1, 2. (a) Panon ya ginmapoy panangasawa? (b) Antoy posiblin nipanonot ed unonan sanasawa nipaakar ed panangasawa? (Nengnengen so litratod gapo na artikulo.)

SAY panangasawa et parte na bilay tayo. No repasoen tayoy nanlapuan tan gagala na satan, magmaliw ya dugay pangipasen tayo ed relasyon na sanasawa tan mas naapresya tayo ray makapaliket ya gagala na satan. Kayarin pinalsa na Dios so unonan laki ya si Adan, inyakar To iray ayayep ed sikato pian ngaranan to. Balet, “anggapoy kaiba na laki bilang katulongan to.” Kanian, pinaugip na Dios si Adan, inala Toy sakey a taglang to, ginawa Ton bii, tan inyakar Tod laki. (Basaen so Genesis 2:20-24.) Say panangasawa sirin et nanlapud Dios.

² Inulit nen Jesus imay imbaga nen Jehova ya, “Taynan na laki so ama tan ina to tan iyamong toy asawa to, tan sikaran dua et magmaliw a sakey a laman.” (Mat. 19:4, 5) Diad samay impangusar na Dios ed taglang nen Adan pian gawaey unonan bii, posiblin nipanonot ed unonan sanasawa ya sikaray parad sakey tan  sakey. Anggapoy uksoyan parad diborsyo odino pakawalaay pigaran asawa.

3. Antoy importantin gagala na panangasawa?

³ Malikeliket si Adan ed magangganan asawa to, ya nginaranan toy Eva. Lapud si Eva so “kaiba” nen Adan, sikatoy “katulongan to” pian inagew-agew dan napaliket so sakey tan sakey diad panggawa dad saray papel da bilang asawan laki tan bii. (Gen. 2:18) Say sakey ya importantin gagala na panangasawa et pian ondakel so totoo ed dalin. (Gen. 1:28) Diad panaon tayo, anggano inad-aro na ananak iray atateng da, kaukolan da ran taynanan no mangasawa o miasawa ra pian manbuo na balon pamilya. Diad tua, gagala na Dios ya ondakel so totoo diad dalin tan pagmaliwen da itan ya paraiso.

4. Antoy agawa ed sanasawan si Adan tan Eva?

⁴ Aliway nansumpalan na sanasawan si Adan tan Eva ta inabuso day regalo ed sikaran makapandesisyon a bukor nen agda inunor si Jehova. Say “sankaunaan ya uleg,” si Satanas a Diablo et niloko toy Eva. Pinanisia ton no “mangay bunga na kiew na pikakabat ed maong tan mauges,” lalon ontalino tan makapandesisyon no antoy maong tan mauges. Agnirespeto nen Eva so inkaulo na asawa to lapud agla nampatanir ed ginawa to. Tan imbes ya unoren nen Adan so Dios, inawat ton tampol so prutas ya inter nen Eva.​—Apo. 12:9; Gen. 2:9, 16, 17; 3:1-6.

5. Antoy naaralan tayod ginawa di Adan tan Eva?

⁵ Nen kinatongtong ira na Dios, tinetel nen Adan so asawa to, tan inkuan to: “Say bii ya inter mon kaibak, inikdan to ak na bunga na saman a kiew, kanian angan ak.” Tinetel balet nen Eva so uleg ya nanloko ed sikato. (Gen. 3:12, 13) Ataptapew iratan ya baraan da! Lapud ag-inunor na inmunan sanasawa si Jehova, impasen to ran rebelde. Pasakbay itan ed sikatayo natan! Pian magmaliw ya maliket so panangasawa, nepeg ya akoen na asawan laki tan asawan bii so responsabilidad da tan unoren day Jehova.

6. Antoy labay ya ibaga na propesiya ed Genesis 3:15?

⁶ Anggano onmay ginawa nen Satanas diad Eden, angiter si Jehova na ilalo parad totoo diad samay sankaunaan a propesiya ed Biblia. (Basaen so Genesis 3:15.) Mekmeken na “ilalak” na “bii” so sankaunaan ya rebelden espiritu. Diad satan et impanengneng nen Jehova ed totoo so maapit ya relasyon tod saray dakdakel ya matoor ya espiritu a manlilingkor ed sikato ed tawen. Diad Biblia et impaamta na Dios ya walay manlapud pinagka-asawa ton organisasyon ya ibaki ton ‘manmekmek’ ed Diablo tan mangipawil ed abalang na inmunan sanasawa. Mangiter itan na ilalo ed saray matoor a totoo tan manbilay iran anggapoy anggaan diad dalin​—satan imay gagala nen Jehova manlapu lad gapo.​—Juan 3:16.

7. (a) Antoy nagagawad saray sanasawa manlapu la nen nanrebelde si Adan tan Eva? (b) Antoy igaganggan na Biblia ed saray asawan lalaki tan asawan bibii?

⁷ Say impanrebelde di Adan tan Eva et baleg so epekto tod relasyon dan dua tan ed amin ya sanasawa. Singa bilang, nanirap si Eva diad impanlukon tan impananak to, tan ontan met so nagagawad amin ya bibii anggad natan. Saray bibii et “pampirawatan” day asawa da, balet “uleyan” na asawan lalaki iray kaasawaan da. Wala ni ingen iray sasakitan day asawa da, ya singa nanenengneng tayod dakel ya sanasawa natan. (Gen. 3:16) Balet, igaganggan na Biblia iray  asawan lalaki ya idaulo day pamilya da diad maaron paraan. Tan saray asawan bibii et nepeg ya manpasakop ed inkaulo na asawa ra. (Efe. 5:33) Lapud iyaaplika itan na saray sanasawan walay takot dad Dios, mataltalag odino napapaliisan da ni ingey mankolkol.

8. Antoy agawad panangasawa manlapud panaon nen Adan anggad Delap?

⁸ Antis ya inatey si Adan tan Eva, nanpamilya ni ra. (Gen. 5:4) Say panguloan ya anak dan si Cain et inasawa toy sakey ed saray kanayon da. Base ed Biblia, say apo nen Cain ya si Lamec so sankaunaan ya angasaway duara. (Gen. 4:17, 19) Manlapud panaon nen Adan ya anggad Delap ed panaon nen Noe, dagdaiset so nandayew ed si Jehova. Kaiba ed saratan si Abel, Enoc, Noe tan say pamilya to. Diad panaon nen Noe, “naimano na saray anak na tuan Dios a maganggana iray bibiin ananak na totoo,” so kuan na Biblia. Tan “inala ran asawa so amin ya apili ra.” Lapud sayan sebel ya impangasawa na saray anghel, nananak iray masisibeg tan higanten totoo ya tatawagen a Nefilim. Sakey ni, “agaylay inkauges na too diad dalin, tan naynay a mauges so amin a pilalek na puso to.”​—Gen. 6:1-5.

9. Antoy ginawa nen Jehova ed saray mauges a totoo ed panaon nen Noe, tan antoy naaralan tayod satan?

⁹ Dineral nen Jehova iray mauges ed panaon nen Noe panamegley na Delap. Diad saman a panaon, saray totoo et busy ed inagew-agew ya kimey da, kaiba lay panangasawa, kanian agda inimano so kadederal ya impasakbay nen Noe ya “managpulong na inkatunong.” (2 Ped. 2:5) Imbaga nen Jesus ya ontan met so nagawad panaon tayo. (Basaen so Mateo 24:37-39.) Dakel natan so ag-ondengel ed maong a balita na Panarian na Dios ya ipupulong ed interon dalin bilang pantasi ed amin a nasyon antis ya naderal so mundo nen Satanas. Agtayo komon aabuloyan ya magmaliw lan sankaimportantian ed bilay tayo iray responsabilidad tayo, singa say panangasawa tan panagpamilya, ya lapud satan et nalingwanan tayon asingsingger lay agew nen Jehova.

10. (a) Diad dakel a kultura, anton mauges ya kagagawa so nagmaliw lan parte na bilay na totoo? (b) Antoy maabig ya alimbawa di Abraham tan Sara ed panangasawa?

¹⁰ Anggano sakey labat so asawa nen Noe tan na taloran anak to, dakel ed saray totoo nen panaon da so angasaway pigapigara. Diad dakel a kultura, parte la na bilay da so seksual ya imoralidad, kaiba ni ingen itan ed saray ritual na relihyon da. Nen si Abram (Abraham) tan say asawa ton si Sarai (Sara) et inunor day ganggan na Dios ya onalis ed Canaan, dakdakel so imoral ditan kanian agnapapagalangan so panangasawa. Saray manaayam ed syudad na Sodoma tan Gomorra et imoral tan kokonsintien da itan ya kagagawa kanian ingganggan nen Jehova ya deralen iratan ya syudad. Balet, duga so panangidaulo nen Abraham ed pamilya to tan maong ya alimbawa si Sara ed impanpasakop tod inkaulo na asawa to. (Basaen so 1 Pedro 3:3-6.) Sinegurado nen Abraham ya say naasawa na anak ton si Isaac et mandadayew ed si Jehova. Pinabli met nen Jacob ya anak nen Isaac so dugan panagdayew, tan saray anak to et nagmaliw ya ama na 12 tribu na Israel.

11. Panon ya prinotektaan na Mosaikon Ganggan iray Israelita?

¹¹ Diad panaon na saray Israelita ya ananak nen Jacob, akisipanan si Jehova ed  sikara. Inter nen Jehova so Mosaikon Ganggan pian walay tumboken dan regulasyon ed panangasawa, kaiba lay poligamya. Aprotektaan so espiritualidad na saray Israelita ta insebel na satan so pangasawa na agmandadayew ed si Jehova. (Basaen so Deuteronomio 7:3, 4.) No wala ray seryoson problema na sanasawa, ontutulong iray mamatatken. Maalwar dan aasikasoen iray ag-impanmatoor, imon, tan panagsuspetsa. Niyabuloy so pandiborsyo, balet wala met so regulasyon parad satan. Sarag na laki ya idiborsyo so asawa to no “walay nalmoan ton mabanday nipaakar ed sikato.” (Deu. 24:1) Agla detalyadon impaliwawa no anto itan ya “mabanday,” balet seguradon agkaibad satan iray angkelag ya lingo.​—Lev. 19:18.

12, 13. (a) Panon so impantrato na arum ya lalaki ed kaasawaan da diad panaon nen Malaquias? (b) Diad panaon tayo, no akirelasyon ed arum so sakey ya bautismadon laki odino bii, antoy gawaen ed sikato?

¹² Diad panaon nen propeta Malaquias, niloko na dakel ya Judion lalaki iray kaasawaan da. Nan-imbento ray nanduruman baraan pian nidiborsyo day asawa da. Insian da ray kaasawaan da pian makaasawa ray mas ugugaw odino paganon bibii ni ingen. Nen wadiad dalin si Jesus, siansian lolokoen na Judion lalaki iray kaasawaan da ta ididiborsyo da ra “ed anggan anton sengegan.” (Mat. 19:3) Kabusol nen Jehova a Dios so pandiborsyo.​—Basaen so Malaquias 2:13-16.

¹³ Diad panaon tayo, agkokonsintien na totoo nen Jehova so panagloko ed asawa. Panon to balet no say sakey ya bautismadon laki odino bii ya walay asawa to et akirelasyon ed asawa na sananey, tan indiborsyo toy asawa to pian napakasalan toy karelasyon to? No agmagbabawi, say nankasalanan et dispeloen pian napansiansian malinis ed espiritual so kongregasyon. (1 Cor. 5:11-13) Antis ya makapawil ed kongregasyon, kaukolan ton paneknekan panamegley na saray gagawaen to ya sikatoy magbabawi. (Luc. 3:8; 2 Cor. 2:5-10) Anggano anggapoy espisipikon karukey na panaon ya palabasen antis ya makapawil, satan ya panagloko, ya mataltalag ya nagawa ed loob na kongregasyon et agbalot ibabaliwala. Kaukolan ya palabasen so panaon, sakey taon o masulok ni, pian napruebaan ya samay nankasalanan et talagan nagbabawi. Anggano akapawil la, siansia nin ‘walay eebatan tod Dios’ no kasin tua so pagbabawi to.​—Roma 14:10-12; nengnengen so The Watchtower, Nobyembre 15, 1979, p. 31-32.

14. Antoy gagala na Mosaikon Ganggan?

¹⁴ Nampasakop iray Israelita ed Mosaikon Ganggan diad masulok ya 1,500 taon. Akatulong itan ed saray totoo na Dios pian niyaplika da iray matunong ya prinsipyo parad pamilya tan pangasikasod arum ni ran problema. Prinotektaan met ira na satan anggad insabi na Mesias. (Gal. 3:23, 24) Nen anampot itan ya Ganggan diad impatey nen Jesus, nanggawa so Dios na balon uksoyan. (Heb. 8:6) Diad balon uksoyan, wala ray walad Mosaikon Ganggan ya agla inyabuloy.

15. (a) Diad Kristianon kongregasyon, antoy estandarte ed panangasawa? (b) Anto ray nepeg ya ikonsidera na sakey a Kristiano no iisipen toy midiborsyo?

¹⁵ Bilang ebat ed tepet na pigaran Fariseo, imbaga nen Jesus ya inmabuloy si Moises ya idiborsyo day kaasawaan da balet “diad gapo et aliwan ontan so kipapasen.” (Mat. 19:6-8) Kanian impanengneng nen Jesus ya  say estandarte ed panangasawa ya inggapo na Dios diad Eden so nepeg a tumboken na Kristianon kongregasyon. (1 Tim. 3:2, 12) Lapud say sanasawa et nibagan “sakey a laman,” kaukolan ya manamong ira, tan paeleten day relasyon da base ed panangaro dad Dios tan ed sakey tan sakey. No say sakey et midiborsyo ya aliwan lapud seksual ya imoralidad, agnayarin miasawa o mangasawa lamet. (Mat. 19:9) Siempre, nayarin perdonaen so magbabawin akikalugoran ya asawa, a singa si propetan Oseas ya pinerdona toy imoral ya asawa ton si Gomer. Ontan met, si Jehova et kinasian toy magbabawin Israel ya agnanmatoor ed sikato. (Os. 3:1-5) No amta na sakey ya say asawa to et akikalugoran tan nandesisyon ya ituloy so seksual ya relasyon da, ipapanengneng na satan ya pinerdona to kanian agla onaplika ed sikato so pidiborsyo ya iyaabuloy na Kasulatan.

16. Antoy imbaga nen Jesus nipaakar ed pansiansian single?

¹⁶ Kayarin imbaga nen Jesus ed saray tuan Kristiano ya say seksual ya imoralidad so basiyan na pidiborsyo, binitla to met ya wala ray “naikdan na pakasarag” a mansiansian single. Inyarum to: “Siopaman a makayarin manggawa ed saya, gawaen to iya.” (Mat. 19:10-12) Dakel so nandesisyon ya mansiansian single pian makapanpokus irad panaglingkor dad si Jehova. Kanian, manepeg labat ya komendaan tayo ra.

17. Antoy makatulong ed sakey a Kristiano ya mandesisyon no kasin mangasawa o miasawa?

¹⁷ Kaukolan ya usisaen na sakey so sarili to no kasin mansiansian single odino mangasawa. Inrekomenda nen apostol Pablo so pansiansian single, balet inkuan to: “Lapud karakel na nagagawan seksual ya imoralidad, komon ta kada laki et mangasawa tan kada bii et miasawa.” Tan inyarum to: “No ag-ira makatepel, mangasawa ra, ta magmaong ni mangasawa nen say ondalang ed pampilpilalek.” No mangasawa so sakey, napaliisan to ray pilalek ya mansumpal ed masturbasyon odino seksual ya imoralidad. Kaukolan balet ya ikonsidera so edad ta oniay imbaga na apostol: “No iisipen na siopaman ya agla manepeg so ikikiwas to diad pansiasiansia ton anggapoy asawa, tan no linmampas lad taon na kalangweran to, nepeg ya oniay nagawa: Abuloyan yon gawaen toy labay to; sikatoy agmankasalanan. Abuloyan yo ran mangasawa.” (1 Cor. 7:2, 9, 36; 1 Tim. 4:1-3) Balet no say sakey et kabataan ni, agnepeg ya dagdagen ya mangasawa pian labat napenek so pilalek to. Nayarin agto ni sarag ya gawaen iray responsabilidad na walaay pamilya.

18, 19. (a) Siopa so nepeg ya piasawaan na saray Kristiano? (b) Antoy aralen tayod onsublay ya artikulo?

¹⁸ Say nepeg a piasawaan na saray Kristiano et saray dedikado tan impapuson mangaaro ed si Jehova. Kaukolan met ya inad-aro day sakey tan sakey kanian labay day mankasakey panamegley na kasal. Siempre, magmaliw iran maliket no tumboken da so simbawa ya “miasawa . . . dia labat ed Katawan.” (1 Cor. 7:39) No sanasawa la ra, seguradon napruebaan da ya walad Biblia iray sankaabigan ya bilin pian maliket so ulopan da.

¹⁹ Aralen tayod onsublay ya artikulo iray teksto ya ontulong ed saray Kristianon walaay asawa pian nasarag da ray problema ed “kaunoran iran agew” ta dakdakel so agmanrerespeto ed inkasagrado na panangasawa. (2 Tim. 3:1-5) Diad mablin Salita nen Jehova, bibilinen to ray walaay asawa pian magmaliw ya mareen tan maliket so ulopan da legan iran mamapaarap ed bilay ya anggapoy anggaan kaiba iray arum nin lingkor to.​—Mat. 7:13, 14.