1. Panon itayon nawalaan na karunongan, tan anto ray gunggona?

SI Jehova so Lapuan na karunongan, tan mabunlok ton inanabang itan ed arum. Ibabaga na Santiago 1:5: “No walad sikayo so kulang na karunongan, mantultuloy komon ya onkerew ed Dios, ta sikatoy mabunlok a mangiiter ed amin tan agmamabalaw.” Say sakey a paraan pian nawalaan itayoy karunongan na Dios et diad pangawat na disiplina to. Tan ontulong itan ya karunongan pian naiwasan tayoy manggaway mauges tan agnaderal so relasyon tayod Dios. (Pro. 2:10-12) Bilang resulta, “mansiansia [tayo] ed panangaro na Dios . . . a mangitonton ed bilay ya andi-anggaan.”​—Jud. 21.

2. Panon tayon naapresya so disiplina na Dios?

² Balet nayarin mairap tayon awaten so disiplina odino negatibo so pangipasen tayo ed satan lapud makasalanan a tendensia tayo tan lapud impamabaleg ed sikatayo, odino arum nin sengegan. Pero naapresya tayo so disiplina no naeeksperiensya tayo iray gunggona na satan, a prueba itan na panangaro na Dios ed sikatayo. “Ana’ko, agmo komon ipupulisay so disiplina nen Jehova, . . . ta saramay aaroen nen Jehova et ipepetek to,” so kuan na Proverbio 3:11, 12. On, agtayon balot lilingwanan ya labay nen Jehova so sankaabigan parad sikatayo. (Basaen so Hebreo 12:5-11.) Lapud kabkabat itayo na Dios, lanang ya matukoy tan dugaruga so disiplina to. Aralen  tayo natan so apatiran aspekto na disiplina: (1) disiplina ed sarili, (2) panagdisiplina na ateng, (3) panagdisiplina diad loob na kongregasyon, tan (4) say mas graben epekto no ibaliwala so disiplina.

3. Panon ya nawalaan na disiplina ed sarili so anak? Iyilustra.

³ Kaibad disiplina ed sarili so pangontrol ed sarili pian naaralan tayoy dugan kakikiwas tan panagnonot. Ag-itayo niyanak a walaan lan tampol na disiplina ed sarili. Kaukolan tayon aralen itan. Pian iyilustra: No say anak et manaaral ni labat ya manbisikleta, bembenan na ateng so bisikleta pian ag-itan natumba. Balet no medyo nanaaralan la na anak so manbalansi, kalkalnan ikbanan na ateng so bisikleta ya sagpaminsan. Insan paulyanan to lan bukor so anak to no talagan nabalansi to la. Mipadpara, no tuloytuloy tan maanos ya ipasal na atateng iray angkelag nin ananak da “diad disiplina tan panamilin nen Jehova,” tutulongan da met so anak da ya nawalaan na disiplina ed sarili tan karunongan.​—Efe. 6:4.

4, 5. (a) Akin ya say disiplina ed sarili et importantin kabiangan na “balon personalidad”? (b) Akin ya ag-itayo dapat onsuko anggano ‘maminpito itayon natumba’?

⁴ Onaplika met iratan ya prinsipyo ed saramay akabat day Jehova nen matatken la ra. Tua ya anggan panon et wala lay disiplina da ed sarili ra. Balet siempre say sakey a balon disipulo et aliwa nin matatken ya tampol ed espiritual. Pero sarag toy mantultuloy ya ontatken legan ton nanaaralan ya isulong so “balon personalidad” a mipara ed Kristo. (Efe. 4:23, 24) Say disiplina ed sarili et importantin kabiangan na satan ya iyaaligwas. Bilang resulta, nanaaralan tayon “ipulisay so mauges a kagagawa tan minumundo iran pilalek tan manbilay itayon walaan na limpion kanonotan tan inkatunong tan debosyon ed Dios diad sayan kaplesan a sistema na mundo.”​—Tito 2:12.

⁵ Anggaman ontan, wala nin siansiay tendensia tayon mankasalanan. (Ecl. 7:20) Balet no sikatayoy natumba o makagaway kasalanan, agto labay ya ibagan agtayo la makabangon odino anggapo lan balot so disiplina tayod sarili. “Say matunong et nayarin maminpiton natumba, tan ombangon lamet,” so kuan na Proverbio 24:16. Antoy makatulong ed sikaton ombangon? Aliwan diad sarili ton biskeg noagta diad tulong na espiritu na Dios. (Basaen so Filipos 4:13.) Kaiba ed bunga na satan ya espiritu so panangontrol ed sarili, ya mikonektaan a maong ed disiplina ed sarili.

6. Panon itayon magmaliw a maong ya estudyante na Salita na Dios? (Nengnengen so litratod gapo na artikulo.)

⁶ Pian nawalaan tayo na disiplina ed sarili, importante met so impapuson panagpikasi, panagaral na Biblia, tan panagdalepdep. Balet panon to no nairapan kan aralen so Salita na Dios? Ompan iisipen mo ya aliwa kan maaral ya too. Balet tandaan ya tulongan ka nen Jehova no manpatulong kad sikato. Natulongan to kan nawalaan na “pampilalek” ed Salita to. (1 Ped. 2:2) Unona, ipikasim ed si Jehova ya nawalaan kay disiplina ed sarili ya aralen so Salita to. Insan, gawam no antoy impikasim, nayarin diad regular a panaral anggano antikey labat. Diad ilabas na panaon, magmaliw lan mainomay tan makapaliket so manaral! Talagan na-enjoy mo iray mareen ya panaon ed pandalepdep mo na saray mabmablin kanonotan nen Jehova.​—1 Tim. 4:15.

7. Panon a makatulong so disiplina ed sarili pian naabot tayoy goal tayo ed espiritual?

⁷ Makatulong so disiplina ed sarili pian naabot tayo iray goal tayo ed espiritual. Imanoen pay alimbawa na sakey ya ulo na pamilya ya pakalikna to et nababawasan lay seseg to. Lapud napapagaan, ginawa ton goal so magmaliw ya regular payunir tan manbasa na saray  artikulo ed saray magasin tayo nipaakar ed satan ya topic. Akatulong itan ed sikato, kaiba lay pikakasi, pian ombiskeg ed espiritual tan apaseseg ya aboten so goal to. Sikatoy manu-auxiliary payunir met no nayarian to. Antoy resulta? Anggaman wala ray makaamper, sikatoy nampokus ed goal ton magmaliw ya regular payunir tan agawaan to itan.

8-10. Antoy makatulong ed saray Kristianon atateng pian napabaleg day ananak dan manlingkor ed si Jehova? Iyilustra.

⁸ Saray Kristianon atateng et walaan na mablin pribilehyo—say pamabaleg ed ananak da diad “disiplina tan panamilin nen Jehova.” (Efe. 6:4) Mairap itan ya gawaen, lalo la diad sayan mundon pambibilayan tayo. (2 Tim. 3:1-5) Siempre, saray ugugaw et agniyanak ya amta da lay maong tan mauges. Anggaman niyanak iran walaan na konsiensia, kaukolan itan ya ipasal, odino disiplinaen. (Roma 2:14, 15) Inkuan na sakey a reperensya na Biblia ya say Griegon salita ya impatalos a “disiplinaen” et nayarin ipatalos ya “bangatan so anak pian ombaleg a makalakal.”

⁹ Maslak ya ugugaw a maaron dinisiplina na ateng et maligen so liknaan da. Amta ra ya say pagmaliw a bulos et walaan na limitasyon tan saray desisyon tan kagagawa ra et mansumpal ed balanglan maong odino mauges. Importante sirin ya saray Kristianon atateng et manpaigiya ed si Jehova. Tandaan ya nanduruma so ideya tan paraan na pamabaleg ed ananak diad kada kultura tan henerasyon. No dengelen na atateng so Dios, agmagmaliw a singa labat papalaranan so pamabaleg ed ananak da tan ag-ira mandepende ed mismon eksperiensya ra odino kanonotan da.

¹⁰ Pian iyilustra, imanoen so alimbawa nen Noe. Nen ingganggan nen Jehova ya manggawa si Noe na biong, agto nayarin manmatalek ed eksperiensya to, ta agto nin balot asali so nanggawa na biong. Kanian kaukolan toy manmatalek ed si Jehova, ya ‘gawaen to’ no antoy ingganggan nen Jehova. (Gen. 6:22) Antoy resulta? Duga so impanggawa toy biong anggano pilpilimero to. Tan talagan sineguro ton duga! Agawaan to met so responsabilidad to bilang ulo na pamilya, lapud parehon rason​—sikatoy nanmatalek ed karunongan na Dios. Kanian maong so impanbangat tod ananak to tan angipanengneng na maong ya alimbawa ed sikara, anggano aliwan mainomay itan ya gawaen legan na saman ya mauges a panaon antis na Delap.​—Gen. 6:5.

11. Panon kaimportante so alimbawa na atateng diad pangipasal dad ananak da?

¹¹ Bilang atateng, panon yon ‘gawaen’ so ingganggan na Dios? Dengel yoy Jehova. Paibangat kayod sikato no panon yon pabalegen so anak yo panamegley na Salita to tan saray nanaawat tayon panangigiya manlapud organisasyon to. Onsabi panaon, nayarin pisalamatan kayo na ananak yo lapud ontan so ginawa yo! Oniay insulat na sakey a brother: “Misalsalamat ak ed paraan na impamabaleg  ed siak na atateng ko. Ginawa day anggaay nayarian da ya sabien so pusok. Balbaleg so nitulong da diad inyaligwas ko ed espiritual.” Balet anggan panon lay pansagpot na atateng, wala nin siansia iray ananak ya tataynan day Jehova. Pero no ginawa na atateng so anggaay nayarian dan ibangat so katuaan ed anak da, malinis so konsiensia ra. Nailaloan da met ya ompawil lanlamang ed si Jehova so agmatulok ya anak da.

12, 13. (a) No adispelosip so sakey ya anak, panon ya nipanengneng na Kristianon atateng ya uunoren day Dios? (b) Panon ya agunggonaan so sakey a pamilya lapud inunor na atateng si Jehova?

¹² Say sakey a sankairapan a paraan ya nasubok so inkamaunor na arum ya ateng et no adispelosip so anak da. Imanoen so alimbawa na sakey ya ina ya adispelo so anak to tan tinmaynan ed abung da. Inamin na ina: “Manaanap ak na pakalusotan diad saray publikasyon tayo pian nakaibak so anak ko tan say apok.” Inyarum to: “Balet maaron impamoria ed siak nen asawak ya anggapod kontrol mi so anak mi tan nepeg ya agkami mibabali.”

¹³ Kalabas na pigaran taon, akapawil ed kongregasyon so anak to. “Natan et inagew-agew to ak lawarin tatawagan tan ite-text!” so kuan na ina. “Tan rerespetoen to kamin maong nen asawak ta amta ton inunor mi so Dios. Balibali la natan so ulopan mi.” No walay adispelon anak mo, kasin “manmatalek ka ed si Jehova diad interon pusom, tan agka mandedepende ed dilin pakatalos mo”? (Pro. 3:5, 6) Tandaan ya say disiplina nen Jehova et pakapatnagan na agnaparaan a karunongan tan panangaro to. Agbalot lilingwanan ya inter toy Anak to parad amin, kaiba lay anak mo. Aglabay na Dios ya walay siopaman ya naderal. (Basaen so 2 Pedro 3:9.) Kanian manmatalek ka ed panagdisiplina tan panangigiya nen Jehova. Gawam itan anggano ansakit parad sikan ateng ya unoren so ibabaga nen Jehova. On, mikoopera ka ed panagdisiplina na Dios, ag-itan kokontraen.

14. Panon tayon nagunggonaan ed panangibangat nen Jehova panamegley na “matoor a manag-asikaso”?

¹⁴ Impromisa nen Jehova ya asikasoen, protektaan, tan ibangat to so Kristianon kongregasyon. Gagawaen to itan diad dakel a paraan. Singa bilang, impiya toy kongregasyon ed panangasikaso na Anak to, ya anuro na “matoor a manag-asikaso” pian mangitarya na espiritual iran naakan diad dugan panaon. (Luc. 12:42) Diad panamegley na saratan ya naakan ya itatarya ed nanduruman paraan, makakaawat itayo na makanan panangibangat, odino disiplina. Tepetay sarilim, ‘Aminpiga la ya walay paliwawa odino artikulo ed sakey ed saray magasin tayo ya akatulong ed siak pian umanen so panagnonot tan kagagawak?’ No positiboy ebat mo, manliket ka! Aabuloyan moy Jehova ya mangibangat odino mandisiplina ed sika parad pankaabigan mo.​—Pro. 2:1-5.

15, 16. (a) Panon itayon nagunggonaan ed “saray regalon lalaki” diad kongregasyon? (b) Panon tayon naaruman so liket na saray elder diad panlilingkor da?

¹⁵ Si Kristo et angiter met ed kongregasyon na “saray regalo a lalaki”—saray elder ya manpastol ed pulok na Dios. (Efe. 4:8, 11-13) Panon itayon nagunggonaan ed saratan ya mablin regalo? Say sakey a paraan et aligen so pananisia na saray elder pati say maabig ya alimbawa ra. Awaten tayo met so simbawa ran manlalapud Biblia. (Basaen so Hebreo 13:7, 17.) Tandaan ya inar-aro itayo na saray elder tan labay dan onaligwas tayod espiritual. Singa bilang, no naimano dan agtayo makakapiaral odino nababawasan lay seseg tayo, seguradon tulongan da tayon tampol. Dengelen tan pabiskegen da tayo diad maaron pamaseseg tan pangiter da na matukoy a simbawan manlalapud Biblia. Kasin ipapasen mo itan bilang panangaro nen Jehova ed sika?

¹⁶ Tandaan ya aliwan mainomay parad saray elder so onasingger pian manimbawa ed sikatayo. Singa bilang, isip mo pa no panon kairap  parad si propetan Natan so mitongtong ed si David nen sinali ton sakbongan so graben kasalanan to! (2 Sam. 12:1-14) Ontan met, seguradon kinaukolan nen Pablo so manpakpel pian ipetek si Pedro, a sakey ed 12 ya apostol, nen pinilaan to ray Judio ya agagi to. (Gal. 2:11-14) Kanian panon mon napalemew so sasakbaten na saray elder ed kongregasyon yo? Magmaliw kan mapaabeba, mainomay ya asinggeran, tan pisalamatan mo ra. Ipasen mon panangaro na Dios ed sika so itutulong da. Aglabat iya makagunggona ed sika noagta mangarum met na liket da ed panlilingkor da.

17. Panon ya agunggonaan so sakey a sister lapud maaron tinulongan na saray elder ed kongregasyon?

¹⁷ Lapud apalabas ya eksperiensya na sakey a sister, mairap ton naaro si Jehova. “Nen a-depress ak ya maong lapud apalabas ko tan arum nin problema,” kuan to, “amtak ya kaukolan koy mitongtong ed saray elder. Agda ak minelmelag odino binalaw, noagta pinaseseg tan pinabiskeg da ak. Kada kayari aral, anggano dakel so aasikasoen da, walan walay sakey ed sikara ya mankumusta ed siak. Lapud apalabas ko, mair-irap kon nalikna ya aroen ak ni na Dios. Balet naynay ya uusaren nen Jehova so kongregasyon tan saray elder pian ipaseguro so panangaro tod siak. Ipipikasik ya makapanmatoor ak komon ed sikato.”

18, 19. Antoy mas graben epekto no ibaliwala so disiplina? Mangiter na alimbawa.

¹⁸ Tua ya nayarin ansakit so nadisiplina, balet wala ni mas ansakit nen say satan​—say makapuy ya epekto no ibaliwala so disiplina. (Heb. 12:11) Imanoen so duaran alimbawa​—si Cain tan Arin Zedekias. Nen anengneng na Dios so pinasyan pambusol nen Cain ed si Abel tan labay ton pateyen, oniay insimbawa Tod si Cain: “Akin et onsasanok ka tan maer-ermen ka? No manggawa kay maong, agta abobonan ta ka? Balet no agka manggaway maong, say kasalanan so manatalaran ed puerta, tan pilalek to kan uleyan; balet agmo kasi daegen itan?” (Gen. 4:6, 7) Agdinmengel si Cain. Sikatoy adaeg na kasalanan. Agaylan sakit tan irap so alikna nen Cain lapud ginawa to! (Gen. 4:11, 12) Aliwan ontan komon kagrabe so alikna to no inawat to labat so simbawa nen Jehova.

¹⁹ Si Zedekias et payakot tan mauges ya ari, a nanuley legan na mair-irap a panaon diad Jerusalem. Sikatoy aminpigan sinimbawa nen propetan Jeremias ya itunda la iray mauges ya gagawaen to, balet agto labay so padisiplina. Kanian makapuy met so nansumpalan to. (Jer. 52:8-11) Talagan aglabay nen Jehova ya nalikna tayoy ontan ya irap!​—Basaen so Isaias 48:17, 18.

20. Antoy nagawa ed saramay mangaawat ed disiplina na Dios tan ed saramay agmangaawat ed satan?

²⁰ Diad sayan mundo et lanang ya ibabaliwala so disiplina, kaiba lay disiplina ed sarili. Balet agmanbayag, saramay ontan so ugali ra et mauges so pansumpalan da. (Pro. 1:24-31) Kanian komon ta ‘dengelen tayo so disiplina tan magmaliw tayon marunong.’ Singa ibabaga na Proverbio 4:13, “bembenan moy disiplina; agmo itan iikbanan. Alwaran mo itan, ta mankabaliksan itan na bilay mo.”