1. Panon tayon uunoren so Dios tan say gobierno na too?

IBABAGA ed sikatayo na Biblia ya unoren tayo ray gobierno na too, balet ibabangat to met ya nepeg tayon unoren so Dios nen saray totoo. (Gawa 5:29; Tito 3:1) Agkasi mankontraan itan? Andi! Say prinsipyo na relatibon panagpasakop et ontulong ed sikatayon natalosan tan unoren iratan ya ganggan. Impalinew nen Jesus iyan prinsipyo, a kuan to: “Ibayar yo sirin ed Cesar iray bengatlan kien nen Cesar, balet dia ed Dios iray bengatlan kien na Dios.” ^[1] (Mat. 22:21) Panon tayon uunoren iyan bilin nen Jesus? Manpapasakop tayod gobierno na bansa tayo diad panguunor tayod saray ganggan, panrerespeto tayod saray opisyal, tan pambabayar tayoy buis. (Roma 13:7) Balet no say ganggan na saray manuley et kontra ed ganggan na Dios, marespeto tayon ipaliwawa ya agtayo sarag ya unoren itan.

2. Panon tayon nipanengneng ya neutral tayod politika?

² Say sakey ya paraan pian niiter tayod Dios so kanepegan to et diad pansiansia tayon neutral ed politika na sayan mundo. (Isa. 2:4) Kanian agtayo kokontraen so gobierno na too ya inabuloyan na Dios ya manuley, balet agtayo susuportaan iray aktibidad ya  makabansa. (Roma 13:1, 2) Agtayo mankakampanya, omboboto, odino onkakandidato no eleksion, tan agtayo manproprotesta pian umanen so gobierno.

3. Akin et nepeg itayon mansiansian neutral?

³ Walay pigaran rason ed Biblia no akin ya igaganggan itayo na Dios a mansiansian neutral. Singa bilang, tutumboken tayo ray bangat tan ehemplo na Anak to, si Jesu-Kristo, diad pagmamaliw tayon ‘agkabiangan na mundo,’ agmibabali ed politika tan saray guerra. (Juan 6:15; 17:16) Nepeg a mansiansia tayon neutral pian magmaliw itayon matoor ya uuleyan na Panarian na Dios. Ta no andi, panon tayon nawalaay malinis ya konsiensia sano ipupulong tayon say Panarian na Dios labat so makaresolbe ed saray problema na totoo? Sakey ni, aliwan singa saray palson relihyon ya anggapoy pankakasakey da lapud mibabali rad politika, ontutulong so dugan panagdayew pian mansiansia tayon neutral tan agnabubuyak so internasyonal ya impanaagi tayo.—1 Ped. 2:17.

4. (a) Panon tayon amta ya magmaliw ya mas mairap so mansiansian neutral? (b) Akin ya kaukolan tayoy manparaan la natan ya mansiansian neutral?

⁴ Nayarin mareen so gobierno diad bansa tayo, ya agda tayo sesebelan ya mandayew ed Dios. Balet legan ya manasingger lay panampot na mundo nen Satanas, ilaloan tayon magmaliw ya importantin isyu so neutralidad. Say mundo et napno na totoon “agdan balot labay so mipaknaan” tan “anawet so ulo” da, kanian mas lalon anggapoy pankakasakey na totoo tan mankokontraan ira. (2 Tim. 3:3, 4) Diad arum a bansa, saray agagi tayo et nipaarap lad saray ag-inilaloan ya subok ed neutralidad lapud maples ya manguuman so kipapasen na politika. Kasin natatalosan mo no akin ya kaukolan tayon pabiskegen la natan so determinasyon tayon mansiansian neutral? No alagaren tayo ni mairap ya situasyon insan tayo onkiwas, ompan makapikompromiso itayo tan agmakapansiansian neutral. Kanian panon tayon makapanparaan ya mansiansian neutral diad mundon naapag-apag? Aralen tayoy apatiran paraan ya ontulong ed sikatayo pian nagawaan iya.

5. Antoy pangipapasen nen Jehova ed gobierno na too?

⁵ Say unonan makatulong pian makapansiansian neutral et say pangipasen ed gobierno na too a singa ed pangipapasen nen Jehova. Anggano wala met iray patas ya manuuley, agbalot gagala na Dios ya uleyan na too so kapara ton too. (Jer. 10:23) Susuportaan na gobierno na too so nasyonalismo, ya pansesengegan na inkaapag-apag na totoo. Anggan saray sankamaongan lan lider et agda naresolbe so amin ya problema. Ontan met, manlapu la nen 1914, say gobierno na too et nagmaliw ya kakompetensia na Panarian na Dios, ya asingger lan mangukom tan maneral ed saray bansa.—Basaen so Salmo 2:2, 7-9.

6. Panoy nepeg a pantrato tayod saray opisyal na gobierno?

⁶ Aabuloyan ni na Dios ya mansiansia so gobierno na too lapud anggan panon et makakatulong itan pian niwalay deen, tan lapud satan et nipulong tayo so maong a balita na Panarian. (Roma 13:3, 4) Bibilinen itayo ni ingen na Dios ya ipikasi iray manuuley, lalo la no saray desisyon da et apektaen toy panagdayew tayo. (1 Tim. 2:1, 2) Kekerewen tayo met ed saray manuuley ya patas so pantrato dad sikatayo, a singa ginawa nen apostol Pablo. (Gawa 25:11) Tua ya ibabangat na Biblia ya say kabusol na Dios, si Satanas, et walay autoridad tod politika, balet agto labay ya ibagan kokontrolen toy kada lider odino  manuuley. (Luc. 4:5, 6) Kanian agtayo ipapasagilig ya kokontrolen na Diablo so sakey ya manuuley. Imbes, sano onaarap tayod “saray gobierno tan autoridad,” agtayo “dederalan so anggan siopa.”—Tito 3:1, 2.

7. Antoy nepeg tayon paliisan pian mansiansian neutral?

⁷ Uunoren tayoy Dios no anggapon balot so papaboran tayon kandidato odino partido ed politika, balanglan pabor odino kontra ed sikatayo. Panon ya nayarin nasubok dia so neutralidad tayo? Singa bilang, dakel so manproprotesta ya paekalen ed puesto so maruksan lider, ya mamapairap met ed totoo na Dios. Anggano agtayo oonla ya manprotesta, kasin mimilay liknaan tayod sikara? (Efe. 2:2) Nepeg ya mansiansia tayon neutral aliwa labat ed salita tan gawa noag pati diad puso tayo.

8. No mairap so mansiansian neutral, panon tayon magmaliw ya “malikas” balet “maamo”?

⁸ Say komaduan makatulong pian makapansiansia tayon neutral et say pagmaliw ya “malikas a singa saray uleg ingen ta maamo a singa saray malapati” no nipapaarap ed saray subok. (Basaen so Mateo 10:16, 17.) Malikas tayo no nanenengneng tayo lan tampol iray peligro, tan maamo no agtayo aabuloyan ya makapikompromiso tayo lapud saratan. Imanoen iray posiblin pakasubokan na neutralidad tayo tan no panon tayon arapen iratan.

9. Antoy kaukolan tayon panalwaran no mitotongtong tayod arum?

⁹ No mitotongtong. Kaukolan tayoy manalwar no walay mangitongtong na nipaakar ed politika. Singa bilang, no ipupulong tayoy mensahe na Panarian, paliisan tayon irayew odino kritikoen iray patakaran na sakey a partido odino lider. Ipaarap so tongtongan ed topic ya pampaknaan yo, manpokus ed sengegan na problema imbes ya diad solusyon ya ibabaga na gobierno. Insan, ipanengneng ed Biblia no panon ya permanentin resolbien na gobiernoy Dios so amin ya problema. No walay mangibangon na tongtongan nipaakar ed pankakasal na parehon sekso o aborsion, idepensa iray prinsipyo na Dios tan ipaliwawa no panon tayon uunoren iratan. Tan no nalalanor lay politika ed sarayan tongtongan, nepeg a mansiansia tayon neutral. Agtayo mangibabaga no anto ran ganggan so nepeg ya ipasa, ekalen, odino umanen, tan agtayo ipipilit ed arum so opinyon tayo.

10. Panon itayon makapansiansian neutral no manbabantay o manbabasa tayo na saray balita?

¹⁰ Media. Maslak iran “balita” ed media et walay pipilaan da tan base labat ed sarili dan opinyon. No maminsan et magmamaliw labat ya instrumento na politika so media. Diad saray bansa ya kontrolado na gobierno so media, saray balita et mapatpatnag ya pabor ed sikara, balet anggan diad saray bansa ya bulos iray totoo ya mansalita, nepeg a manalwar met iray Kristiano ya agda abobonan so sakey a komentarista ya walay papaboran to. Tepetay sarilim, ‘Kasin labalabay koy ondengel ed sakey ya managbalita lapud onaabobon ak ed opinyon to ed politika?’ No ontan, kaukolan moy mananap na mas neutral ya lapuan na impormasyon. Maabig no limitaan moy pambantay o pambasa na saray balita ya onsusuportad programa na politika tan usisaen no kasin kontra iratan ed “pangaligan a maabig iran salita” ed Biblia.—2 Tim. 1:13.

11. Akin ya nayarin mairap so mansiansian neutral no importantin maong ed sikatayo iray kaykayarian tayo?

¹¹ Materyalismo. No importantin maong ed sikatayo iray kaykayarian tayo, nayarin nikompromisoy neutralidad tayo no nipaarap tayod subok. Diad Malawi, anengneng  nen Ruth ya dakel iray agagin akikompromiso nen pinasegsegang ira nen dekada 1970. Oniay nanonotan to: “Agda nataynan so mainawan bilay da. Wala ray kaiba min niyakar ed arum a bansa balet akibiang lanlamang ed politika tan pinmawil ed ayaman da lapud agda naanosan so mairap ya kipapasen ed refugee camp.” Balet karaklan ya lingkor na Dios so nansiansian neutral anggano walay kairapan odino naandin amin so kaykayarian da.—Heb. 10:34.

12, 13. (a) Antoy pangipapasen nen Jehova ed totoo? (b) Panon a nibaga ya ipapasirayew tayo lay bansa tayo?

¹² Inkamapaatagey. Mabetbet ya ipapasirayew na totoo so lahi, tribu, kultura, syudad, odino bansa ra. Balet amta tayo ya no ipaatagey tayo iratan, onkokontra tayod pangipapasen nen Jehova ed totoo tan uley na too. Siempre, ag-iilaloan na Dios ya agtayo la birbiren so kultura tayo. Diad tua, lapud pandudumaan na kultura, nanengneng tayo so makapadinayew ya nanduruman klase na totoo. Balet nepeg tayon tandaan ya pareparehoy pakanengneng na Dios ed amin a totoo.—Roma 10:12.

¹³ Say pangipasirayew ed bansan nanlapuan tayo et pakapatnagan na nasyonalismo, tan nayarin onggapo ditan so pakapikompromiso. Posiblin nawalaan met na ontan ya ugali iray Kristiano ta anggan diad kongregasyon nen inmunan siglo, wala ray manlalabi ed saray agagi da ya dumay bansan nanlapuan da. (Gawa 6:1) Panon tayon nibaga ya magmamaliw ti lan mapaatagey? Singa bilang, antoy reaksion mo no walay agin dumay lahi to ya angiter na suhestion ed sika? Kasin agmo awaten itan tan isipen mon tampol ya, ‘Mas maong so paraan mi dia’? Aliwan ontan komon, noagta iyaplika tayon amin iyan bilin na Biblia: “Mapaabeba so nonot yo, ya ipasen yon mas atagey so arum nen say sikayo.”—Fil. 2:3.

14. Panon ya makatulong ed sikatayo so pampikasi, tan anton alimbawa ed Biblia so manprueba ed saya?

¹⁴ Say komatlon makatulong pian makapansiansia tayon neutral et say ikerew na biskeg ed si Jehova. Onkerew na masanton espiritu pian nawalaan kay anos tan kontrol ed sarili ya kaukolan mo pian nasungdoan moy kurakot tan aliwan patas ya gobierno. Sarag mo met so onkerew ed si Jehova na karunongan ya nanengneng tan naarap iray situasyon ya nayarin pansengegan na pangikompromisom ed neutralidad mo. (Sant. 1:5) No napriso odino nadusa ka lapud agmo labay ya benegan so dugan panagdayew, ipikasim ya nawalaan kay biskeg pian nidepensam so pananisiam tan nasungdoan moy antokaman ya onsabin panamasegsegang.—Basaen so Gawa 4:27-31.

15. Panon itayon natulongan na Biblia ya mansiansian neutral? (Nengnengen met so kahon ya “Pinabiskeg na Salitay Dios so Determinasyon Da.”)

¹⁵ Sarag to kan pabiskegen nen Jehova panamegley na Biblia. Dalepdepen iray teksto ya makatulong ed sikan mansiansian neutral no nasusubok. Ipatlep la iratan natan pian napabiskeg da ka no onsabi panaon ya agka la nayarin manbukay na Biblia. Pabiskegen met na Salita na Dios so ilalom ed saray bendisyon na Panarian ed arapen. Importante iyan ilalo pian nasungdoan tayoy panamasegsegang. (Roma 8:25) Manpili na saray teksto ya pakabasaan na saray bendisyon ya pipirawaten mon naawat, tan imadyin mon panliliketan mo la iratan diad Paraiso.

16, 17. Antoy naaralan tayod alimbawa na saray matoor ya lingkor na Dios ya nansiansian neutral? (Nengnengen so litratod gapo na artikulo.)

¹⁶ Saray matoor ya lingkor nen Jehova so komapat ya makatulong pian makapansiansia  tayon neutral. Saray alimbawa da et makapangiter na karunongan tan biskeg ya kaukolan tayo pian makapansungdo. Singa bilang, si Sadrac, Mesac, tan Abednego et agnandayew ed imahen ya mangirerepresenta ed uley na Babilonia. (Basaen so Daniel 3:16-18.) Say pambasa nipaakar ed katooran da so mamapabiskeg ed saray Tasi natan pian agmet ira mansaludo ed bandira na bansa ra. Ontan met, si Jesus et agbalot akibabali ed politika tan pankokolkol na totoo ed mundo. Lapud amta to no antoy nayarin epektod arum na alimbawa to, pinaseseg to ray disipulo to: “Manpakpel kayo! Tinalok so mundo.”—Juan 16:33.

¹⁷ Dakel ya agagi ed panaon tayo so nansiansian neutral. Say arum et pinairap tan impriso tan inatey ni ingen lapud pananisia da. Saray alimbawa da so makatulong ed sika a singa ed si Barış ya taga Turkey, ya inkuan to: “Si Franz Reiter et kalangweran a brother ya pinatey lapud agto labay so magmaliw ya sundalo nen Hitler. Diad sulat tod si nanay to ya ginawa to antis ya ompatey, napatnagan so mabisbiskeg ya pananisia tan talek tod si Jehova, tan labay kon aligen so alimbawa to no nipaarap ak met ed ontan ya subok.” ^[2]

18, 19. (a) Panon kan natulongan na saray agagid kongregasyon yo ya mansiansian neutral? (b) Antoy determinasyon mo?

¹⁸ Natulongan ka met na saray agagid kongregasyon yo. Ipaamtam ed saray elder iray aarapen mon subok ed neutralidad, tan kerew kay makabat ya simbawa ra ya based Biblia. Napabiskeg ka na agagid kongregasyon no amta da iray aarapen mon subok. Kerew mo ya ipikasi da ka. Siempre, no labay tayon pabiskegen tan ipikasi da tayo, nepeg ya ontan met so gawaen tayod sikara. (Mat. 7:12) Makatulong so artikulo ed jw.org ya “Jehovah’s Witnesses Imprisoned for Their Faith—By Location” ya walad NEWSROOM > LEGAL DEVELOPMENTS pian magmaliw kan espisipiko ed pikakasim. Nanengneng ditan so kangaranan na saray Tasin impriso lapud pananisia ra. Manpili na pigaran ngaran, tan ipikasim ya napansiansia da komon so integridad da.—Efe. 6:19, 20.

¹⁹ Legan ya manasingger so panampot na gobierno na too, agtayo la nabibigla no nasabin agda la naabuloyan so pansiasiansia tayon matoor ed si Jehova tan ed Panarian to. Kanian komon ta pabiskegen tayo la natan so determinasyon tayon mansiansian neutral diad mundon naapag-apag.