1, 2. (a) Anto ray probleman aarapen na dakel natan, tan antoy epekto na saratan? (b) Anton seguradon ilalo so nabasa ed Isaias 41:10, 13?

ONIAY imbaga na regular payunir ya say asawa to et elder: “Anggano agko napapaulyanan so espiritualidad ko, pigay taon kon nilabanay sobran paga. Agak makaugip, kinmapuy so laman ko, naapektoay panagtratok ed arum, tan no maminsan et labay ko lay onsuko tan manbukbukor.”

² Kasin natatalosan moy liknaan na sayan sister? Makapaermen ta diad sayan mauges ya mundo nen Satanas et agaylay karakel na pressure ya panlalapuay paga kanian nabebelatan iray totoo. Singa itan angkla ya pugeran toy baloto pian agmakaalis. (Pro. 12:25) Anto ray posiblin rason no akin ya ontan so naliknam? Ompan agano nin inatey so inad-arom ed bilay, walay graben sakit mo, nairapan kan itaryay pankaukolan na pamilyam lapud krisis ed ekonomya, odino wala ray onkokontra ed panlilingkor mo. Nayarin onkapuy so laman mo lapud paniisip ed saratan. Posible ni ingen ya magmaliw kan maermen. Balet nailaloan mon akaparaan so Dios ya ontulong ed sika.—Basaen so Isaias 41:10, 13.

3, 4. (a) Panon ya inusar ed Biblia so salitan “lima”? (b) Anto ray nayarin rason ya onlaylay so lima tayo?

³ Mabetbet ya nauusar ed Biblia iray parte na laman pian  iyilustra so nanduruman kagagawa odino kiwas. Singa bilang, pigan lasus ya abitla ed Biblia so lima. No imbagan pabiskegen so lima, ontutukoy itan ed pamaseseg, pamabiskeg, tan pamakiwas. (1 Sam. 23:16, paimanod leksab; Esd. 1:6, paimanod leksab) Nayarin ipanengneng na satan so pagmaliw a positibo tan pakawalaan na marakep ya ilalo ed arapen.

⁴ No imbaga balet ya onlaylay so lima, no maminsan et uusaren itan pian deskribiey toon adismaya, asakitan, odino anggapo lay ilalo to. (2 Awa. 15:7, paimanod leksab; Heb. 12:12) No ontan so nalilikna na sakey, mainomay toy onsuko. No wala ray situasyon ya nai-stress ka odino apektadoy laman, emosyon, odino anggan say espiritualidad mo, antoy makatulong pian onkasil ka? Antoy gawaen mo pian napabiskeg tan napakiwas kan man-anos tan naliknay liket?

5. (a) No wala ray problema, antoy nayarin gawaen tayo, tan antoy nepeg tayon tandaan? (b) Antoy aralen tayo natan?

⁵ Basaen so Sofonias 3:16, 17. Imbes ya abuloyan tayon onlaylay so lima tayo—manpatalo ed takot tan pakakadismaya, labay na maaron Ama tayon si Jehova ya ‘ipaawit tayod sikato so amin a kapagaan tayo.’ (1 Ped. 5:7) Makaaral tayo ed samay imbaga na Dios ed saray Israelita, ya ‘aliwan antiktikey so mabisbiskeg ya lima to pian agto niliktar’ iray matoor ya lingkor to. (Isa. 59:1) Aralen tayo natan so taloran alimbawa ed Biblia a mangipanengneng ya labalabay nen Jehova tan sarasarag ton pabiskegen iray totoo to pian nagawaan day panlabayan to anggano wala ray graben irap. Nengneng mo no panon kan napabiskeg na sarayan alimbawa.

6, 7. Antoy naaralan tayo ed impanalo na saray Israelita?

⁶ Ag-abayag kayarin nibulos ed Ehipto iray Israelita, nilusob ira na saray Amalekita. Tinumbok nen Josue so ganggan nen Moises tan makpel ton indaulo iray Israelita ed pilalaban da. Legan na satan, intagar nen Moises si Aaron tan Hur ed sakey ya pukdol ya sankabantag day labanan. Kasin ontatakas ira ta natatakot ira? Andi!

⁷ Walay implano nen Moises pian natalo iray Amalekita. Inyatagey toy baston na tuan Dios. No akaatagey so lima nen Moises, tutulongan nen Jehova iray Israelita pian manalo rad pilalaban da. Balet no onkelat so lima nen Moises tan onlaylay, manalo iray Amalekita. Pian ag-onlaylay so lima to, si Aaron tan Hur et “angala ray bato tan inyan da ed silong [nen Moises], tan niyurongan to itan. Insan binembenan nen Aaron tan Hur iray lima to, sakey ed kada diking, kanian nansiansian akatagey iray lima to anggad inselek na agew.” On, pinabiskeg na Dios iray Israelita kanian analo ira.—Exo. 17:8-13.

8. (a) Antoy ginawa nen Asa nen nilusob na saray Etiope so Juda? (b) Panon tayon naalig so impanmatalek nen Asa ed Dios?

⁸ Pinaneknekan met nen Jehova ya aliwan antiktikey so lima to diad panaon nen Arin Asa. Dakel ya guerra so abitla ed Biblia. Balet say sankarakelan na sundalo et si Zera ya Etiope. Walay 1,000,000 ya eksperiensyadon sundalo to. Ngalngali doble so karakel da no ikomparad sundalo nen Asa. Kanian ompan iisipen mon mapagpaga tan natatakot si Asa tan ngalngali la onsuko. Balet nampatulong ya tampol si Asa ed si Jehova. No diad too, singa imposiblin natalo iray Etiope balet “diad Dios et posible so  amin a bengatla.” (Mat. 19:26) Impanengneng toy pakapanyari to tan “tinalo [to] iray Etiope diad arapan nen Asa” lapud “matoor so puso to ed si Jehova.”—2 Awa. 14:8-13; 1 Ara. 15:14.

9. (a) Akin et ag-apatunda si Nehemias diad pangipapaalagey na padir na Jerusalem? (b) Antoy ebat nen Jehova ed pikakasi nen Nehemias?

⁹ Isipen pay alikna nen Nehemias nen linmad Jerusalem. Singa anggapoy kalabanlaban na syudad, tan adismayan maong iray kapara ton Judio. Lapud panataktakot na saray onkokontran dayo, linmaylay so lima ra kanian intunda day panagpaalagey na padir na Jerusalem. Kasin adismaya met si Nehemias lapud satan? Andi! Singa si Moises, Asa, tan arum nin matoor ya lingkor nen Jehova, niyugali la nen Nehemias so manmatalek ed si Jehova diad pikakasi. Tan ontan met so ginawa to ed saman ya pankanawnawa. Anggano dakdakel so maimpluensyan mamapatunda ed kimey da, inebatan nen Jehova so impapuson pikakasi nen Nehemias. Inusar nen Jehova so ‘baleg a pakayari to’ tan ‘mabiskeg a lima to’ pian pabiskegen so onlalaylay lan lima na saray Judio. (Basaen so Nehemias 1:10; 2:17-20; 6:9.) Kasin manisia ka ya uusaren nin siansia nen Jehova so ‘baleg a pakayari to’ tan ‘mabiskeg a lima to’ pian pabiskegen iray lingkor to natan?

10, 11. (a) Antoy gagawaen nen Satanas pian onlaylay so limam? (b) Anto ray itatarya nen Jehova pian pabiskegen itayo? (c) Panon kan minanabang ed teokratikon panangibangat tan panangipasal?

¹⁰ Seguradon ag-onlaylay so lima nen Satanas diad pansasagpot ton patundaey kimey tayo ran Kristiano. Susugsogan to ray gobierno, lider na relihyon, tan apostata ya mantila tan manaktakot ed sikatayo. Antoy gagala to? Labay ton itunda ti lan ipulong so maong a balita na Panarian. Balet sarasarag tan labalabay itayon pabiskegen nen Jehova panamegley na masanton espiritu to. (1 Awa. 29:12) Importantin manpaigiya tayo ed satan pian nasarag tayo ray subok nen Satanas tan sayan mauges ya mundo to. (Sal. 18:39; 1 Cor. 10:13) Sakey ni, misalsalamat tayo ta inter na Dios so Biblia ya apawala panamegley na masanton espiritu to. Wadtan met iray nibase ed Biblia ya espiritual a naakan ya binulan tayon naaawat. Samay nabasa ed Zacarias 8:9, 13 (basaen) et insulat legan ya ipapaalagey so templo ed Jerusalem, tan dugaruga iraman ed sikatayo natan.

¹¹ Napapabiskeg tayo met ed saray panangibangat nen Jehova diad saray aral, asemblea, kombension, tan saray teokratikon eskuelaan. Makatulong iratan ya panangipasal pian napakiwas itayo, pian manggawa tayoy goal ed espiritual, tan pian nagawaan tayoy ray responsabilidad tayo ed kongregasyon. (Sal. 119:32) Kasin aabuloyan mon napabiskeg ka na saratan ya panangibangat nen Jehova?

12. Antoy gawaen tayo pian mansiansia tayon mabiskeg ed espiritual?

¹² Tinulongan nen Jehova iray Israelita pian natalo da ray Amalekita tan saray Etiope, tan pinabiskeg toy Nehemias tan saray kakaiba to pian nasumpal day pangaapiger dad padir. Seguradon pabiskegen itayo met na Dios pian nasarag tayo ray isusumpa, panagbalaw, tan kapagaan, diad ontan et nituloy tayoy panagpulong a kimey. (1 Ped. 5:10) Agtayo iilaloan ya manggaway milagro si Jehova parad sikatayo. Imbes, kaukolan tayon gawaen so responsabilidad tayo. Kaiba ed satan so inagew-agew ya panagbasa na Biblia, panagparaan tan iyatendi ed saray sinimban aral, pamakan tayod nonot  tan puso tayo panamegley na personal a panagaral tan panagdayew na pamilya, tan lanang ya pampikasi ed si Jehova. Agtayo aabuloyan iray arum ya kimey tan aktibidad ya mangamper ed saray uusaren nen Jehova pian pabiskegen tan pasesegen itayo. No nalikas mon onlalaylay lay limam diad anggan dinan ed saraya, patulongan kad si Jehova. Insan mo obserbaan no panon kan pabiskegen na espiritu to, ‘ya mangiiter ed sika na panlabay tan pakayarin onkiwas.’ (Fil. 2:13) Anto balet so gawaen mo pian napabiskeg moy lima na arum?

13, 14. (a) Antoy akatulong ed sakey ya brother nen naandid bilay so asawa to? (b) Anto ray praktikal a paraan ya napabiskeg tayoy lima na arum?

¹³ Inter nen Jehova iray agagi ed interon mundo ya mamaseseg ed sikatayo. Tandaan imay insulat nen apostol Pablo: “Pabiskeg yo ray linmaylay a lima tan makapuy a pueg, tan itultuloy yon gawaen a maptek iray dadalanen na sali yo.” (Heb. 12:12, 13) Dakel ed saray Kristiano nen inmunan siglo so akaawat na ontan ya espiritual a panamabiskeg. Ontan met natan. Nen naandid-bilay so asawa na sakey a brother tan dakel ni ray dinadalan ton problema, inkuan to: “Naaralan ko ya agtayo makapanpili na subok, no kapigan tan no panon kabetbet iratan. Say pikakasi tan personal a panagaral et singa life jacket ko kanian agak nalner. Tan baleg met a tulong so suporta na saray agagi. Atalosan ko ya importantin paeleten koy relasyon kod si Jehova antis ya onsabi iray mairap ya situasyon.”

¹⁴ Si Aaron tan Hur et binembenan day lima nen Moises legan na labanan. Diad sikatayo, sarag tayon suportaan tan tulongan so arum diad praktikal iran paraan. Singa bilang, saramay naiirapan lapud inkatatken, sakit, isusumpa na kapamilya, ermen, odino inateyan na inad-aro. Sarag tayo met ya pabiskegen iray kabataan ya napre-pressure ya manggaway mauges odino magmaliw ya sikat ed sayan mundo, mangalay atagey ya kurso tan propesyon, odino manpayaman. (1 Tes. 3:1-3; 5:11, 14) Manggaway paraan pian nipanengneng mon interesado kad pankaabigan na arum diad Kingdom Hall, diad ministeryo, no mamangan kayo, odino no mitotongtong ed telepono.

15. Antoy epekto ed agagi na positibon panagsalita?

¹⁵ Kayari na makapadinayew ya impanalo nen Asa, sikato tan saray totoo to et pinaseseg nen propeta Azarias: “Manpabiskeg kayo tan agyo aabuloyan ya onlaylay iray lima yo, ta natumangan kayo ed gagawaen yo.” (2 Awa. 15:7, paimanod leksab) Lapud satan et apakiwas si Asa ya manggawa na dakel a pananguman pian nipawil so dugan panagdayew. Mipadpara, baleg so epekto ed arum na saray positibon panagsalitam. Natulongan mo ran mas maseseg ya manlingkor ed si Jehova. (Pro. 15:23) Diad saray aral, agmo ibabaliwala so baleg ya epekto na pangitagey moy limam tan pangiter na makapabiskeg ya komento.

16. Singa si Nehemias, panon ya napabiskeg na saray elder so lima na agagi? Mangiter na alimbawa no panon kan personal ya tinulongan na agagi.

¹⁶ Diad tulong nen Jehova, pinabiskeg nen Nehemias tan saray kakaiba to so lima ra pian nituloy day kimey. Kanian asumpal day padir na Jerusalem diad 52 ya agew labat! (Neh. 2:18, paimanod leksab; 6:15, 16) Aglabat indaulo nen Nehemias so kimey. Sikatoy angiban angipaalagey ed padir na Jerusalem. (Neh. 5:16) Ontan met  natan, dakel ya maaron elder so mangaalig ed alimbawa nen Nehemias diad itutulong dad saray proyekto na panagpaalagey odino panaglinis tan panagmintina na saray Kingdom Hall. No uulopen da ray agagi ed ministeryo tan no man-shepherding ira, napapabiskeg da met iray linmaylay ya lima na saray napapagaan.—Basaen so Isaias 35:3, 4.

17, 18. No wala ray problema tan kapagaan tayo, antoy naseseguro tayo?

¹⁷ Say pankimey kaiba iray agagi et manresulta ed pankakasakey. Panlapuan met itan na malet a pankakaaro tan mas manilalo tayod saray bendisyon ya iter na Panarian na Dios diad arapen. No pabiskegen tayoy lima na arum, natulongan tayo ran nasarag iray makapadismayan situasyon tan napansiansiay positibon panmoria tan manilalo ed marakep ya arapen. Niarum ni, no gawaen tayo itan ed arum, natulongan itayo met ya makapampokus ed espiritual tan magmaliw ya mas tua ed sikatayo iray sipan na Dios. On, ombiskeg met iray lima tayo.

¹⁸ No nanenengneng tayo ray ginawa nen Jehova pian suportaan tan protektaan iray matoor ya lingkor to nensaman, mas ombiskeg so pananisia tan talek tayod sikato. Kanian no wala ray pressure tan problema, “agkomon onlaylay iray limam”! Imbes, manpikasi kad si Jehova, tan abuloyan mon pabiskegen tan igiya to kad saray bendisyon na Panarian.—Sal. 73:23, 24.