1-2. Base ed Mateo 5:11, antoy nepeg ya nalikna tayo no wala ray subok?

IMBAGA nen Jesus ya nalikna na saray papatumbok to so tuan liket. Balet imbaga to met ya ondalan ira ed nanduruman irap tan subok. (Mat. 10:22, 23; Luc. 6:20-23) Talagan maliket tayo diad panguunor tayod si Kristo. Balet anto kasi naliknam no kontraen ka na kapamilyam diad pandadayew mod si Jehova, odino pairapen ka na gobierno lapud panmamatoor mo, odino tuksoen ka na saray katrabahom o kaklasem ya manggaway aliwa? Ompan naaburido ka ed ontan iran situasyon, tan normal met labat itan.

² Iisipen na dakel a totoo ya agpanlapuan na liket iray ontan ya problema odino subok. Balet diad tua, ibabaga na Biblia ya panlapuan itan na liket. Singa bilang, insulat na disipulon si Santiago, ya agi nen Jesus ed ina, ya imbes ya pakaskasi so pakanengneng tayod sarili tayo no ondadalan tayod subok, nepeg ya manliket tayo ni ingen! (Sant. 1:2, 12) Imbaga met nen Jesus ya maliket itayo anggano balawen odino pairapen itayo na arum. (Basaen so Mateo 5:11.) Anto sirin so gawaen tayo pian maliket tayo nin siansia anggano wala ray subok? Dakel so naaralan tayo ed samay sulat nen Santiago ed saray Kristiano nensaman. Aralen tayo ni balet ya unona no anto ran subok tan kairapan so inarap na saray inmuunan Kristiano.

3. Antoy agawa ag-abayag kayarin nagmaliw ya disipulo si Santiago?

³ Ag-abayag kayarin nagmaliw ya disipulo si Santiago, dakel so kinmontra ed saray Kristiano diad Jerusalem, tan say arum ed sikara et impriso. (Gawa 1:14; 5:17, 18) Nen pinatey na saray  onsusumpa so disipulon si Esteban, dakel ed saray Kristiano so apilitan ya inmalis diad nanduruman lugar ed Judea tan Samaria. Akasabi ra ingen anggad Ciprus tan Antioquia. (Gawa 7:58–8:1; 11:19) Isip mo pa labat no panon kairap so situasyon da. Balet anggan onman so agawa, intuloy dan impulong so maong a balita ed saray lugar ya nakar da, kanian wala ray abuon kongregasyon diad nanduruman lugar ya sakop na Roma. (1 Ped. 1:1) Balet wala ni ray mas mairap ya subok ya dalanen da.

4. Anto ni ran subok so dinalan na saray inmuunan Kristiano?

⁴ Nanduruman klase na subok so dinalan na saray inmuunan Kristiano. Singa bilang, nen manga 50 C.E., pinaekal nen Emperador Claudio so amin ya Judio ed Roma. Kanian apilitan iray Judion Kristiano ya taynan so abung da tan nananap iray napanayaman da diad arum ya lugar. (Gawa 18:1-3) Nen manga 61 C.E., insulat nen apostol Pablo ya wala ray agagin apriso, say arum et ininsulto tan pinairap diad arapan na dakel a totoo, tan inala na saray onsusumpa iray kaykayarian da. (Heb. 10:32-34) Tan wala met iray agagin nansakit na grabe, tan say arum et mairap so bilay da.​—Roma 15:26; Fil. 2:25-27.

5. Anto ran tepet so ebatan tayo?

⁵ Sankanonot nen Santiago irayan subok ya dadalanen na agagi nen sinulatan to ra antis na 62 C.E. Pinakiwas nen Jehova si Santiago ya sulatan irayan agagi pian pasesegen tan bilinen to ra. Akatulong itan pian mansiansia ran maliket anggano ondadalan irad nanduruman subok. Amtaen tayo pay karga na sulat nen Santiago tan ebatan tayo irayan tepet: Anton klase na liket so insulat nen Santiago? Anto ray rason ya nayarin naekal so liket na sakey a Kristiano? Tan panon ya makatulong so karunongan, pananisia, tan pakpel  pian maliket tayo nin siansia anggano wala ray subok?

6. Base ed Lucas 6:22, 23, akin et maliket nin siansia iray Kristiano anggano wala ray subok?

⁶ Iisipen na dakel a totoo ya maliket ira no maksil so laman da, dakel so kuarta ra, tan mareen so pamilya da. Balet duma so liket ya insulat nen Santiago, ta atan imay sakey ed saray kualidad ya napapawala na espiritu na Dios tan ag-itan akadepende ed situasyon na sakey a too. (Gal. 5:22) Nalikna itan na sakey a Kristiano no amta to ya napapaliket toy Jehova tan aaligen toy Jesus. (Basaen so Lucas 6:22, 23; Col. 1:10, 11) Say liket ya walad puso na sakey a Kristiano et singa apoy na lamparaan ya protektado ed dagem tan uran. Ag-itan onkuyep anggano walay sakit tayo odino mairap so bilay. Ag-itan naerep anggano balawen odino kontraen itayo na saray kapamilya tayo o arum ni. Lalon ondangat ni ingen itan, mas lalon onliwawa! Diad tua, no nasusubok tayo lapud panmamatoor tayo, prueba itan ya tuan disipulo itayo nen Kristo. (Mat. 10:22; 24:9; Juan 15:20) Atan so rason no akin ya imbaga nen Santiago ya: “Agagik, manliket kayo sano nipapaarap kayo ed nanduruman subok.”​—Sant. 1:2.

7-8. Antoy resulta no nasubok so pananisia tayo?

⁷ Wala ni imbaga nen Santiago ya sakey nin rason no akin ya akaparaan iray Kristiano ya ondalan ed graben irap. Imbaga to ya lapud satan et ‘nasubok so kualidad na pananisia ra’ tan ‘mamawala itan na panagsungdo.’ (Sant. 1:3) Saray subok et singa ampetapetang a ngalab ya uusaren na saray managpanday no manggawa ray espada. No ondalan itan ed graben petang insan pabetelen, lalo itan ya ontibay. Ontan met so pananisia na sakey a Kristiano. Lalo itan ya ombiskeg no ondadalan tayo ed graben subok. Atan so rason no akin ya imbaga nen Santiago ya nepeg tayon sungdoan odino anosan iray subok ta say resulta et ‘magmaliw tayon nagnap, andiay pakabalawan, tan anggapoy pankulangan tayo.’ (Sant. 1:4) No nanenengneng tayo ya ombibiskeg so pananisia tayo lapud saray subok, mas naanosan tayo iratan tan agnaandi so liket tayo.

⁸ Diad sulat nen Santiago, imbaga to met iray mangekal ed liket tayo. Anto iratan, tan antoy solusyon ed saratan?

9. Akin et kaukolan tayoy karunongan?

⁹ Say mangekal na liket: No agmo amtay gawaen mo. No wala ray problema tayo, labay tayoy paigiya ed si Jehova pian saray desisyon tayo et makapaliket ed sikato, napabiskeg tayo ray agagi, tan makapansiansia tayon matoor. (Jer. 10:23) Kaukolan tayo sirin so karunongan pian amta tayoy gawaen tayo tan amta tayoy ibaga tayo ed saray onkokontra ed sikatayo.  No agtayo amtay gawaen tayo, ompan kaskasian tayo laingen so sarili tayo tan agtayo la maliket.

10. Base ed Santiago 1:5, antoy gawaen tayo pian nawalaan tayoy karunongan?

¹⁰ Say solusyon: Onkerew na karunongan ed si Jehova. Pian nasarag tayo ray subok tan agnaekal so liket tayo, nepeg ya manpikasi tayod si Jehova tan onkerew tayod sikato na karunongan pian duga iray gawaen tayon desisyon. (Basaen so Santiago 1:5.) Panon to balet no singa ag-ebatan ya tampol nen Jehova so pikakasim? Imbaga nen Santiago ya ‘mantultuloy tayon onkerew’ ed Dios. Ag-onsyodot si Jehova tan agto tayo balawen no kerew tayo lan kerew ed sikato na karunongan. Diad tua, ag-itan isiblet nen Aman Jehova ta labay ton nasarag tayo iray subok. (Sal. 25:12, 13) Amta to iray dadalanen tayo, nasasakitan met no naiirapan tayo, tan labalabay to tayon tulongan. Makapaliket itan ya naamtaan, awa? Pero panon itayon iikdan nen Jehova na karunongan?

11. Anto ni gawaen tayo pian nawalaan tayoy karunongan?

¹¹ Inter ed sikatayo nen Jehova so Biblia pian nawalaan tayoy karunongan. (Pro. 2:6) Kaukolan tayo sirin ya aralen so Biblia tan saray publikasyon ya base ed Biblia. Balet agtayo labat iratan aralen, iyaplika tayo met ed bilay tayo. Insulat nen Santiago: “Magmaliw kayon mananumpal na salita, aliwan dumerengel labat.” (Sant. 1:22) No iyaplika tayo iray bilin na Dios, magmaliw tayon mas mareen, mas balanse so panagnonot tayo, tan mas makasi tayo. (Sant. 3:17) Makatulong iratan ya ugali pian nasarag tayo so anggan anton subok tan agnaekal so liket tayo.

12. Akin et importante ya aralen tayon maong so Biblia?

¹² Say Biblia et singa espiho. No aralen tayo itan, nanengneng tayo no anto ray kaukolan tayon umanen ed sarili tayo tan no panon itayon makapanguman. (Sant. 1:23-25) Singa bilang, ompan kayarim ya nam-personal study et a-realize mo ya mipepetang so ulom kanian  labay mon umanen itan ya ugalim. No unoren mo ray bilin nen Jehova tan ipikasim ya tulongan to kan magmaliw ya mauyamo, nakontrol moy sarilim anggano walay nagawan makapasyodot. Tan no mauyamo ka, kalmado ka nin siansia anggano wala ray problema. Mas malinew so nonot mo kanian makapandesisyon kay duga. (Sant. 3:13) Importante sirin ya aralen tayon maong so Biblia!

13. Akin et nepeg tayon aralen so alimbawa na saray karakter ed Biblia?

¹³ No maminsan, makaaral tayo labat no akagawa tayo lay lingo. Pero no ontan, nasakitan tayo ni antis tayon makaaral. Mas marakep no makaaral tayo la ed ginawa na arum. Atan so rason no akin ya papasesegen itayo nen Santiago ya aralen tayoy alimbawa na saray karakter ed Biblia, ya singa si Abraham, Rahab, Job, tan Elias. (Sant. 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18) Sarayan matoor ya lingkor nen Jehova et dinmadalan met ed dakel ya subok pero asarag da tan agnaandi so liket da. No asarag da, nasarag tayo met, ta tulongan itayo nen Jehova!

14-15. Akin et agtayo nepeg ya ibaliwala iray panduaruwaan tayo?

¹⁴ Say mangekal na liket: No wala ray panduaruwaan mo. No maminsan, ompan wala ray ibabaga na Biblia ya mairap tayon talosan. Odino ompan say ebat nen Jehova ed pikakasi tayo et aliwan samay labay tayon nagawa. No ontan so situasyon, ompan manduaruwa tayo la. No ibaliwala tayo iratan ya panduaruwa, onkapuy so pananisia tan espiritualidad tayo. (Sant. 1:7, 8) Tan ompan agtayo met la manisia ed saray sipan nen Jehova.

¹⁵ Imbaga nen apostol Pablo ya say ilalo tayo et singa angkla. (Heb. 6:19) No say sakey a barko et walay angkla to, ag-itan niyanor-anor na daluyon tan ag-itan ombasig ed saray bato anggano maksil so bagyo. Balet anggapo lanlamang so gunggona na angkla no napultot imay kadena ya akapeketan to. No latian so kadena na angkla, matmainomay itan ya napultot. Saray panduaruwa et singa met lati ya pakapuyen toy pananisia tayo. No wala ray onsabin singa bagyon problema, say toon manduaruwa et maganggano ya onkapuy so pananisia to ed saray sipan nen Jehova, kanian naandian lay ilalo. Diad tua, imbaga nen Santiago ya “samay manduaruwa et singa daluyon na dayat ya itulak-tulak na dagem.” (Sant. 1:6) Say ontan ya too et mimila labat ed agus kanian aliwan maliket ta anggapoy direksion na bilay to.

16. Anto ray nepeg tayon gawaen no wala ray panduaruwaan tayo?

¹⁶ Say solusyon: Anap moy ebat ed saray panduaruwaan mo; pabiskeg moy pananisiam. Dapat segurado ka ed saray papanisiaan mo. Nen panaon nen propetan Elias, wala ray Israelita ya ag-ira segurado no antoy gawaen da. Kanian oniay imbaga nen Elias ed sikara: “Anggad kapigan kayo agmakapandesisyon? No si Jehova so tuan Dios, sikatoy tumbok yo; balet no si Baal, tumbok kayod sikato!” (1 Ara. 18:21) Ontan met natan. No wala ray panduaruwaan tayo, manggawa tayon tampol na paraan pian nalinewan tayo. Man-research tayo pian napaneknekan tayon mismo ya si Jehova so tuan Dios, ya say Biblia et nanlapud sikato, tan Saray Tasi nen Jehova so tuan relihyon. (1 Tes. 5:21) No man-research tayo, naekal so panduaruwa tayo tan ombiskeg so pananisia tayo. No wala nin siansiay panduaruwam, asingger kad saray elder tan patulongan kad sikara. Anap moy ebat ed saray panduaruwaan mo pian agnabalang so liket mo diad panlilingkor mod si Jehova.

17. Antoy nagawa no naandi so pakpel mo?

¹⁷ Say mangekal na liket: No onkapuy so liknaan mo. Ibabaga na Biblia: “No onkapuy so liknaan mo diad agew na kairapan, say biskeg mo et onkulang.” (Pro. 24:10) Say labay ya ibaga na Hebreon salitan nipatalos ya “onkapuy so liknaan” et “naandi so pakpel.” Tan no naandi so pakpel mo, naandi met lay liket mo.

18. Antoy labay ya ibaga na panagsungdo?

 ¹⁸ Say solusyon: Mantiwala ka ed si Jehova tan ipikasim ya ikdan to kay pakpel pian nasarag mo ray subok. Kaukolan tayoy pakpel pian makapansungdo tayo odino nitepel tayoy irap. (Sant. 5:11) Say salitan inusar nen Santiago ya nipatalos ya “panagsungdo” et ontutukoy ed sakey ya too ya ag-onalis ed puesto to. Nayarin say naisip tayon alimbawa ed satan et sakey ya makmakpel a sundalo ya agto taynan so kawalaan ton puesto tan ag-onatras anggano nitan la ray kalaban.

19. Antoy naaralan tayo ed si apostol Pablo?

¹⁹ Balibalin aligen so pakpel tan anos nen apostol Pablo. Wala ray panaon ya kinmapuy met so liknaan to. Balet sikatoy nantiwala ed si Jehova tan kinmerew na biskeg, kanian makpel ton inarap so nanduruman subok. (2 Cor. 12:8-10; Fil. 4:13) Ombiskeg met so liknaan tayo tan magmaliw tayon makpel no mapaabeba tayon kerewen so tulong nen Jehova.​—Sant. 4:10.

20-21. Antoy aggawaen Jehova, tan antoy seguradon gawaen to?

²⁰ Segurado tayo ya saray subok ya dadalanen tayo et aliwan dusa na Dios. Insulat nen Santiago: “Sano nasusubok so sakey, agto komon ibabagan: ‘Susuboken ak na Dios.’ Ta agnayarin suboken so Dios tan agto susuboken so siopaman diad panamegley na mauges.” (Sant. 1:13) No kombinsido tayo ya saray subok et agmanlalapu ed Dios, lalon onasingger so liknaan tayo ed maar-aron Ama tayo ed tawen.​—Sant. 4:8.

²¹ Segurado tayo met ya agmanguuman si Jehova. (Sant. 1:17) Agton balot pinaulyanan iray inmuunan Kristiano nen wala ray dinalan dan subok. Kanian segurado tayon tulongan toy kada sakey ed sikatayo met natan. Agka ontutunda ya onkerew na tulong ed si Jehova pian nawalaan kay karunongan, ombiskeg so pananisiam, tan makapanpakpel ka. Ebatan to iray pikakasim. Seguradon tulongan ka nen Jehova pian mansiansia kan maliket anggano wala ray dadalanen mon subok!