1, 2. (a) Antoy ebat nen Jesus sanen imbaga nen Pedro ya kasian toy sarili to? (Nengnengen so litratod gapo na artikulo.) (b) Akin ya onman so ebat nen Jesus?

AGMAKAPANISIA iray disipulo nen Jesus ed nadngel da. Si Jesus, say iilaloan dan mangipawil ed panarian na Israel, et imbaga ton sikatoy asingger lan napairap tan ompatey. Kanian nansalitay apostol Pedro, ya imbaga to: “Kasian moy sarilim, Katawan; ag-iyan balot nagawa ed sika.” Balet inmebat si Jesus: “La kad benegan ko, Satanas! Makasbel kad siak, ta say iisipen mo et kanonotan na totoo, aliwan kanonotan na Dios.”—Mat. 16:21-23; Gawa 1:6.

² Panamegley na saratan ya salita, impalinew nen Jesus ya walay pandumaan na kanonotan na Dios tan panagnonot na sayan mundo ya kontrolado nen Satanas. (1 Juan 5:19) Impatnag nen Pedro so makasarilin ugali na sayan mundo. Balet amta nen Jesus ya duma so kanonotan na Ama to. Amta ton labay na Dios ya iparaan toy sarili to ed asingger lan panirap tan ipatey to. Nanengneng ed saman ya ebat tod si Pedro ya mas pinili toy kanonotan nen Jehova nen say panagnonot na sayan mundo.

3. Akin et mairap ya aligen so kanonotan nen Jehova tan ipulisay so panagnonot na sayan mundo?

 ³ Sikatayo balet ey? Kasin say panagnonot tayo et miparad kanonotan na Dios, odino na sayan mundo? Tua, nayarin gagawaen tayo la iray panlabayan na Dios. Kumusta balet so panagnonot tayo? Kasin aaligen tayoy paraan na panagnonot tan panmoria nen Jehova? Kaukolan tayoy mansagpot pian nagawaan itan. Kabaliktaran balet ta agtayo la kaukolay mansagpot pian naalig so panagnonot na sayan mundo. Say rason et lapud apaliberan itayo na espiritu na sayan mundo. (Efe. 2:2) Sakey ni, lapud maslak ya ipapaseseg na sayan mundo so sarilin pankaabigan na too, nayarin makapasagyat itan. On, mairap ya aligen so kanonotan nen Jehova balet main-inomay ya naalig so panagnonot na sayan mundo.

4. (a) Antoy nagawa no abuloyan tayon impluensyaan na sayan mundo so panagnonot tayo? (b) Panon itayon natulongan na sayan artikulo?

⁴ Balet no abuloyan tayon impluensyaan na sayan mundo so panagnonot tayo, magmaliw tayo lan makasarili tan labay tayon sikatayo lay mandesisyon no antoy duga tan aliwa. (Mar. 7:21, 22) Importante sirin ya aligen tayo so “kanonotan na Dios,” aliwan say “kanonotan na totoo.” Natulongan itayo na sayan artikulo. Aralen tayo iray rason no akin ya say pangalig tayod kanonotan na Dios et aliwan is-istrikto noagta makagunggona. Naaralan tayo met no anto ray gawaen tayo pian ag-itayo naimpluensyaan na panagnonot na sayan mundo. Aralen tayo balet diad ontumbok ya artikulo no panon tayon naalig so kanonotan nen Jehova ed saray nanduruman bengatla tan magmaliw iratan ya kabiangan na bilay tayo.

5. Akin et aglabay na arum ya walay mangimpluensya ed sikara?

⁵ Aglabay na arum ya walay siopaman ya mangimpluensya ed panagnonot da. “Agak manpapaimpluensya ed arum,” so ibabaga da. Nayarin say labay dan ibaga et sikaran mismo so mandesisyon parad sarili ra tan duga labat itan. Agda labay ya walay mangontrol ed sikara odino aligen so gagawaen na arum. *

6. (a) Anton kawayangan so inter nen Jehova ed sikatayo? (b) Kasin anggapoy limitasyon na satan ya kawayangan?

⁶ Balet makaseguro itayo ya no aaligen tayoy kanonotan nen Jehova, agto labay ya ibagan anggapo lan balot so sarili tayon panagnonot odino opinyon. Singa nabasa ed 2 Corinto 3:17, “no iner so kawalaay espiritu nen Jehova, wadman so kawayangan.” Bulos itayon nawalaan na sarilin personalidad. Sarag tayoy manpili no antoy labay tayo tan gawaen no antoy makapainteres ed sikatayo. On, ontan so impandesinyo nen Jehova ed sikatayo. Balet siansian walay limitasyon na kawayangan tayo. (Basaen so 1 Pedro 2:16.) No nipaakar ed pandesisyon no antoy duga tan aliwa, labay nen Jehova ya paigiya itayo ed kanonotan to ya naamtaan tayod Salita to. Kasin is-istrikto itan, odino makagunggona?

7, 8. Akin et nibagan aliwan is-istrikto so pangalig ed kanonotan nen Jehova? Iyilustra.

⁷ Imanoen iyan ilustrasyon. Saray atateng et pansasagpotan dan ibangat ed ananak da iray maong ya ugali. Nayarin ibabangat da ran magmaliw ya matua, makuli, tan makonsidera ed arum. Agnibagan is-istrikto iratan. Imbes, tutulongan na atateng iray ananak da pian magmaliw ya maliket so bilay da no adulto la ra. No ombaleg la ray ananak tan ombiig la ra, bulos da lan gawaen no antoy labay da. No unoren da iray imbangat na atateng da, seguradon makapanggawa ra na saray  desisyon ya agda pagbabawian. Kanian napaliisan da ray dakel ya problema tan kapagaan.

⁸ Singa sakey ya maong ya ateng, labay nen Jehova ya nawalaan na sankaabigan ya bilay iray ananak to anggad posible. (Isa. 48:17, 18) Kanian sikatoy angitarya na saray prinsipyo ed moral tan no panon tayon tratoen so arum. No nipaakar ed saratan ya bengatla, papasesegen to itayo ya aligen so paraan na panagnonot to tan tumboken iray estandarte to. Aliwa iyan panameget, imbes, ontulong iya pian onaligwas tan onlaknab so abilidad tayon mannonot. (Sal. 92:5; Pro. 2:1-5; Isa. 55:9) Ontulong met iya pian makapanggawa tayoy desisyon ya manresulta ed liket, legan tayon onaaligwas bilang indibidual. (Sal. 1:2, 3) On, talagan makagunggona tan makapaliket so pangalig ed kanonotan nen Jehova!

9, 10. Anto ray prueba ya mas atagey so kanonotan nen Jehova nen say panagnonot na sayan mundo?

⁹ Say sakey nin rason no akin a labay ya aligen na saray lingkor nen Jehova so kanonotan to et lapud mas atagey itan nen say panagnonot na sayan mundo. Say mundo et mangiiter na saray simbawa nipaakar ed moral, pamilya, trabaho, tan ed arum nin aspekto na bilay. Balet maslak ed saratan et agmitunosan ed kanonotan nen Jehova. Singa bilang, naynay ya ipapaseseg na mundo so pangipasirayew ed sarili. Ontan met ed seksual ya imoralidad. No maminsan et isisimbawa na mundo so pansian tan pandiborsyo na sanasawa anggano ed ataptapew iran rason pian magmaliw ira kunon mas maliket. Kontra iratan ed simbawa ya ibabaga na Kasulatan. Balet kasin mas praktikal ed panaon tayo so simbawa na mundo nen say simbawa na Biblia?

¹⁰ Imbaga nen Jesus: “Say karunongan et napaneknekan a matunong ed panamegley na saray nagagawaan na satan.” (Mat. 11:19) Baleg lay inaligwasan na mundo no nipaakar ed teknolohiya; balet siansian agnasolusyonan na satan iray manunan problema ya mangaamper ed liket, singa say guerra, panangidumaduma, tan krimen. Kumusta balet so malukak ya estandarte na mundo nipaakar ed moralidad? Bibidbiren na dakel ya ag-itan makakatulong, noagta sengegan laingen itan na pakakabuyak na pamilya, sakit, tan arum nin problema. Balet saray Kristiano ya aaligen day panmoria na Dios et maliket ira lapud maabig so relasyon da ed pamilya, maong so bunigas da lapud kalinisan ed moral, tan kabiangan ira na nankakasakey ya impanaagi ed interon mundo. (Isa. 2:4; Gawa 10:34, 35; 1 Cor. 6:9-11) Agta prueba iratan ya mas atagey so kanonotan nen Jehova nen say panagnonot na sayan mundo?

11. Siopan kanonotan so angigiya ed si Moises, tan antoy resulta?

¹¹ Binidbir na saray tuan lingkor na Dios nensaman ya mas atagey so kanonotan nen Jehova. Singa bilang, anggaman nibangat si Moises ed “amin a karunongan na saray Ehipsio,” siansian inanap toy Dios pian sikatoy “nawalaan . . . na marunong a puso.” (Gawa 7:22; Sal. 90:12) Oniay impikasi to met ed si Jehova: “Ipaamtam ed siak iray dalan mo.” (Exo. 33:13) Lapud nampaigiya si Moises ed kanonotan nen Jehova, sikatoy awalaan na betang ed pakasumpal na gagala To tan apagalangan nen sikatoy abitla ed Kasulatan bilang sakey ya toon walaan na mabiskeg a pananisia.—Heb. 11:24-27.

12. Iner so angibasiyan nen apostol Pablo ed saray desisyon to?

¹² Si apostol Pablo et matalino tan edukadon too, duaran lenguahe so amta to. (Gawa 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3) Balet no nipaakar ed pandesisyon no antoy duga tan aliwa, impulisay to so karunongan na mundo, tan imbase to ray desisyon to ed Kasulatan. (Basaen so Gawa 17:2; 1 Corinto 2:6, 7, 13.) Bilang resulta, nanliketan nen Pablo so mabunga ya  ministeryo tan tinalaranan to so sakey ya agmanganggan tumang.—2 Tim. 4:8.

13. Siopa so akanresponsabilidad ya mangitunos ed panagnonot tayo ed kanonotan nen Jehova?

¹³ Talagan mas atagey so kanonotan na Dios nen say panagnonot na sayan mundo. No aligen tayo so paraan na panagnonot to, magmaliw itayon mas maliket tan maong so pansumpalan tayo. Balet ag-ipipilit nen Jehova so kanonotan to ed sikatayo. Agkokontrolen na “matoor tan makabat ya aripen” so kanonotan na kada sakey ed sikatayo, ontan met na saray elder. (Mat. 24:45; 2 Cor. 1:24) Imbes, responsabilidad na kada Kristiano ya itunos so panagnonot to ed kanonotan na Dios. Panon tayon nagawaan itan?

14, 15. (a) Anto ray nepeg tayon dalepdepen pian naalig tayoy paraan na panagnonot nen Jehova? (b) Base ed Roma 12:2, akin et nepeg tayon ipulisay so panagnonot na sayan mundo? Iyilustra.

¹⁴ Oniay bilin ed sikatayo na Roma 12:2: “Agkayo la manpapaimpluensya ed sayan sistema na mundo, noagta manpasimbalo kayo diad panguman yo ed panagnonot yo, pian napaneknekan yo ed inkasikayo so maong tan makapaliket tan ayadyarin linawa na Dios.” Ipapanengneng na satan ya pinuyanan iran salita ya antokaman so akaimpluensya ed panagnonot tayo antis tayon naaralan so katuaan et sarag tayon umanen itan pian naalig so kanonotan na Dios. Tua, nayarin say mangiimpluensya ed paraan na panagnonot tayo et say ugalin atawir tayod atateng tayo, tan saray naeksperiensya tayo. Balet sarag na nonot tayo so onadapta tan manguman. Antokaman ya pananguman et akadepende ed no antoy iloloob tayod nonot tayo tan no dinan so pipilien tayon mansiansia ditan. No pansiansiaen tan dalepdepen tayoy paraan na panagnonot nen Jehova, napaneknekan tayod sarili tayo ya say kanonotan to so duga. No ontan so gawaen tayo, magmaliw lan natural ed sikatayo ya aligen so paraan na panagnonot to.

¹⁵ Balet, tandaan ya pian naalig tayoy paraan na panagnonot nen Jehova, kaukolan ya agtayo la “manpapaimpluensya ed sayan sistema na mundo.” Nepeg ya agtayo la iloloob ed nonot tayo iray ideya odino panmoria ya kontra ed kanonotan na Dios. Say kaimportantian na panggawa ed sayan unonan paraan et nikompara ed naakan. Say sakey ya toon labay ton maong so bunigas na laman to et nepeg ya mangan na masustansia iran naakan. Balet wala kasi kana na satan no sikatoy mangan met lanlamang na aliwan masustansia? Mipadpara, anggapo lanlamang so gunggona na pansasagpot tayon aralen so kanonotan nen Jehova no aabuloyan tayon onloob ed nonot tayo so panagnonot na sayan mundo.

16. Kaukolan tayon protektaan so sarili tayo manlapud anto?

¹⁶ Kasin sigpot tayon napaliisan so panagnonot na sayan mundo? Andi, agtayo literal ya makapaway ed sayan mundo. Agtayon balot napaliisan so arum ed saray ideya na satan. (1 Cor. 5:9, 10) Lapud pampupulong tayo et nakakatongtong tayo ray totoon aliwa so papanisiaan da. Balet anggano agtayo napaliisan iratan ya ideya, nepeg ya agtayo iratan iimanoen odino aawaten. Singa si Jesus, kaukolan ya tampol tayon ipulisay iray kanonotan ya labay nen Satanas ya mangimpluensya ed sikatayo. No ontan so gawaen tayo, naprotektaan tayoy sarili tayo ed panagnonot na sayan mundo.—Basaen so Proverbio 4:23.

17. Anto ray pigaran paraan pian napaliisan tayoy panagnonot na sayan mundo?

¹⁷ Singa bilang, kaukolan ya maalwar tayo no siopa ray pikaaroan tayo. Papasakbayan itayo na Biblia ya no naynay tayon miuulop ed saray agmandadayew ed si Jehova, naalig tayo so panagnonot da. (Pro. 13:20; 1 Cor. 15:12, 32, 33) Nepeg met ya maalwar  tayo ed saray pipilien tayon panagligliwaan. No ipupulisay tayo ray panagligliwaan ya mangipapaseseg ed ebolusyon, karawalan, odino imoralidad, agnasamalan so kanonotan tayo na saray ideyan “sumpad kakabatan nipaakar ed Dios.”—2 Cor. 10:5.

18, 19. (a) Akin et nepeg tayoy manalwar ed saray kanonotan ya agnaliklikas ya ipapaseseg na sayan mundo? (b) Anto ray nepeg tayon itepet ed sarili tayo, tan akin?

¹⁸ Kaukolan tayo met ya imanoen tan ipulisay iray kanonotan ya ipapaseseg na sayan mundo diad agnaliklikas ya paraan. Singa bilang, nayarin napatnagan ed sakey ya balita ya walay papaboran ton opinyon na saray politiko. Wala met iray istoryan mangipapaseseg ed panmoria na sayan mundo nipaakar ed ambisyon tan agawaan na totoo. Say arum ed saray pelikula tan libro et mangipapaseseg ed pilosopiya nipaakar ed pangiyunad sarili tan pamilya, ya papapawayen dan makatunongan, makapasagyat, tan duga labat iratan. Ibabaliwala na saratan so panmoria na Kasulatan ya say pamilya tan say pangaro ed sarili et nepeg ya onkokomadua labat ed panangaro tayod si Jehova. (Mat. 22:36-39) Ontan met, arum ed saray istorya parad ugugaw et singa agmet makapuy, balet ompan agnaliklikas ya naiimpluensyaan la manaya so ugaw ya awaten iray imoral ya kagagawa.

¹⁹ Siempre, agmet makapuy so panliket ed maabig ya panagligliwaan. Balet maabig no itepet tayod sarili tayo: ‘Sarag tayo kasin ibiig iray bangat na mundo anggano ipapaseseg iratan ed agdirektan paraan? Kasin lilimitaan tayoy ananak tayo—tan anggan sikatayon mismo—ed saray pigaran programa ed telebisyon odino babasaen? Kasin tutulongan tayo ray ananak tayo ya natalosan da no antoy panmoria nen Jehova ed saray ideya na mundo ya narerengel tan nababantayan da?’ No amta tayoy pandumaan na kanonotan na Dios tan na sayan mundo, napaliisan tayo so ‘naimpluensyaan ed sayan sistema na mundo.’

20. Panon tayon amta no kasin say kanonotan na Dios odino panagnonot na sayan mundo so mangiimpluensya ed sikatayo?

²⁰ Tandaan ya walay duaran manunan panlalapuan na impormasyon​—si Jehova tan say mundo ya uuleyan nen Satanas. Dinan ed saratan so mangiimpluensya ed sikatayo? Say ebat et no iner so pangaalaan tayo na impormasyon. No aawaten tayo iray ideya na sayan mundo, atan so mangimpluensya ed panagnonot tayo, tan lapud satan et magmaliw lan makalaman so panagnonot tan ugali tayo. Kanian importante ya manalwar tayo no antoy pansiasiansiaen tayod nonot tayo.

21. Antoy importantin aralen tayo ed ontumbok ya artikulo?

²¹ Singa abitla ed gapo, pian naalig tayoy kanonotan nen Jehova, kaukolan ya agtayo labat basta paliisan ya nonoten iray mauges ya impluensya. Nepeg tayo met ya tuloytuloy ya iloob ed nonot tayo iray kanonotan na Dios, ya gawaen tayo iratan ya kabiangan na bilay tayo. Aralen tayo ed ontumbok ya artikulo no panon tayon nagawaan itan.