1. Antoy labay na saray Tasin atateng ya gawaen na ananak da?

 SIKAYO ran atateng, amta mi ya labalabay yon tulongan iray ananak yo pian nakabat tan naaro day Aman Jehova. Pero agtayo nanengneng so Dios. Anto sirin so gawaen yo pian manisia iray ananak yo ya talagan walay Dios tan ituring dan kaaro?—Sant. 4:8.

2. Antoy gawaen na saray atateng pian nibangat dad ananak da so tungkol ed si Jehova?

² Importante ya iyaralan yo na Biblia iray ananak yo pian nakabat day Jehova tan onasingger so liknaan da ed sikato. (2 Tim. 3:14-17) Pero, wala ni sakey ya paraan. Diad Proverbio 3:19-21, impaimano na sakey ya ama ed anak to iray nanduruman kualidad nen Jehova ya nanengneng ed saray pinalsa, tan binilin to ya agto iratan lilingwanan. Pantongtongan tayo diad sayan artikulo iray espisipikon paraan no panon met itan ya nagawaan na saray atateng natan.

3. Antoy gawaen na saray atateng pian makaaral iray ananak da ed saray pinalsa?

³ Ibabaga na Biblia ya “saray agnanengneng a kualidad [na Dios] et sankanengneng [ed] saray pinalsa.” (Roma 1:20) Atateng, seguro labalabay yoy man-outing kaiba iray ananak yo. Legan kayon mani-enjoy, sambot yo met ya ipaimano ed ananak yo iray pinalsa nen Jehova tan ikonekta yo itan ed saray balibalin ugali tan kualidad to. Panon yon nagawaan itan? Makaaral kayo ed paraan na impanbangat nen Jesus.

4. Panon ya inusar nen Jesus iray pinalsa pian ibangat iray disipulo to? (Lucas 12:24, 27-30)

 ⁴ Imanoen no panon ya inusar nen Jesus iray pinalsa pian ibangat iray disipulo to tungkol ed si Jehova. Aminsan, imbaga nen Jesus ed sikara ya imanoen da ray wawak tan saray lirio. (Basaen so Lucas 12:24, 27-30.) Diad karakel na ayep tan tanaman, akin et wawak tan lirio so impaimano nen Jesus? On, ta atan so lanang ya nanenengneng na saray disipulo to. Imadyin mo pay Jesus ya ituturo to ray mantikyab ya wawak tan saray rosas na lirio diad alog. Pero agto labat iratan impaimano; inusar to iratan pian ibangat ed saray disipulo to ya si Jehova et maiter tan maomaong. Singa ibabaga nen Jesus ed sikara ya no papakanen nen Jehova iray wawak tan kakawesan to iray lirio, segurado sirin ya pakanen tan kawesan met ira na Ama rad tawen.

5. Panon ya usaren na atateng iray pinalsa pian nibangat day ananak da tungkol ed si Jehova?

⁵ Atateng, panon yon naalig so paraan na panagbangat nen Jesus? Marakep no ibaga yod anak yo no antoy favorite yon ayep o tanaman, tan no akin ya favorite yo. Pero agyo lilingwanan ya ikonekta itan ed ugali o kualidad nen Jehova. Insan yo natan tepetan so anak yo no antoy favorite ton ayep o tanaman. Seguradon labalabay to itan ya pantongtongan ta favorite to. Sambot yo itan ya pagkakataon pian ibangat ed sikato iray ugali tan kualidad nen Jehova.

6. Antoy naaralan tayo ed nanay nen Christopher?

⁶ Kasin kailangan nin man-research ya maong iray atateng tungkol ed sakey ya ayep o tanaman pian walay nibangat dad ananak da? Agmet la kaukolan. Di ba, agmet la in-explain nen Jesus no anto ray kakanen na saray wawak tan no antoy walad selula na saray lirio? Pero ompan wala met iray pagkakataon ya labay na anak yo ya pantongtongan iray komplikadon detalye na saray pinalsa. Diad tua balet, dakel lay naaralan to anggano simpli labat so ibaga o itepet yo. Oniay nanonotan nen Brother Christopher b ya gagawaen nen nanay to: “Nen ugugaw kami nin sanaagi, wala ray ibabaga nen Mamak ya akatulong pian makaaral kami ed saray pinalsa. Singa bilang, no makadalan kamid saray kapalandeyan, ibaga ra: ‘Balibali iray palandey tan angkakabaleg ira awa? Nayaryari Aman Jehova anto?’ Tan no wala kamid gilig na dayat, say ibaga ra: ‘Ni nengneng yo iratay angkakabaleg ya daluyon, mabisbiskeg so Dios awa?’ Anggano simpli labat iratan ya ibabaga nen Mamak, balbaleg so epekto tod sikami.”

7. Antoy gawaen yo pian napasalan na ananak yo ya ikonekta rad si Jehova iray nanenengneng dad kalikasan?

⁷ Legan ya ombabaleg iray ananak yo, ipasal yo ra ya lanang dan ikonekta ed si Jehova iray nanenengneng dad kalikasan. Singa bilang, ipaimano yod anak yo so sakey ya pinalsa nen Jehova insan yo tepetan, “Antoy naaralan mod saya tungkol ed si Jehova?” Ompan nabigla kayo ed ebat na anak yo ta aralem la manayan manisip.—Mat. 21:16.

8. Antoy ingganggan nen Jehova ya gawaen na saray Israelitan atateng ‘no manaakar irad dalan’?

⁸ Ingganggan nen Jehova iray Israelitan atateng ya ibangat da ed ananak da so salita to ‘no manaakar irad dalan.’ (Deu. 11:19) Nensaman, no manbiahe iray pamilyan Israelita, dakdakel so nanengneng dad dalan—nanduruman ayayep, siwit, tan rosas. Kanian tsansa la iman na atateng pian ibangat ed ananak da no antoy naaralan da ed  saray pinalsa nen Jehova. Natan ey, anto ray pagkakataon ya nagawaan met itan na atateng? Makaaral tayod gagawaen na pigaran atateng.

9. Antoy naaralan mo ed si Parmitha tan Katya?

⁹ Oniay imbaga nen Parmitha ya sakey ya nanay ya manaayam ed baleg ya syudad ed India: “No papasyaren mi ray kakanayon mi diad probinsya, sasamboten mi met iman pian makaaral iray ananak mi ed saray marakdakep ya pinalsa nen Jehova. Aliwan matoo diad probinsya tan daiset labat so luluganan, kanian mas na-appreciate da iray pinalsa nen Jehova.” Atateng, marakep no ipasyar yo ray ananak yo diad lugar ya na-appreciate day nature. Seguradon agda itan nalingwanan. Oniay imbaga nen Sister Katya ya taga Moldova: “Nen ugaw ak ni, malikeliket ak kada no manbakasyon so pamilya mi diad probinsya. Agko iraman nalingwanan. Misatsalamat ak ed saray atateng ko ta anggano ugaw ak ni, insipor da lad siak ya obserbaan iray pinalsa pian lalok ya nakabat si Jehova.”

10. Antoy gawaen yo no agyo naipasyar iray ananak yo ed lugar ya arawid syudad? (Nengnengen met so kahon ya “ Tulong Parad Atateng.”)

¹⁰ Panon to no agyo naipasyar iray ananak yo ed lugar ya arawid syudad? Oniay imbaga nen Brother Almir ya taga met ed India: “Diad lugar mi, mairap so bilay tan magastos so ompasyar ed probinsya. Pero diad tua, wala met iray napasyaran ya melag ya park o garden diad rooftop na saray bilding ya ditan et naobserbaan iray pinalsa tan naibangat iray ananak tungkol ed saray kualidad nen Jehova.” No parehoy situasyon yo ed si Almir, ompan wala met so asingger ed abung yo ya ditan et naobserbaan na ananak yo iray pinalsa. (Sal. 104:24) Ipaimano yod sikara iray siwit, insekto, tanaman, tan arum ni. Oniay imbaga nen Sister Karina ya taga Germany:  “Mahilig ed rosas si Mommy’k. Kanian nen ugaw ak ni, no manaakar kami, ituro dad siak iray balibalin rosas ya nadadalan mi.” Atateng, sarag yo met ya usaren iray dakel ya video tan publikasyon ya in-produce na organisasyon tayo pian naibangat yod ananak yo iray pinalsa. On, inerman so panaayaman yo, walan-walay nagawaan yo pian nipasal yo ran obserbaan iray ginawa na Dios. Pantongtongan tayo sirin no anto ran kualidad o ugali nen Jehova so nibangat yod sikara.

11. Antoy gawaen na atateng pian nanengneng na ananak da ya maar-aroy Jehova?

¹¹ Atateng, antoy gawaen yo pian nipanengneng yod ananak yo ya maar-aro si Jehova? Sarag yon ipaimano ed sikara ya anggan saray ayayep et maar-aro ed ananak da. (Mat. 23:37) Sarag yo met ya ipaimano ya aliwan apasakey iray pinalsa nen Jehova ta labay ton na-enjoy tayo iray nanenengneng tayo. Oniay imbaga nen Karina ya abitla nen niman: “No manaakar kami nen Mommy’k tan makanengneng kami na saray rosas, ontunda kamin magano. Nengnengen mi so pandurumaan na kada rosas insan ibaga nen Mommy’k ya say karakep na kada rosas et patunay ya maar-aro si Jehova. Natan ya baleg ak la, awi-awit ko nin siansia iman. Niyugalik lan obserbaan iray nanduruman design tan kolor na kada rosas. Ipapanonot ed siak na saray rosas ya talagan inar-aro itayo nen Jehova.”

12. Antoy gawaen na atateng pian nanengneng na ananak da ya marundunong si Jehova? (Salmo 139:14) (Nengnengen met so litrato.)

¹² Antoy gawaen yo pian nipanengneng yod ananak yo ya marundunong si Jehova tan anggapoy makapantay ed talino to? (Roma 11:33) Sarag yon ituro ed ananak yo iray lurem, tan i-explain yo ya bubuoen iratan na danum. Say makapakelaw balet, akaletaw labat iratan tan mainomay day onalis-alis. (Job 38:36, 37) Ibangat yo met ed sikara so makapakelaw ya inka-design na laman tayo. (Basaen so Salmo 139:14.) Ontan so ginawa nen Brother Vladimir. Oniay inistorya to: “Aminsan, atumba so anak mi legan ya manba-bike tan asugat. Kayari labat na pigaran agew, inmabig la may sugat to. In-explain mi nen asawak ya ginawa nen Jehova so laman tayo ya  sarag ton apigeren so sarili to. Imbaga mi ya ag-itan sarag ya gawaen na saray inimbento na too. Singa bilang, no nabangga so sakey ya kotse, agto naapiger so sarili to. Lapud saman, atalosan na anak mi ya talagan marundunong si Jehova.”

13. Antoy gawaen na atateng pian nanengneng na ananak da ya makapanyari si Jehova? (Isaias 40:26)

¹³ Imbaga nen Jehova ya ontangay tayo ed tawen tan isipen tayo no panon ton uusaren so “mabisbiskeg ya enerhiya to” pian mansiansian organisado so uniberso. Patunay itan ya talagan makapanyari si Jehova. (Basaen so Isaias 40:26.) Kasin asali yo lay tinmangay ed tawen kaiba iray ananak yo tan nantongtongan yo ray nanenengneng yo? Oniay nanonotan nen Sister Chin-chin ya taga Taiwan: “Nen ugaw ak ni, nan-camping kami nen Mamak. Arawid syudad may nakar mi. Kanian nen labi la, sankanengneng mi dakdakel ya bitewen. Diad saman ya panaon, maksil so impluensya ed siak na saray kaklasek. Kanian iisipen ko ya ompan agak met lanlamang makapanmatoor ed si Jehova. Imbaga nen Mamak ya isipen ko so pakapanyari ya inusar nen Jehova nen ginawa toy amin ya bitewen. Tan impanonot dad siak ya sarasarag met nen Jehova ya usaren so pakapanyari to pian natulongan to ak ed anggad anton subok. Kayari na impan-camping mi, apakilos ak ya kabaten nin maong si Jehova. Tan mas desidido ak la ya manlingkor ed sikato.”

14. Antoy gawaen na atateng pian nanengneng na ananak da ya maliket ya Dios si Jehova?

¹⁴ Nanengneng ed saray pinalsa ya aliwan setseryoso si Jehova tan walay sense of humor to. Naobserbaan na saray scientist ya maslak ya ayayep et manggagalaw, anggan saray siwit tan sira. (Job 40:20) Asali yo lan anengneng iray ananak yo ya elek la ran elek legan dan babantayan ya manggagalaw iray ayayep? Seguro panlikliketan dan nanengneng iray kuting ya manuusilan odino saray uken ya singa ra manre-wrestling. Kanian diad onsublay ya narengel yoy elekan na ananak yo no babantayan dan manggagalaw iray ayayep, ipanonot yod sikara ya maliket ya Dios so dadayewen tayo.—1 Tim. 1:11.

15. Antoy gawaen na atateng pian naamtaan da so iisipen na ananak da? (Proverbio 20:5) (Nengnengen met so litrato.)

¹⁵ No maminsan, ngalngali ag-ibaga na anak ed atateng to iray problema to. No ontan so situasyon, antoy gawaen na atateng pian naamtaan day iisipen na anak da? (Basaen so Proverbio 20:5.) Naobserbaan na arum ya atateng ya mas mangistorya iray ananak da no wala rad nature. Akin kasi? Say sakey ya rason et lapud daiset so makaisturbo diad ontan iran lugar. Nia ni sakey ya rason ya imbaga nen Brother Masanori ya taga Taiwan: “No ipasyar mi ray ananak mi, singa bilang no manha-hiking kami ed kapalandeyan o manaakar kami ed gilig na dayat, mas relaks ira. Balibali istoryaan mi kanian mainomay min naamtaan no antoy walad isip da.” Onia met so imbaga nen Katya ya abitla nen niman: “No abeten ak la nen Mamak kayari klasek, onla kami nid balibalin park. Narerelaks ak ta marendeen diman, kanian palagay so loob ko ya mangistorya ed si Mamak no antoy agawad school tan no anto ray pakakaaburidoan ko.”

16. Anto ray makaparelaks ya nagawaan na pamilya pian na-enjoy day nature?

¹⁶ Seguradon narelaks tan man-enjoy so pamilya no wala rad nature. Makatulong itan pian onelet so bonding da. Ibabaga na Biblia ya walay “panaon na panelek” tan “panaon na panlukso-lukso.” (Ecl. 3:1, 4, paimanod leksab) Dakdakel so ginawa nen Jehova ya balibalin lugar ya napasyaran tayo. Labalabay na saray pamilya so man-outing ed dayat o palandey. Labalabay na saray ugugaw so manbatik-batik tan manggalaw diad park, obserbaan iray ayayep, tan manames ed ilog o dayat. On, talagan makapaliket tan makaparelaks no say pilien tayon pasyaran et diad lugar ya nanengneng tayo iray pinalsa nen Jehova.

17. Akin et importantin natan ni labat et ibangat la na atateng iray ananak da ya panliketan iray pinalsa na Dios?

¹⁷ Diad balon mundo, diman tayo la talagan na-enjoy so amin ya pinalsa nen Jehova. Agtayo la antakot ed saray ayayep tan agda tayo met la antakot. (Isa. 11:6-9) Lapud andi-anggaan so bilay, agtayo la naupotan na panaon ya na-enjoy iray ginawa nen Jehova. (Sal. 22:26) Pero atateng, natan ni labat komon et ibangat yo la ray ananak yo ya panliketan iray pinalsa nen Jehova. No usaren yo ray pinalsa pian mas nakabat na ananak yo si Jehova, seguradon nibaga da met iyan imbaga nen Arin David: “O Jehova, agbalot naparaan iray [ginawam].”—Sal. 86:8.