1. Kada no aaralen tayoy pananisia nen Abraham, antoy nitepet tayo ed sarili tayo?

 PAMILYAR so dakel ya totoo ed si Abraham. Pero diad tua, ngalngali anggapoy amta ra tungkol ed sikato. Pero sika, kabkabat moy Abraham. Singa bilang, antam imay ibabaga na Biblia ya si Abraham so “ama na amin a walaan na pananisia.” (Roma 4:11) Pero ompan naisip mo, ‘Kasin naalig koy kabiskeg na pananisia nen Abraham?’ On, sarag mo!

2. Akin et importantin aralen tayoy alimbawa nen Abraham? (Santiago 2:​22, 23)

² Naalig tayoy kabiskeg na pananisia nen Abraham no aralen tayoy alimbawa to. Inunor toy ganggan na Dios ya onlad arawrawin lugar, tan deka-dekadan nanayam ed saray tolda. Aga ingen nanduaran isip ya ibagat ed Dios so inar-aro ton anak ya si Isaac. Patunay iratan ya mabisbiskeg so pananisia to. On, say pananisia nen Abraham et atekepan na gawa. Kanian nala toy pabor na Dios tan inturing nen Jehova ya kaaro. (Basaen so Santiago 2:​22, 23.) Labay nen Jehova ya makaaral ka ed si Abraham tan naawat mo met iratan ya bendisyon. Kanian impaisulat to ed si Pablo tan Santiago so alimbawa nen Abraham. Pantongtongan tayoy Roma kapitulo 4 tan Santiago kapitulo 2 ta wala ray importantin detalye ya nabasa ditan tungkol ed si Abraham.

3. Nen insulat nen Pablo tan Santiago so alimbawa nen Abraham, anton teksto so angibasiyan da?

³ Nen indeskribe nen Pablo tan Santiago si Abraham, parehon say angibasiyan da et amay nabasa ed Genesis 15:6. Kuan to ditan: “Impatnag [nen Abraham so] pananisia ed si Jehova, tan lapud satan et sikatoy impasen Ton matunong.” On, no naliliketan si Jehova ed sakey ya too, ipasen ton matunong. Anto  tay “matunong”? Say toon matunong et malinis o andiay pakabalawan diad pakanengneng na Dios. Siempre, anggapo tay too ya perpekto. Amin tayo et makasalanan. Kanian espisyal ya maong no say pakanengneng na Dios ed sakey ya too et matunong. Seguradon labay mo ya ontan so pakanengneng na Dios ed sika, tan ag-itan imposible. Aralen tayo sirin no akin ya imbaga nen Jehova ya matunong si Abraham, tan no anto met so gawaen tayo pian ipasen To tayon matunong.

4. Antoy makakahadlang ed pagmaliw tayon matunong?

⁴ Diad sulat nen Pablo ed saray taga Roma, imbaga to ya amin ya totoo et makasalanan. (Roma 3:23) No ontan sirin, antoy gawaen tayo pian naala tayoy pabor na Dios tan ipasen to tayon matunong? Pian naebatan itan ya tepet, impaimano nen Pablo so alimbawa nen Abraham.

5. Antoy basiyan nen Jehova akin et tinawag toy Abraham ya matunong? (Roma 4:​2-4)

⁵ Tinawag nen Jehova si Abraham ya matunong nen sikatoy manaayam lad Canaan. Antoy basiyan nen Jehova akin et tinawag toy Abraham ya matunong? Kasin lapud uunoren toy amin ya walad Mosaikon Ganggan? Andi, ta diad saman et anggapo ni so Mosaikon Ganggan. (Roma 4:13) Linmabas ni so masulok ya 400 ya taon insan inter nen Jehova itan ya ganggan ed bansan Israel. Anto sirin so basiyan nen Jehova? Lapud agnaparaan ya kaabigan nen Jehova, tinawag toy Abraham ya matunong ta impatnag toy pananisia.—Basaen so Roma 4:​2-4.

6. Anggano makasalanan tayo, akin et posiblin ipasen itayo nen Jehova ya matunong?

⁶ Oniay imbaga nen Pablo tungkol ed sakey ya toon walay pananisia tod Dios: “[Sikatoy] ipapasen a matunong lapud pananisia to. Imbaga met nen David so nipaakar ed liket na toon ipapasen na Dios a matunong aliwan lapud saray gawa, a kuan to: ‘Maliket iramay totoon aperdona la ray mauges a ginawa ra tan saramay asakbongan la ray kasalanan da; maliket so too a say kasalanan to et agla nonoten nen Jehova.’” (Roma 4:​5-8; Sal. 32:​1, 2) On, no say sakey ya too et mangipapatnag na pananisia ed Dios, naperdona o nasakbongan so kasalanan to. Tan no pinerdona la nen Jehova so sakey ya too, agto la pawil-pawilen o isumbat iray kasalanan to. Atan ya too et ipasen nen Jehova ya ag-akagawa na kasalanan, tan diad pakanengneng To et sikatoy matunong lapud pananisia to.

7. Akin et nibagan amin ya matoor ya lingkor na Dios nensaman et matunong?

⁷ Saray matoor ya lingkor na Dios nensaman ya singa si Abraham tan David et aliwa ran perpekto. Pero impasen ira nen Jehova ya matunong ta mabiskeg so pananisia ra. Diad pakanengneng to et anggapoy nabalaw ed sikara, lalo la no ikompara ed saray totoon anggapoy pananisia ra. (Efe. 2:12) On, singa indanet nen Pablo ed samay sulat to ed saray taga Roma, importante so pananisia pian say sakey ya too et magmaliw ya kaaro na Dios. Atan so rason no akin ya inturing nen Jehova ya kaaro si Abraham tan David. Kanian no mabiskeg so pananisia tayo, ituring to tayo met ya kaaro.

8-9. Antoy aliwan iisipen na arum ed samay insulat nen Pablo tan Santiago tungkol ed pananisia tan gawa, tan akin et ontay iisipen da?

⁸ No pananisia tan gawa so pantongtongan, nanduruma so opinyon na saray lider na relihyon, tan abaybayag da la itan ya pandedebatian. Ibabangat na arum ya papari tan pastor ya “basta manisia ka ed Katawan tayon Jesus, ligtas ka la.” Say lanang dan ibabaga: “Awat moy  Jesus pian naligtas ka.” Uusaren da ni ingen imay imbaga nen Pablo ya “ipapasen na Dios a matunong [so sakey ya too] aliwan lapud saray gawa.” (Roma 4:6) Diad kabaliktaran balet, ibabangat na arum ya papari tan pastor ya “nailigtas moy sarilim” no lanang kan mimisa, milibot, tan no manggawa kay maong. Paborito dan ibasa imay walad Santiago 2:24 ya “say sakey a too et niyabawag a matunong lapud saray gawa, tan aliwan lapud pananisia labat.”

⁹ Lapud mankontraan so ibabangat na saray lider na relihyon, inisip na arum ya Bible scholar ya talagan mandumaan so opinyon nen Pablo tan Santiago tungkol ed pananisia tan gawa. Ompapaway laingen ya singa ibabangat nen Pablo ya basta walay pananisiam et sapat la. Pero ibabangat nen Santiago ya kaukolan kuno so gawa pian naala so pabor na Dios. Oniay imbaga na sakey ya professor na theology: “Aga sang-ayon si Santiago ed samay imbaga nen Pablo ya say sakey ya too et niyabawag ya matunong basta walay pananisia to, anggano anggapoy katekep ton gawa.” Pero, imposiblin mankontraan si Pablo tan Santiago ta parehon nanlapud si Jehova so insulat da. (2 Tim. 3:16) Marakep sirin no usisaen tayon maong no anton talagay labay dan ibaga. Natalosan tayo itan no amtaen tayo no anton “gawa” so tutukoyen nen Pablo tan Santiago.

10. Anton “gawa” so tutukoyen nen Pablo? (Roma 3:​21, 28) (Nengnengen met so litrato.)

¹⁰ Antoy tutukoyen nen Pablo ya “gawa” diad Roma kapitulo 3 tan 4? Say tutukoyen to et “saray gawa a kakaukolanen na ganggan”—amay ganggan ya inter nen Jehova ed saray Israelita diad Palandey Sinai. (Basaen so Roma 3:​21, 28.) Nen panaon nen Pablo, wala ray Judion Kristiano ya agda natanggap ya agla kaukolan ya unoren so Mosaikon Ganggan. Pian nakombinse ira nen Pablo ya agla ra  obligadon unoren itan, inusar toy alimbawa nen Abraham. Sikatoy inyabawag na Dios ya matunong anggano anggapo ni ed saman so Mosaikon Ganggan. In-explain nen Pablo ya say sakey ya too et naala toy pabor na Dios no walay pananisia to, aliwan lapud uunoren toy Mosaikon Ganggan. Makapaseseg itan ed sikatayo ta amta tayon aliwan mair-irap ya alaen so pabor na Dios. Say importante ed Dios tan ed si Jesus et walay pananisia tayo ed sikara.

11. Anton “gawa” so tutukoyen nen Santiago?

¹¹ Si Santiago balet ey? Anton “gawa” so tutukoyen to ed Santiago kapitulo 2? Duma iya ed “saray gawa a kakaukolanen na ganggan” ya imbaga nen Pablo. Say tutukoyen nen Santiago et saray inagew-agew ya gagawaen na saray Kristiano. Indanet to ya ditan nanengneng no kasin tua so pananisia na sakey ya Kristiano o andi. Imanoen tayo pa so duaran alimbawa ya binitla nen Santiago.

12. Base ed si Santiago, antoy koneksion na pananisia tan gawa? (Nengnengen met so litrato.)

¹² Anto may unonan alimbawa ya binitla nen Santiago? Imbaga to ya agtayo ipapatnag so paboritismo. Dapat pantay-pantay so panagtrato tayod arum. Pian natalosan tayo iyan punto, impa-imadyin nen Santiago so sakey ya situasyon ya posiblin nagawa diad aral. Walay agi ya maomaong so impantrato to ed sakey ya mayaman ya inmatendi, balet aliwliway impantrato to ed sakey ya pobri ya wadman met ed aral. No ontay gagawaen na sakey ya agi, kasin nibaga ya tua so pananisia to? Andi, ta aliwliway ugali tan panagtrato to ed arum. (Sant. 2:​1-5, 9) Anto may komaduan alimbawa? Binitla nen Santiago so sakey ya Kristiano ya anengneng toy sakey ya agi ya mankaukolan na kawes tan naakan, pero agto tinulongan. Nibaga kasi ya tua so pananisia na sayan Kristiano? Andi. Anggapoy kakanaan na pananisia to  ta anggapoy malasakit tod arum. Oniay diretsaan ya imbaga nen Santiago: “Say pananisia ya andian na saray gawa et inatey.”—Sant. 2:​14-17.

13. Siopan karakter so binitla nen Santiago pian ipanengneng ya importante so pananisia ya atekepan na gawa? (Santiago 2:​25, 26)

¹³ Binitla nen Santiago so alimbawa nen Rahab. Nanengneng ed ginawa nen Rahab ya tua so pananisia to. (Basaen so Santiago 2:​25, 26.) Abalitaan nen Rahab iray makapakelaw ya ginawa nen Jehova tan manisia ya susuportaan na tuan Dios iray Israelita. (Jos. 2:​9-11) Pero aglabat anisia. Tinekepan toy gawa so pananisia to. Inyamot to imay duaran Israelitan espiya pian ag-ira naerel na kalaban. Kanian anggano makasalanan si Rahab tan aliwan Israelita, sikatoy inyabawag ya matunong ya singa si Abraham. Naaralan tayo ed si Rahab ya importantin say pananisia tayo et atekepan na gawa.

14. Akin et agmankontraan imay insulat nen Pablo tan Santiago?

¹⁴ Nen insulat nen Pablo tan Santiago so tungkol ed pananisia tan gawa, mandumaan so punto da. Indanet nen Pablo ya aliwa lan say pangunor ed Mosaikon Ganggan so basiyan pian naala so pabor nen Jehova. Indanet balet nen Santiago ya importante so panggawa na kamaongan ta atan so pakanengnengan ya tua so pananisia tayo.

15. Anto ray pakanengnengan ya say pananisia tayo et atekepan na gawa? (Nengnengen met so litrato.)

¹⁵ Kasin kailangan tayon gawaen so amin ya ginawa nen Abraham pian ipasen itayo nen Jehova ya matunong? Andi. Diad tua, dakdakel so paraan pian naipanengneng tayo ya say pananisia tayo et atekepan na gawa. Singa bilang, maliket tayon i-welcome iray interesado ya first time day onatendi ed aral. Ipalikna tayo met so panangaro ed saray agagi ya kakkalipat da  ed kongregasyon tayo. Tulongan tayo iray agagin mankaukolan. Tan siempre, agtayo lilingwanan so manggawa na maabig ed saray kapamilya tayo. Amin iratan et makapaliket ed Dios. (Roma 15:7; 1 Tim. 5:​4, 8; 1 Juan 3:18) Tan say sakey ed saray sankaimportantian ya paraan pian naipanengneng tayon mabiskeg so pananisia tayo et no makuli tayon manpulong. (1 Tim. 4:16) On, ipanengneng tayo ed saray gagawaen tayo ya talagan manisia tayo ed saray sipan nen Jehova tan parad pankaabigan tayo so amin ya ganggan to. No ontay gawaen tayo, seguradon ipasen itayo nen Jehova ya matunong tan ituring to tayon kaaro to.

16. Anto so iilaloan nen Abraham kanian mabisbiskeg so pananisia to?

¹⁶ Diad Roma kapitulo 4, wala ni sakey ya naaralan tayo ed si Abraham. Anto itan? Itultuloy tayon ilaloan iray sipan nen Jehova. Insipan nen Jehova ya si Abraham et magmaliw ya “ama na dakel a nasyon” tan “amin a pamilya ed dalin et nabendisyonan ed panamegley [to].” Seguradon eksayted si Abraham! (Gen. 12:3; 15:5; 17:4; Roma 4:17) Sikatoy maan-anos ya nanalagar. Pero nen asabi la nen Abraham so edad ya 100 tan 90 la nen Sara, anggapo met nin siansiay anak da. Diad pakanengneng na too, imposible lan nawalaan ni ray anak. Talagan asubok so pananisia nen Abraham. Pero “siansia nin nanilalo tan walaan na pananisia a sikatoy magmaliw ya ama na dakel a nasyon.” (Roma 4:​18, 19) Ag-abayag, tinoor nen Jehova so sipan to. Inlukon tan inyanak nen Sara si Isaac, say anak ya abaybayag lan pirpirawaten nen Abraham.—Roma 4:​20-22.

17. Akin et posible ya natawag tayo met ya matunong tan ituring itayo na Dios ya kaaro to?

¹⁷ Singa si Abraham, sarag tayo met ya naala so pabor na Dios, ipasen to tayon matunong, tan ituring to tayon kaaro. Diad tua, atan imay punto nen Pablo ed sayan imbaga to: “Nisulat so balikas a ‘sikatoy impasen a matunong’ aliwan parad [si Abraham] labat, noagta parad sikatayo met a pinili na Dios ya ipasen a matunong, lapud manisia tayod Sikato, samay amaoli ed si Jesus.” (Roma 4:​23, 24) Aligen tayoy Abraham. Ipanengneng tayoy pananisia ya atekepan na gawa tan itultuloy tayon ilaloan iray sipan nen Jehova. Wala ray insulat nen Pablo tungkol ed ilalo ya nabasad Roma kapitulo 5. Atan so aralen tayo ed ontumbok ya artikulo.