1-3. (a) Base ed Salmo 5:4-6, antoy nalilikna nen Jehova ed kaugsan? (b) Akin ya nibaga tayon say panag-abuso ed ugaw et kontra ed “ganggan na Kristo”?

KABUSOL nen Jehova a Dios so amin a klase na kaugsan. (Basaen so Salmo 5:4-6.) Kanian seguradon kabkabusol toy seksual ya panag-abuso ed ugaw​—sakey itan ya makapadimla tan mauge-uges ya kasalanan! Lapud aaligen tayoy Jehova, sikatayo ran Tasi to et ipapasen tayon makapadimla so panag-abuso ed ugugaw tan agtayon balot itan kokonsintien diad Kristianon kongregasyon.​—Roma 12:9; Heb. 12:15, 16.

² Amin ya klase na panag-abuso ed ugaw et kontra ed “ganggan na Kristo”! (Gal. 6:2) Akin ya ontan so nibaga tayo? Singa naaralan tayod imbeneg ya artikulo, say ganggan na Kristo​—ya ontutukoy ed amin ya imbangat nen Jesus panamegley na saray imbaga tan alimbawa to—​et akabase ed aro tan ipapaseseg toy hustisya. Lapud uunoren na saray tuan Kristiano iyan ganggan, tratratoen tayo ray ugugaw diad paraan ya nalikna dan walay manproprotekta tan mangaaro ed sikara. Balet say seksual ya panag-abuso ed ugaw et makasarili tan talagan aliwa. Ipalikna na satan ed ugaw ya anggapoy manproprotekta odino mangaaro ed sikato.

³ Makapaermen ta say seksual a panag-abuso ed ugaw et seryoson problema ed interon mundo, tan anggan saray tuan Kristiano et naapektoan met. Akin? Ondadakel iray “mauges a totoo tan saray impostor,” tan say arum et nayarin salien day onloob ed kongregasyon. (2 Tim. 3:13) Ontan met, wala ray mangibabagan kabiangan ira na kongregasyon ya nampadaeg ed makapuy iran pilalek na laman tan nan-abuso ira na ugugaw. Pantongtongan tayo no akin ya graben kasalanan so panag-abuso ed ugaw. Insan  tayo pantongtongan no panon ya asikasoen na saray elder iray seryoson kasalanan, kaiba lay panag-abuso ed ugaw, tan no panon ya naprotektaan na atateng so ananak da. *

4-5. Akin ya say panag-abuso ed ugaw et kasalanan ed samay biktima?

⁴ Say panag-abuso ed ugaw et mabayag so epekto to. Grabe so epekto na satan ed saray biktima ontan met ed saray mangaaro ed sikara​—saray kapamilya da tan saray agagi. Say panag-abuso ed ugaw et sakey a graben kasalanan.

⁵ Kasalanan itan ed samay biktima. * Say panggawa na bengatla ya mamasakit ed arum tan pansengegan na panirap da et sakey ya kasalanan. Singa napantongtongan tayo ed onsublay ya artikulo, ontan ya mismo so gagawaen na man-aabuso ed ugaw​—sasakitan to so ugaw diad mauge-uges ya paraan. Anggaman sikatoy panmamatalekan na ugaw, gagagalaen ton sakitan so ugaw tan piliten ton manggawa na saray bengatlan agnepeg ya nasali na ugaw. Lapud satan, naandi so talek na ugaw tan agto la nalikna ya walay manproprotekta ed sikato. Nepeg tayo sirin ya protektaan iray ugugaw ed satan ya graben kaugsan, tan nepeg tayon ligliwaen tan tulongan iray abiktima na satan.​—1 Tes. 5:14.

6-7. Akin ya say panag-abuso ed ugaw et kasalanan ed kongregasyon tan ed saray sekular ya autoridad?

⁶ Kasalanan itan ed kongregasyon. No say sakey ya kabiangan na kongregasyon et nan-abuso na ugaw, sikatoy mangiter na kabalawan ed kongregasyon. (Mat. 5:16; 1 Ped. 2:12) Nalanor laingen so reputasyon na minilyon ya matoor a Kristiano ya ‘milalaban ya impasya nisengeg ed pananisia’! (Jud. 3) Agtayo kokonsintien iray indibidual ya agmagbabawi ed ginawa ran kaugsan tan dederalen day maong ya reputasyon na kongregasyon.

⁷ Kasalanan itan ed saray sekular ya autoridad. Saray Kristiano et nepeg ya “manpasakop . . . ed saray atagey ya autoridad.” (Roma 13:1) Nipanengneng tayo ya manpapasakop tayod sikara no rerespetoen tan uunoren tayo ray ganggan na gobierno. No say sakey ed kongregasyon et agto inunor so ganggan na gobierno, singa bilang, no nan-abuso na ugaw, sikatoy mankakasalanan ed saray sekular ya autoridad. (Ikompara so Gawa 25:8.) Anggaman aliwan saray elder so mangipapaakseb na ganggan na gobierno, agda iyaagel so siopaman ya nan-abuso na ugaw ed dusa na krimen ya ginawa to. (Roma 13:4) Anien to so intanem to.​—Gal. 6:7.

8. Antoy pangipapasen nen Jehova ed saray kasalanan ya ginawa ed kaparan too?

⁸ Manuna ed amin, kasalanan itan ed Dios. (Sal. 51:4) No say sakey a too et nankasalanan ed kapara ton too, sikatoy nankasalanan met ed si Jehova. Imanoen so sakey ya alimbawa ed Ganggan ya inter na Dios ed Israel. Ibabaga na Ganggan ya say toon sinaol to so kaabay to et “agnanmatoor ed si Jehova.” (Lev. 6:2-4) No ontan sirin, sano say sakey ya indibidual ya kabiangan na kongregasyon et nan-abuso na ugaw, sikatoy agnanmatoor ed Dios lapud singa to sinaol odino niloko so ugaw. Nanmatalek so ugaw ed sikato balet dineral to itan ya talek, kanian agla nalikna na ugaw ya walay manproprotekta ed sikato. Say nan-abuso et mangiter na baleg ya kabalawan ed ngaran nen Jehova. Kanian say panag-abuso ed ugaw et nepeg ya ipasen a mauge-uges tan makapadimlan kasalanan ed Dios.

9. Anto ran Makasulatan ya impormasyon so intarya na organisasyon nen Jehova diad dakel iran taon, tan akin?

⁹ Diad inlabas na saray taon, say organisasyon  nen Jehova et angitarya na dakel ya Makasulatan ya impormasyon nipaakar ed panag-abuso ed ugugaw. Singa bilang, wala ray artikulo ed Say Panag-bantayan tan Onliing! nipaakar ed no antoy gawaen na saray biktima na seksual ya panag-abuso pian nasarag da so sakit ya nalilikna ra, no panon iran natulongan tan napaseseg na arum, tan no panon ya naprotektaan na atateng iray ananak da. Saray elder et akaawat na detalyadon instruksion tan panangipasal no panon dan asikasoen iray kaso na panag-abuso ed ugugaw. Tuloytuloy ya rerepasoen na organisasyon so paraan na pangaasikaso na saray kongregasyon ed ontan iran kaso. Akin? Pian naseguro ya say paraan na pangaasikaso tayo ed satan et mitunosan ed ganggan na Kristo.

10-12. (a) Antoy nepeg ya sankanonot na saray elder sano aasikasoen da iray kaso na seryoson kasalanan, tan anto ray ikonsidera da? (b) Base ed Santiago 5:14, 15, antoy pansagpotan ya gawaen na saray elder?

¹⁰ Sano aasikasoen na saray elder iray kaso na seryoson kasalanan, sankanonot da ya base ed ganggan na Kristo et nepeg ya maaro dan tratoen so pulok tan nepeg dan gawaen no antoy matunong tan maptek ed pakanengneng na Dios. Kanian wala ray nepeg dan ikonsidera no nipaamta ed sikara ya walay agawan seryoson kasalanan. Say manunan ikonsidera na saray elder et say pamasanto ed ngaran na Dios. (Lev. 22:31, 32; Mat. 6:9) Ikonsidera da met so espiritual ya pankaabigan na saray agagi ed kongregasyon tan tulongan da so siopaman ya biktima na samay nankasalanan.

¹¹ Ontan met, no say nankasalanan et kabiangan na kongregasyon, nepeg ya ikonsidera na saray elder no panon dan natulongan pian nipawil toy relasyon tod si Jehova no bilang posible. (Basaen so Santiago 5:14, 15.) Say Kristiano ya nanggawa na seryoson kasalanan pian peneken so mauges ya pilalek to et singa sakey ya mansasakit. Ipapanengneng na saya ya aliwa lan maong so relasyon to ed si Jehova. * Saray elder et singa ra doktor. Mansagpot ira pian ‘onabig imay mansasakit [samay nankasalanan].’ Saray Makasulatan ya simbawa ra so makatulong ed sikato pian nipawil toy relasyon to ed Dios, balet posible labat iya no sikatoy tuan magbabawi.​—Gawa 3:19; 2 Cor. 2:5-10.

¹² Kanian ambelat so responsabilidad na saray elder. Iyaansakit dan maong so pulok na Dios ya inmatalek tod sikara. (1 Ped. 5:1-3) Labay dan nalikna na saray agagi ya protektado ira diad loob na kongregasyon. Kanian onkiwas iran tampol no nipaamta ed sikara ya walay agawan seryoson kasalanan, kaiba lay impan-abuso ed ugaw. Antoy gawaen da? Imanoen iray tepet ya walad gapo na  parapo 13,  15, tan  17.

13-14. Kasin uunoren na saray elder so ganggan na gobierno nipaakar ed pangireport ed panag-abuso ed ugaw? Ipaliwawa.

 ¹³ Kasin uunoren na saray elder so ganggan na gobierno nipaakar ed pangireport ed panag-abuso ed ugaw? On. No diad lugar da et walay ganggan na gobierno ya nepeg ya ireport ed saray sekular ya autoridad so panag-abuso ed ugaw, uunoren na saray elder so ontan iran ganggan. (Roma 13:1) Saratan ya ganggan et aliwan kontra ed saray ganggan na Dios. (Gawa 5:28, 29) Kanian no naamtaan na saray elder ya nayarin walay agawan panag-abuso ed ugaw, kokontaken dan tampol so sangan opisina pian onkerew na direksion no panon dan naunor iray ganggan nipaakar ed pangireport ed satan.

¹⁴ Maaron ipanonot na saray elder ya say biktima tan saray atateng to tan arum nin makaamta et walay kanepegan da ya ireport itan ed saray sekular ya autoridad. Balet panon to no say naakusaan ya nan-abuso et kabiangan na  kongregasyon tan naamtaan itan ed lugar da? No sakey ya agi so angireport ed satan, kasin liknaen to ya sikato so angiter na kabalawan ed ngaran na Dios? Andi. Samay nan-abuso so angiter na kabalawan ed ngaran na Dios.

15-16. (a) Base ed 1 Timoteo 5:19, akin et kaukolan ya walay ag-onkulang ed duara ya tasi antis ya manporma na hudisyal a komite iray elder? (b) Antoy gawaen na saray elder no naamtaan da ya walay sakey ed kongregasyon ya naakusaan a nan-abuso na ugaw?

 ¹⁵ Diad kongregasyon, akin et kaukolan ya walay ag-onkulang ed duaran tasi antis ya manporma na hudisyal a komite iray elder? Lapud satan so ibabaga na Biblia ya kaukolan pian natumbok so atagey ya estandarte na Dios ed hustisya. No walay naakusaan ya nanggaway seryoson kasalanan balet imbaga to ya agto itan ginawa, kaukolan so duaran tasi antis ya manporma na hudisyal a komite iray elder. (Deu. 19:15; Mat. 18:16; basaen so 1 Timoteo 5:19.) Kasin labay ya ibaga na saya ya kaukolan ni so duaran tasi antis ya ireport ed saray sekular ya autoridad so panag-abuso ed ugaw? Andi. Ag-iya onaplika ed pangireport na sakey a krimen ed saray sekular ya autoridad.

¹⁶ No naamtaan na saray elder ya walay sakey ed kongregasyon ya naakusaan a nan-abuso na ugaw, unoren da iray ganggan na gobierno nipaakar ed pangireport ed satan, insan ira manimbestiga base ed saray prinsipyo na Biblia. No ibaga na akusado ya agto itan ginawa, dengelen da so testimonya na saray akatasi. No imbaga na samay mangaakusa tan sakey nin akatasi ya say akusado et inabuso to so ugaw odino arum nin ugaw, diad satan et wala lay duaran tasi kanian wala lay basiyan na saray elder ya manporma na hudisyal a komite. * No bilang ta samay mangaakusa labat so akatasi, agto labay ya ibaga ya aliwan tua imay akusasyon to. Anggano anggapoy duaran tasi ya mamaneknek ya samay akusado et nan-abuso na ugaw, natebek na saray elder ya nayarin walay mauges a ginawa na akusado ya nanresulta ed graben impakasakitan na arum. Tuloytuloy ya ligliwaen tan tulongan na saray elder iray indibidual ya nayarin asakitan. Ontan met, tuloytuloy ya obserbaan na saray elder so naakusaan ya nan-abuso pian naprotektaan so kongregasyon ta ompan walay makapuy a gawaen to.​—Gawa 20:28.

17-18. Ipaliwawa no antoy responsabilidad na hudisyal a komite.

 ¹⁷ Anto so responsabilidad na hudisyal a komite? Aglabay ya ibaga na salitan “hudisyal” ya saray elder so mangukom o mandesisyon no kasin nepeg ya dusaen na gobierno so nan-abuso. Agmibabali iray elder ed pangipaakseb ed ganggan na gobierno; no say nalalanor et krimen, ipapalima da itan ed saray sekular ya autoridad. (Roma 13:2-4; Tito 3:1) Balet, mangukom odino mandesisyon iray elder no kasin mansiansia ed kongregasyon so sakey ya akagaway seryoson kasalanan.

¹⁸ Say responsabilidad na saray elder ya membro na hudisyal a komite et nipaakar ed espiritual odino relasyon ed Dios tan ed saray kapananisiaan. Uusaren da so Kasulatan pian natulongan iran natebek no kasin magbabawi odino andi so nan-abuso. No agmagbabawi, sikatoy nadispelo tan iyanunsio ed kongregasyon. (1 Cor. 5:11-13) No magbabawi, sikatoy makapansiansia ed kongregasyon. Balet ipaamtad sikato na saray elder ya ompan aglan balot naikdan na antokaman ya pribilehyo ed kongregasyon. Lapud nononoten na saray elder so pankaabigan na saray ugugaw, nayarin diad pribado et personal dan katongtongen iray atateng tan pasakbayan da ra ya kaukolan dan bantayan iray ananak dan menor-de-edad no wadman imay too. No gawaen da itan, nepeg ya manalwar iray elder pian agda nipaamta no siopa ray biktima na nan-abuso.

19-22. Antoy nagawaan na atateng pian naprotektaan day ananak da? (Nengnengen so litrato ed apis.)

¹⁹ Siopa so walaan na responsabilidad ya manprotekta ed saray ananak? Sikayo ran atateng. * Saray ananak yo et regalo na Dios, sikaray “tawir manlapud si Jehova.” (Sal. 127:3) Inter nen Jehova ed sikayo so responsabilidad ya protektaan iray ananak yo. Antoy nagawaan yo pian naprotektaan yo ra ed panag-abuso?

²⁰ Unona, amtaen iray impormasyon nipaakar ed panag-abuso. Amtaen iray klase na totoo ya man-aabuso ed ugugaw tan no anto ray uusaren dan paraan pian napalikdo da ra. Magmaliw ya alerto ed saray situasyon odino totoo ya posiblin mangipeligro ed ananak yo. (Pro. 22:3; 24:3) Tandaan ya say kaslakan ya man-aabuso et sakey a toon kabat tan panmamatalekan na ugaw.

²¹ Komadua, pansiansiaen so maong a komunikasyon ed ananak yo. (Deu. 6:6, 7) Kanian kaukolan ya dengelen yon maong iray ananak yo. (Sant. 1:19) Tandaan ya saray ugugaw ya inabuso et mabetbet ya natatakot ya ipaamta itan ed arum. Ompan isipen da ya anggapoy manisia ed sikara, odino ompan imbagad sikara na samay nan-abuso ya sakitan to ra no ibaga dad arum. No nalikas yo ya singa walay aliwa, maaron tepetan so anak yo tan maanos ya ondengel ed saray ibaga to.

²² Komatlo, ibangat yo iray ananak yo. Ibaga yo ed sikara iray kaukolan dan naamtaan nipaakar ed sex depende ed edad da. Ibangat yo ra no antoy ibaga ra o gawaen da no walay mandiwit ed sikara diad paraan ya agmanepeg. Usaren iray impormasyon ya intarya na organisasyon na Dios no panon ya protektaan iray ananak.​—Nengnengen so kahon ya “ Man-research tan Ibangat Iray Ananak Yo.”

23. Antoy pangipapasen tayo ed seksual ya panag-abuso ed ugaw, tan anton tepet so naebatan ed onsublay ya artikulo?

²³ Bilang Tasi nen Jehova, ipapasen tayon makapadimla tan mauge-uges ya kasalanan so seksual ya panag-abuso ed ugaw. Lapud uunoren tayo so ganggan na Kristo, agtayo iyaagel iray nan-abuso ed antokaman ya resulta na kasalanan da. Balet panon tayon natulongan so sakey ya agi ya inabuso nen ugaw ni? Naebatan iyan tepet diad onsublay ya artikulo.