AARALEN YA ARTIKULO 20
Apocalipsis—Antoy Nagawa ed Saray Kakabusol na Dios?
“Tinipon da ra ed pasen a tatawagen ed Hebreo ya Armagedon.”—APO. 16:16.
KANSION 150 Anapen so Dios Pian Niliktar
DIAD SAYAN ARTIKULO *
1. Antoy nabasa ed libro na Apocalipsis ya walay epekto tod sikatayo?
NAAMTAAN tayo ed libro na Apocalipsis ya niletneg la so Panarian na Dios ed tawen tan nibantak lad dalin si Satanas. (Apo. 12:1-9) Malikeliket la rad tawen ta anggapo la diman si Satanas. Pero natan ya wadia lad dalin, ipapangget toy pasnok to ed saray matoor ya lingkor nen Jehova.—Apo. 12:12, 15, 17.
2. Antoy makatulong pian makapanmatoor tayo ed si Jehova?
2 Panon itayon makapanmatoor ed si Jehova anggano pupuntiryaen itayo nen Satanas? (Apo. 13:10) Say sakey ya makatulong et no amta tayoy nagawa ed arapen. Singa bilang, diad Apocalipsis et insulat nen apostol Juan iray bendisyon ya asingger lan nagawa. Kaibad satan so paneral na Dios ed saray kakabusol To. Pantongtongan tayo natan no panon ya indeskribe na Apocalipsis iray kakabusol na Dios tan no antoy pansumpalan da.
ADESKRIBE IRAY KAKABUSOL NA DIOS “PANAMEGLEY NA SARAY SIMBOLO”
3. Anto ray simbolo ya nabasad Apocalipsis?
3 Naamtaan tayo ed sankaunaan ni labat ya bersikulo na Apocalipsis ya saray impormasyon ya akasulat ditan et adeskribe “panamegley na saray simbolo.” (Apo. 1:1) Kanian nabasa ed sayan libro so pigaran simbolo ya mangidedeskribe ed saray kakabusol na Dios. Nabasa tayo ditan so pigaran atap ya ayep. Walay “atap ya ayep ya onsasakbit manlapud dayat, a walaan na samploran saklor tan pitoran ulo.” (Apo. 13:1) Satan ya ayep et tutumboken na “sakey nin atap ya ayep ya ompapaway manlapud dalin.” Mansasalita iya a “singa dragon,” tan “papepelagen to ni ingen ed dalin so apoy manlapud tawen.” (Apo. 13:11-13) Insan wala lamet so sananey nin ayep—sakey ya “ambalbalangan atap ya ayep” tan walay akalugan ed satan ya imoral o paabang a bii. Isisimbolo na sarayan taloran atap ya ayep iray abayag lan kakabusol nen Jehova ya onkokontra ed Panarian to. Importante sirin ya amta tayoy isisimbolo na sarayan ayayep.—Apo. 17:1, 3.
APATIRAN ANGKAKABALEG YA AYEP
“Pinmaway [ira] ed dayat.” (Dan. 7:1-8, 15-17) Isisimbolo da iray gobierno ya nanuley ed saray lugar ya kawalaan na dakel ya lingkor na Dios tan amairap ed sikara manlapu la nen panaon nen Daniel (Nengnengen so parapo 4, 7)
4-5. Panon ya makatulong so Daniel 7:15-17 pian natalosan tayoy labay ya ibaga na saray simbolo ed Apocalipsis?
4 Pian naamtaan tayo no siopa irayan kakabusol na Dios, kaukolan tayon talosan no siopa ray isisimbolo na saramay atap ya ayep tan say imoral ya bii. Makatulong so arum ya parte na Biblia pian mas natalosan tayo itan. Diad tua, maslak ed saray simbolo ya nabasad Apocalipsis et nipaliwawa la ed arum ya libro na Biblia. Singa bilang, akugip nen propetan Daniel so “apatiran angkakabaleg ya ayep” ya “pinmaway ed dayat.” (Dan. 7:1-3) Insulat nen Daniel ya irerepresenta na sarayan ayep so apatiran “ari” o gobierno. (Basaen so Daniel 7:15-17.) Lapud sayan malinew ya eksplinasyon ed libro na Daniel, atalosan tayo ya saramay ayayep ya adeskribe ed Apocalipsis et ontutukoy met ed saray gobierno o pakayari ed politika.
5 Aralen tayo natan so pigaran simbolo ya nabasad Apocalipsis. Amtaen tayoy ibabaga na arum ya parte na Biblia pian natalosan tayo irayan simbolo. Aralen tayo nin unona no antoy isisimbolo na saramay nantutumbokan ya atap ya ayep tan no antoy nagawad sikara. Insan tayo pantongtongan no antoy dapat tayo lan gawaen natan.
SIOPA RAY KAKABUSOL NA DIOS?
ATAP YA AYEP YA PITORAY ULO TO
Sinmakbit iya “manlapud dayat” tan walaan na pitoran ulo, samploran saklor, tan samploran korona. (Apo. 13:1-4) Isisimbolo toy amin ya gobierno manlapu la nensaman anggad natan. Isisimbolo na pitoran ulo so pitoran gobierno ya nanuley ed saray lugar ya kawalaan na dakel ya lingkor na Dios tan amairap ed sikara (Nengnengen so parapo 6-8)
6. Antoy isisimbolo na samay atap ya ayep ya pitoray ulo to ya nabasad Apocalipsis 13:1-4?
6 Antoy isisimbolo na atap ya ayep ya pitoray ulo to? (Basaen so Apocalipsis 13:1-4.) Say itsura na sayan ayep et singa leopardo, balet saray sali to et singa sali na oso tan saray sangi to et singa sangi na leon, tan walay samploran saklor to. Mipara iyan deskripsion ed apatiran angkakabaleg ya ayayep ya abitlad Daniel kapitulo 7. Pero diad libro na Apocalipsis, sarayan deskripsion et nanengneng ed saksakey ya ayep, aliwan apatira. Imbaga nen apostol Juan ya sayan ayep et “inikdan na pakauley ed kada tribu tan rasa tan lenguahe tan nasyon.” Kanian aliwan gobierno na sakey labat ya bansa so irerepresenta na sayan atap ya ayep. (Apo. 13:7) Say isisimbolo to et amin ya gobierno manlapu la nensaman anggad natan. *—Ecl. 8:9.
7. Antoy isisimbolo na kada sakey ed samay pitoran ulo na atap ya ayep?
7 Antoy isisimbolo na kada sakey ed samay pitoran ulo? Pian naebatan itan, makatulong imay nabasad Apocalipsis kapitulo 17 ta adeskribe ditan so “imahen” na atap ya ayep ya abitlad Apocalipsis kapitulo 13. Oniay nabasa ed Apocalipsis 17:10: “Walay pitoran arari: Say limara et naandi la, say sakey et wala natan, tan say sakey et agni sinmabi; balet sano onsabi, sikatoy mansiansian magano.” Diad amin ya gobierno ya inusar nen Satanas, walay pitora ya sankaimano so impluensya ra tan balbaleg so pakayari da kanian adeskribe ira ya “ulo.” Ontutukoy iratan ya ulo ed saray gobierno ya nanuley ed saray lugar ya kawalaan na dakel ya lingkor na Dios tan amairap ed sikara. Diad panaon nen apostol Juan, limara ed saratan ya gobierno so naandi la: say Ehipto, Asirya, Babilonia, Medo-Persia, tan Gresya. Nen insulat nen Juan so Apocalipsis, manuuley imay komanem: say Roma. Siopa balet imay komapito tan sampot ya ulo?
8. Anton gobierno so isisimbolo na komapiton ulo na atap ya ayep?
8 Anton gobierno so sankamakapanyarian legan na panaon na anggaan, say “agew na Katawan”? (Apo. 1:10) Anggapoy arum noag say alyansa na Britanya tan Amerika o tatawagen met ya Anglo-Amerika. Atan sirin ya gobierno so komapiton ulo na atap ya ayep ya abitlad Apocalipsis 13:1-4.
ATAP YA AYEP YA WALAAN NA DUARAN SAKLOR A SINGA KORDERO
Pinmaway iya “manlapud dalin” tan mansasalita ya “singa dragon.” Papepelagen to ed dalin so “apoy manlapud tawen” tan manggagawa na saray tanda bilang “palson propeta.” (Apo. 13:11-15; 16:13; 19:20) Say alyansa na Britanya tan Amerika so isisimbolo na sayan atap ya ayep. Adeskribe met iya bilang palson propeta ta “papalikdoen to iramay manaayam diad dalin” tan ibabaga tod sikara ya “igawaan da na sakey ya imahen so atap ya ayep” ya walaan na pitoran ulo tan samploran saklor (Nengnengen so parapo 9)
9. Siopay isisimbolo na atap ya ayep ya “walaan na duaran saklor a singa kordero”?
9 Diad Apocalipsis kapitulo 13, say alyansa na Britanya tan Amerika et insimbolo met na sakey ya atap ya ayep ya “walaan na duaran saklor a singa kordero, balet sikatoy nansalita a singa dragon.” Sayan ayep et “manggagawa na angkakabaleg a tanda, a papepelagen to ni ingen ed dalin so apoy manlapud tawen diad pakanengneng na katooan.” (Apo. 13:11-15) Diad Apocalipsis kapitulo 16 tan 19 et adeskribe iyan atap ya ayep bilang “palson propeta.” (Apo. 16:13; 19:20) Nabasa met ed libron Daniel ya say alyansa na Britanya tan Amerika et “makapataktakot so paneral to.” (Dan. 8:19, 23, 24, paimanod leksab) Ontan so eksakton agawa nen World War II. Samay duaran impelag ya atomic bomb ed Japan ya nanresulta ed impanampot na guerra et ginawa na saray scientist na Britanya tan Amerika. Diad satan ya ginawa na alyansa na Britanya tan Amerika, singa ra ‘nampapelag ed dalin na apoy manlapud tawen.’
AMBALBALANGAN ATAP YA AYEP
Akalugan ed sayan atap ya ayep so imoral o paabang ya bii, say Makapanyarin Babilonia. Adeskribe iyan ayep bilang say “komawalon ari.” (Apo. 17:3-6, 8, 11) Kokontrolen na imoral ya bii iyan atap ya ayep, pero sikatoy deralen lanlamang na sayan atap ya ayep. Isisimbolo na imoral ya bii so empiryo na palson relihyon ed interon mundo. Isisimbolo na atap ya ayep so United Nations, say organisasyon ya onsusuporta ed sistema na politika ed interon mundo (Nengnengen so parapo 10, 14-17)
10. Antoy isisimbolo na “imahen na atap ya ayep”? (Apocalipsis 13:14, 15; 17:3, 8, 11)
10 Wala ni sakey ya atap ya ayep. Kaparpara to lanlamang imay ayep ya pitoray ulo to. Say pidumaan to balet iya et ambalbalanga. Adeskribe iya bilang “imahen na atap ya ayep” tan “komawalon ari.” * (Basaen so Apocalipsis 13:14, 15; 17:3, 8, 11.) Sayan “ari” et nanuley, insan naandi, pero pinmawil lamet. Dugaruga itan ya deskripsion ed United Nations lapud susuportaan na satan so sistema na politika ed interon mundo! Nen unaan et tinawag itan ya League of Nations pero abuyak itan nen World War II. Insan nen abuo lamet, tinawag la itan ya United Nations.
11. Antoy gagawaen na saray atap ya ayep, tan akin et agtayo ra nepeg ya takotan?
11 Sarayan atap ya ayep o gobierno et kontra ed si Jehova tan ed saray lingkor to. Singa da titiponen iray “arari na interon dalin” parad guerra na Armagedon, say “baleg ya agew na Dios a Makapanyarin-amin.” (Apo. 16:13, 14, 16) Pero agtayo ra nepeg ya takotan. Tandaan tayo ya si Jehova so Dios ya Makapanyarin-amin, kanian sarasarag ton iliktar so amin ya onsusuporta ed uley to.—Eze. 38:21-23.
12. Antoy nagawa ed saray atap ya ayep?
12 Antoy pansumpalan na saray atap ya ayep? Oniay ebat na Apocalipsis 19:20: “Narel so atap ya ayep, pati say palson propeta a nanggawa ed arapan to na saray tanda, ya impamalikdo to ed saramay angawat ed marka na atap ya ayep tan saramay mandadayew ed imahen to. Legan a mabilay ni ra, nibantak ira ed mandarlang a dayat a manliob ed asupre.” Kanian legan ya mabilay o manuuley ni irayan gobierno, erelen tan ibantak ira ed simbolikon mandarlang a dayat pian permanente la ran naderal.
13. Antoy subok ed sikatayo ran Kristiano?
13 Antoy dapat tayon gawaen? Dapat manmatoor tayo ed Dios tan say Panarian to labat so suportaan tayo. (Juan 18:36) Agtayon balot sirin mibabali ed politika—dapat neutral tayo. Pero aliwa iyan mainomay, ta say labay na gobierno et suportaan tayo ra diad salita tan diad gawa. No napasoot da tayo, awaten tayo so marka na atap ya ayep. (Apo. 13:16, 17) Pero tandaan, siopaman ya namarkaan et inumen toy “alak na sanok na Dios” tan agto naawat so bilay ya andi-anggaan. (Apo. 14:9, 10; 20:4) Importante sirin ya kada sakey ed sikatayo et mansiansian neutral anggano pasooten itayo na gobierno ya suportaan ira.
MAKAPABAING SO PANSUMPALAN NA IMORAL YA BII
14. Antoy makapabiglan anengneng nen apostol Juan ya nabasad Apocalipsis 17:3-5?
14 Abigbiglay apostol Juan ed sakey nin anengneng to! Walay bii ya akalugan ed samay ambalbalangan atap ya ayep. (Apo. 17:1, 2, 6) Adeskribe itan ya “maimpluensyan imoral a bii [o “paabang a bii,” paimanod leksab]” tan say ngaran to et “Makapanyarin Babilonia.” Imoral iyan bii ta akirelasyon ed “saray arari na dalin.”—Basaen so Apocalipsis 17:3-5.
15-16. Siopa so isisimbolo na bii ya tinawag ya “Makapanyarin Babilonia,” tan panon tayon amta?
15 Siopa yan bii ya tinawag ya “Makapanyarin Babilonia”? Agnayari ya isimbolo toy politika lapud adeskribe ya karelasyon to ray lider na gobierno. (Apo. 18:9) Diad tua, kokontrolen to irayan lider ta sikatoy adeskribe ya akalugan ed sikara. Agto met isisimbolo so komersyo ed sayan mundo nen Satanas, ta say mangisisimbolo ed komersyo et “saray negosyante ed dalin.”—Apo. 18:11, 15, 16.
16 Diad Biblia, say panggawa na imoral o prostitusyon et maslak ya ontutukoy ed saramay ibabaga dan manlilingkor irad Dios pero mandadayew met ira ed arum ya dios odino mikakaaro ira ed sayan mundo. (1 Awa. 5:25; Sant. 4:4) Saray matoor balet ya manlilingkor ed Dios et adeskribe ya “malinis” o “birhen.” (2 Cor. 11:2; Apo. 14:4) Say syudad na Babilonia nensaman so sentro na palson panagdayew. Kanian say isisimbolo na Makapanyarin Babilonia et say amin ya klase na palson panagdayew. Empiryo itan na palson relihyon ed interon mundo.—Apo. 17:5, 18; nengnengen so artikulo ed jw.org ya “Anto so Makapanyarin Babilonia?”
17. Antoy nagawa ed Makapanyarin Babilonia?
17 Antoy pansumpalan na Makapanyarin Babilonia? Oniay ebat na Apocalipsis 17:16, 17: “Say samploran saklor ya anengneng mo tan say atap ya ayep et busolen da may imoral a bii tan sikatoy deralen tan lakseban da, tan upoten day laman to tan sigpot dan poolan. Ta inyan na Dios ed kapusoan da so panggawa ed samay walad kanonotan to.” On, si Jehova ya mismo so mamakiwas ed saray gobierno tan usaren da so ambalbalangan atap ya ayep (say United Nations) pian atakien tan permanentin deralen so amin ya palson relihyon ed interon mundo.—Apo. 18:21-24.
18. Antoy gawaen tayo pian ag-itayo nadutakan na Makapanyarin Babilonia?
18 Antoy dapat tayon gawaen? Kailangan tayon seguroen ya say paraan na panagdayew tayo et “malinis tan aliwan marutak ed pakanengneng na Dios.” (Sant. 1:27) Agtayon balot komon aabuloyan ya walay anggan daiset labat ya impluensya ed sikatayo na saray palson bangat, paganon selebrasyon, tan say imoral tan espiritistikon kagagawa na Makapanyarin Babilonia! Tan agtayo komon ontutunda ya pasakbayan iray totoo ya ‘ompaway’ ira ed palson relihyon pian ag-ira nadamay ed pandusa na Dios ed Makapanyarin Babilonia.—Apo. 18:4.
ANTOY NAGAWA ED SANKAUGESAN YA KABUSOL NA DIOS?
AMBALBALANGAN DRAGON
Si Satanas so mangiiter na pakayari ed atap ya ayep ya pitoray ulo to. (Apo. 12:3, 9, 13; 13:4; 20:2, 10) Si Satanas so sankaugesan ya kabusol nen Jehova. Sikatoy ibantak ed kaaralman diad loob na 1,000 taon. Kayari na satan, sikatoy ibantak ed simbolikon “dayat na apoy tan asupre” (Nengnengen so parapo 19-20)
19. Siopa so “baleg ya ambalbalangan dragon”?
19 Nabasa met ed libro na Apocalipsis so “sakey a baleg ya ambalbalangan dragon.” (Apo. 12:3) Akilaban iyan dragon ed si Jesus tan ed saray anghel. (Apo. 12:7-9) Pupuntiryaen to iray lingkor na Dios tan sikato so mangiiter na pakayari ed saray atap ya ayep. (Apo. 12:17; 13:4) Siopa yan dragon? Anggapoy arum noag say “sankaunaan ya uleg, samay tatawagen a Diablo tan Satanas.” (Apo. 12:9; 20:2) Sikato so mangokontrol ed amin ya kakabusol nen Jehova.
20. Antoy nagawa ed dragon?
20 Antoy pansumpalan na dragon? Nabasa ed Apocalipsis 20:1-3 ya walay anghel ya mangibantak ed si Satanas diad kaaralman. Ditan so simbolikon prisoan to tan sikatoy agan balot makatakas, kanian “agto la napalikdo iray nasyon anggad kasumpal na 1,000 taon.” Insan kayari na satan, ibantak si Satanas tan saray demonyo to ed simbolikon “dayat na apoy tan asupre.” Labay ton ibaga, permanente la ran naderal. (Apo. 20:10) Imadyin mo pay mundo no anggapo lay Satanas tan saray demonyo to. Seguradon baleg ya inawa, tan malikeliket tayo lad satan!
21. Akin et malikeliket tayo ed saray abasa tayo ed libro na Apocalipsis?
21 Maong labat ta natatalosan tayo so labay ya ibaga na saray simbolo ya walad Apocalipsis! Amta tayo no siopa ray kakabusol nen Jehova tan amta tayo met no antoy nagawad sikara. On, “maliket imay manbabasan maksil tan saramay ondedengel ed saray salita na sayan propesiya”! (Apo. 1:3) Balet say tepet, no anggapo la ray kakabusol na Dios, antoy nagawa ed saray matoor ya lingkor to? Atan so pantongtongan tayod sampot ya artikulo na sayan serye.
KANSION 23 Ginmapo Lay Uley nen Jehova
^ Diad libro na Apocalipsis, adeskribe iray kakabusol na Dios panamegley na saray simbolo. Makatulong so libro na Daniel pian natalosan tayo no antoy labay ya ibaga na saratan ya simbolo. Pankomparaen na sayan artikulo so pigaran propesiya ed Daniel ya mipara ed saray propesiya ya walad Apocalipsis pian nabirbir tayo no siopa ray kakabusol na Dios. Pantongtongan tayo met no antoy nagawa ed sikara.
^ Sayan atap ya ayep ya pitoray ulo to et walaan na “samploran saklor.” Diad Biblia, say numeron samplora et maslak ya mankabaliksan na inkakompleto. Atan so sakey nin rason no akin ya nibagan isisimbolo na sayan atap ya ayep so amin ya gobierno.
^ Samay unonan atap ya ayep et wala ray “korona” ed saklor to, pero sayay imahen na atap ya ayep et anggapo. (Apo. 13:1) Anggapoy korona to ta say autoridad to et nanlapu labat ed samay pitoran ari.—Nengnengen so artikulo ed jw.org ya “Anto so Ambalbalangan Atap ya Ayep ed Apocalipsis Kapitulo 17?”
