Inyanak ak nen Mayo 19, 1940, diad Amioûn, Lebanon. Kalabas na pigaran taon, dia lad syudad na Tripoli so nanayaman na pamilya mi. Binmaleg ak ed malikeliket tan maar-aron pamilya ya manlilingkor ed Dios ya Jehova. Limara kamin sanaagi—taloran bibii tan duaran lalaki—siak so bolirek. Say sankaimportantian ed atateng ko et aliwan say pananap na panbilay. Manuna ed pamilya mi so panaral na Biblia, iyatendid aral, tan panagpulong.

Wala ray pigaran alanaan ya agagi ed kongregasyon mi. Sakey ed sikara et si Brother Michel Aboud ya conductor mi ed CBS (Congregation Book Study). Naamtaan toy katuaan diad New York, tan sikato so angigapo na panagpulong diad Lebanon nen 1921. Nanonotan ko nen sinmabid kongregasyon mi si Sister Anne tan Gwen Beavor ya kakkapan-graduate da ed Gilead, sinuportaan ira nen Brother Aboud tan agto ra pinaulyanan. Akaaro ira na pamilya mi. Kalabas na pigaran dekada, malikeliket ak nen anengneng ko lamet si Atsi Anne diad Amerika. Tan anengneng ko met si Atsi Gwen ya diad saman et asawa to lay Wilfred Gooch, tan manlilingkor irad Bethel diad London, England.

Pigpigara ni labat so Tasi diad Lebanon nen ugaw ak, pero malikeliket kamin manpulong anggano wala ray lider na relihyon ya onkokontrad sikami. Wala ray agko nalingwanan ya eksperiensya mi.

Aminsan, kaibak si Atsik Sana ya manpupulong ed sakey ya apartment. Bigla labat ya walay sinmabin pari. Seguro walay nantimbre ed sikato. Ininsulto toy atsik. Diad petang na ulo to, intulak toy atsik ed takayan kanian asakitan. Walay anawag na pulis. Kasabi ra, sinegurado dan ayos labat si atsik. Inawit dad istasyon na pulis imay pari, tan nalmoan dan walay awit ton paltog. Kanian tinepetan na hepe: “Anto kan talaga a? Pari o lider na gang?”

Say sakey nin agko nalingwanan et nen nanrenta so kongregasyon mi na bus ta manpulong kamid lugar ya arawrawi ed syudad. Balibali lay pampupulong mi, nagunoyan balet et nitan lay grupo ya tinipon na sakey ya pari ed saman ya lugar. Tinaktakot da kami tan tinutupak da kami ni ingen. Naknay tatay ko ed ulo, manturoy dala ed lupa ra. Pinmawil ira nen nanay ko diad bus, insan tinmumbok kami lan amin. Pero agko nalingwanan imay imbaga nen nanay legan ton lilinisan so sugat nen tatay. Say kuan to: “Aman Jehova, perdonam ira ta agda amtay gagawaen da.”

Agko met nalingwanan imay imbisita mid saray kakanayon mi diad Amioûn. Kasabi mi ed abung nen lakik, wala manayay bisita ran obispo ya kabkabat ed saman ya lugar. Amta na saman ya obispo ya Tasi iray atateng ko. Labay to ak ya pabaingan anta anemira ni labat so taon ko ed saman. Tinepetan to ak: “Sika ey, akin et agka ni abinyagan?” Imbagak ya ugaw ak ni, tan kaukolan ko nin aralen so Biblia tan pabiskegen ko ni pananisiak antis ak ya manpabautismo. Agto agustoan so ebat ko, kanian imbaga tod si lakik ya agak kuno mangitaltalek.

Sabagay, pigpigara labat irayan aliwliwan naeksperiensya mi. Ta diad tua, mababait iray Lebanese tan masangkaili ra. Kanian madengel ira no manpupulong kami tan dakdakel so naiyaralan mi na Biblia.

Nen maneeskuela ak ni, walay brother ya nanlapud Venezuela ya linmad Lebanon. Mimiaral diad kongregasyon mi, tan kinaraw toy Atsik Wafa. Nankasal ira, insan dia la rad Venezuela nanayam. Diad saray sulat nen atsik, kokombinsien toy tatay ya diman kami la kunod Venezuela manayam ta makakailiw lan maong ed sikami. Akombinse toy tatay kanian inmalis kamid Venezuela.

Akasabi kamid Venezuela nen 1953, tan nanayam kamid Caracas. Say abung mi et  asingger ed palasyo na presidente. Ugaw ak nid saman kanian taltalaranan koy ilabas na presidente ya akalugan ed mabmablin kotse to. Pero nairapan iray atateng ko ya man-adjust ta dumay lenguahe, kultura, panangan tan klima. Diad tua, nen makaka-adjust la ra, walay aliwliwan agawa.

Biglan nansakit si tatay. Mankelaw kami ta makmaksil so laman da tan agda nin balot asali so nansakit na grabe. Pero wala manayay cancer dad pancreas. Kanian inoperaan ira, makapaermen balet ta kayari sakey simba, inatey ira.

Agmi naipaliwaway nalilikna mid saman, talagan maer-ermen kami. Trese años ko ni labat. Agmin balot inilaloan ya masakbay ya ompatey si tatay. Singa tinmunday mundo mi. Abayag met antis ya naawat nen nanay ya anggapo lan talagay tatay. Pero naisip mi lanlamang ya anggan onmay agawa, tuloytuloy labat so bilay. Tan diad tulong nen Jehova, asarag mi ermen mi. Nen 16 so edad ko tan nan-graduate ak lad haiskul, aliknak ya obligasyon kon suportaan so pamilya mi.

Diad saman et akiasawa lay Atsik Sana. Say akaasawa ed sikato et si Rubén Araujo ya nan-graduate ed Gilead, tan anempet la ed Venezuela. Pero inmalis lanlamang ira ed New York. Kanian nen nandesisyon so pamilyak ya manaral ak ed university, naisip mi ya marakep no dia lad New York ta wala lay panayaman ko. Baleg so nitulong nen atsik tan si bayaw ko diad inyaligwas kod espiritual legan ak ya akiayam ed sikara. Tan dakel so maespiritual ya brother ed Brooklyn Spanish Congregation ya pipiaralan mi. Misalsalamat ak ta akaibak ed kongregasyon so duaran Bethelite diad Brooklyn, si Brother Milton Henschel tan Frederick Franz.

Kayari na sakey taon ya impanaral kod university, apaisip ak no antoy gagawaen kod bilay ko. Wala ray abasak ya artikulo ed Panag-bantayan nipaakar ed saray agagi ya inyuna da ed bilay da so panlingkor ed si Jehova. Insan anengneng ko ya malikeliket iray payunir tan Bethelite ed kongregasyon mi. Labay kon ontan ak met pero agak ni bautismado. Amtak ya kaukolan kon idedika so bilay ko ed si Jehova. Kanian ginawak iman tan nampabautismo ak nen Marso 30, 1957.

Kayarik ya nampabautismo, inisip koy manpayunir. Labalabay ko pero singa ag-iyabuloy na situasyon ko. Imposible ya napanbansag koy pankolehyok tan pampayunir ko. Aminpigak ya sinulatan si nanay ko tan saray agagik ya labay ko lay ontundan manaral tan manpayunir ak lad Venezuela.

Kanian pinmawil ak ed Caracas, Venezuela nen Hunyo 1957. Pero anengneng ko ya mankaukolan ed pinansyal so pamilya mi,  kanian kaukolan koy mantrabaho. Akalmo ak na trabaho diad bangko, pero labay kon talagay manpayunir, ta aman ya talagay rason no akin ya pinmawil ak ed Venezuela. Kanian nandesisyon ak ya pambansagen koy trabahok tan pampayunir ko. Pigaran taon ya nantrabaho ak ed bangko ya full-time legan ak ya manpapayunir. Busy ak ya maong pero malikeliket ak!

Lalon nagmaliw ya maliket so bilay ko nen akabat ko tan nagmaliw ya asawak si Sylvia, magangganan sister ya inar-aro toy Jehova. Nanlapu rad Germany pero inmalis iran pamilya diad Venezuela. Awalaan kami na duaran ananak—sakey ya laki tan sakey ya bii—si Michel (Mike) tan si Samira. Inakok met so pangasikaso ed si nanay mi kanian kaamong mi ra. Akatunda ak ed pampapayunir ko lapud obligasyon kod pamilyak, pero agnakal so seseg kod panagpulong. Manu-auxiliary payunir kami nen Sylvia kada bakasyon.

Mani-eskuela ni ray ananak mi nen agawa may imbagak ed gapo na sayan artikulo. Aminen ko, mainawan maong so bilay mi tan respetado ak diad banking industry. Pero mas labay ko ya nakabkabat ak na arum bilang lingkor nen Jehova. Anto kasi gawaen ko? Nantongtong kami nen Sylvia, tan kinuenta mi no wala ni kasi pambilay mi anggano ontunda ak lan mantrabaho. No man-resign ak ed bangko, walay naawat kon separation pay. Lapud anggapoy utang mi, sarag min pasimplien so bilay mi tan wala nin siansiay pambilay mi anggano anggapoy trabahok.

Aliwan mainomay so mandesisyon, pero maong labat ta masuportay asawak tan si nanay ko. Eksayted ak ya manpayunir lamet. Malikeliket ak! Plantsado lan amin so plano mi. Akaparaan ak la, pero walay agmi iilaloan ya agawa.

Sakey agew, kinompirma na doktor mi ya malukon si Sylvia. Abigla tan malikeliket kami, pero anonotan ko met may planok ya ompawil ya payunir. Natuloy ni kasi? Akaparaan lay isip tan puso mi ed isabi na baby mi. Amay planok balet ey?

Nantongtong kami lamet nen Sylvia, tan nandesisyon kami ya ituloy koy planok. Pinmaway so bolirek mi, si Gabriel, nen Abril 1985. Insan nan-resign ak ed bangko,  tan nampayunir ak lamet nen Hulyo 1985. Asabi panaon, apribilehyoan ak ya manlingkor bilang membro na Branch Committee. Pero aliwan diad Caracas so branch office, kanian kaukolan koy manbiahe na manga 80 kilometro mamidua o mamitlo ed sakey simba.

Diad La Victoria so kawalaan na branch office, kanian nandesisyon kamin onalis diman pian asingger kamid Bethel. Aliwa man ya mainomay, pero misalsalamat ak ta akitulongan so pamilyak. Agnatawalay suporta ra. Imbaga nen Atsik Baha ya sikato lay mangasikaso ed si nanay. Angasawa lay Mike, pero wala nid pudir mi si Samira tan Gabriel. Kanian nen inmalis kamid La Victoria, subok iman ed sikara ta wadman so kakaaro ra ed Caracas. Kaukolan met nen Sylvia so man-adjust ta melmelag ya baley so La Victoria komparad Caracas ya capital city na Venezuela. Tan kaukolan min ipasal so sarili mi ed mas melag ya abung. Talagan baleg iman ya pananguman.

Pero anguman la lamet so situasyon mi. Angasawa lay Gabriel tan binmiig met lay Samira. Insan nen 2007, naimbitaan kamin dua nen Sylvia ya manlingkor ed Bethel, tan panliliketan mi iyan pribilehyo anggad natan. Say panguloan mi ya si Mike et elder, tan manpapayunir ira nen asawa ton si Monica. Elder met si Gabriel tan manaayam irad Italy nen asawa to ya si Ambra. Si Samira et payunir tan remote volunteer diad Bethel.

Dakel so baleg ya desisyon ya ginawak ed bilay ko, pero anggapoy pagbabawian ko. Papablien kon amin so asainmin tan pribilehyon inter nen Jehova ed siak. Diad inlabas na saray taon, anengneng ko ya importantin talaga ya paeleten tayoy relasyon tayod si Jehova. Diad kada desisyon tayo, melag man itan odino baleg, sarag to tayon ikdan na kareenan a “palumbasan toy amin a pakatalos.” (Fil. 4:6, 7) Malikeliket kami nen Sylvia diad panlilingkor mi ed Bethel, tan nalilikna mi ya bebendisyonan kami nen Jehova ta sikatoy iyuuna mi ed amin ya desisyon mi.