ANGGAPOY sakit da rayan bibii. Ondadalan labat ira ed tatawagen ya menopause—normal itan ed bilay na sakey a bii. Atan so pakanengnengan ya agla onanak. No bii ka, asingger mo la kasin naeksperiensya itan? O manmi-menopause ka la natan? Antokaman so situasyon mo, mas natulongan kan arapen iyan pananguman ed bilay mo no amtaen mo tan na saray kapamilyam so menopause.

Kaslakan ed saray bibii et onggapon man-menopause no nan-40 la ra, balet say arum et no 60 años da la. Maslak et kalkalnan ontunda so panregla. Lapud manguman-uman so hormone na sakey a bii, ompan no maminsan et agnasabian, nasabian ya agto iilaloan, odino masyadon mabulos. Pigpigara labat tay biin bigla labat lan ontundan manregla.

“Nandurumay naeksperiensya na kada bii diad pan-menopause da,” so kuan na Menopause Guidebook. Inkuan ni na satan: “Maslak ya manmi-menopause et masalimuot so liknaan da (tatawagen ya hot flash/flush),” ya nayarin kayari to et ambetel ira. Sarayan sintomas et agto ka paugipen tan makapakapuy. Panon iyan kabayag? Unong ed The Menopause Book, “wala ray bibiin sagpaminsan ya man-hot flashes diad sakey odino duaran taon legan iran manmi- menopause. Say arum balet et pigapigaran taon da itan ya naeksperiensya, tan melmelag a porsiento na bibii so  angibagan agla nakal so isige na pan-hot flashes da.” *

Lapud panguman-uman na hormones, ompan say sakey a bii et na-depress tan bigla labat lan manguman so liknaan to, kanian maakis, agmakapan-concentrate tan mililingwan. Balet, “nibaga tayon aliwan amin [ya sintomas] et naeksperiensya na kada bii,” so kuan na The Menopause Book. Wala ray arum ya dagdaiset labat so naeksperiensya dan problema no bilang ta wala.

Nayarin nabawasan iray problemad pan-menopause no manggawa ka ray simplin pananguman ed bilay mo. Singa bilang, nabawasan so isige na hot flashes no itunday pansigarilyo. Makatulong met no limitaan odino iwasan so alak, caffeine, anagasang o mamasamit iran naakan, ya pansengegay hot flashes. Siempre, importante so balansin panangan.

Baleg met so nitulong na pan-ehersisyo pian nabawasan iray sintomas na menopause. Alimbawa, makatulong itan pian naiwasan so insomnia tan biglan panguman-uman na liknaan. Pabiskegen met na ehersisyo so pukel tan laman. *

“Agmo kaukolan ya soloen so paniirap mo,” so kuan nen Rondro, ya abitlad gapo. “No ibagam so naliliknam ed saray inad-arom, ag-ira manaburidon maong no naimano day nagagawad sika.” Diad tua, ompan magmaliw iran mas maanos tan mas natalosan da ka. “Say aro et maanos tan maomaong,” so kuan na 1 Corinto 13:4.—Good News Translation.

Makatulong met so pampikasi, lalo lad saramay maermen ta agla ra onanak. “[Say Dios] liligliwaen to itayo ed amin ya kairapan tayo,” so ipapaseguro na Biblia. (2 Corinto 1:4, Maung a Balita) Insan temporaryo met labat so pan-menopause. No say sakey a bii et maasikasod laman to, nayarin ompawil so biskeg to tan naliketan ed dakel nin taon kayari pan-menopause to.