1. Siopa ray iyaasingger nen Jehova ed sikato, tan akin ya nepeg iran mansiansian alerto ed espiritual?

IMBAGA nen Jesus: “Saray mandadayew ed Ama et mandayew ed sikato diad espiritu tan katuaan, ta diad tua et ontan iray aanapen na Ama a mandayew ed sikato.” (Juan 4:23) No wala ray naanap nen Jehova ya ontan iran totoo, a singa sika, iyasingger to ra ed sikato tan ed Anak to. (Juan 6:44) Baleg a pribilehyo itan! Balet lapud eksperton managpalikdo si Satanas, nepeg ya ‘itultuloy tayon seguroen no antoy makapaliket ed Katawan’ pian nipanengneng tayon inaro tayoy katuaan.—Efeso 5:10; Apocalipsis 12:9.

2. Ipaliwawa no antoy pakanengneng nen Jehova ed saramay panlalaoken day duga tan palson panagdayew.

² Nonoten pa imay agawa diad asingger ed Palandey Sinai nen nampagawa na diosdiosan iray Israelita ed si Aaron. Apilitan si Aaron ya manggaway balitok ya kilaw a baka tan singa to papapawayen ya irerepresenta na satan si Jehova. Imbaga to: “Nabuas et walay nagawan piesta parad si Jehova.” Kasin baliwala ed si Jehova ya pinanlaok na saray Israelita so duga tan palson panagdayew? Andi. Impapatey toy manga 3,000 ya nandayew ed idolo. (Exodo 32:1-6, 10, 28) Antoy naaralan tayod saya? No labay tayoy mansiansia ed panangaro na Dios, nepeg ya ‘agtayo didiwiten iray marutak’ tan seguroen tayon agnalaokan na palson bangat so pandadayew tayo ed Dios.—Isaias 52:11; Ezequiel 44:23; Galacia 5:9.

3, 4. Akin ya nepeg tayon aralen a maong iray prinsipyo na Biblia sano uusisaen tayo ray popular ya tradisyon tan selebrasyon?

 ³ Makapaermen ta nen inatey la ray apostol ya mangaamper ed apostasya, saray peken Kristiano ya agmangaaro ed katuaan et akibiang met lad saray paganon tradisyon, selebrasyon, tan saray masanto kunon agew ya ibabaga ran parad saray Kristiano. (2 Tesalonica 2:7, 10) Legan tayon pantotongtongan so pigara ed sarayan selebrasyon, imanoen no panon ya ipapanengneng na saratan so espiritu na mundo, aliwan say espiritu na Dios. Diad tua, amin lawarin selebrasyon ed sayan mundo et saksakey so gagala ra: Sasagyaten day pilalek na laman, tan susuportaan day bangat na palson relihyon tan say espiritismo—saray tanda na “Makapanyarin Babilonia.” * (Apocalipsis 18:2-4, 23) Tandaan met ya anengneng a mismo nen Jehova iray makapadimlan ritual na saray paganon relihyon a nanlapuan na saray popular ya selebrasyon. Seguradon anggad natan et kabusol na Dios iratan a selebrasyon. Agta importantin maong ed sikatayo no antoy nalilikna nen Jehova ed saratan?—2 Juan 6, 7.

⁴ Bilang tuan Kristiano, amta tayon wala ray selebrasyon ya agmakapaliket ed si Jehova. Balet, nepeg ya determinado tayon agbalot mibiang ed saratan. No usisaen tayo no akin ya kabusol nen Jehova iratan a selebrasyon, mas desidido tayon paliisan so antokaman a mangamper ed sikatayon mansiansia ed panangaro na Dios.

5. Akin ya segurado itayon aliwan Disyembre 25 so inkiyanak nen Jesus?

⁵ Anggapoy nabasa tayod Biblia ya sinelebraan so inkiyanak nen Jesus. Diad tua et ag-amta so eksakton petsa na inkiyanak to. Balet segurado tayon aliwan Disyembre 25 so  inkiyanak to, ta diad satan ya bulan et winter ed Betlehem. * Insulat nen Lucas ya nen inyanak si Jesus, “wala ray managpastol a manaayam ed kaumaan,” ta babantayan da ray pulok da. (Lucas 2:8-11) Agto la komon insulat itan a detalye no interon taon iran “manaayam ed kaumaan.” Balet impila to itan ya detalye lapud walay panaon ed Betlehem ya onuuran tan mani-snow, kanian isisirum na saray pastol iray pulok da tan ag-ira “manaayam ed kaumaan.” Sakey ni, linmad Betlehem si Jose tan Maria lapud ingganggan nen Cesar Augusto ya manparehistro so amin a totoo. (Lucas 2:1-7) Imposible ya mani-snow la lanti et iganggan nen Cesar Augusto iray sakop to ya onlad saray syudad na atateng da anta kontra irad uley na Roma.

6, 7. (a) Iner so nanlapuan na saray tradisyon ya gagawaen no Krismas? (b) Antoy pandumaan na panagregalo no Krismas tan panagregalo na saray tuan Kristiano?

⁶ Say Krismas et agnanlapu ed Biblia noagta diad piesta na saray pagano nensaman, singa say Saturnalia ya selebrasyon na saray Romano parad si Saturn, say dios na panagdalus. Ontan met, unong ed New Catholic Encyclopedia, sinelebraan na saray deboto ed dios a Mithra so Disyembre 25 bilang “inkiyanak na makapanyarin agew,” base ed sarili dan kalkulasyon. “Ginmapo so Krismas sanen diad Roma et mabiskeg so impluensya na kulto ya mandadayew ed agew,” manga 300 a taon kayari na impatey nen Kristo.

⁷ Diad sarayan selebrasyon, saray pagano et maniiteran na regalo tan dakel so panangan—ontan ni tradisyon anggad natan no Krismas. Balet sayan paniiteran na regalo et aliwan unong ed ibabaga na 2 Corinto 9:7: “Gawaen komon na kada sakey so unong ed denesidi to ed puso to, ya aliwan ambelat ed liknaan to odino napapasootan, ta aaroen na Dios so maliket  a mangiiter.” Manreregalo iray tuan Kristiano lapud panangaro. Say pangiiter day regalo et ag-akadepende ed petsa tan ag-ira manaalagar na kasalat. (Lucas 14:12-14; basaen so Gawa 20:35.) Sakey ni, maliket ira lapud ag-ira manabala tan mankesaw legan na panaoy Krismas. Agmet ira makakautang a singa nagagawa ed dakel no onsabi itan a bulan.—Mateo 11:28-30; Juan 8:32.

8. Kasin parad birthday nen Jesus iramay regalo ya awit na saray astrologo? Ipaliwawa.

⁸ Balet ompan irason na arum: ‘Di ba, angawit na regalo iramay astrologo parad birthday nen Jesus?’ Andi. Nanregalo ira ta labay dan pagalangan si Jesus bilang importantin too. Ontan so niyugali na saray totoo nensaman. (1 Arari 10:1, 2, 10, 13; Mateo 2:2, 11) Diad tua, aliwan samay mismon labi na inkiyanak nen Jesus so imbisita ra. Si Jesus et aliwa lan kapangiyanak ed saman tan anggapo lad kuwadra na ayep, noagta pigay bulan to la tan wala lay abung ya panayaman da.

9. Antoy agawa ed saray selebrasyon na birthday ya abitla ed Biblia?

⁹ Tua ya makapaliket no walay inyanak ya ugaw, balet anggapoy nabasa ed Biblia ya lingkor na Dios a nanselebra na birthday to. (Salmo 127:3) Kasin alingwanan labat itan ya insulat? Andi, ta wala met so duaran abitla ed Biblia ya nanselebra na birthday—say Faraon na Ehipto tan si Herodes Antipas. (Basaen so Genesis 40:20-22; Marcos 6:21-29.) Balet parehon aliwliway agawa ed saratan ya selebrasyon, lalo lad samay birthday nen Herodes Antipas ta impaputot toy ulo nen Juan a Managbautismo.

10, 11. Antoy impangipasen na saray lingkor na Dios nensaman ed panselebra na birthday, tan akin?

¹⁰ Imbaga na The World Book Encyclopedia: “Impasen na saray inmuunan Kristiano a say panselebra na birthday et  paganon tradisyon.” Singa bilang, manisia iray Griego nensaman ya manlapu lad inkiyanak na sakey a too et wala lay espiritun manbabantay ed sikato. Satan kuno ya espiritu et “walaan na misteryoson relasyon ed dios a parehoy birthday to ed samay niyanak ya ugaw,” so inkuan na libron The Lore of Birthdays. Abayag met lan papanisiaan na totoo ya walay koneksion na birthday ed astrolohiya tan horoscope.

¹¹ Agnanselebra na birthday iray lingkor na Dios nensaman, aliwa labat ya lapud nanlapu iratan ed pagano tan nanlaok na espiritismo, noagta lapu met ed saray prinsipyon papanisiaan da. Akin? Mapaabeba ira kanian agda iisipen ya importantin maong so inkiyanak da tan kaukolan ya selebraan. * (Miqueas 6:8; Lucas 9:48) Imbes, labay dan idayew tan pisalamatan si Jehova ed mablin regalo to ya bilay. *—Salmo 8:3, 4; 36:9; Apocalipsis 4:11.

12. Akin ya say agew na impatey et mas maong ni nen say agew na inkiyanak?

¹² Amin iramay inatey a matoor et agbalot lingwanan na Dios tan seguradon bilayen to ra diad arapen. (Job 14:14, 15) Ibabaga na Eclesiastes 7:1: “Say maabig a ngaran et mas maong ni nen say maabig a larak, tan say agew na impatey et mas maong ni nen say agew na inkiyanak.” Say “maabig a ngaran” et ontutukoy ed maabig a reputasyon tayo ed Dios lapud matoor ya panlilingkor tayo. Sakey ni, say ingganggan labat ed saray Kristiano ya selebraan da et aliwan say inkiyanak, noagta say impatey nen Jesus, a say “ngaran” to so lapuan na kililiktar tayo.—Hebreo 1:3, 4; Lucas 22:17-20.

13, 14. Antoy nanlapuan na popular a selebrasyon ya Easter?

¹³ Panisiaan na dakel ya say Easter et selebrasyon parad inkioli nen Kristo, balet diad tua et nanlapu itan ed palson relihyon. Say mismon ngaran ya Easter et walay koneksion tod diosa na saray Anglo-Saxon ya si Eostre odino Ostara, say diosa na palbangon tan panagdalus. Tan akin ya wala ray iknol tan kuneho no Easter? Say iknol et “kaslakan lan uusaren a simbolo na balon bilay tan kikioli,” kuan na Encyclopædia Britannica, tan say kuneho et abayag lan simbolo na panag-anak. Kanian diad tua, say Easter et ritual ed panag-anak tan kunkunwari labat itan a selebrasyon na inkioli nen Kristo. *

¹⁴ Kasin labay nen Jehova ya nodnonoten tayoy inkioli na Anak to panamegley na makapadimlan ritual ed panag-anak? Seguradon andi! (2 Corinto 6:17, 18) Diad tua, anggapoy nabasad Biblia ya nepeg tayon selebraan so inkioli nen Jesus. No gawaen tayo itan insan tayo ni tawagen ya Easter so selebrasyon, doble so kasalanan tayo.

15. Iner so nanlapuan na Piestay Inatey o Halloween, tan akin ya satan ya petsa so apili parad satan ya selebrasyon?

¹⁵ No Piestay Inatey et amayamay so makapataktakot iran dekorasyon a say itsura ra et singa manananem, dwende, tan arum ni ra. Sayan selebrasyon a tatawagen met na arum ya Halloween et nanlapu ed saray totoon Celt a nanayam ed Britanya tan Ireland nensaman. Diad sulaw ya sankaasinggeran ed Nobyembre 1, seselebraan da so piesta ya Samhain, a say labay ton ibaga et “Sampot na Tiagew.” Panisiaan da ya  no Samhain et makaonla ed mundo na totoo iray maong tan mauges ya espiritu, tan manliliberliber ira diad dalin. Ibabaga dan say kamarerwa na saray inatey et onsesempet ed kaabungan da, kanian mangitarya iray kapamilya da na nainum tan naakan pian napaliket da kuno iray anyani ya bisita ra. Kanian no wala ray ugugaw natan ya manko-costume na anyani o manananem insan ira onlad kaabungan tan manggawa iray kalokoan no agda ra ikday regalo, diad tua et aaligen da imay ritual na Samhain.

16, 17. (a) Akin a nepeg ya usisaen na saray manplaplanon mankasal iray tradisyon ed bansal no kasin ag-iratan kontra ed prinsipyo na Biblia? (b) Anto ran tradisyon so nepeg ya paliisan na saray Kristiano diad bansal da?

¹⁶ Unong ed Biblia, say sakey ed saray pakabidbiran na Makapanyarin Babilonia o sankamundoan ya empiryo na palson relihyon et say “boses na nobyo tan nobya.” (Apocalipsis 18:23) Akin? Ta nanlapu ed palson relihyon so amayamay ya espiritistikon kagagawa a manudutak ed panangasawa dia ni labat ed agew na bansal.—Marcos 10:6-9.

¹⁷ Diad kada lugar et nandurumay tradisyon na bansal. Wala ray tradisyon ya singa anggapo met so uges to balet ta nanlapu manaya ed tradisyon na Babilonia, ya panisiaan dan mangiter na suerte ed balon kasal tan ed saray bisita ra. (Isaias 65:11) Singa bilang, wala ray mangisisibwag na belas odino arum ni. Sayan tradisyon et posiblin nanlapu ed sisiaen da ya say panangan so mamaliket ed saray mauges ya espiritu pian agda sakitan so balon kasal. Niarum ni, say belas et abayag lan papanisiaan ya walay koneksion tod panag-anak, liket, tan andukey ya bilay. Diad arum a lugar et ibubuntok na nobya so bouquet o rosas to tan panisiaan da ya onsublay a mankasal imay makasampat. Sarayan tradisyon et nanlapud saray pagano. Kanian nepeg tayon paliisan iratan pian mansiansia tayo ed panangaro na Dios.—Basaen so 2 Corinto 6:14-18.

18. Anto ran prinsipyo ed Biblia so makatulong ed saray manplaplanon mankasal tan ed saray naimbitaan?

 ¹⁸ Nepeg met ya paliisan na saray lingkor nen Jehova iray kagagawa ed sayan mundo ya mangekal ed dignidad na bansal tan nayarin pakagapolan na arum. Singa bilang, ag-ira mangiiter na mensahe ya sarkastiko odino mangipapasagilig na nipaakar ed sekso. Agmet ira manjo-joke odino mangibabaga na antokaman ya nabaingan so balon kasal odino saray bisita ra. (Proverbio 26:18, 19; Lucas 6:31; 10:27) Papaliisan da met so bongga tan magarbon kasal ya agpakapatnagan na kapaabebaan noagta “panangipangta.” (1 Juan 2:16) Kanian no manplaplano kan mankasal, tandaan mon labay nen Jehova ya maliket ka tan agmon balot pagbabawian so espisyal ya agew na kasal mo. *

19, 20. Antoy imbaga na sakey ya reperensya nipaakar ed nanlapuan na tradisyon ya pan-toast, tan akin ya agnepeg a gawaen itan na saray Kristiano?

¹⁹ Say sakey ya kaslakan a gagawaen no bansal tan ed arum nin okasyon et say pan-toast na iinumen. Oniay inkuan na 1995 International Handbook on Alcohol and Culture: “Say pan-toast na iinumen a niyugali la natan . . . et posiblin nanlapud tradisyon nensaman a panangiyapay na sagradon iinumen ed saray dios . . . pian ebatan day kerew odino dasal ya ‘ondukey komon so bilay mo!’ odino ‘maksil komon so laman mo!’”

²⁰ Iisipen na dakel ya say pan-toast et anggapoy koneksion tod relihyon odino ed panag-anito. Balet say pangiyatagey na baso na alak et singa ikerew na bendisyon ed “tawen” odino ed sakey a dios. Kontra itan ed ibabaga na Biblia.—Juan 14:6; 16:23. *

21. Anto ran selebrasyon so nepeg ya paliisan na saray Kristiano anggano anggapo met so koneksion na saratan ed relihyon, tan akin?

²¹ Say abebbeban estandarte ed moral na totoo natan—wala man o anggapo so koneksion tod Makapanyarin Babilonia—et nanengneng ed saray tinaon ya parada odino piesta ed nanduruman bansa. Diad saratan ya piesta et wala ray mabanday a sayaw tan onsusuporta ni ingen iratan ed saray bakla tan tomboy. Nayari kasin onla odino manbantay tayo ed ontan iran selebrasyon? No gawaen tayo itan, kasin ipapanengneng tayo ya talagan bubusolen tayoy kaugsan? (Salmo 1:1, 2; 97:10) Maabig no aligen tayo so ginawa na salmista ya impikasi ton: “Ipaliis mo pay matak ed andi-kakanaan”!—Salmo 119:37.

22. Kapigan ya say sakey a Kristiano et mandesisyon base ed konsiensia to no kasin mibiang ed sakey a selebrasyon odino andi?

²² Diad panaon ya wala ray selebrasyon ed sayan mundo, nepeg ya manalwar so sakey a Kristiano pian ag-isipen na arum ya sikatoy mibibiang ed saratan. Imbaga nen Pablo: “Balanglan mamangan odino oniinum kayo odino antokaman so gagawaen yo, gawa yo so amin a bengatla parad kigloriaan na Dios.” (1 Corinto 10:31; nengnengen so kahon ya “ Mandesisyon na Duga.”) Balet no say sakey ya selebrasyon et anggapon talagay koneksion tod palson relihyon, politika odino nasyonalismo, tan agmet kontra ed saray prinsipyo na Biblia, personal lan desisyon na sakey a Kristiano no kasin sikatoy mibiang. Anggaman ontan, kaukolan to met ya ikonsidera so liknaan na arum pian anggapoy nigapol to.

23, 24. Panon tayon ipaliwawa iray matunong ya estandarte nen Jehova?

²³ Iisipen na dakel ya saray popular a selebrasyon et pankanawnawa pian nakaiba day pamilya tan kakaaro da. Kanian no walay mangibaga ya sobran istrikto iray Tasi nen Jehova  tan sisibletan day sarili da, ipaliwawa tayo ya importante ed sikatayo ya nakaiba tayoy pamilya tan kakaaro tayo. (Proverbio 11:25; Eclesiastes 3:12, 13; 2 Corinto 9:7) Labalabay tayon nakaiba iray inad-aro tayod bilay ed anggan anton agew, balet lapud inaro tayoy Dios tan saray matunong ya estandarte to, agtayo labay ya say maliket ya paniiba tayo et nalaokan na saray tradisyon ya mamaermen ed sikato.—Nengnengen so kahon ya “ Say Dugan Panagdayew so Panlapuan na Tuan Liket.”

²⁴ Say arum ya Tasi nen Jehova et inusar da may punton walad kapitulo 16 na libron Anto so Peteg ya Ibabangat na Biblia? * nen wala ray marespeton nantepet ed sikara, tan balibali so resulta. Tandaan balet ya say gagala tayo et pian natalosan na arum so papanisiaan tayo, aliwan pian debatien ira. Kanian nepeg ya marespeto, kalmado, tan “naynay komon a maabig iray salita yo, ya atimplaan na asin.”—Colosas 4:6.

25, 26. Panon ya natulongan na saray atateng iray ananak da ya ombiskeg so pananisia tan panangaro da ed si Jehova?

²⁵ Bilang lingkor nen Jehova, natatalosan tayo no akin ya papanisiaan odino gagawaen tayoy sakey a bengatla, tan no akin ya wala met iray papaliisan tayo. (Hebreo 5:14) Kanian sikayo ran atateng, ibangat yo ray ananak yon onebat base ed saray prinsipyo na Biblia. No gawaen yo itan, napabiskeg yoy pananisia ra, natulongan yo ran ibase day ebat da ed Biblia no wala ray mantetepet ed papanisiaan da, tan nipaseguro yod sikara ya inad-aro ira nen Jehova.—Isaias 48:17, 18; 1 Pedro 3:15.

²⁶ Amin ya mandadayew ed Dios “diad espiritu tan katuaan” et agda labat papaliisan iray selebrasyon ya kontra ed Biblia, noagta gagawaen da met so anggaay nayarian dan mansiansian matua ed amin ya aspekto na bilay da. (Juan 4:23) Iisipen na dakel natan ya aliwa lan praktikal no lanang kan matua. Balet aralen tayod onsublay a kapitulo ya say paraan na Dios so naynay a sankaabigan.