sampot na libro na Gawa ya masetseseg ya ipupulong nen Pablo so Panarian na Dios. (Gawa 28:31) Lapud akakulong si Pablo ed panaayaman to, agmakapanpulong ed saray kaabungan diad Roma. Balet pinulongan to nin siansia so amin ya ombibisita ed sikato. Wala ray agagi tayo natan ya agmet makaalis ed panaayaman da, nayarin lapud baldado ira, odino manaayam ira ed nursing home lapud maedad la ra, mansasakit ira, odino walay kapansanan da. Pero agni abawasay panangaro da ed Dios tan labalabay da ni manpulong. Ipikasi tayo ra tan kerewen tayo ed Ama tayo ed tawen ya nakatongtong da komon iramay malabay ya makaaral nipaakar ed Dios tan ed saray balibalin gawaen to ed arapen.
21. Akin et kaukolan tayon apuraen so kimey a panagpulong?
21 Maslak ed sikatayo et sarag tayoy onlan manpulong ed kaabungan tan mibiang ed arum ni ran paraan na panagpulong tan panagbangat. Kanian komon ta gawaen tayoy anggaay nayarian tayo bilang managpulong na Panarian ya mamasyan manpulong anggad “sankaarawian a pasen na dalin.” Amta tayo ya kaukolan tayo lan apuraen iyan kimey ta nanenengneng tayo la ray “tanda” ya manbibilay tayo la ed kaunoran iran agew. (Mat. 24:3-14) Agyo sasayangen so panaon. Dapat et “dakel so gagawaen yo ed kimey na Katawan.”—1 Cor. 15:58.
22. Antoy determinado tayon gawaen legan tayon aalagaren so agew nen Jehova?
22 Legan tayon aalagaren ya “onsabi so baleg tan makapataktakot ya agew nen Jehova,” komon ta determinado tayon itultuloy so makpel tan matoor ya panagpulong tayo. (Joel 2:31) Dakel ni ray totoo ya naromog tayo ya singa saray tagad Berea ya “akaparaan a maong so nonot dan angawat ed salita.” (Gawa 17:10, 11) Kanian itultuloy tayo sirin so manpulong anggad nasumpal so kimey, tan ibaga la nen Jesus ed sikatayo ya: “Maabig so agawaan mo, maong tan matoor ya aripen!” (Mat. 25:23) No masetseseg tayon gawaen so betang tayo ed kimey ya panagbangat tan tuloytuloy tayon manmatoor ed si Jehova natan, seguradon panliketan tayo ed andi-anggaan so pribilehyo tayon mamasyan ipulong so Panarian na Dios!