Say Inkamapalakbat so Mangitonton ed Kababaingan

“Sano onsabi so pangta [“inkamapalakbat,” NW], onsabi so baing; balet ed saray mapaabeba wala so kakabatan.”​—ULIRAN 11:2.

1, 2. Anto so inkamapalakbat, tan diad antoran dalan a nansumpal itan ed desyang?

 INGGAULO na sakey a maibeg a Levita so rebelyoson pangkat sumpad saray tinuro nen Jehova a pakauley. Masilib a ginetma na sakey ya ambisyoson prinsipe so panamsam ed trono nen ama to. Ag-inngalgalep na sakey ya agmakankaanos ya ari so malinew iran bilin na propeta na Dios. Parpareho so ugali na sarayan taloran Israelita: inkamapalakbat.

² Say inkamapalakbat et sakey a walewaleng na puso a seryoson mamepeligro ed amin. (Salmo 19:13) Say mapalakbat a too so bengatbengat a manggawa na sakey a bengatla anggano aliwan autorisado. Mabetbet a mansumpal itan ed desyang. Diad tua, aderal iray arari tan nagba iray empiryo makasengeg ed inkamapalakbat. (Jeremias 50:29, 31, 32; Daniel 5:20) Apatitan ni ingen so pigaran lingkor nen Jehova lapud satan tan sengegan met na inkaderal da.

3. Panon itayon makaaral ed saray kapeligroay pagmaliw a mapalakbat?

³ Lapud maabig a rason, oniay kuan na Biblia: “Sano onsabi so pangta, onsabi so baing; balet ed saray mapaabeba wala so kakabatan.” (Uliran 11:2) Itatarya ed sikatayo na Biblia iray agawgawa a mamepekder ed katuaan na sayan uliran. No surien tayo so pigara ed saraya, natalosan tayo so kapeligroan ed pamalakbat ed saray manepeg a limitasyon. Kanian, konsideraen tayo no panon a  say ibeg, ambisyon, tan ag-inkamaanos so sengegay impagmaliw a mapalakbat na taloran lalaki ya asalambit ed gapo, a nansumpal ed kababaingan da.

Core​—Maibeg a Rebeldi

4. (a) Siopa si Core, tan antoran maawaran ya ebento so maseguron akibiangan to? (b) Diad mangunor-unor iran taon to, anton kabkabat a kiwas so inggapo nen Core?

⁴ Si Core so sakey a Levitan kapolian nen Coat, tan kapinsan nen Moises tan si Aaron. Ompatnag a sikatoy nanmatoor ed si Jehova ed loob na saray dekada. Apribilihyoan si Core a nakaiba ed saramay mamilagron niliktar ed Ambalangan Dayat, tan sikato so maseguron akibiang ed impangipaakseb na panangukom nen Jehova ed saramay Israelitan nandayew ed baka diad Palandey Sinai. (Exodo 32:26) Balet kayari na satan et si Core so nagmaliw a manangigaulo ed impanrebeldi’d si Moises tan si Aaron, a kaiba to iray Rubenitan si Datan, Abiram, tan On, pati say 250 ya Israelitan papangulo. * “Alabas la so pambalegbalegan yo,” so kuanda’d si Moises tan Aaron, “anta say amin a duypo masantos, balang sakey ed saray duypo, et si Jehova miulop-ulop a lanang ed sikara. Akin ta sirin et manuna ya ipangta yo so inkasikayo dia ed duypo nen Jehova?”​—Numeros 16:1-3.

5, 6. (a) Akin a nanrebeldi si Core ed di Moises tan Aaron? (b) Akin a nibagan minelmelag nen Core so mismon betang to ed uksoyan na Dios?

⁵ Kayari na dakel a taon ya impanmatoor to, akin a nanrebeldi si Core? Seguradon aliwan maruksa so panangidaulo nen Moises ed Israel, lapud sikato so “mauyamon tuloy ed saray amin a lalaki a wala ed tapew na dalin.” (Numeros 12:3) Ingen ta ompatnag ya akaibeg si Core ed di Moises tan Aaron tan nan-ingongotan to so inkaprominenti ra, kanian saya so angitonton ed lingon impangikuan to ya intandoro ray inkasikara ed duypo diad mapeget tan sinisiblet a paraan.​—Salmo 106:16.

⁶ Nayarin say problema ni ed si Core et agto pinabli iray mismon pribilihyo to ed uksoyan na Dios. Tua, saray Levitan kapolian nen Coat et aliwan saserdote, balet ta sikaray managbangat na Ganggan na Dios. Sikara met so manag-alsa ed muebles tan saray kagawaan na tabernakulo sano saraya so iyalis. Importantin kimey itan, ta saray masanton kagawaan so naegnaan lambengat na saray indibidual a malinis so panagdayew tan moralidad da. (Isaias 52:11) Kanian, sanen inarap nen Moises si Core, singa oniay tepet to, Kasin iisipen mo a say nipabtang ed sika et aliwan importanti a bengatla kanian nakaukolan a magmaliw ka met a saserdote? (Numeros 16:9, 10) Ag-amoria nen Core a say sankabalegan a kagalangan et say matoor a  panlingkor ed si Jehova unong ed uksoyan to​—aliwan say pakawalaan na nikabkabiig a kipapasen odino posisyon.​—Salmo 84:10.

7. (a) Panon so impangarap nen Moises ed si Core tan saray akikomplot ed sikato? (b) Panon a nansumpal ed desyang so impanrebeldi nen Core?

⁷ Binagaan nen Moises si Core tan saray akikomplot ed sikato, a midagup ira ed ontumbok a kabuasan diad toldan panduroypoan tan mangawit ira na panagpoolan tan insenso. Si Core tan saray akikomplot ed sikato so aliwan autorisadon mangisaklang na insenso, ta aliwa iran saserdote. No midagup ira a walaay panagpoolan tan insenso, ipapatnag na satan ya ipapasen nin siansia na sarayan totoo a makanepegan iran onakto bilang saserdote​—anggano linmabas lay sanlabi pian namorekdek da itan a bengatla. Sanen pinmarisi ira ed kaimbuasan, makatunongan ya impatnag nen Jehova so sanok to. Nipaakar ed saray Rubenita, “say dalin insangi to so sangi to tan inakmon to ra.” Say arum, pati si Core, so naulam na apoy a nanlapud Dios. (Deuteronomio 11:6; Numeros 16:16-35; 26:10) Say inkamapalakbat nen Core so angitonton ed pirmin kababaingan​—say agpanangabobon na Dios!

Labanan so ‘Pirawat ya Onibeg’

8. Panon ya ompatnag so mismon ‘pirawat ya onibeg’ ed limog na saray Kristiano?

⁸ Say salaysay nipaakar ed si Core so sakey a pasakbay ed sikatayo. Lapud wala ni ed saray ag-ayadyarin totoo so ‘pirawat ya onibeg,’ nayari ni ingen ya ompatnag itan a mismo ed loob na Kristianon kongregasyon. (Santiago 4:5) Alimbawa, nayarin pitamitam tayo so nawalaan na posisyon. Singa si Core, nayarin pan-ibegan tayo iramay walaan na saray pribilihyon pipilaleken tayo. Odino nayarin magmaliw itayon singa si Diotrefes, sakey a Kristiano nen inmunan-siglo. Pirmi so pamabalaw to’d pakauley na saray apostol, lapud mapatnag a labay to met so magmaliw a manangasikaso. On, insulat nen Juan a si Diotrefes et ‘labalabay to a sikato so katagtageyan.’​—3 Juan 9.

9. (a) Anton awawey ed saray responsabilidad ed kongregasyon so nepeg tayon paliisan? (b) Anto so manepeg ya awawey ed betang tayo ed uksoyan na Dios?

⁹ Siempre, aliwa met a makapuy so pandampot na sakey a Kristianon laki ed saray responsabilidad ed kongregasyon. Impaseseg ni ingen nen Pablo so ontan a kurang. (1 Timoteo 3:1) Balet, agtayon balot momoriaen iray pribilihyo na serbisyo bilang panderlengan da’d sikatayo, a singano inmasenso tayo la ed nibabagan balitang ya ompugta’d aligwas. Nodnonoten so imbaga nen Jesus: “Siopaman a labay toy magmaliw a baleg ed sikayo sikato naani managlingkor yo. Tan siopaman a labay toy unaan ed sikayo sikato naani aripen yo.” (Mateo 20:26, 27) Mabitabitar a makapuy so panibeg ed saramay walaan na babaleg a responsabilidad, a singano akadependi lambengat so kablian tayo’d imaton na Dios ed no anto so “rangko” tayo ed organisasyon to. Inkuan nen Jesus: ‘Sanaagi kayon amin.’ (Mateo 23:8) On, manangipalapag man odino payunir, kapkapanbautismo odino abayaglan manmamatoor​—amin a manlilingkor ed si Jehova diad intiron-kamarerwa so walaan na mablin betang ed uksoyan to. (Lucas 10:27; 12:6, 7; Galacia 3:28; Hebreos 6:10) Petepeteg a bendision so benebenek a pikimey ed saray minilyon a manbabanikel a mangiyaplika ed simbawa na Biblia: “Balkesan yoy inkasikayo na panagpaabeba.”​—1 Pedro 5:5.

Absalom​—Ambisyoson Manag-anamot

10. Siopa si Absalom, tan panon ton tinangguyor iramay onaasingger pian pausay ed ari?

¹⁰ Pakaaralan tayo so kurso na bilay na mikatlon ilalak nen Arin David, si Absalom, nipaakar ed inka-ambisyoso. Sayan masilib a manag-anamot so anangguyor ed saramay onaasingger a pausay ed ari. Diad pilimero et impasagilig to ni ya ag-iimanoen nen David iray pankaukolan da. Insan nen nikana to lay kasiliban to, impaamta to so tudtuan getma to. “O no agawa ak komon ya ukom dia ed dalin,” so inyanlong to, “pian balang laki a walaan na anggan anto a kolkol odino sengegan onla komon ed siak, tan gawaen ko komon ed sikato so katunongan!” Say masilib a getma nen Absalom so ag-angangga’d satan. “Sano anggan siopa a too onasingger a mangigalang ed sikato,” so kuan na Biblia, “inyunat to so lima to, tan sikato so inegnaan to, tan sikato so inangoban to. Et onia ya ulibay so ginawa nen Absalom ed amin ya Israel ya onla nensaman ed ari a nipaakar ed pangukom.” Antoy resulta ey? “Si Absalom tinakew to so kapusoan na saray lalaki na Israel.”​—2 Samuel 15:1-6.

11. Panon so panasamsam nen Absalom ed trono nen David?

¹¹  Si Absalom so pursigidon manamsam ed inkaari nen ama to. Limay taon ed akadkauna, impapatey to la so sankapanguloan ya ilalak nen David, si Amnon, a satan so mapatnag a panangibales lapud impamasoot to’d agi nen Absalom a si Tamar. (2 Samuel 13:28, 29) Balet, diad saman lan panaon et nayarin pinirawat la nen Absalom so pakayurong ed trono, ya inisip ton say pamatey ed si Amnon so sankainomayan a paraan pian naandi so sakey a kalaslasan. * Antokaman so agawa, sanen sinmabi la so panaon et kinmiwas si Absalom. Impaiyabawag to so inkaari to ed intiron dalin.​—2 Samuel 15:10.

12. Ipaliwawa pa no panon a nansumpal ed kababaingan so inkamapalakbat nen Absalom.

¹² Walay panaon a tinmalona si Absalom, lapud ta say “gulo mabiskeg; ta say baley dinmakel a naynay ed Absalom.” Asabi panaon, apaskar si Arin David a nanamot-amot nisesengeg ed bilay to. (2 Samuel 15:12-17) Balet, agnambayag so bilay nen Absalom sanen sikatoy pinatey nen Joab, imbuntok ed abot, insan da tinabonan na batobato. Isipen pa​—sayan ambisyoson too a labay toy manari so ag-anggan niponpon a marakep diad impatey to! * Si Absalom so petepeteg a nansumpal ed kababaingan lapud inkamapalakbat.​—2 Samuel 18:9-17.

Paliisan so Masiblet ya Ambisyon

13. Panon ya onlamot ed puso na sakey a Kristiano so maambisyon ya awawey?

¹³ Say intalona nen Absalom ed pakayari tan say inkaplag to so onkanan pakaaralan tayo. Diad mundo natan ya andiay prinsipyo, kaslakan la ed totoo so panaglarog ed saray atagtagey nen say sikara, a panggugunaetan day manpasirayew odino pian napribilihyoan odino ontagey ira ed puesto. Ontan met, nayarin saray lalarogan so mapangtan mangipapaseguro’d saramay abebbeba nen say sikara, pian nagamoran da so pabor tan suporta ra. No ag-itayo manalwar, nayarin onlamot so ontan a maambisyon ya awawey ed kapusoan tayo. Mapatnag, agawa itan ed arum nen inmunan siglo, a kinaukolan na saray apostol so mangiter na saray mapuersan pasakbay sumpad saratan.​—Galacia 4:17; 3 Juan 9, 10.

14. Akin a nepeg tayon paliisan so maambisyon tan mapaatagey ya awawey?

¹⁴ Ag-aabuloyan nen Jehova ed loob na organisasyon to iray mapangtan managliput a manasalin ‘mananap na pakagalangan dan mismo.’ (Uliran 25:27, NW) On, ipapasakbay na Biblia a: “Si Jehova gapgapen to so saray amin a mamabalaw a bibil, tan dila a mansalita na pangpangta.” (Salmo 12:3) Si Absalom so walaay malamoyot a panagsalita. Sikato so nampasirayew ed saramay labay ton naalay pabor da​—basta narapat to lambengat so pirawrawat ton posisyon na pakauley. Diad pidumaan, agayla so inka-bendisionan tayo ed limog na impanaagi ya ontutumbok ed simbawa nen Pablo: “Anggapon balot komon so gawaen yo a lapud kasusumpa o pampasirayew, noag dia ed kaabebaan na kalakal balang sinansakey ibilang to so arum a magmaong nen say sikaton dili.”​—Filipos 2:3.

Saul​—Agmakankaanos ya Ari

15. Panon so impangipanengneng ya aminsan nen Saul ed kaabebaan?

¹⁵ Aminsan et mapaabeba si Saul, say nagmaliw ya ari na Israel ed saginonor. Konsideraen pa so agawa nen kaugawan to ni. Sanen paborablin nansalita si propeta Samuel nipaakar ed sikato, oniay mapaabeban inyebat nen Saul: “Aliwa ak ta a sakey a Benjamita, ed kamelmelagan ed saray poli na Israel? Tan say pamilyak so kauno-unoran ed saray amin a pamilya na Benjamin? Akin sirin a mansalita ka ed siak ed unong na saya ya ulibay?”​—1 Samuel 9:21.

16. Diad anton paraan ya impatnag nen Saul ya agpakankaanos?

¹⁶ Balet, diad saginonor et naandi so kapaabebaan nen Saul. Legan a mibabakal ed saray Filisteo, sikatoy inmalis manlapud Gilgal, a diman so panalagaran to’d si Samuel a pampikasian to’d Dios tekep na saray apay. Sanen agsinmabi si Samuel ed aturon panaon, mapalakbat ya inyapay nen Saul so bagat a popoolan. Kasumsumpal to sanen sinmabi si Samuel. “Anto so ginawam?” so intepet nen  Samuel. Inmebat si Saul: “Lapu ed anengneng ko a say baley atayaktayak manlapu ed siak, tan agka onsabi nensaman ed saray agew a tinuro, . . . pinasoot ko so inkasiak sirin tan angiyapay ak na bagat a poolan.”​—1 Samuel 13:8-12.

17. (a) Diad pilimero, akin a nayarin singa makatunongan iray ginawa nen Saul? (b) Akin a kinondena nen Jehova si Saul lapud agto inkaanos?

¹⁷ Diad pilimero et nayarin ompatnag a makatunongan iray ginawa nen Saul. Lapud say totoo na Dios so ‘wala ed kaatapan,’ “inmermen,” tan manggiwgiw lapu ed mapeligro lan kipapasen da. (1 Samuel 13:6, 7) Seguradon aliwa met a makapuy so pambulon lan manggawa’d sakey a bengatla sano kakaukolanen itan na saray sirkumstansia. * Balet, nodnonoten a nabasa nen Jehova iray kapusoan tan natebek to so akindalem iran motibo tayo. (1 Samuel 16:7) Kanian, walaray bengatlan anengneng to ed si Saul ya agdirektan nisalaysay diad Biblia. Alimbawa, nayarin anengneng nen Jehova a say ag-inkaanos nen Saul so pinaloor na kinon. Nayarin sikatoy naingongotan lan maong lapud ta, bilang ari na intiron Israel et kaukolan ton alagaren so sakey ya impasen ton masiken la, tan mapaleen a propeta! Antokaman so agawa, inisip nen Saul a say inka-atrasado nen Samuel so angiter ed sikato na kanepegan a manggawan mismo ed saratan a bengatla kanian imbaliwala toray malinew a bilin ed sikato. Say resulta? Ag-inrayew nen Samuel so impambulon la nen Saul. Diad pisunian, kinondena to si Saul, a kuanto: “Say panarian mo agmanlayon . . . lapu ed agmo inunor so ingganggan nen Jehova ed sika.” (1 Samuel 13:13, 14) Maminsan lamet, say inkamapalakbat so nansumpal ed kababaingan.

Manalwar Sumpad Ag-inkaanos

18, 19. (a) Deskribien pa no panon a say ag-inkamaanos et pakiwasen ton mapalakbat so sakey a modernon-agew a lingkor na Dios. (b) Anto so nepeg tayon nodnonoten nipaakar ed ikukurang na Kristianon kongregasyon?

¹⁸ Say salaysay a nipaakar ed impamalakbat nen Saul so nikurit ed Salitay Dios pian nagunggunaan itayo. (1 Corinto 10:11) Magmainomay ed biang tayo so naingongotan ed saray ag-inkayadyari na agagi tayo. Singa si Saul, nayarin magmaliw itayon agmakankaanos, ya isipen tayon sikatayo so manepeg a manggawa’d saray bengatla ta pian sustoy kagawa na saratan. Alimbawa, ipasen pan marundunong so sakey ya agi nipaakar ed saray pamaakaran na organisasyon. Sikato so aliston onkiwas, sikakabat ed saray kaplesan a paraan ed kongregasyon, tan alangkapan ed panagpaliwawa tan panagbangat. Balet ta, natetebek to ya agla nakakapet na arum iray metikuloson estandarte to, tan ag-ira tanton epektibo unong ed labay ton nagawaan da. Kasin saya la so rason pian ipatnag toy agto pakankaanos? Nepeg to la kasin balawen so agagi to, a nayarin ipasagilig to ya anggapo lay nagawaan da tan ontayer lay kongregasyon no anggapo iray sagpot to? Inkamapalakbat itan!

¹⁹ Anto ta so petepeteg a mamapaelet ed pankakasakey na kongregasyon na saray Kristiano? Kasin say inkadunong a mangipakurang, inka-epektibo tan kinaaralem na pikakabat? Tua, makagungguna irayan bengatla diad mauksoy ya ikurang na sakey a kongregasyon. (1 Corinto 14:40; Filipos 3:16; 2 Pedro 3:18) Balet, inkuan nen Jesus a say manunan pakabidbiran ed saray patumbok to et say aro ra. (Juan 13:35) Satan so rason no akin a moriaen na saray maasikaso, ingen ta mauksoy a mamatatken, a say kongregasyon et aliwan singa negosyo a mankaukolay  estrikton panangipakurang; imbes, tugyopen itan na sakey a pulok a mankaukolay matamoy a panangasikaso. (Isaias 32:1, 2; 40:11) Say inkamapalakbat so mangibabaliwala ed saratan a prinsipyo, a mabetbet a mansumpal ed pambabalingaan. Diad pidumaan, say maridios ya inkauksoy so mamawalay kareenan.​—1 Corinto 14:33; Galacia 6:16.

20. Anto so konsideraen ed ontumbok ya artikulo?

²⁰ Malinew ya ipapabitar na saray salaysay ed Biblia nipaakar ed si Core, Absalom, tan si Saul a say inkamapalakbat et mangitonton ed kaba­baingan, unong a walan nidalatdat ed Uliran 11:2. Anggaman ontan, oniay inyarum na satan met a bersikulo na Biblia: ‘Dia ed ­saray ­mapaabeba et wala so kakabatan.’ Anto ta so ­kapaabebaan? Antoran alimbawa ed Biblia so ontulong pian nipalinew iyan kualidad, tan panon tayon nipatnag so kapaabebaan natan? Kon­sideraen irayan tepet ed ontumbok ya artikulo.

[Saray paimano ed leksab]

Kasin Nanonotan Yo?

• Anto so inkamapalakbat?

• Panon a say ibeg so amakiwas ed si Core a magmaliw a mapalakbat?

• Anto so naaralan tayo ed salaysay a nipaakar ed si ambisyoson Absalom?

• Panon tayon napaliisan so agpakankaanos ya impatnag nen Saul?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 10]

Agmakankaanos si Saul, kanian sikatoy mapalakbat a kinmiwas