1. Anton subok so inarap nen Jose, tan antoy ginawa to?

 INAGEW-AGEW ya walay manutukso ed si Jose ya anak nen Jacob. Sikatoy lanang ya aakiten na asawa na amo ton si Potifar. Labay na sayan bii so mi-sex ed si Jose. Pero talagan aglabay nen Jose. Diad tua, matmainomay pa komon ya natukso ta anggapo diman so amo to. Sakey ni, aripen labat si Jose. No agto pagbigyan iyan bii, ompan manggawa na paraan pian lalon manirap si Jose. Pero, talagan desidido si Jose ya agmanggawa na imoral. Akin ey? Oniay imbaga to: “Panon kon nagawaan iyan baleg a kaugsan tan makapankasalanan ak ed Dios?”—Gen. 39:7-12.

2. Akin et nibaga nen Jose ya mankasalanan ed Dios no mirelasyon ed agto asawa?

² Nen panaon nen Jose, anggapo ni Mosaikon Ganggan ya ditan et malinew ya ingganggan nen Jehova ya “Agka mikakalugoran.” (Exo. 20:14) Diad tua, manga 200 ya taon ni so linmabas manlapud panaon nen Jose insan inter nen Jehova itan ya ganggan. Kanian akin et nibaga nen Jose ya ‘baleg a kaugsan tan mankasalanan ed Dios’ no mikalugoran o mirelasyon ed agto asawa? On ta kabkabat toy Aman Jehova, tan natatalosan to ya aglabay na Dios so imoralidad. Seguradon amta nen Jose imay uksoyan nen Jehova ya say asawan laki tan say asawan bii et para labat ed sakey tan sakey. (Gen. 2:24) Tan seguradon naistorya nen Jacob ed sikato imay amiduan inkagawa ya prinotektaan nen Jehova so bai tod pueg ya si Sara nen walay arum ya laki ya malabay ya mirelasyon ed sikato. (Gen. 12:14-20; 20:2-7) Prinotektaan met na Dios so bai ton si Rebeca nen planon alaen na arum ya laki. (Gen. 26:6-11) Inisip ya maong iratan nen Jose kanian atalosan to no antoy duga ed pakanengneng nen Jehova. Inar-aro nen Jose si Jehova kanian  inar-aro to met so matunong ya estandarte To, tan sikatoy desidido ya unoren itan.

3. Antoy pantongtongan tayod sayan artikulo?

³ Sika ey, kasin inarom met so inkatunong? Seguradon ‘on’ so ebat mo. Pero siempre, amin tayo et aliwan perpekto. No agtayo manalwar, ompan main-inomay tayon naimpluensiaan na sayan mundo. (Isa. 5:20; Roma 12:2) Pantongtongan tayo sirin no antoy labay ya ibaga na inkatunong, tan no akin ya parad pankaabigan tayo lanlamang no gawaen tayoy duga ed pakanengneng nen Jehova. Insan tayo aralen so taloran paraan pian mas naar-aro tayoy estandarte nen Jehova.

4. Antoy ideya na arum tungkol ed inkatunong, pero akin et aliwa itan?

⁴ No nabitla so salitan “matunong,” say iisipen na arum et amay toon masita, atagtagey so pakanengneng tod sarili to, tan iisipen to ya mas maong nen say arum. Pero diad tua, aglabay nen Jehova iratan ya ugali. Nen wadiad dalin si Jesus, imbaga tod saray lider na relihyon ya aliway gagawaen da ta ipapasirayew dan matunong ira, pero abebbebay pakanengneng dad arum. (Ecl. 7:16; Luc. 16:15) On, no say sakey et tuan matunong, agton balot isipen ya sikatoy mas maong nen say arum.

5. Base ed Biblia, anto so inkatunong? Mangiter na alimbawa.

⁵ Say inkatunong et balibalin kualidad. Say matunong ya too et gagawaen to no antoy duga ed pakanengneng nen Jehova. Diad Biblia, saray salitan “matunong” tan “inkatunong” et lanang ya walay koneksion to ed atagey ya estandarte nen Jehova. Singa bilang, ingganggan nen Jehova iray negosyante ya mangusar iray “matuan simbangan.” (Deu. 25:15) Diad sayan teksto, say inusar ya Hebreon salita parad ‘matua’ et pareho lanlamang ed salitan “matunong.” Kanian nibaga ya matunong so sakey ya Kristiano no matua ed negosyo o trabaho to. Say matunong ya too et aga mansasaol tan agto labay ya walay nanaagrabiado. Ontan met, say toon matunong et sankanonot to no antoy nalikna nen Jehova kada no mandesisyon ta labay ton ‘napaliket ya maong’ so Dios.—Col. 1:10.

6. Akin et walay karapatan nen Jehova ya mangibaga no antoy duga tan aliwa? (Isaias 55:8, 9)

⁶ Ibabaga na Biblia ya si Jehova so “ayaman na inkatunong.” (Jer. 50:7) Labay ton ibaga, sikato so Lapuan na inkatunong. Walay karapatan to ya mangibaga no antoy duga tan aliwa ta sikato so Amalsa ed sikatayo. Sikatayo ran totoo et makasalanan kanian limitado labat so pakatalos tayo. Si Jehova balet et perpekto kanian talagan amta to no antoy duga tan aliwa. (Pro. 14:12; basaen so Isaias 55:8, 9.) Pero lapud pinalsa itayo na Dios ya sarag tayon aligen iray ugali tan kualidad to, sarag tayo sirin ya unoren so estandarte to. (Gen. 1:27) Tan diad tua, labalabay tan pansasagpotan tayo itan ya unoren ta inar-aro tayoy Aman Jehova.—Efe. 5:1.

7. Akin et kailangan tayoy napantiwalaan ya estandarte? Mangiter na alimbawa.

⁷ Akin et parad pankaabigan tayo lanlamang no unoren tayoy estandarte nen Jehova? Pian natalosan tayo itan, imadyinen tayo pa no kada construction worker et walay kanya-kanyan estandarte da ed panagsukat. No ontan, magulo tan agda nasumpal so ipapaalagey da. Isipen pa met no ag-unoren na saray doktor tan nurse so estandarte ed dugan pangasikaso ed saray pasyente. Ompan ompatey laingen iray pasyente ra. On, talagan kaukolan tayo so napantiwalaan ya estandarte, ta no anggapo itan, napahamak tayo. Atan so rason no akin ya labay nen Jehova ya  unoren tayoy estandarte to. Labay to tayon protektaan pian agtayo napahamak.

8. Anton bendisyon so manatalaran ed saramay inaro day inkatunong?

⁸ Bebendisyonan nen Jehova iramay gagawaen day anggaay nayarian dan unoren so estandarte to. Oniay impaseguro to: “Saray matunong et tawiren day dalin, tan manbilay ira ditan diad andi-anggaan.” (Sal. 37:29) No nagawa la itan, seguradon walay deen tan pankakasakey ed interon mundo ta amin ya totoo et uunoren day estandarte nen Jehova. Malikeliket lay bilay ed satan. Ontan so bilay ya labay nen Jehova parad sikatayo. Itultuloy tayo sirin ya aroen so inkatunong. Panon tayon nagawaan itan? Aralen tayoy taloran paraan.

9. Antoy sankaimportantian ya gawaen tayo pian naaro tayoy inkatunong?

⁹ Unona: Aroen si Jehova, say Lapuan na inkatunong. Pian naaro tayoy estandarte nen Jehova, dapat inar-aro tayoy Jehova. Ta no diman mabiskeg so panangaro tayod si Jehova, mabiskeg met so determinasyon tayon unoren so matunong ya estandarte to. Bilang alimbawa, isip mo pay Adan tan Eva. Agdan talaga inaroy Jehova, kanian matmainomay dan imbaliwala so ganggan to.—Gen. 3:1-6, 16-19.

10. Antoy ginawa nen Abraham pian mas natalosan toy panagnonot nen Jehova?

¹⁰ Agtayo labay ya aligen si Adan tan Eva. Antoy gawaen tayo sirin pian agtayo la naulit so lingo ra? Dapat tuloytuloy tayon kabaten si Jehova pian nanengneng tayo ray balibalin kualidad to tan natalosan tayoy paraan na panagnonot to. No ontan so gawaen tayo, mas naar-aro tayoy Jehova. Say sakey ya alimbawa ya talagan inar-aro toy Jehova et si Abraham. Wala ray situasyon ya agto masyadon atalosan so desisyon o ganggan nen Jehova. Pero imbes ya kuestionen toy Dios tan manrebelde, sinali ton talosan so panagnonot nen Jehova. Singa bilang, aburidoy Abraham nen naamtaan toy desisyon nen Jehova ya deralen toy syudad na Sodoma tan Gomorra. Inisip to ya ompan nadamay iray matunong no deralen na Dios iratan ya syudad. Agmakapanisia si Abraham ya gawaen itan nen Jehova, say “Ukom na interon dalin.” Kanian aminpigapiga ton tinepetan si Jehova. Maan-anos ya inebatan nen Jehova iray tepet to. Atalosan lanlamang nen Abraham ya uusisaen nen Jehova so puso na kada too, tan agton balot idamay iray matunong no dusaen to iray mauges.—Gen. 18:20-32.

11. Akin et nibaga tayon inar-aro tan pantitiwalaan nen Abraham si Jehova?

¹¹ Seguradon tinmatak ed isip tan puso nen Abraham iman ya impantongtong da nen Jehova. Lalo ton arespeto tan naar-aro so Ama to. Kalabas na pigaran taon, asubok so tiwala nen Abraham ed si Jehova. Sikatoy ingganggan nen Jehova ya ibagat toy inar-aro ton anak ya si Isaac. Pero say makapabilib, inmunor ya tampol si Abraham tan agto la tinepetan si Jehova. Akin ey? On ta kabkabat to lay Ama to. Pero siempre, aliwan mainomay imay ipapagawa nen Jehova. Seguro, singa bebetagen so puso nen Abraham legan ton ipaparaan iray nakaukolan diad pangibagat to ed anak to. Pero say sankanonot to, matunong si Jehova tan sankamaaroan ya Ama. Imbaga met nen apostol Pablo ya inisip nen Abraham ya sarasarag na Dios ya paolien si Isaac. (Heb. 11:17-19) Kombinsido si Abraham ta insipan nen Jehova ya walay sakey a nasyon ya manlapud si Isaac, pero diad saman et anggapo ni pamilya nen Isaac. On, inar-aro nen Abraham  so Ama to, kanian baleg so tiwala to ya agbalot mangiganggan si Jehova na parad pankaugsan to. Lapud pananisia, sikatoy inmunor anggano mairap.—Gen. 22:1-12.

12. Panon tayon naalig si Abraham? (Salmo 73:28)

¹² Panon tayon naalig si Abraham? Dapat tuloytuloy tayo met ya kabaten si Jehova. No diman tayo mas nakakabat si Jehova, lalon onasingger so liknaan tayod sikato tan mas naar-aro tayo. (Basaen so Salmo 73:28.) Mas mainomay tayon ibiig so duga tan aliwa ta kabisado tayoy panagnonot nen Jehova. (Heb. 5:14) Kanian agtayo basta-basta natukso ya manggawa na aliwa. On, no inar-aro tayoy Aman Jehova, sankanonot tayoy liknaan to tan agtayo labay ya nasakitan kanian agtayo manggaway pakaderalan na relasyon tayod sikato. Anto ni so gawaen tayo pian naar-aro tayoy inkatunong?

13. Antoy labay ya ibaga na ‘maseet ya ipatnag so inkatunong’? (Proverbio 15:9)

¹³ Komadua: Pansagpotan mon aroen so inkatunong kada agew. Di ba, no labay tayon mabiskeg so laman tayo, man-exercise tayon lanang? Mipadpara, no labay tayon ombiskeg so panangaro tayo ed inkatunong, dapat inagew-agew tayon pansagpotan ya unoren so estandarte nen Jehova. Siempre, amta to ya aliwa tayon perpekto tan agto ipagawa ed sikatayo so agtayo sarag. (Sal. 103:14) Ipapaseguro to ya ar-aroen to “imay manseseet a mangipatnag na inkatunong.” (Basaen so Proverbio 15:9.) Antoy labay ya ibaga na satan? Onia ’tan ay: Di ba, no walay goal tayod espiritual, manseet o mansagpot tayo pian naabot tayo itan? Ontan met ed inkatunong, dapat manseet o mansagpot tayo pian nagawaan tayoy duga. Tua, aliwa itan ya mainomay pero maan-anos itayon tulongan nen Aman Jehova pian tuloytuloy tayon naaro so inkatunong.—Sal. 84:5, 7.

14. Anto so “samben na inkatunong,” tan akin et importante itan?

¹⁴ Maar-aron ipapanonot nen Jehova ed sikatayo ya aliwan makapabelat so inkatunong o panggawa na duga. (1 Juan 5:3) Diad tua,  atan ingen so manprotekta ed sikatayo kada agew. Kasin natandaan mo imay kompleton espiritual ya armas ya indeskribe nen apostol Pablo? (Efe. 6:14-18) Dinan diman so manproprotekta ed puso na sundalo? Say “samben na inkatunong,” ya isisimbolo toy matunong ya estandarte nen Jehova. No panon ya say samben ed pagew et protektaan toy literal ya puso, say matunong ya estandarte nen Jehova so manprotekta ed simbolikon pusom, say inkatoom. Seguroen mo sirin ya kada agew et akasulong ed sika so samben na inkatunong!—Pro. 4:23.

15. Panon mon naseguro ya akasulong ed sika so samben na inkatunong?

¹⁵ Panon mon naseguro ya akasulong ed sika so samben na inkatunong? Kada no mandesisyon ka, lanang mon isipen no antoy panlabayan nen Jehova. Singa bilang, antis kan mangigapo na istoryaan, ondengel na kansion, manbantay na palabas, o manbasa na libro, tepetan mo ni sarilim: ‘Kasin labay iya nen Jehova? No gawaen ko iya, antoy iloloob ko ed pusok? Kasin lapud saya et agko laingen nagawaan so duga ta makapanisip ak lay imoral, labalabay ko lay inkaruksa, o gawaen to ak ya makasarili?’ (Fil. 4:8) No sankanonot mon lanang so panlabayan nen Jehova ed amin ya desisyon mo, protektado so simbolikon pusom ed saray mauges ya impluensya.

16-17. Antoy ipapaseguro ed sikatayo na Isaias 48:18?

¹⁶ Kasin no maminsan et naiisip mo ya ompan agmo lanlamang naunor so matunong ya estandarte nen Jehova diad ilabas na saray taon? No ontan so iisipen mo, tandaan mo imay imbaga nen Jehova ya nabasa ed Isaias 48:18. (Basaen.) Impaseguro nen Jehova ya no sikatoy unoren mo, say inkatunong mo et “singa saray daluyon na dayat.” Seguro, labalabay moy manparagem diad gilig na dayat. Legan mon nenengnengen iray daluyon, kasin panaburidoan mo ya ompan ontunda iratan? Siempre andi, ta antam ya say dayat et sipor lan walay daluyon to tan tuloytuloy labat itan.

¹⁷ On, singa saratan ya daluyon ed dayat, posible ya tuloytuloy mon naunor so matunong ya estandarte nen Jehova! Panon mon nagawaan itan? Singa nibaga nen niman, antis kan mandesisyon, isip mo no antoy labay nen Jehova ya gawaen mo tan gawam no antoy panlabayan to. Tua, wala ray mairap ya desisyonan, pero ipapaseguro na maar-aron Ama tayo ya tulongan to ka tan ikdan to kay biskeg pian nagawaan moy duga.—Isa. 40:29-31.

18. Akin et agtayo dapat uukomen so arum?

¹⁸ Komatlo: Paulyan mon si Jehova so mangukom ed arum, aliwan sika. Anggano gagawaen tayoy anggaay nayarian tayon unoren so matunong ya estandarte nen Jehova, anggapoy karapatan tayon ukomen so arum tan agtayo dapat iisipen ya mas matunong tayo nen say sikara. Imbes ya husgaan tayo ra, tandaan tayo ya si Jehova so “Ukom na interon dalin.” (Gen. 18:25) Ag-itayo inikdan nen Jehova na autoridad ya ukomen so arum. Diad tua, oniay ingganggan nen Jesus: “Agkayo la manguukom ta pian agkayo naukom.”—Mat. 7:1. *

19. Panon ya impanengneng nen Jose ya walay tiwala to ed panangukom nen Jehova?

¹⁹ Pawilen tayo pay alimbawa nen Jose. Agton balot inukom iramay totoon aliwliway impantrato dad sikato. Diad tua, saray mismon kuya to so angilako ed sikato bilang aripen, tan tinilaan da ni ingen so ama ra ya inatey la  kunoy Jose. Kalabas na dakel ya taon, anengneng lamet nen Jose iray kuya to. Diad saman et atagtagey lay posisyon to diad bansan Ehipto, kanian sarasarag to komoy ombales ed sikara. Pagbabawian da lay ginawa rad si Jose, pero natatakot ni ran siansia ta ompan bawian to ra. Pero oniay impaseguro nen Jose ed sikara: “Agkayo natatakot. Siak ta so Dios a mangukom ed sikayo?” (Gen. 37:18-20, 27, 28, 31-35; 50:15-21) On, binidbir nen Jose ya si Jehova labat so walaay karapatan ya mangukom.

20-21. Antoy agtayo dapat gagawaen?

²⁰ Aligen tayoy Jose, bidbiren tayo ya si Jehova labat so walaay karapatan ya mangukom. Singa bilang, agtayo dapat kukuestionen so motibo na saray agagi lapud agtayo makabasay puso; si Jehova labat so makaamta ed tuan motibo na sakey ya too. (Pro. 16:2) Inar-aro toy amin ya klase na totoo, antokaman so background o kultura da. Labay nen Jehova ya “ilukas [tayo] met a maong so puso [tayo].” (2 Cor. 6:13) Kanian imbes ya manhusga tayo, aralen tayon aroen so amin ya agagi.

²¹ Anggan saray agtayo kaagian et agtayo met dapat huhusgaan. (1 Tim. 2:3, 4) Singa bilang, kasin husgaan tayoy kanayon tayo ya aliwan Tasi tan isipen tayo ya agto lan balot awaten so katuaan? Andi, ta no onman so iisipen tayo, uunaan tayo lay Aman Jehova, tan singa tayo papapawayen ya mas matunong tayo nen say arum. Diad tua, iikdan nen Jehova na tsansan magbabawi so “amin a totoo natan.” (Gawa 17:30) Tandaan tayo ya diad pakanengneng nen Jehova, aliwan matunong so sakey ya too no iisipen ton sikatoy mas matunong nen say arum.

22. Akin et determinado kan aroen so inkatunong?

²² No inaro tayoy matunong ya estandarte nen Jehova, nalikna tayoy liket tan magmaliw tayon maong ya alimbawa ed arum. Lalo tayon onapit ed si Jehova tan ed sakey tan sakey. Komon ta ipanengneng tayo ya “naeerasan tan napepegaan [tayo] parad inkatunong.” (Mat. 5:6) Tandaan mo ya iimanoen nen Jehova so amin ya pansasagpot mo, tan naliliketan ed iyaaligwas mo. Anggano onaabeba lan onaabeba so estandarte na sayan mundo lapud kabkabusol day inkatunong, determinado tayon gawaen no antoy duga ta amta tayon “inad-aro nen Jehova [iray] matunong.”—Sal. 146:8.