Inyanak ak nen 1927 diad melag ya baley ya asingger ed Chicago, Illinois, U.S.A. Limara kamin sanaagi​—si atsi Jetha, kuya Don, siak, Karl, tan si Joy. Labalabay min sanaagi ya panlingkoran si Jehova diad interon puso. Nen 1943, nanaral diad komaduan klase na Gilead si atsi Jetha. Nen 1944, atawag ed Bethel diad Brooklyn, New York si kuya Don, insan si Karl nen 1947. Tan nen 1951, atawag met si Joy. Balibalin alimbawa ed siak iray agagik tan saray atateng ko. Lapud sikara, apaseseg ak ya gawaen koy anggaay nayarian ko pian mas napanlingkoran koy Jehova.

Mabasay Biblia si Tatay tan Nanay mi, tan talagan manisia ra ed Dios. Kanian anggano ugugaw kami ni labat, imbangat da lad sikami ya aroen so Dios. Pero adismayan maong ed relihyon si Tatay nen nagmaliw ya sundalo diad Europe nen World War I. Kayari na guerra, akasempet ya mabilay si Tatay kanian misatsalamat ed Dios si Nanay. Say kuan dad si Tatay, “Ga ta onla tad simbaan.” Say kuan balet nen Tatay, “Iyakar ta ka labat pero agak balet onloob.” Tinepet nen Nanay no akin. Say kuan nen Tatay, “E ta nen guerra, iramay mankalaban ya sundalo et babasbasan na saray pari da, anta parehoy relihyon da! Siopad sikaray suportaan na Dios ey? Alangan ya pareho to ran tulongan?”

Legan ya mimimisay Nanay, walay duaran Tasi ya linmad abung mi. Inopresian day Tatay na duaran libro ya say title to et Light. Nipaakar itan ed libron Apocalipsis. Agustoan nen Tatay kanian inawat da. Nen anengneng nen Nanay iraman ya libro, binasa da. Sakey agew, abasa nen Nanay ed dyaryo ya mangiimbita iray Tasi parad panag-aral na Biblia ya usaren may libron Light, kanian linma. Kasabi dad man, walay maedad lan bii ya nanlukas ed puerta. Impanengneng nen Nanay may libro insan da intepet, “Aya may aaralen yod dia?” Say kuan to may bii, “On, atan. Ga, loob ka.” Diad sinmublay ya simba, impila kami nen Nanay kaibak iray agagik. Manlapud saman, sinimba kami lan oonla.

Aminsan, impabasa ed siak na samay mangikokondukta so Salmo 144:15 ya say kuan tod man et maliket iray manlilingkor ed si Jehova. Agusgustoan ko man ya teksto. Labalabay ko met may ibabaga na 1 Timoteo 1:11 ya si Jehova et “maliket a  Dios,” tan amay Efeso 5:1 ya papasesegen to tayon ‘aligen so Dios.’ Atalo-talosan ko ya makapaliket so manlingkor ed si Jehova, tan misatsalamat ak ta inikdan to ak na ontan ya pribilehyo. Aratan so ninodnonot ko diad interon bilay ko.

Say sankaasinggeran lan kongregasyon et 32 kilometro so kaarawi to ed Chicago. Pero lanang kamin onaatendi kanian lalon inmaralem so kakabatan kod Biblia. Wala tay aminsan ya nankomento si atsi Jetha. Nen arengel koy komento to, naisip ko, ‘Amtak met ’tan. Dapat intagey ko met so limak.’ Manlapud saman, manpaparaan ak la na saray komentok. Tan say mas makapaliket, lalo ak ya inmapit ed si Jehova singa saray agagik, tan abautismoan ak nen 1941.

Agko nalinglingwanan may kombension diad Cleveland, Ohio nen 1942. Say naugipan min pamilya et diad saray tolda ya asingger ed pankombensionan. Kaiba mid man iray arum ya agagi. Masulok ya 50 ya lugar ed United States so kinmonek ed programa panamegley na telepono. Peles na World War II ed saman tan mas onggragrabe so panamasegsegang ed saray Tasi nen Jehova. Kanian no labi, wala ray grupo na agagi ya ipuepuesto da ray luluganan da ya pabeneg ed saray tolda ya panaayaman mi. Kada luluganan, walay natilak ya sanlabin manbantay. Tan no nalikas da ya walay peligro, i-switch dan tampol so headlight na luluganan pian nalaram iray onaataki insan ira manbusina. Saray arum ya agagi balet, alerto iran onresponde. Nibagak ya akaparaan ya maong iray lingkor nen Jehova anggan anto ni tay nagawa. Anggapoy pagak kanian balibali ugip ko. Anggapon balot so mauges ya agawa ed sikami ed saman ya kombension.

No isipen ko iramay agawa diad saman ya kombension, nibagak ya agan balot nampaga si Nanay tan makmakpel ira. Talagan balbaleg so tiwala dad si Jehova tan ed organisasyon to. Agkon balot nalingwanan so balibalin alimbawa ra.

Antis na saman ya kombension, nan-aplay bilang regular payunir si Nanay, kanian madengedengel ira diad saray paliwawa nipaakar ed panlingkor ya full-time. Nen pasempet kami la, say kuan da, “Agko labay so makatundan payunir, pero medyo nanairapan ak ta dakdakel so kimey kod abung.” Insan tinepetan da kamin ananak da no kasin natulongan mi rad saray kimey da. “On,” kuan mi. Kanian kada sakey ed sikamin sanaagi et walay linisan ton sakey odino duaran kuarto antis kamin mangalmusal. Kasipot mi paonlad eskuelaan, nengnengen nen Nanay no malinis lay abung tan aliwan atalangkab. No maayos la, insan la ra manpulong. Diad tua, dakdakel so kimey nen Nanay pero agda kamin balot pinaulyanan. Kada no onsempet kami pian mangugto tan no asumpal lay klase, nasabi min nasabi si Nanay. No maminsan ingen, kayari klase mi, itagar da kamin manpulong. Lapud saman ya ginawa da, naamtaan mi no antoy bilay na sakey ya payunir.

Ginmapo ak ya nampayunir nen 16 so edad ko. Aliwa nin Tasi ed saman si Tatay pero interesado ira ed saray gagawaen ko ed ministeryo. Sakey labi, naistoryak ed sikara ya agak makalmoy iyaralan ko na Biblia anggano pulong ak lan pulong.  Insan ko ra tinepetan, “Tay, labay yon sikayo lay iyaralan ko na Biblia?” Nan-isip iran agano tan say kuan da, “Nayari pa, anggapo met so nanonotan kon rason pian agak ompayag.” Kanian say sankaunaan ya inyaralan ko na Biblia et si Tatay. Balbaleg man ya pribilehyo!

Inaral mi may libron “The Truth Shall Make You Free.” Legan kamin manaaral, alikas ko ya tutulongan ak manaya nen Tatay pian napaaligwas koy panag-aral ko na Biblia tan dunong kon manbangat. Singa bilang, wala tay sakey ya labi ya kayari min binasa so sakey ya parapo, say kuan da: “Natatalosan koy ibabaga to yay libro, pero panon mon amta ya duga iray wadia?” Agko amtay iyebat ko kanian say imbagak labat: “Agta kayo ni naebatan natan pero paulyan yo ta diad onsublay ya panaral tayo, ibagak ed sikayoy ebat.” Tan nalmok so ebat! Wala ray a-research kon teksto ya dugarugad samay tepet da. Manlapud saman, manre-research ak la tan ipaparaan kon maong so aralen mi. Baleg so nitulong to man ed siak pian ontatken ak ed espiritual, tan akatulong met iman ed si Tatay. Makapaliket ta inyaplika da ray nanaaralan da tan nampabautismo ira nen 1952.

Inmalis ak ed pudir nen Tatay tan Nanay nen 17 so taon ko. Diad saman, nagmaliw ya missionary si atsi Jetha a tan atawag ed Bethel si kuya Don. Pareho dan labalabay so asainmin da. Napapaseseg da ak, kanian nan-aplay ak ed Bethel tan diad Gilead. Impalimak lad si Jehova no iner to ak ibaki. Amta yo no iner so asainmin ko? Atawag ak ed Bethel nen 1946.

Diad loob na 75 taon ko ed Bethel, nanduruman asainmin so asatsalik, kanian dakel so naaralan kon gawaen, singa say pan-imprinta na saray libro. Niyasain ak met diad accounting, naaralan ko met so mansaliw na saray nakaukolan diad Bethel, tan no panon ya ipawit iray importantin gamit diad arum ya lugar. Pero say talagan panliliketan ko et saray espiritual ya naakan ya itatarya nen Jehova diad Bethel, singa say morning worship tan saray Bethel lecture.

Dakel met so naaralan ko ed agik ya si Karl ya atawag ed Bethel nen 1947. Makulikulin manaral tan maong ya manbangat na Biblia. Aminsan, nampatulong ak ed sikato nen walay paliwawak. Imbagak ya dakdakel lay a-research ko pero agko nin siansia nabuo may paliwawak. Say intepet to labat ed siak, “Antoy temam kuya a?” Lapud saman ya tepet to, asolusyonan may problemak. Atalosan ko ya say kaukolan ko labat ya usaren et saramay punto ya konektado ed tema na paliwawak.  Anggad natan, agko nalingwanan iman ya imbangat to.

Pian na-enjoy moy panlilingkor mod Bethel, dapat mamasya ka met ed ministeryo, ta seguradon wala ray balibalin naeksperiensyam. Nanonotan ko, aminsan nen mansirunget la diad New York City, walay akatongtong mi may kaulop kon brother ya sakey ya bii ya dati lan naikdan na The Watchtower tan Awake! Akikabat kami tan say kuan mi, “Wadia kami ta labay min tulongan iray totoo ya naamtaan da ray balibalin ibabangat na Biblia.” Say kuan to, “No nipaakar itan ed Biblia, tuloy kayo sirin.” Binasa mi pigaran teksto, tan nantongtongan mi so nipaakar ed Panarian na Dios tan say balon mundo diad arapen. Manbilib ed naamtaan to. Kanian diad sinmublay ya simba, intagar toy pigaran kakaaro to pian manaral met na Biblia. Makapalikliket ta sikatoy nagmaliw ya lingkor nen Jehova pati say asawa to.

Nen labay ko lay mangasawa, manga samploy taon ni linmabas insan ko akabat imay nagmaliw ya asawak. Amta yo no antoy akatulong ed siak pian makaalmo ak na asawa ya kapakpaknak? Impikasik itan ed si Jehova tan ninonot ko, ‘Antoy labay kon nagawa kayari na kasal?’

Kayari na kombension diad Yankee Stadium nen 1953, akabat koy sakey ya sister, si Mary Aniol. Sankaklase ira nen atsi Jetha diad komaduan klase na Gilead, tan sikara met so saniba ed asainmin da bilang missionary. Malikeliket ya inistorya ed siak nen Mary iray balibalin eksperiensya to diad Carribean, pati saray inyaralan to na Biblia. Legan min mas nakakabat so sakey tan sakey, naamtaan mi ya pareho kami manayay goal ed espiritual. Naar-aro mi sakey tan sakey kanian nankasal kami nen Abril 1955. Talagan regalo nen Jehova ed siak si Mary tan balibali alimbawa to. Malikeliket anggan anto ni tay asainmin ya naawat to. Makulikuli, walay malasakit tod arum, tan lanang ton iyuuna si Jehova ed bilay to. (Mat. 6:33) Taloy taon kamin nanlingkor ed sirkito. Tan nen 1958, atawag kamid Bethel.

Dakdakel so naaralan kod si asawak. Singa bilang nen agano kami nin sanasawa, walay eskedyul min dua ya saniba min basaen so Biblia kada agew. Manga 15 ya bersikulo so babasaen mi. Kayari min basaen so pigaran bersikulo, komentoan mi insan mi pantongtongan no panon min iyaplika iratan ed bilay mi. Lanang ya iistoryaen nen asawak iray naaralan tod Gilead tan ed impan-missionary to. Akatulong iratan pian napaaligwas koy panagpaliwawak tan naaralan ko no panon kon napaseseg iray sister.​—Pro. 25:11.

Pero makapaermen ta nen 2013, inatey so inad-arok ya asawa. Labalabay ko lan nanengneng si Mary diad balon mundo! Balet legan kon aalagaren itan ya panaon, agak ontutundan papaibangat ed si Jehova tan manmamatalek ak ed sikato diad interon puso. (Pro. 3:5, 6) Kada no dadalepdepen ko iray gawaen tayo diad balon mundo, naliligliwa ak tan naliliketan so pusok. Diad satan ya panaon, seguradon dakel ni balon naaralan tayo nipaakar ed Makapadinayew a Managbangat tayo! Misatsalamat ak ya maong ed amin ya imbangat nen Jehova ed siak. Dakdakel so ginawa to pian ipaliknan inar-aro to ak.