Onlad karga

Onlad saray karga

ISTORYAY BILAY

Saray Bendisyon nen Jehova et Mas Ni nen Saray Inilaloan Ko

Saray Bendisyon nen Jehova et Mas Ni nen Saray Inilaloan Ko

‘AMTAK ya kaukolan koy manpayunir. Balet talaga kasin makapaliket so manpayunir?’ so naisip ko. Labalabay koy trabahok ed Germany—say pangipawit na saray kakanen diad dakel ya lugar ed Africa, singa diad Dar es Salaam, Elisabethville, tan Asmara. Agkon balot naisip ya onsabi panaon et sigpot panaon ak ya manlingkor ed si Jehova ditan tan diad arum ni ran pasen ed Africa!

Nen naandin siansia so panduaruwak tan ginmapo ak ya nampayunir, nanresulta itan ed saray bendisyon ya mas ni nen saray inilaloan ko. (Efe. 3:20) Balet ompan isipen yo no panon itan ya agawa. Istoryaen kod sikayo so agawa manlapud gapo.

Inyanak ak ed Berlin, Germany, pigaran bulan labat manlapud inggapo na Sankamundoan a Guerra II nen 1939. Nen magano lan manampot so guerra nen 1945, dakel ya bomba so ipepelag ed Berlin. Aminsan, wala ray bomba ya kinmena ed karsada ya kawalaan na abung mi, balet akabatik so pamilya mi ed sakey a pasen ya panag-amotan. Pian agla nipeligroy bilay mi, linma kamid Erfurt, say lugar ya angiyanakan ed si nanay ko.

Kaibak iray atateng ko tan agik diad Germany, manga 1950

Maseet ya inanap nen nanay ko so katuaan. Babasaen to ray libro ya insulat na saray pilosopo tan inaral to ray bangat na nanduruman relihyon, balet siansia nin ag-akombinse. Nen manga 1948, walay duaran Tasi ya linmad abung mi. Pinaloob ira nen nanay ko tan nantutumbokan lay tepet tod sikara. Anggapo ni sakey oras, imbaga tod siak tan ed agik ya bii, “Nalmok lay katuaan!” Ag-abayag kayari na satan, si nanay ko, samay agik, tan siak, et onaatendi lad saray pantitipon diad Erfurt.

Nen 1950, pinmawil kami ed Berlin, ya say inatendian mi ditan et diad Berlin-Kreuzberg Congregation. Nen inmalis kami ed sananey a lugar ed Berlin, dia lad Berlin-Tempelhof Congregation so inatendian mi. Kalabas na panaon, nampabautismo si nanay ko, balet manaalangan ak ni. Akin?

NILABANAN KOY INKAMABAING KO

Ngalngali agak onaligwas ed espiritual ta mabapbaing ak. Anggano duay taon ak lan mimila ya manpulong, agak balot mansasalita. Balet anguman so situasyon nen akabat ko ray agagi ya impanengneng day pakpel tan debosyon da ed si Jehova. Say arum ed sikara et impriso diad saray panamairapan a kampo na Nazi odino diad saray prisoan ed East Germany. Wala ray angipuslit na literatura paonlad East Germany anggano amta ra ya posiblin naaresto tan nipriso ira. Pandinayewan kon maong so alimbawa ra. Inisip ko ya no sarayan agagi et inrisga day bilay da tan say arum et apriso lapud panangaro dad si Jehova tan saray agagi, kaukolan ko la sirin ya labanan so inkamabaing ko.

Kalkalnan alabanan koy inkamabaing ko nen akila ak ed espisyal ya kampanya a panagpulong nen 1955. Diad sakey a sulat ya im-publish ed Informant, * inyanunsio nen Brother Nathan Knorr ya satan so sakey ed saray sankabalegan a kampanya ya inyuksoy na organisasyon. Imbaga to ya no mibiang so amin ya manangipalapag, “satan la so sankaliketan ya bulan na panagpulong ed interon mundo.” Talagan onman so agawa! Ag-abayag, indedikak so bilay ko ed si Jehova, tan nen 1956, nampabautismo ak ya kabansag koy tatay ko tan say agik. Balet kaukolan ko lamet so manggawa na importantin desisyon.

Diad pigaran taon, amtak ya say pampayunir so dugan gawaen ed bilay, balet lanang kon ipapaleen. Nandesisyon ak ya manaral ed Berlin no panon so mansaliw tan manlako na saray produkto ed nanduruman bansa. Kayari na satan, labay koy mantrabahon magano pian nausar koy inaral ko tan nakabisadok itan. Kanian nen 1961, inawat koy trabaho ed Hamburg, say syudad ya kawalaan na sankabalegan ya pier diad Germany. Balet legan ya ombabayag ak ed trabahok, lalok ya ipapaleen so pampayunir ko. Anto kasi gawaen ko?

Maong labat ta inusar nen Jehova iray maar-aron agagi pian tulongan ak ya iprayuridad so panlilingkor ko ed sikato. Wala ray kakaarok ya nampayunir la tan maong so alimbawa da. Ontan met, walay agi ya asali toy apriso ed panamairapan a kampo, si Brother Erich Mundt, ya amaseseg ed siak ya manmatalek ed si Jehova. Imbaga to ya diad panamairapan a kampo, saramay agagi ya nanmatalek ed sarili da et kinmapuy ed espiritual. Balet saramay sigpot ya nanmatalek ed si Jehova et nansiansian matoor tan baleg so nitulong da ed kongregasyon.

Nen kagapok ya manpayunir, 1963

Ontan met, si Brother Martin Poetzinger, ya diad saginonor et nanlingkor bilang membro na Mananguley ya Ulop, et lanang ton papasesegen iray agagi, ya ibabaga to, “Say pakpel so sankaabigan ya niwala ed sikayo!” Kayarik ya dinalepdep iratan, inmekal ak ya siansia ed trabahok tan nampayunir ak nen Hunyo 1963. Satan so sankaabigan ya desisyon ya ginawak ed bilay ko! Kayari duay bulan, antis ak nin makalmo na balon trabaho, naimbitaan ak ya manlingkor bilang espisyal payunir. Kalabas na pigaran taon, pinalumbasan nen Jehova so amin ya inilaloan ko. Naimbitaan ak ya manaral ed koma-44 ya klase na Gilead School.

SARAY IMPORTANTIN NAARALAN KO ED GILEAD

“Agka bastabasta onsusuko ed asainmin mo.” Satan so sakey ed saray importantin leksion ya naaralan ko, lalo la ed si Brother Nathan Knorr tan Brother Lyman Swingle. Pinaseseg da kami ya mansiansia ed asainmin mi anggano mairap. Imbaga nen Brother Knorr: “Antoy pampokusan yo? Say dabok, saray insekto, say kairapan? Odino say imanoen yo et saray kiew, rosas, tan imis na totoo? Aral yon aroen iray totoo!” Aminsan, nen ipapaliwawa nen Brother Swingle no akin ya wala ray agagi ya tinaynan day asainmin da, agto apokpokan so akis to. Kaukolan ton itunda so paliwawa to anggad kinmalma so liknaan to. Baleg so epekto to man ed siak tan binmiskeg so determinasyon ko ya agdismayaen so Kristo tan saray matoor ya agagi to.​—Mat. 25:40.

Siak, ya kaibak si Claude tan Heinrich diad asainmin mi bilang misionero diad Lubumbashi, Congo, 1967

Nen naawat mi lay asainmin mi, wala ray Bethelite ya nantepet no iner so pangibakian ed sikami. Balibali imbaga da ed asainmin na saray kakaibak balet nen imbagak ya, “Siak, diad Congo (Kinshasa),” ag-ira akasel. Insan imbaga da: “Ah, diad Congo! Komon ta tulongan ka nen Jehova!” Diad saman ya panaon, balitado so Congo (Kinshasa) ta manlalaban tan manpapateyan iray totoo diman. Balet tinandaan ko iramay naaralan ko ed Gilead. Ag-abayag kayari na graduation mi nen Setyembre 1967, nambiahe ak paonlad Kinshasa, say capital na Congo. Kaibak si Heinrich Dehnbostel tan si Claude Lindsay.

ASAINMIN YA AKAARALAN MI BILANG MISIONERO

Kasabi mi ed Kinshasa, nanaral kami na lenguahen French ed loob na taloy bulan. Insan kami nan-eroplano paonlad Lubumbashi, ya datin tatawagen ya Elisabethville, asingger ed ketegan na Zambia diad bandad south na Congo. Nanayam kami ed missionary home diad mismon syudad.

Lapud maslak ya lugar ed Lubumbashi et agnin balot apulongan, malikeliket kami ya sikami so sankaunaan ya mangipulong na katuaan ed saray manaayam ditan. Ag-abayag, agmi la nasabaan so iyaaralan mi na Biblia. Pinulongan mi met iray opisyal na gobierno tan saray pulis. Dakel so manrerespeto ed Salita na Dios tan ed panagpulong tayo. Say manunan lenguahe na totoo et Swahili, kanian inaral mi met itan nen Claude Lindsay. Ag-abayag, inyasain kami ed kongregasyon ya mansasalita na Swahili.

Anggaman dakel so nanliketan min eksperiensya, wala met iray inarap min subok. Mabetbet ya wala ray abuek ya sundalo ya de-awit na paltog odino saray abusadon pulis, ya aakusaan da kami na saray agmi met ginawa. Aminsan, walay grupo na armadon pulis ya nilooban da so missionary home legan na aral na kongregasyon tan inawit da kami ed istasyon na pulis. Ditan et pinalespak da kami ed dalin tan agda kami pinaalagey anggad manga alas dies na labi insan da kami imbulos.

Nen 1969, inyasain ak bilang ombiabiahen manangasikaso. Diad sirkito ya nanlingkoran ko et naeksperiensyak so arawin akaran ya say dalan et mapitek tan ataragey so dika, ya kaslakan ed Africa. Aminsan diad sakey a baryo, walay nganak ya kaiba to ray siwsiw to ya say pukokan da et diad silong na katrik. Agkon balot nalingwanan so ingal na nganak no palbangon kanian nababangon ak la anggano ambilunget ni. Agko met nalingwanan iray labi ya kaistoryaan ko ray agagi nipaakar ed Biblia legan kamin mandadangdang ed paliber na apoy.

Say sakey ed saray sankairapan ya subok ya inarap mi et nen wala ray nankunkunwari ya Tasi nen Jehova, ya membro manaya na Kitawala. * Say arum ed sikara et abautismoan tan nagmaliw ni ingen ya elder ed kongregasyon. Dakel ed sarayan totoo et singa “saray bato ya akaamot” balet agda apalikdo iray matoor ya agagi. (Jud. 12) Inekal lanlamang nen Jehova ed kongregasyon irayan totoo tan lapud satan et dinmakel so angawat ed katuaan.

Nen 1971, niyasain ak ed sangan opisina diad Kinshasa, ya ditan et awalaan ak na nanduruman kimey, singa say pangasikaso na saray sulat, order na literatura, tan saray kimey ed Service Department. Naaralan kod Bethel no panon ya organisaen so kimey ed sakey a baleg a bansa ya aliwan marakep iray serbisyo. No maminsan, pigaran bulan ni onlabas antis ya makasabi ed kongregasyon iray sulat ya manlalapud sangan opisina. Akin? Kapangiyepas dad eroplano iray sulat, ilugan da iratan ed saray angkabaleg a baloto, balet pigaran simba ya aglanlamang makaalis lapud kakapal na saray tanaman ed ilog. Anggaman ontan, nasusumpal mi iray kimey anggano mairap so situasyon tan wala ray arum nin subok.

Pandinayewan ko no panon ya ipaparaan na agagi iray angkabaleg a kombension anggano limitado so pundo. Gagawaen dan plataporma iray pungol na tabuney, manguusar iray ataragey a dika ya gawaen dan dingding, tan uusaren da met iratan ya dika parad apis na yurongan. Manguusar ira na kawayan ya pinagkalusek, tan manguusar ira na tanubong parad atep tan lamisaan. Lapud anggapoy pasak da, manguusar iray pinutot-putot tan pinaimpis ya ubak na kiew. Talagan pandinayewan ko so inkamadiskarte na sarayan agagi anggano mairap so situasyon da. Naar-arok iran maong tan nail-iliw ko ra nen wala ak lad balon asainmin ko!

SAY IMPANLINGKOR KO ED KENYA

Nen 1974, inyasain da ak ed sangan opisina ed Nairobi, Kenya. Dakel so kimey mi, ta diad saman et aasikasoen na sangan opisina ed Kenya so panagpulong a kimey diad samploran bansa, a say arum ditan et sebel so kimey tayo. Aminpiga ak ya niyasain ya ombisita ed saratan a bansa, lalo la ed Ethiopia, ya ditan et grabe so subok tan panamasegsegang ya naeksperiensya na saray agagi tayo. Dakel ed sikara so maruksan minaltrato odino impriso; say arum et pinatey ni ingen. Balet nansiansia ran matoor lapud maong so relasyon da ed si Jehova tan ed sakey tan sakey.

Nen 1980, walay makapaliket ya agawad bilay ko, say impankasal mi nen Gail Matheson, ya datin taga Canada. Si Gail et kaklasek ed Gilead. Nansulatan kamin dua. Nanlingkor si Gail bilang misionero diad Bolivia. Kayari na 12 taon, nannengneng kami lamet diad New York. Ag-abayag, nankasal kami diad Kenya. Misalsalamat ak ed si Gail ta sikatoy maespiritual tan kontento ed no antoy wala. Anggad natan et papablien koy suporta tan panangaro to.

Nen 1986, niyasain kami nen Gail ya ombiahe ed nanduruman lugar legan ya manlilingkor ak bilang membro na Branch Committee. Kaibad satan ya asainmin so panlingkor ed dakel ya bansa ya walad panangasikaso na sangan opisina ed Kenya.

Manpapaliwawa ak diad kombension ed Asmara, 1992

Makakaliket ak no nanonotan ko iramay preparasyon ya ginawa mi parad kombension ed Asmara (diad Eritrea) nen 1992 sanen aliwa nin sebel so kimey tayo ed satan ya lugar. Say nalmo mi labat ya nayarin pankombensionan et sakey ya kuwadra ya aliwliwa la lanti ed paway, mas aliwliwa ni ed dalem. Nen asabi la so agew na kombension, mankelaw ak no panon itan ya pinarakep na saray agagi pian nausar ed panagdayew ed si Jehova. Dakel ya pamilya so angawit na saray mararakep ya tela pian isakob ed antokaman ya aliwliwan nengnengen. Malikeliket kami ed saman a kombension ya walay 1,279 ya inmatendi.

Diad kimey mi ya panagbiahe ed nanduruman lugar, kaukolan mi onadapta ed baleg iran pananguman, ta kada simba et nanduruma so pampupundoan mi. Aminsan, asali mi nanayam ed sakey a baleg a mansyon diad gilig na dayat. Asali mi met so nampundo ed sakey a simplin paalagey a gawad yero, ya say kasilyas et masulok ya 100 metro so kaarawi to. Balet anggan iner so panlingkoran mi, say talagan agmi nalingwanan et saray agew ya kaiba mid ministeryo iray maseseg ya payunir tan manangipalapag. No onla kami lad onsublay ya asainmin mi, kaukolan min taynanan so dakel ya pinabpabli min kakaaro ya il-iliwen mi.

SARAY BENDISYON ED ETHIOPIA

Manlapud 1987 anggad 1992, nagmaliw ya legal so kimey tayo ed pigaran bansa ya walad panangasikaso na sangan opisina ed Kenya. Kanian inletneg ed saratan iray sangan opisina tan saray country office. Nen 1993, niyasain kami ya manlingkor ed country office diad Addis Ababa, Ethiopia, ya ditan et nagmaliw lan legal so kimey tayo kayari na pigaran dekada ya akaamot itan.

Diad sakey a probinsya ed Ethiopia, nen niyasain kami ya ombiahe ed nanduruman lugar, 1996

Benendisyonan nen Jehova so kimey tayo ed Ethiopia. Dakel ya agagi so nampayunir. Masulok ya 20 porsiento na manangipalapag so manlilingkor bilang regular payunir kada taon manlapu la nen 2012. Ontan met, nipapasal iray agagi ed saray teokratikon eskuelaan, tan masulok ya 120 ya Kingdom Hall so nipaalagey. Nen 2004, inmalis so pamilyan Bethel ed balon pasilidad, tan say Assembly Hall ya nipaalagey ed satan met lanlamang ya lugar et bendisyon ed saray agagi.

Diad inlabas na saray taon, papablien mi nen Gail so maapit ya pikakaaro ed saray agagi ed Ethiopia. Talagan inar-aro mi ra lapud maomaong tan maar-aro ira. Natan et mabetbet kami lan mansakit kanian niyasain kami la ed sangan opisina na Central Europe. Dia et maar-aro da kamin aasikasoen, balet talagan il-iliwen mi iray pinabli min kakaaro ed Ethiopia.

SI JEHOVA SO AMABALEG

Naeksperiensya min mismo no panon ya pinabaleg nen Jehova so kimey to. (1 Cor. 3:6, 9) Singa bilang, nen unonan apulongan ko iray taga Rwanda ya manmimina na gansa ed Congo, anggapo ni manangipalapag ya manrereport diad Rwanda. Balet natan, wala lay masulok ya 30,000 ya agagi ed satan a bansa. Nen 1967, manga 6,000 so manangipalapag diad Congo (Kinshasa). Natan et wala lay manga 230,000, tan masulok ya sakey milyon so inmatendi ed Memoryal nen 2018. Diad amin ya bansa ya datin walad panangasikaso na sangan opisina ed Kenya, masulok ya 100,000 so indakel na bilang na saray manangipalapag.

Manga 50 taon lay apalabas, inusar nen Jehova so nanduruman agagi pian tulongan ak ya onloob ed sigpot panaon a ministeryo. Siansia nin mabaing ak, balet naaralan koy sigpot a manmatalek ed si Jehova. Akatulong ed siak iray eksperiensyak ed Africa pian magmaliw ak ya mas maanos tan kontento. Pandinayewan mi nen Gail iray pinablin agagi ya agaylay inkamaparawes da, susungdoan da iray graben subok, tan manmamatalek ed si Jehova. Misalsalamat ak ed agnaparaan a kaabigan To. Talagan saray bendisyon nen Jehova et mas ni nen saray inilaloan ko.​—Sal. 37:4.

^ par. 11 Sinmabi panaon, tinawag iyan Ministeryo Tayo ed Panarian, tan natan et sinalatan na Ministeryo tan Bilay na Kristiano—Workbook ed Aral.

^ par. 23 Say “Kitawala” et inala ed termino na Swahili ya mankabaliksan na “mansakop, mangidaulo, odino manuley.” Say gagala na sayan grupo et nipaakar ed politika​—labay dan say Congo et magmaliw ya independente ed Belgium. Saray membro na Kitawala et mangaala na saray publikasyon na Saray Tasi nen Jehova insan da aralen tan ibunog. Balet pipikeweten da iray bangat na Biblia pian suportaan iray panmoria da ed politika, saray kustombre da ya base ed anito, tan say imoral ya kabibilay da.