1-2. Antoy dapat ya reaksion na atateng no walay tepet na anak da nipaakar ed Dios tan ed Biblia?

 ALIWAN gakgalaw so magmaliw ya ateng. Baleg itan ya responsabilidad! Kanian no sakey kan ateng, nakomendaan ka no gagawaen moy anggaay nayarian mo ya pabalegen so anak mo diad katuaan, tan no tutulongan mo pian ombiskeg so pananisia to ed si Jehova. (Deu. 6:6, 7) No maminsan, ompan wala ray itepet na anak mo nipaakar ed saray papanisiaan tayo. Singa bilang, ompan tepetan to ka no akin ya wala ray ibabawal nen Jehova ed saray lingkor to.

² No walay ontan ya tepet na anak mo, agmo komon pampapasnokan tan agmo iisipen ya ompan onkakapuy lay pananisia to. Imbes ya napagaan ka, misalamat ka ingen ta nantepet. Labay ton ibaga, onkakalakal la. (1 Cor. 13:11) Kanian no walay tepet tod sika, tsansam itan pian natulongan mon man-isip tan nakombinse ya tua iray papanisiaan tayo.

3. Antoy pantongtongan tayo ed sayan artikulo?

³ Pantongtongan tayod sayan artikulo no panon ya natulongan na atateng so anak da pian (1) ombiskeg so pananisia to ed Dios tan ed Biblia, (2) natalosan to no akin ya parad pankaabigan to lanlamang iray prinsipyo tan ganggan ed Biblia, tan (3) naaralan ton idepensa iray papanisiaan to. Pantongtongan tayo met no panon ya samboten na atateng ya ibangat so anak da no walay tepet to, tan no antoy sarag dan gawaen bilang pamilya pian ombiskeg so pananisia to.

 TULONGAN MOY ANAK MO PIAN OMBISKEG SO PANANISIA TO ED DIOS TAN ED BIBLIA

4. Anto ray nayarin itepet na sakey ya ugaw, tan akin et normal labat itan?

⁴ Agnatawir na anak so pananisia na atateng to. Anggapo tay too ya inyanak lan walay pananisia to ed si Jehova. Kanian diad ibabaleg na anak mo, ompan tepetan to ka: ‘Tua ya walay Dios? Tua kasi ibabaga na Biblia?’ Aliwan mauges no wala ray ontan ya tepet to. Diad tua, ibabaga na Biblia ya marakep no usaren tayoy ‘pakayari tayon mankatunongan’ tan ‘seguroen tayo so amin a bengatla.’ (Roma 12:1; 1 Tes. 5:21) Natan no nantepet so anak mo, panon mon samboten itan ya pankanawnawa pian natulongan mon ombiskeg so pananisia to?

5. Antoy gawaen na atateng pian natulongan day anak da ya ombiskeg so tiwala to ed Biblia? (Roma 12:2)

⁵ Paseseg moy anak mo ya sikaton mismo so man-research pian napatunayan tod sarili to no kasin tua so ibabaga na Biblia. (Basaen so Roma 12:2.) No walay tepet na anak mo, ipanengneng mod sikato no panon toy man-research pian naanap toy ebat. Ibangat mo no panon ya usaren so Watch Tower Publications Index, Giya ed Pan-research na Saray Tasi nen Jehova, tan arum nin publikasyon ya uusaren tayod pan-research. Singa bilang, sarag ton nengnengen diad Giya ed Pan-research so topic ya “Biblia,” insan onlad “Pinuyanan na Dios” pian nanengneng to iray ebidensya ya say Biblia et talagan “salita na Dios,” tan ag-itan nanlapud too. (1 Tes. 2:13) Sarag to met ya i-research so tungkol ed Ninive, sakey ya syudad ed Asirya nensaman. Dati et ibabaga na saray Bible scholar ya anggapo kuno tay syudad ya Ninive. Pero nen manga 1850, akotkot na saray archaeologist so geray na satan ya syudad. Kanian apatunayan ya tua so ibabaga na Biblia. (Sof. 2:13-15) No labay ton naamtaan no anto ran propesiya ed Biblia so asumpal nen aderal so Ninive, sarag ton basaen so artikulon, “Kasin Antam La?” diad Nobyembre 2021 ya isyu na Say Panag-bantayan. Ibagam ed anak mo ya ikompara to iray abasa tod publikasyon tayo ed ibabaga na saray encyclopedia tan arum nin napantiwalaan ya reperensya. Makatulong itan pian ombiskeg so tiwala to ed Biblia.

6. Antoy gawaen mo pian napakiwas so anak mo ya usaren so abilidad ton mannonot? Mangiter na alimbawa. (Nengnengen met so litrato.)

⁶ Manggawa kay paraan pian napakiwas so anak mo ya usaren so abilidad ton mannonot. Sambot moy kada pankanawnawa ya itongtong ed anak mo so tungkol ed Biblia tan ed Dios. Singa bilang, sarag yon basaen iray libro o bantayan iray documentary tungkol ed history odino saray adiskobre na saray archaeologist. Marakep met no ompasyar kayod sakey ya park o garden, odino diad exhibit ed branch office na Saray Tasi nen Jehova. No bilang ta manbasa kayoy libro o manbantay kayoy documentary tungkol ed history, ipaimanom ed anak mo so  sakey ya bagay ya akotkot na saray archaeologist odino sakey ya agawa nensaman ya manpatunay ya tua so ibabaga na Biblia. Singa bilang, kasin amta na anak mo so tungkol ed Moabite Stone? Diad sayan tapyas na bato ya 3,000 taon lay kabayag to et akasulat so ngaran ya Jehova. Amay original ya Moabite Stone et aka-display diad Louvre Museum diad Paris, France. Pero sarag mon ipanengneng ed anak mo so litrato to ’tan diad saray publikasyon tayo odino diad online. Aka-display met so replica na Moabite Stone diad “The Bible and the Divine Name” ya exhibit ed World Headquarters na Saray Tasi nen Jehova diad Warwick, New York. Nabasa met ed Moabite Stone ya si Mesa ya ari na Moab et nanrebelde ed Israel. Parehon-pareho itan ed ibabaga na Biblia. (2 Ara. 3:4, 5) No nanengneng ya mismo na anak mo iray patunay ya tua so ibabaga na Biblia, mas ombiskeg so pananisia to.​—Ikompara so 2 Awaran 9:6.

7-8. (a) Antoy naaralan tayo ed saray balibalin desinyo ya nanengneng ed kalikasan? Mangiter na alimbawa. (Nengnengen met so litrato.) (b) Antoy itepet mod anak mo pian nakombinse ya talagan walay “nanggawa na amin a bengatla”?

⁷ Saniba yon obserbaan iray walad kalikasan. Legan kayon manaakar ed kaalogan o mantatanaman, ipaimanom ed anak mo iray balibalin kurti o desinyo ya nanengneng ed kalikasan. Makatulong itan pian natalosan to ya walay sakey ya matalino tan marundunong ya nandesinyo ed saratan. Singa bilang, abaybayag lan aaralen na saray scientist so patelek o spiral ya kurti ya nanengneng ed kalikasan. Imbaga na biophysicist ya si Nicola Fameli ya no obserbaan mo iratan ya maong, nanengneng mo ya wala manayay tutumboken dan espisipikon bilang o numero. Aratan ya numero et tatawagen ya Fibonacci sequence. Dakel so nanengneng tayon patelek o spiral ya kurti diad kalikasan, singa say kurti na arum ya galaxy, say desinyo na shell na bisukol, saray bulong na tanaman, tan say inkaalasir na saray bukel na sunflower. a

⁸ Legan ya ombabaleg so anak mo, ompan naaralan tod eskuelaan so arum nin kurti ya nanengneng ed kalikasan. Singa bilang, imanoen pay desinyo tan kurti na maslak ya kiew. Say kiew et walay sengeg to, insan mansanga, insan amay sanga to et mansangasanga ni. Say tawag ed sayan desinyo et fractal. Sayan klase na desinyo et nanengneng ed arum nin walad kaliberliber tayo. Pero say tepet, siopay nanggawa ed sarayan balibalin desinyo? No dalepdepen na anak mo itan ya tepet, diman to natalosan ya walay Dios ya “nanggawa na amin a bengatla.” (Heb. 3:4) Legan ya onkakalakal so anak mo, kaukolan to met ya natalosan no akin ya importantin unoren tayoy ganggan na Dios. Tepetan mo, “No ginawa itayo na Dios, di sikato sirin so makaamta no antoy mamaliket ed sikatayo, anto?” Insan mo natan ipaliwawa ed sikato ya  inter na Dios so Biblia pian nibangat to tayo no panoy magmaliw ya maliket.

TULONGAN MOY ANAK MO PIAN NATALOSAN TO YA PARAD PANKAABIGAN TO LANLAMANG IRAY PRINSIPYO ED BIBLIA

9. Anto ray posiblin rason akin et mantepet so anak mo nipaakar ed saray ganggan nen Jehova?

⁹ No bilang ta tepetan ka na anak mo akin et wala ray ibabawal nen Jehova ed saray lingkor to, likas mo ni no akin ya intepet to itan. Kasin lapud naiistriktoan ed saray ganggan tan prinsipyo ed Biblia? O agto labat amta ya ipaliwawa ed arum iray papanisiaan to? Antokaman so rason, marakep no natalosan na anak mo ya parad pankaabigan to lanlamang iray ganggan nen Jehova. Kanian makatulong no iyaral mod sikato so libron Panliketan so Bilay ya Anggapoy Anggaan! b

10. Panon mon natulongan so anak mo pian ituring ton kaaro si Jehova?

¹⁰ Tulongan moy anak mo ya ituring ton kaaro si Jehova. No iyaaralan moy Biblia so anak mo, usar mo iramay tepet tan ilustrasyon diad libron Panliketan so Bilay ya Anggapoy Anggaan! pian naamtaan mo no antoy iisipen tan nalilikna to. (Pro. 20:5) Singa bilang, abitla ed leksion 8 ya si Jehova et singa kaaro ya manmamalasakit ed sikatayo. Bibilinen to tayo ta labay to tayon protektaan ed peligro tan sankanonot toy pankaabigan tayo. Kayari yon talakayen so 1 Juan 5:3, tepetan moy anak mo, “No maomaong sirin ya Kaaro si Jehova, kasin ombarong ka no bilinen to ka o walay ipagawa tod sika?” Singa simpli labat itan ya tepet, pero makatulong itan pian natalosan na anak mo ya parad pankaabigan to lanlamang iray ganggan nen Jehova tan patunay iratan ya sikatoy inar-aro na Dios.​—Isa. 48:17, 18.

11. Panon mon natulongan so anak mo pian nanengneng to ray maong ya resulta no unoren to ray prinsipyo ed Biblia? (Proverbio 2:10, 11)

¹¹ Pantongtongan yo no anto ray balibalin resulta lapud uunoren yo ray prinsipyo ed Biblia. Legan yon saniban babasaen so Biblia o tatalakayen so daily text, pantongtongan yo no panon ya makakatulong ed pamilya yo iray prinsipyod Biblia. Singa bilang, kasin natatalosan na anak mo no antoy balibalin epekto ed pamilya yo no kada sakey et makuli tan lanang ton ibagay tua? (Heb. 13:18) Pantongtongan yo met no panon ya makakatulong iray prinsipyod Biblia pian naalwaran tayoy laman tayo tan naiwasan tayo ray problema ya panlapuay sakit na liknaan. (Pro. 14:29, 30) On, mas napakiwas so anak mo ya unoren iray prinsipyod Biblia no natatalosan to iray maong ya epekto to ’tan ed bilay to.​—Basaen so Proverbio 2:10, 11.

12. Antoy gagawaen na sakey ya tatay pian natalosan na anak to ya importantin unoren iray prinsipyo ed Biblia?

¹² Imanoen no antoy gagawaen nen Steve, sakey ya ama ya tagad France. Onia kunoy itetepet dan sanasawa ed anak dan tinedyer ya si Ethan: “Akin kasi et labay nen Jehova ya unoren tayo yan prinsipyo? Akin et patunay iya ya inar-aro to tayo? Antoy nagawa no agmo ’ya unoren?” Akatulong kuno irayan tepet pian natalosan nen Ethan ya saray ganggan nen Jehova et patunay ya inar-aro To tayo. Binmiskeg met so tiwala nen Ethan ya lanang ya duga iray prinsipyo nen Jehova. Onia ni imbaga nen Steve: “Labay min nanengneng nen Ethan ya agbalot naparaan na karunongan na too so karunongan ya walad Biblia.”

13. Panon mon nibangat so anak mo pian niyaplika to ray prinsipyo ed Biblia? Mangiter na alimbawa.

¹³ Ibangat moy anak mo no panon ton iyaplika iray prinsipyo ed Biblia. Singa bilang, panon to no walay assignment na anak mo ya kaukolan ton basaen so sakey ya libro ya talakayen dad klase ra? Ompan saray manunan karakter  ed satan ya libro et imoral o bayolenti, pero ompapaway ya sikaray bida tan maong iran alimbawa. No ontan, ibagam ed anak mo ya isipen to ray prinsipyo ed Biblia ya pakanengnengan no antoy nalilikna nen Jehova ed ontan iran kagagawa. (Pro. 22:24, 25; 1 Cor. 15:33; Fil. 4:8) Makatulong itan pian nanengneng na anak mo no akin ya mas maabig no unoren toy Jehova, imbes ya manpaimpluensya ed no antoy abasa to diman ed libro. Tan no tepetan la na teacher o saray kaklase to nipaakar ed opinyon tod saman ya libro, makpel ton nipaliwawa ed sikara iray papanisiaan to.

TULONGAN MOY ANAK MO PIAN MAKPEL TON NIDEPENSA IRAY PAPANISIAAN TO

14. Anton topic so iiwasan na arum ya kabataan ya Tasi, tan akin?

¹⁴ No maminsan, ompan natatakot iray kabataan ya Tasi ya idepensa iray papanisiaan da. Singa bilang, ompan mannerbiyos ira no talakayen lad klase da so teorya na ebolusyon. Akin ey? On ta ompan papawayen na teacher da ya tua so ebolusyon anggano teorya labat itan. Panon mon natulongan so anak mo pian magmaliw ya mas kombinsido ya tua so papanisiaan to tan makpel ton nidepensa itan?

15. Antoy makatulong ed sakey ya kabataan ya Kristiano pian magmaliw ya mas kombinsido ya tua so papanisiaan to?

¹⁵ Tulongan moy anak mo ya magmaliw ya mas kombinsido ya tua so papanisiaan to. Ibagam ed sikato ya agto nepeg ya ibaing so pananisia to ed Dios. (2 Tim. 1:8) Diad tua, dakel pan scientist so manisia ya aglabat basta linmesa so bilay diad dalin. Nabibilib ira ed komplikadon desinyo na saray mabilay ya bengatla, kanian panisiaan da ya walay matalinon nanggawa ed saratan. Katon anggan sikara et agmanisia ed teorya na ebolusyon ya ibabangat ed saray eskuelaan diad interon mundo. Makatulong met no amtaen na anak mo no antoy akakombinse ed arum ya agagi akin et manisia ran walay Amalsa. c

16. Antoy gawaen na atateng pian natulongan day anak da ya nipaliwawa tod arum ya walay Amalsa? (1 Pedro 3:15) (Nengnengen met so litrato.)

¹⁶ Ibangat moy anak mo no panon ton nipaliwawa ed arum ya walay Amalsa. (Basaen 1 Pedro 3:15.) Makatulong no saniba yon aralen so serye na saray artikulo ed jw.org ya “Tepet na Saray Kabataan​—Walay Nanggawa o Ebolusyon Labat?” Pampilim so anak mo no dinan ed saray eksplinasyon ditan so labay ton usaren pian nipaliwawa tod arum ya walay Amalsa. Bilin mo ya agmidedebati ed saray kaklase to. No talagan labay day ondengel, ibagam ya simpli labat so pan-explain to pian  mainomay dan natalosan. Singa bilang, ompan ibaga na kaklase to: “Agak manisia ed Dios ta agko nin balot anengneng.” Nayarin oniay iyebat to: “Imadyin mo pa ya manaakar ka ed lugar ya puros kakiewan tan singa anggapoy nanengneng mon too ya manaayam diman. Pero nagunoyan, akanengneng kay bahay-kubo. Kasin isipen mo ya basta labat linmesa imay bahay-kubo diman ya anggapoy nampaalagey? Di ba andi? No say simplin bahay-kubo et walay nanggawa, di wala met sirin so nanggawa ed marakdakep ya universe!”

17. Panon ya natulongan na atateng so anak da pian sikato lay manggawa na paraan pian nibaga tod arum iray nanaaralan tod Biblia? Mangiter na ilustrasyon.

¹⁷ Paseseg moy anak mo ya sikato lay manggaway paraan pian nibaga tod arum iray nanaaralan tod Biblia. (Roma 10:10) Ibagam ed sikato ya singa itan panaral ya mantogtog na instrumento. No kakkagapo to ni labat ya manaral, simpli labat iray togtogen to. Pero legan ya ombabayag ed panaaral to, mas mainomay to lay mantogtog. Ontan met ed panagpulong. Ompan diad gapo et simpli labat so paraan ya usaren na sakey ya kabataan pian nibaga tod arum iray papanisiaan to. Singa bilang, sarag ton tepetan so kaklase to: “Antam ya aaligen manaya na saray engineer iray desinyo ya walad kalikasan? Walay ipabantay kod sika ya balibalin video.” Kayari ton ipabantay so sakey ya video diad seryen Wala Kasi Nandesinyo?, oniay sarag ton ibaga: “Pambiliban tan irarayew na totoo iray scientist ya mangaalig ed saray desinyo diad kalikasan. Pero di ba, mas karapatdapat ya irayew imay nanggawa ed samay inalig da?” Simpli labat itan, pero no naipraktis itan na anak mo, ompan magmaliw ya interesado may kaklase to ya kabaten ni si Jehova.

ITULTULOY MON TULONGAN SO ANAK MO PIAN OMBISKEG SO PANANISIA TO

18. Antoy gawaen na atateng pian tuloytuloy dan natulongan so anak da ya ombiskeg so pananisia to ed Dios?

¹⁸ Maslak ya totoo natan et anggapoy pananisia ra ed si Jehova. (2 Ped. 3:3) Kanian sikayo ran atateng, legan yon iyaaralan na Biblia so anak yo, paseseg yo met ya i-personal study to iray topic ya mamabiskeg na tiwala to ed Biblia tan ed saray prinsipyo ya wadtan. Ipaimano yod sikato iray makapakelkelaw ya pinalsa nen Jehova pian natulongan yon usaren so abilidad ton mannonot. Pantongtongan yo iray propesiya ed Biblia ya makapabilib so impakasumpal to. Tan say sankaimportantian ed amin, lanang yon ipikasi so anak yo tan manpikasi kayo kaiba to. No gawaen yo iraya, seguradon bendisyonan nen Jehova so amin ya sagpot yon tulongan so anak yo pian ombiskeg so pananisia to.​—2 Awa. 15:7.