1, 2. Anto ray nepeg tayon imanoen no nipaakar ed pampili na panagligliwaan?

IMADYIN mo pan ketketen mo la lawari so sakey a prutas balet ta naimanom ya wala manayay deral to. Antoy gawaen mo? No labay mo, sarag mon kanen so interon prutas pati samay aderal; odino ibantak mo la pati samay limpio; odino ekalen mo imay aderal tan kanen mo imay limpio. Sikay akauley a mandesisyon.

² Say panagligliwaan et singa satan ya prutas. No maminsan, labay moy manrelaks, balet ta antam ya kaslakan ed saray panagligliwaan natan et imoral tan mauges. Kanian antoy gawaen mo? Saray arum et labay da so amin ya panagligliwaan pati saray mauges. Saray arum balet et papaliisan da so amin ya panagligliwaan pian naseguro dan ag-ira naimpluensyaan na mauges. Balet, wala ray arum ya papaliisan da iray mauges ya panagligliwaan, tan no maminsan et manpipili ira na maabig ya panagligliwaan pian narelaks ira. Antoy gawaen mo pian makapansiansia ka ed panangaro na Dios?

3. Antoy aralen tayo?

³ Say pilien na dakel ed sikatayo et samay komatlo. Amta tayon kaukolan tayoy manrelaks balet pilien tayo iramay panagligliwaan ya maabig. Kanian, nepeg tayon aralen no panon tayon nibiig so panagligliwaan a maabig tan aliwan maabig. Balet amtaen tayo nin unona no antoy epekto  na pipilien tayon panagligliwaan diad panagdayew tayod si Jehova.

4. Antoy epekto na dedikasyon tayo ed pampili tayoy panagligliwaan?

⁴ Oniay imbaga na sakey ya matatken lan agi ya abautismoan nen 1946: “Seseguroen ko ya naatendian ko so kada paliwawa ed bautismo tan ondedengel ak a maong, ya kunwari et sakey ak met ed saray nabautismoan.” Akin ey? Inkuan to: “Lapud naynay a nipapanonot ed siak so dedikasyon ko, atulongan ak a manmatoor.” Seguradon kompormi kad satan ya imbaga to. No sankanonot moy impromisam ed si Jehova ya usaren moy interon bilay mo diad panlingkor ed sikato, makapanmatoor ka. (Basaen so Eclesiastes 5:4.) Diad tua, no dadalepdepen mon lanang so dedikasyon mo, magmaliw kan mas manonot ed ministeryom tan ed arum ni ran aspekto na bilay mo—kaiba lay panagligliwaan. Indanet itan nen apostol Pablo nen sinulatan to ray Kristiano ed panaon to: “Balanglan mamangan odino oniinum kayo odino antokaman so gagawaen yo, gawa yo so amin a bengatla parad kigloriaan na Dios.”—1 Corinto 10:31.

5. Panon a makatulong so Levitico 22:18-20 pian natalosan tayo so pasakbay ya walad Roma 12:1?

 ⁵ Amin ya gagawaen mo et walay epekto tod panagdayew mod si Jehova. Diad sulat nen Pablo ed saray agagi ed Roma, sikatoy angusar na mapuersan salita pian nidanet itan. Pinaseseg to ra: “Iyapay yo ray laman yo bilang mabilay a bagat, masanto tan makapaliket ed Dios, sakey a sagradon panaglingkor tekep na pakayari yon mankatunongan.” (Roma 12:1) Kabiangan na laman mo so nonot, pusom, tan biskeg mo. Amin iraya et uusaren mo diad panlilingkor mo ed Dios. (Marcos 12:30) Imbaga nen Pablo ya say interon kamarerwan panaglingkor et singa bagat. Satan ya impangikompara nen Pablo et walay kaiba ton pasakbay. Diad Mosaikon Ganggan, ag-aawaten na Dios iray bagat ya walaay depekto. (Levitico 22:18-20) Ontan met ed espiritual a bagat na saray Kristiano. No walay depekto to, ag-itan awaten na Dios. Panon itan a nagawa?

6, 7. Panon a nadutakan na sakey a Kristiano so laman to, tan anto ray resulta?

⁶ Binilin nen Pablo iray Kristiano ed Roma: “Agyo . . . iyaarap iray laman [“kabiangan,” paimano ed leksab] yo ed kasalanan.” Imbaga met nen Pablo ed sikara ya nepeg dan ‘pateyen iray gawa na laman.’ (Roma 6:12-14; 8:13) Diad bandad gapo na sulat to, binitla to ray pigaran alimbawa na “gawa na laman.” Oniay nabasa tayon gagawaen na makasalanan a totoo: “Say sangi ra et napno na panag-ayew.” “Saray sali ra et mapmaples a mangipaagus na dala.” “Anggapoy nanenengneng dan sengegan na itakot dad Dios.” (Roma 3:13-18) Dudutakan na sakey a Kristiano so laman to no uusaren to ray “kabiangan” o parte na laman to pian manggaway kasalanan. Singa bilang, no gagagalaen na sakey a Kristiano so manbantay na mauges a singa say pornograpiya odino bayolenti iran palabas, ‘iyaarap toy mata  to ed kasalanan’ kanian dudutakan toy interon laman to. Amin ya panagdayew to et singa bagat ya aliwa lan masanto kanian ag-awaten na Dios. (Deuteronomio 15:21; 1 Pedro 1:14-16; 2 Pedro 3:11) Talagan aliwliway resulta no mauges a panagligliwaan so pilien mo!

⁷ Seryoso sirin so panagpili na panagligliwaan. Siempre, say labay tayon pilien et samay parakepen toy bagat tayod Dios imbes ya dutakan to itan. Aralen tayo sirin no panon tayon nibiig so panagligliwaan ya maabig tan aliwan maabig.

8, 9. (a) Anto so duaran klase na panagligliwaan? (b) Anto ran panagligliwaan so papaliisan tayo, tan akin?

⁸ Say panagligliwaan et nayarin apagen ed duaran klase. Say unona et saray panagligliwaan ya talagan papaliisan na saray Kristiano; say komadua et saray panagligliwaan ya akadepende ed Kristiano no kasin pilien to odino andi. Pantongtongan tayo imay unonan klase—say panagligliwaan ya papaliisan na saray Kristiano.

⁹ Singa nipaimano ed Kapitulo 1, wala ray klase na panagligliwaan ya mangipapanengneng na saray kagagawa ya talagan kontra ed ibabaga na Biblia. Singa bilang, wala ray website, pelikula, palabas ed TV, tan musika ya nanlaok na sadistan panagpairap, demonismo, pornograpiya, odino onsusuporta ed imoral a kagagawa. Ipapanengneng na saratan ya singa ayos labat iray kagagawan kontra ed saray prinsipyo tan ganggan na Biblia, kanian nepeg ya paliisan iratan na saray tuan Kristiano. (Gawa 15:28, 29; 1 Corinto 6:9, 10; Apocalipsis 21:8) No arawian mo iratan, prupruebaan mo ed si Jehova ya talagan ‘makapadimla ed sika so mauges’ tan naynay mon ‘ipupulisay so kaugsan.’ Ipapanengneng  mo met a say pananisiam et “anggapoy pansimpisimpitan” odino aliwan kunkunwari.—Roma 12:9; Salmo 34:14; 1 Timoteo 1:5.

10. Anton panagrason so mapeligro, tan akin?

¹⁰ Balet ompan isipen na arum ya agmet mauges iray panagligliwaan ya mangipapanengneng na imoral a kagagawa. Irason dan, ‘Babantayan ko met labat, agko met gawaen.’ No ontan so irason mo, lolokoen moy sarilim tan napepeligro ka la. (Basaen so Jeremias 17:9.) No narerelaks ka ed saray babantayan ya kabusol nen Jehova, nibaga kasin talagan ‘makapadimla ed sika so mauges’? No mabetbet kan manbabantay na mauges, onepel so konsiensiam. (Salmo 119:70; 1 Timoteo 4:1, 2) Apektaen na satan so ugalim tan nayarin baliwala met lad sika iray mauges a kagagawa na arum.

11. Akin ya talagan duga so ibabaga na Galacia 6:7 nipaakar ed panagligliwaan?

¹¹ Talagan nagagawa itan. Wala ray Kristiano ya akagawa na imoral lapud naimpluensyaan ira na saray naynay dan babantayan. Lapud mauges so nansumpalan da, apruebaan dan “antokaman so itatanem na sakey a too, saya met so anien to.” (Galacia 6:7) Balet sarag tayon paliisan so ontan ya pansumpalan. No say naynay mon itatanem ed nonot mo et maabig, malikeliket ka met ya man-ani na maabig iran resulta.—Nengnengen so kahon ya “ Anton Panagligliwaan so Pilien Ko?”

12. Antoy koneksion na Galacia 6:5 ed panagpili na panagligliwaan, tan antoy makatulong ed panggawa tayoy desisyon?

¹² Aralen tayo natan so komaduan klase—saray panagligliwaan ya agdirektan iyaabuloy odino isesebel na Salita na  Dios. No manpipili so sakey a Kristiano na ontan iran panagligliwaan, sikato so akauley ya mandesisyon no antoy maong parad sikato. (Basaen so Galacia 6:5.) Anggaman ontan, wala ray makatulong ed panggawa tayoy desisyon. Nabasa ed Biblia iray prinsipyo, odino katuaan ya ontulong ed sikatayon natalosan so kanonotan nen Jehova. No dalepdepen tayo iratan ya prinsipyo, natebek tayo “no antoy linawa nen Jehova” diad amin a bengatla, pati diad panagpili na panagligliwaan.—Efeso 5:17.

13. Antoy makatulong pian napaliisan tayo ray panagligliwaan ya mamaermen ed si Jehova?

 ¹³ Aliwan parepareho so pakatebek o pakatalos na amin a Kristiano ed saray estandarte ed moral. (Filipos 1:9) Sakey ni, nanduruma so labay tan aglabay na kada sakey ed sikatayo. Kanian agtayo ilaloan ya parepareho so desisyon na amin a Kristiano. Anggaman ontan, no manpaigiya tayod saray prinsipyo nen Jehova, mas determinado tayon paliisan iray panagligliwaan ya mamaermen ed sikato.—Salmo 119:11, 129; 1 Pedro 2:16.

14. (a) Anto ni sakey ya nepeg tayon isipen no manpipili tayo na panagligliwaan? (b) Panon tayon niyuna ed bilay tayo so Panarian?

¹⁴ Wala ni sakey ya nepeg mon isipen no manpipili ka na panagligliwaan: say panaon mo. Nanengneng ed pipilien mon panagligliwaan no antoy makaparelaks ed sika, balet nanengneng ed karakel na oras ya uusaren mo ed satan no antoy importante ed sika. Siempre say sankaimportantian ed saray Kristiano et saray espiritual ya aktibidad. (Basaen so Mateo 6:33.) Anto sirin so gawaen mo pian nasegurom ya manuna ed bilay mo so Panarian? Inkuan nen apostol Pablo: “Manalwar kayon maong a say kagagawa yo et aliwan singa saray agmarunong noagta singa saray marunong a totoo, ya usar yod sankaabigan so panaon yo.” (Efeso 5:15, 16) No istrikto kad oras ya uusaren mod panrelaks, mas dakel so oras mo ed saray “mas importantin bengatla”—saray aktibidad ya mamabiskeg ed espiritualidad mo.—Filipos 1:10.

15. Akin ya mas maong no paliisan tayo la iramay medyo alanganin ya panagligliwaan?

¹⁵ Mas maong met no paliisan tayo la iramay medyo alanganin ya panagligliwaan. Antoy labay ya ibaga na satan? Pawilen tayo pa may ilustrasyon tayon prutas. Pian agmo  napiakan imay aderal, aliwan samay mismon deral labat so ekalen mo noagta pati saramay walad gilig-gilig to. Ontan met ed panagligliwaan. Mas maabig no aliwan saramay direktan isesebel labat na Biblia so paliisan na sakey a Kristiano, noagta pati saramay kuestionable odino walay laok ton mamakapuy ed espiritualidad tayo. (Proverbio 4:25-27) Nagawaan tayo itan no manpaigiya tayon lanang ed Salita na Dios.

16. (a) Panon tayon natulok so estandarte nen Jehova ed moral? (b) Panon kan nipasal ya iyaplika iray prinsipyo na Biblia?

¹⁶ No manpipili na panagligliwaan iray tuan Kristiano, say manunan ikokonsidera da et say panlabayan nen Jehova. Nabasa ed Biblia iray kanonotan tan estandarte nen Jehova. Singa bilang, insulat nen Arin Solomon so pigaran kabusol nen Jehova, singa say “matilan dila, tan saray lima a mamapaagus na dala na andiay kasalanan, puson manggegetma na mauges iran pakana, tan saray salin maples ya ombabatik a paonlad kaugsan.” (Proverbio 6:16-19) Antoy nepeg ya epekto ed sika na estandarte nen Jehova? Impaseseg na salmista: “O sikayo ran mangaaro ed si Jehova, busol yoy kaugsan.” (Salmo 97:10) Nepeg ya nanengneng ed saray pipilien mon panagligliwaan ya talagan kabusol mo iray kabusol nen Jehova. (Galacia 5:19-21) Tandaan mo met  ya mas nanengneng so inkatoom ed saray gagawaen mo no bukbukor mo odino no anggapoy makakanengneng ed sika. (Salmo 11:4; 16:8) Kanian no talagan labay mon unoren so estandarte nen Jehova ed moral, nepeg ya say naynay mon pilien et saramay aliwan kontra ed prinsipyo na Biblia. Bilang resulta, nipasal kan ontan ya lanang so gawaen mo.—2 Corinto 3:18.

17. Antis tayon manpili na panagligliwaan, antoy nepeg tayon itepet ed sarili tayo?

¹⁷ Anto ni nagawaan mo pian nasegurom ya say pipilien mon panagligliwaan et aliwan kontra ed panlabayan nen Jehova? Dalepdep mo iyan tepet: ‘Antoy epekto na saya ed siak tan ed relasyon kod Dios?’ Singa bilang, antis kan mandesisyon no kasin bantayan mo so sakey ya pelikula odino andi, tepetan moy sarilim, ‘Antoy posiblin epekto na sayan pelikula ed konsiensiak?’ Aralen tayo iray prinsipyon onaplika ed saya.

18, 19. (a) Panon a makatulong so prinsipyon walad Filipos 4:8 pian makapanpili itayo na maabig ya panagligliwaan? (b)  Anto ni ran prinsipyo so makatulong ed sikatayon manpili na maabig ya panagligliwaan? (Nengnengen so paimano ed leksab.)

¹⁸ Walay importantin prinsipyo ya nabasa ed Filipos 4:8: “Amin a bengatlan tua, amin a bengatlan importante, amin a bengatlan matunong, amin a bengatlan malinis, amin a bengatlan managyat na panangaro, amin a bengatlan positibo, amin a bengatlan maong, tan amin a bengatlan makapadinayew, itultuloy yo irayan nodnonoten.” Say tutukoyen dia nen Pablo et aliwan say panagligliwaan, noagta saray dadalepdepen na puso ya makapaliket ed Dios. (Salmo 19:14) Balet, say prinsipyo na satan ya imbaga nen Pablo et onaplika met ed panagligliwaan. Panon?

¹⁹ Tepetan moy sarilim, ‘Kasin saray pipilien kon pelikula, video game, musika, odino arum nin klase na panagrelaks  et papanoen toy nonot ko na “amin a bengatlan malinis”?’ Alimbawa, kayarim a nambantay na pelikula, antoy atilak ed nonot mo? No makapaliket, malinis, tan makaparepresko, maabig so apilim ya pelikula. Balet no kayarim ya nambantay et aliwan malinis so sankanonot mo, labay ton ibaga et mauges so apilim tan mapeligro itan. (Mateo 12:33; Marcos 7:20-23) Akin? No marutak lay iisipen mo, ag-ondeen so nonot mo, nakonsiensia ka, tan naderal so relasyon mo ed Dios. (Efeso 5:5; 1 Timoteo 1:5, 19) Talagan mauges so epekto na ontan iran panagligliwaan kanian nepeg a determinado kan paliisan iratan. * (Roma 12:2) Alig mo imay salmista ya impikasi to ed si Jehova: “Ipaliis mo pay matak ed andi-kakanaan.”—Salmo 119:37.

20, 21. Antoy koneksion na 1 Corinto 10:23, 24 ed panagpili na panagligliwaan?

²⁰ Binitla nen Pablo so importantin prinsipyo ya nepeg tayon nonoten no manggagawa tayoy personal a desisyon. Inkuan to: “Amin a bengatla et nayari, balet aliwan amin et makagunggona. Amin a bengatla et nayari, balet aliwan amin et makapabiskeg. Mantultuloy komon ya anapen na kada sakey so pankaabigan na arum a too, aliwan say dilin pankaabigan to.” (1 Corinto 10:23, 24) Panon ya onaplika itan ed panagpili na maabig ya panagligliwaan? Tepetan moy sarilim, ‘Anto kasi isipen na arum ed pilien kon panagligliwaan?’

²¹ Nayarin parad sika et aliwan mauges so pigaran panagligliwaan. Balet, no naamtaan mon ag-iratan naawat na konsiensia na arum ya agagi, ompan mandesisyon kan paliisan met la iratan. Akin ey? On ta imbaga nen Pablo  ya no sika so rason ya nairapan iray agagi ya manmatoor ed Dios, ‘mankasalanan kad sikara’ odino ‘ed si Kristo’ ni ingen. Makatulong sirin no ipapusom iyan simbawa: “Paliisan yoy magmaliw a pakagapolan.” (1 Corinto 8:12; 10:32) Iyaaplika na saray Kristiano natan itan ya simbawa nen Pablo no papaliisan da ray panagligliwaan ya “nayari” balet ta ‘aliwan makapabiskeg.’—Roma 14:1; 15:1.

22. Akin ya ag-ipipilit na saray Kristiano so opinyon da ed arum?

²² Balet, wala ni sakey ya kaukolan tayon ikonsidera no nipaakar ed pannonot ed pankaabigan na arum. No mas istrikto so konsiensia na sakey a Kristiano, agto nepeg ya ipilit so opinyon to ed arum ya agagi. No ontan so gawaen to, sikatoy singa driver ya ipipilit tod arum a driver so labay ton kapeles na panagmaneho. Aliwan makatunongan itan. Anggano mas istrikto so konsiensia tayo, nipanengneng tayoy panangaro ed agagi no respetoen tayoy pilien dan panagligliwaan ya duma ed labay tayo, no agmet itan kontra ed prinsipyo na Biblia. No ontan so gawaen tayo, ‘naamtaan na amin a totoo ya makatunongan itayo.’—Filipos 4:5; Eclesiastes 7:16.

23. Panon mon naseguro ya maabig so pipilien mon panagligliwaan?

²³ Bilang sumaryo, panon mon naseguro ya maabig so pipilien mon panagligliwaan? Paliisan moy antokaman a klase na panagligliwaan ya nankargay mauges tan imoral iran kagagawa a malinlinew ya isesebel na Salita na Dios. Unor mo ray prinsipyo na Biblia ya onaplika ed saray panagligliwaan ya agdirektan iyaabuloy odino isesebel na Biblia. Paliisan mo ray panagligliwaan ya epelen toy konsiensiam, tan itundam a tampol iray panagligliwaan ya nayarin pakagapolan na arum, lalo lad saray agagi. Komon ta determinado kan manggawa ed saratan pian nigloriam so Dios tan mansiansia ka tan say pamilyam ed panangaro to.