1. Antoy kaukolan tayon gawaen pian ontatken tayo ed espiritual?

 MAPLES ya ombaleg iray ugugaw! Diad ilalabas na saray taon, agtayo naliklikas ya marikit tan balolaki la ra manaya. On, automatic tan maples so ibaleg ed pisikal. Diad kabaliktaran balet, aliwan mainomay so manpatatken ed espiritual b ta kaukolan so effort. (1 Cor. 13:11; Heb. 6:1) Pian ontatken tayod espiritual, kaukolan tayon pabiskegen so relasyon tayod si Jehova. Kailangan tayo met so masanton espiritu to pian na-develop tayo ray balibalin ugali, pian naaralan tayo ray skill ya mausar ed bilay, tan pian naiparaan tayoy sarili tayo parad saray responsabilidad diad arapen.—Pro. 1:5.

2. Antoy naaralan tayo ed Genesis 1:​27, tan antoy pantongtongan tayo ed sayan artikulo?

² Pinalsa nen Jehova so too ya laki tan bii. (Basaen so Genesis 1:27.) Duma so inkagawa na laman na laki ed laman na bii. Pero wala ni ray pandumaan da. Singa bilang, duma so inter nen Jehova ya responsabilidad ed saray lalaki tan duma met ed saray bibii. (Gen. 2:18) Pian nagampanan da iratan, wala ray kaukolan dan i-develop ya ugali tan skill. Pantongtongan tayo ed sayan artikulo no antoy gawaen na saray kabataan ya sister pian ontatken ira ed espiritual. Tan diad ontumbok ya artikulo, pantongtongan tayo no antoy gawaen na saray kabataan ya brother.

3-4. Siopa ray marakep ya aligen na saray kabataan ya sister, tan antoy gawaen da pian naalig day alimbawa ra? (Nengnengen met so litrato.)

³ Dakdakel so nabasa ed Biblia ya bibiin inar-aro day Jehova tan matoor iran nanlingkor ed sikato. (Basaen so artikulo diad jw.org ya “Saray Bibii ed Biblia—Antoy Naaralan Tayo ed Sikara?”) Singa imbaga na pinagkateman teksto, sarayan matoor ya bibii et “balanse ed saray kagagawa ra” tan “matoor [ira] ed amin a bengatla.” Pero, aliwan saray karakter ed Biblia labat so pakaaralan na saray kabataan ya sister. Diad kongregasyon, seguradon dakel met so maespiritual ya bibii ya maabig so alimbawa ra.

⁴ No sakey kan kabataan ya sister, isip mo pa iray maespiritual ya sister ya kabat mo tan labay mon aligen so alimbawa ra. Obserbaan mo ray balibalin ugali da tan isip mo no panon mo ran naalig. Pantongtongan tayo ed onsublay ya parapo so taloran kualidad ya kaukolan na saray kabataan ya sister pian ontatken ira ed espiritual.

5. Pian ontatken ed espiritual so sakey ya sister, akin et importante ya sikatoy mapaabeba?

⁵ Importante so inkamapaabeba diad itatken ed espiritual. Say sister ya mapaabeba et maong so relasyon to ed arum tan ed si Jehova. (Sant. 4:6) Singa bilang, mapaabeba ton suportaan so uksoyan na inkaulo ta amta to ya nanlapu itan ed si Aman Jehova. (1 Cor. 11:3) Sikatoy manpapasakop ed inkaulo diad kongregasyon tan diad pamilya. c

6. No inkamapaabeba so pantongtongan, antoy naaralan na saray kabataan ya sister ed si Rebeca?

⁶ Nengnengen tayo so alimbawa nen Rebeca. Makpel tan matalino iyan bii. Nen wala ray kaukolan ton desisyonan, kinmilos ya tampol. (Gen. 24:58; 27:​5-17) Pero marespeto tan mapasakop met si Rebeca. (Gen. 24:​17, 18, 65) No aligen moy Rebeca tan mapaabebam ya  suportaan iray uksoyan nen Jehova, napaseseg mo ray kapamilyam tan kakongregasyon mo ya ontan met so gawaen da.

7. Panon ya naalig na saray kabataan ya sister so inkamapaabeba nen Ester?

⁷ No say sakey et mapaabeba, amta toy limitasyon to. Ibabaga na Biblia ya “say karunongan et walad saray mapaabeba” o saramay amta day limitasyon da. (Pro. 11:2) Ontan si Ester. Sikatoy matoor ed si Jehova tan amta toy limitasyon to. Anggano reyna la, ondedengel nin siansia ed bilin na maespiritual ya kapinsan ton si Mardokeo. Aliwan atagtagey so pakanengneng tod sarili to tan agto inisip ya nagawaan to no antoy labay to. (Est. 2:​10, 20, 22) Singa si Ester, naipanengneng mo ya antam so limitasyon mo no kerewen tan dengelen moy advice na saray maespiritual ya agagi.—Tito 2:​3-5.

8. Base ed 1 Timoteo 2:​9, 10, panon so nepeg ya panangawes tan panag-ayos na saray sister?

⁸ Say biin maespiritual et masimpit so panangawes tan kilos to. Ontan si Ester. Anggano “balibali laman to tan maganggana,” agto labay ya walad sikatoy atension. (Est. 2:​7, 15) Panon ya naalig na saray sister so alimbawa nen Ester? Say sakey ya paraan et nabasad 1 Timoteo 2:​9, 10. (Basaen.) Binilin nen apostol Pablo iray agagin bibii ya masimpit komon so panangawes da tan nanengneng komon ed sulong da ya limpio so isip da. Base ed saray Griegon salita ya inusar nen Pablo, singa to ibabaga ya say sakey ya bii et nepeg ya desente so panangawes to tan kaukolan ton ikonsidera no antoy isipen na arum ed sulong to. Proud tayo ed saray sister ya masimsimpit so panangawes da!

9. Antoy naaralan tayo ed si Abigail?

⁹ Pian ontatken ed espiritual so sakey ya sister, kailangan toy pakatebek. Anto tay pakatebek? Atan may abilidad ya sarag mon ibiig so duga ed aliwa, tan onkilos ka pian nagawaan moy duga. Nengnengen tayoy alimbawa nen Abigail. Walay aliwan desisyon nen asawa to ya lapud satan et nayarin ompatey so amin ya walad sankaabungan da. Atebek nen Abigail ya walay kailangan ton gawaen tan kinmilos ya tampol, kanian aligtas so amin ya walad pudir da. (1 Sam. 25:​14-23, 32-35) Singa si Abigail, no walay pakatebek mo, antam no kapigan ka mansalita tan no kapigan mo kontrolen so dilam. Makatulong met so pakatebek pian balanse tayo ed pangipanengneng na personal ya interes—walay malasakit tayod agagi pero agtayo pibabalian so bilay da.—1 Tes. 4:11.

10-11. No marunong kan manbasa tan mansulat, antoy nitulong tod sika tan ed arum? (Nengnengen met so litrato.)

¹⁰ Nakomendaan so sister ya mani-effort pian aralen iray skill ya mausar ed bilay. No  say sakey et aralen to la iratan anggano ugaw ni, seguradon nausar to itan anggad ibaleg to. Anto iratan ya skill ya sarag mon aralen?

¹¹ Aral mon maong so manbasa tan mansulat. Diad arum ya kultura, ayos labat kuno anggano agmarunong ya manbasa tan mansulat so sakey ya bii. Pero diad sikatayo ran Kristiano, importante ya amta tayoy manbasa tan mansulat. d (1 Tim. 4:13) Kanian anggano mairap, anosan mo labat anggad marunong ka lan manbasa tan mansulat. Akin et sulit so effort mo? On ta nayarin atan so makatulong pian makalmo kay trabaho. Makatulong met itan pian mas mainomay mon aralen tan talosan so Biblia, kanian mas epektibo so panagbangat mo. Tan say sankaimportantian, legan mon babasaen tan dadalepdepen so Biblia, mas naka-close moy Aman Jehova.—Jos. 1:8; 1 Tim. 4:15.

12. Antoy naaralan mo ed Proverbio 31:26?

¹² Aral moy ondengel tan mitongtong. Importante itan ed amin ya Kristiano. Oniay balibalin advice nen Santiago: “Balang sakey et nepeg ya aliston ondengel, agbengatbengat a mansalita.” (Sant. 1:19) No ondengel kan maong no walay mansasalita, nalikna ra ya concern kad sikara. (1 Ped. 3:8) No agmo masyadon natatalosan so ibabaga o nalilikna na katongtong mo, marakep no tepetan mo pian naseguradom ya duga so natatalosan mo. Insan antis kan mansalita, manisip ka ni. (Pro. 15:​28, paimanod leksab) Singa bilang, tepetan moy sarilim: ‘Kasin makapaseseg tan tua iyay ibagak? Kasin maaro tan marespeto iyay paraan na pangibagak?’ Makaaral ka ed saray maespiritual ya sister ya maong ya ondengel tan mitongtong. (Basaen so Proverbio 31:26.) Obserbaan moy panagsalita da. No maong kan ondengel tan marespeto kan mitongtong, magmaliw kan maong ya kaaro, tan naiwasan so agpantatalosan.

13. Antoy gawaen mo pian naaralan mo ray kimey ed abung? (Nengnengen met so litrato.)

¹³ Aral moy mankimey ed abung. Diad dakel ya lugar, saray bibii so iilaloan ya manggawa ed maslak ya kimey ed abung. Pian naaralan mo irayan kimey, marakep no manpabangat ka ed nanay mo o arum nin makuli tan maespiritual ya sister. Oniay imbaga nen Cindy: “Maong labat ta impurek ed siak nen Mamak ya maliket so mankimey ed abung. Naaralan koy manluto, manlinis, mandait, mitindaan, tan man-budget. Akatulong iya pian simpli labat so bilay ko, kanian mas dakel so panaon kon manlingkor ed si Jehova. Naaralan ko met ed si Mamak no panon so mansangkaili kanian dakel so akabat ko tan akaarok ya maespiritual ya agagi.” (Pro. 31:​15, 21, 22) On, bendisyon ed pamilya tan ed kongregasyon iray sister ya maparawes tan makuli ed abung.—Pro. 31:​13, 17, 27; Gawa 16:15.

14. Antoy naaralan mo ed si Crystal, tan anto dapat so akapokusan mo?

 ¹⁴ Aral mon suportaan so sarilim. Importante ya say sakey ya Kristiano et kontento tan nasuportaan toy sarili to ed pinansyal. (Fil. 4:11; 2 Tes. 3:​7, 8) Oniay imbaga nen Crystal: “Nen high school ak, in-suggest na atateng ko ya saray pilien kon subject et amay talagan nausar ko ed bilay ko. Imbaga nen Papak ya marakep no mangala ak na accounting subject. Mausa-usar man natan ed trabahok.” On, marakep no walay skill mo pian nasuportaan moy sarilim. Pero aliwan satan labat, dapat antam met ya i-budget so kuartam. (Pro. 31:​16, 18) Iwasan moy onutang. Mankontento ka ed simplin bilay. Makatulong itan pian mansiansia kan akapokus ed saray espiritual ya goal mo.—1 Tim. 6:8.

15-16. Akin et importante ed kongregasyon iray single ya sister? (Marcos 10:​29, 30)

¹⁵ No a-develop mo la ray balibalin ugali tan akaaral ka lay nanduruman skill, mas akaparaan ka la ed saray responsabilidad mo diad arapen. Pantongtongan tayo so pigara ed saratan.

¹⁶ Ompan labay moy mansiansia nin single. Singa imbaga nen Jesus, ompan mandesisyon so arum ya agagin bibii ya agla ra miasawa anggano aliwa itan ya normal ed kultura da. (Mat. 19:​10-12) Say arum balet et agla akiasawa lapud situasyon da. No single ka, tandaan mo ya papablien nen Jehova tan Jesus iray single ya Kristiano. Diad interon mundo, bendisyon ed kongregasyon iray single ya sister. Maar-aro ira tan imamalasakit da iray agagi kanian ituturing da ran espiritual ya atsi o nanay ed kongregasyon.—Basaen so Marcos 10:​29, 30; 1 Tim. 5:2.

17. Antoy gawaen na sakey ya kabataan ya sister pian naiparaan to lay sarili to parad full-time ya panaglingkor?

¹⁷ I-goal moy manlingkor ya full-time. Balbaleg so nitutulong na saray sister ed panagpulong ya kimey ed interon mundo. (Sal. 68:11) Sika ey? Marakep no natan ni labat et iplanom lay manlingkor ya full-time. Sarag moy manpayunir, man-volunteer ed construction, o man-Bethelite. Ipikasim so goal mo. Kerew kay tips ed saray agagi ya manlilingkor ya full-time, tan tepet mo no anto ray kailangan mon gawaen pian magmaliw kan kualipikado. Insan iplanom ya maong no panon mon naabot so goal mo. Exciting so manlingkor ya full-time! Ditan mo na-realize ya dakel ni manayay nagawaan mo parad si Jehova.

18. Akin et importantin pilien ya maong na sakey ya sister so piasawaan to? (Nengnengen met so litrato.)

 ¹⁸ No labay mo lay miasawa. Saray ugali tan skill ya apantongtongan tayo et makatulong pian magmaliw kan maong ya asawa. No walay planom ya miasawa, pilim ya maong so piasawaan mo. Sakey itan ed saray sankaimportantian ya desisyon ya gawaen mod bilay mo. Tandaan ya say asawam so magmaliw ya ulom ya pampasakopan mo. (Roma 7:2; Efe. 5:​23, 33) Kanian tepetan moy sarilim: ‘Kasin maespiritual iyan brother? Kasin iyuuna toy Jehova ed bilay to? Kasin ibabase tod Biblia iray desisyon to? Kasin mapaabeba ton aaminen so lingo to? Kasin marespeto ed saray bibii? Kasin sarag ton iter so espiritual, materyal, tan emosyonal ya pankaukolan ko? Kasin responsablin brother? Singa bilang, anto ray asainmin to ed kongregasyon tan panon to iratan ya gagampanan?’ (Luc. 16:10; 1 Tim. 5:8) Siempre, no labay mon maespiritual tan makalakal ya brother so makaasawa ed sika, dapat nanengneng met ya maespiritual tan maong kan sister.

19. Akin et aliwan abebbeba so papel na asawan bii bilang “katulongan”?

¹⁹ Ibabaga na Biblia ya say asawan bii et “katulongan” tan “kaiba” na asawa to. (Gen. 2:18) Kasin abebbeba iyan papel na saray asawan bibii? Andi. Diad tua ingen, balbaleg itan ya kagalangan da. Diad Biblia, si Aman Jehova et atawag ya “mananulong.” (Sal. 54:4; Heb. 13:6) Naipanengneng na asawan bii ya sikatoy maong ya katulongan no suportaan toy desisyon na asawa to. Tan lapud inar-aro toy Aman Jehova, gagawaen toy anggaay nayarian to pian maabig so reputasyon na asawa to. (Pro. 31:​11, 12; 1 Tim. 3:11) Magmaliw kan maong ya asawan bii no natan ni labat et pabiskegen mo lay panangarom ed si Jehova tan no ipasal mo lay sarilim ya ontulong ed saray kapamilyam tan kakongregasyon mo.

20. Antoy epekto na saray nanay ed pamilya da?

²⁰ Walay posibilidad ya magmaliw kan ina. No miasawa ka, ompan onsabi panaon ya nawalaan kayoy anak. (Sal. 127:3) Maabig no isipen mo la itan ya posibilidad. Saray ugali tan skill ya apantongtongan tayo diad sayan artikulo et makatulong pian magmaliw kan maong ya asawa tan ina. No aralen moy magmaliw ya maasikaso, mabait, tan maanos, nalikna na saray ananak mo ya walay mangaaro tan manproprotekta ed sikara.—Pro. 24:3.

21. Antoy nibaga tayo ed saray kabataan ya sister, tan akin? (Nengnengen met so litratod apis.)

²¹ Sikayo ran kabataan ya sister, inar-aro mi kayo lapud amta min inar-aro yoy Jehova tan say organisasyon to. (Heb. 6:10) Idi-develop yo iray balibalin ugali tan kualidad. Manaaral kayo na nanduruman skill ya mausar ed bilay tan makagunggona ed arum. Tan ipaparaan yo lay sarili yo parad saray responsabilidad diad arapen. Regalo kayo ed organisasyon nen Jehova!