Akin a Magmaliw a Makatunongan ed Saray Iilaloan Tayo?

SARAY iilaloan ya agawa tan saray pirawat ya adampot so mangiter ed sikatayo na liknaan ya inkapenek. Balet, tua a dakel ed saray ugagep tan iilaloan tayo so agnagagawa unong ed pirawat tayo. Saray sebang-sebang ed kanonotan a pakakadismayaan ed bilay so mamaingongot ed inkasikatayo tan ed arum ni ingen. Matukotukoy so inkuan na makabat a laki: “Say ilalo a nitantan pabeblayen to so puso.”​—Uliran 13:12.

Antoray arum a sengegan a makapangitonton ed pakadismaya? Panon tayon napankimeyan so pagmaliw a makatunongan ed saray iilaloan tayo? Sakey ni, akin a pakagunggunaan tayo so panggawa ed satan?

Saray Iilaloan tan Saray Pakadismayaan

Lapud apuraan a kurang na bilay natan, diad lalon panggugunaet tayon makapibansag et lalon ompapatnag a nauutit itayo. Agnapugeran so pankaukolan ed panaon tan biskeg tayo, tan no agtayo nagawaan so inggapo tayon gawaen, wala so tendensian tetelen tayoy inkasikatayo. Nayari ni ingen a nalikna tayon nadidismaya tayoy arum. Si Cynthia, sakey ya asawan bii tan ina a mikabisado ed saray desdes ed panagpabaleg ed ananak, kuanto: “Makapaingongot so panguman-uman ed panangipetek ko’d ananak ko tan ed liknaan ya agko ra nipapasal a maong.” Onia so inkuan met nen Stephanie, sakey a tin-edyer, nipaakar ed paneeskuela to: “Kulang so panaon ko ed panggawa na amin a bengatlan labay kon gawaen, tan satan so sengeg na agko pakankaanos.”

Say agmakatunongan tan atagey iran iilaloan so magmainomay a mansumpal ed perpeksionismo, tan saya so makapadismayan maong. Onia so inaksobi nen Ben, ugaw ni a walaan na asawa: “Sano usisaen ko iray kiwas, kanonotan, tan liknaan ko, naynay kon namoria ya agawaan ko ni komon a magmaong iratan. Lawas kon aanapen so inkanaspot, tan saya so angitonton ed agpakankaanos, insaew, tan inkadismaya.” Inkuan nen Gail, sakey a Kristianon asawan bii: “Say perpeksionistan kanonotan so agmangitulok ed isaew. Labay mi so magmaliw a supermoms tan superwives. Kaukolan a dakel so nagawaan mi pian maliket, kanian pansyodotan mi no naperdi iray sagpot mi.”

Ingen say sananey nin sengegan a makapangitonton ed dilin pakadismaya et say ikapuy na bunigas tan itatakken. Say agla tanton pakakiwas tan ikakapuy so mangipatnag ed limitasyon tayo tan mamaloor ed pakakadismaya. “Ag’ak makankaanos lapud agko nisumpal iray bengatla a mainomay labat tan kaslakan sakbay ak a nansakit,” so binidbir nen Elizabeth.

Saray asalambit so pigara labat ed nayarin sengegan na pakadismaya. No agnakontrol, saratan a liknaan so mangitonton ni ingen ed sikatayo ed panisian ag-itayo papablien na arum. Kanian, antoray positibon polaing a nayarin gawaan tayo pian natalonaan iray pakadismaya tan pian nabayuboan so makatunongan iran iilaloan?

Saray Paraan a Pamayubo ed Makatunongan Iran Iilaloan

Unona, tandaan a si Jehova et makatunongan tan makatalos. Papanonotan itayo na Salmo 103:14: “Sikato kabat to so inkagawa tayo; sikato nanodnonotan to a sapok itayo.” Lapud kabat nen Jehova no anto iray kapasidad tan limitasyon tayo, iilaloan to labat ed sikatayo so nayarian tayo. Tan say sakey a bengatlan talagan kekerewen to ed sikatayo et say “manakar a mauy-uyamo ed Dios [tayo]?”​—Miqueas 6:8.

Papasesegen itayo met nen Jehova ya onsingger  ed sikato diad pikakasi. (Roma 12:12; 1 Tesalonica 5:17) Balet, panon ya ontulong itan ed sikatayo? Pabiskegen tan balansien na pikakasi so panagnonot tayo. Say masimoon a pikakasi et mankabaliksay panangaksobi a kaukolan tayo so tulong​—pakapatnagan itan na kapaabebaan tan kaumildian. Magunaet si Jehova a mangebat ed saray pikakasi tayo diad pangiiter toy masanton espiritu to ed sikatayo, a saray bunga na satan et laktipen toy aro, panangasi, kamaongan, tan dangka. (Lucas 11:13; Galacia 5:22, 23) Say pikakasi so mamakepa met ed kapagaan tan inkadismaya. Diad panamegley na pikakasi, “makagamor kay ligliwa ya agnagamoran ed dinanman nin lapuan,” kuan nen Elizabeth. Mipakna met si Kevin: “Manpipikasi ak tekep na kalmadon puso tan preskon kanonotan ta pian natalonaan koy problema. Ag-itayon balot kaindanan nen Jehova.” Kabat nen apostol Pablo so kablian na pikakasi. Kanian inrekomenda to: “Agkayo mapaga ed antokaman; noag dia ed ganagana lapu ed pikakasi tan pikekerew a tekep na pisasalamat nipakabat komon ed Dios so saray kerew yo. Tan say deen na Dios, a talonaan ton amin a pakatalos, bantayan to so kapusoan yo tan saray nonot yo ed Kristo Jesus.” (Filipos 4:6, 7) On, say pitatalosan ed si Jehova so talagan epektibo ya ontulong ed sikatayo a mamayubo ed makatunongan iran iilaloan tayo’d inkasikatayo tan ed arum.

Balet, tunggal paminsan et kaukolan tayo so tampol a panamaseguro. Say salita ed dugan panaon so maabig. Saray kompidensial a pitotongtong ed sakey a napanmatalkan tan matatken ed espiritual a kaaro so makatulong ed sikatayon makagamor na balon panmoria ed no antoy pansesengegan na pakakadismaya tan kapapagaan tayo. (Uliran 15:23; 17:17; 27:9) Saray tobonbalo a mipupuligesgesan ed pakadismaya so makaaral a say ikerew na tulong ed ateng so ontulong ed sikaran naromog so inkasimbang. Onia so inaksobi nen Kandi tekep na panangapresia: “Say maaron panangiwanwan na atateng ko so nanggawa ed siak a lalon makatunongan tan balansi tan tinmulong ed siak a magmaliw a lalon maliket a kalimog.” On, say panonot diad Uliran 1:8, 9 so nipanpanaon a tuloy: “Ana’ko, denglen mo so panangibangat na amam, tan agmo ikaindan so pamatunong nen inam: Ta sikara naani sakey a balanget na gayaga ed ulom, tan bakbaklaw a nibariber ed tenger mo.”

Saray pansumpalan na perpeksionistan kanonotan so asegek a maong ed onian panangibaga: “Say panilalo ed bilay a nibase ed inka-istapak tayo et pansengegan na kadismaya.” Pian napaliisan iya et nakakaukolan so panguman ed kanonotan. Say kaumildian tan kapaabebaan​—a walaan na realistikon panmoria ed saray limitasyon tayo​—so seguradon mamawala ed sikatayo na balansi tan makatunongan iran iilaloan. Matukotukoy, papasakbayan itayo na Roma 12:3 ya ‘agtayo nonoten so inkasikatayon dili ya atagtagey nen say kanepegan a nonoten.’ Niarum ni, papasesegen itayo na Filipos 2:3 a nawalaan na kaabebaan na nonot tan ikonsidera ya atagtagey so arum.

Si Elizabeth, ya asalambit ed akadkauna, so agmakankaanos ed inkasikato lapud sakit to. Parad sikato, nakaukolan so panaon pian nagamoran so panmoria nen Jehova ed saray pamaakaran tan pian naligliwa ed pakaamta ya agto lilingwanan iray serbisyo tayo. Si Colin so ngalngali agla makaakar lapud onloloor a sakit. Diad inmuna, liknaen ton say ministeryo to so ngalngalin andian lay kakanaan no ikompara to ed agawaan to sanen maong ni so bunigas to. Diad pandalepdep ed saray teksto a singa say 2 Corinto 8:12, atalonaan to irayan liknaan. Onia so ibabaga na sayan bersikulo: “No wadtan so kasiglatay linawa, naawat so unong na wala ed sakey a too, aliwa ya unong na anggapo ed sikato.” “Anggaman dagdaiset so nagagawaan ko,” kuan nen Colin, “siansian makapangiter ak ni, tan satan so makapaliket ed si Jehova.” Diad Hebreos 6:10, napapanonotan itayo: “Say Dios aliwan agmatunong pian nalingwanan to so gawa yo tan say aro ya impanengneng yo ed ngaran to.”

Panon tayo sirin a nadetermina no kasin makatunongan iray iilaloan tayo? Tepetan moy inkasika, ‘Kasin saray iilaloan ko et mitunosan ed saray iilaloan na Dios?’ Onia so ibabaga na Galacia 6:4: “Kanian balang sakey patnagen to komon so gawa ton dili, et dia ed ontan wala naani sirin so like’to nipaakar ed sikato.” Tandaan so inkuan nen Jesus: “Say pakok mainomay, tan anlemew so awit ko.” On, bilang Kristianos et kaukolan tayon sakbaten so pako, balet satan so “mainomay” tan “anlemew,” tan insipan nen Jesus a makarepresko no aralen tayon sakbaten itan diad dugan paraan.​—Mateo 11:28-30.

 Mangitarok na Saray Tumang so Makatunongan Iran Iilaloan

Say tampolan tan magnayon iran tumang et talagan manlapud italineng tan pangiyaplika ed simbawa na Salitay Dios legan tayon babayuboan so makatunongan iran iilaloan. Say sakey a rason, walaan iya na paborablin epekto ed laman tayo. Si Jennifer, ya agunggunaan manlapud saray panonot nen Jehova, so angaksobi: “Lalon binmiskeg tan linmigsa ak.” Matukotukoy, papasesegen itayo na Uliran 4:21, 22 a motekteken a maong iray ibabaga nen Jehova, “ta sikara so bilay ed saray makaromog ed sikato, tan kasil ed amin a laman da.”

Say sananey nin tumang et diad mental tan emosyonal a pankaabigan. “Sano motekteken tan ipapusok so Salita na Dios, naromogan kon lawas ak a maliket a too,” kuan nen Theresa. Tua, naeksperiensia tayo niray pakadismayaan ed bilay. Balet, lalon nayarian tayon mainomay a talonaan iratan. “Singger kayo ed Dios, et sikato so onsingger naani ed sikayo,” so ipapaseseg na Santiago 4:8. Isisipan met nen Jehova a pabiskegen to itayo a mangarap ed saray angat ed bilay tan bendisionan to itayo na kareenan.​—Salmo 29:11.

Say makatunongan iran iilaloan so ontulong ed sikatayon manmantini ed espiritual ya inkaligen. Saya so sakey met a bendision. Lawas tayon niyapasakey iray nagkalalon importantin bengatla ed bilay. (Filipos 1:10) Diad ontan et saray kalat tayo so realistiko tan nadampot, a mangitarok na babaleg a gayaga tan inkakontento. Lalo tayon mabulos a mangimatalek ed inkasikatayo ed si Jehova, a kabat tayon gawaen toray bengatla parad pankaabigan tayo. “Mangabeba kayo sirin ed silong na makapanyarin limay Dios, pian itandoro to kayo ed kanepegan a panaon,” kuan nen Pedro. (1 Pedro 5:6) Wala ta ni so lalon makatunongan nen say napagalangan nen Jehova?

[Saray litrato ed pahina 31]

Say pamayubo ed makatunongan iran iilaloan so nayarin ontulong ed sikatayon natalonaan iray insaew odino inkadismaya